Քվանտային օպտիկան առանցքային դեր է խաղում քվանտային տեխնոլոգիաների ոլորտում։ Պատմականորեն, հենց օպտիկական երևույթների ուսումնասիրությունը մեկ դար առաջ բերեց քվանտային մեխանիկայի հայտնաբերմանը, իսկ մինչև այսօր անցկացվող ճշգրիտ գիտափորձերի զգալի մասը օպտիկական են։

Իհարկե, քվանտային մեխանիկան ոչ միայն լույսի մասնիկներն են` ֆոտոնները, բայց, կիրառական առումով, օպտիկական լուծումներն այս պահին նույնպես հեռանկարային են, օրինակ, լիարժեք քվանտային համակարգիչ ստեղծելու հարցում։

Երկրորդ «Գիտության շաբաթ. Հայաստան»-ին ընդառաջ «Արմենպրես»-ն ու «Գիտուժ» նախաձեռնությունը վերսկսում են «Գիտության շաբաթ» փոդքաստների շարքը։ Հերթական թողարկման հյուրն է ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտի քվանտային օպտիկայի խմբի ղեկավար Միքայել Խանբեկյանը։ 

Փոդքասթ․ ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի և պատգամավոր Բաբկեն Թունյանի մասնակցությամբ

«Վաշինգտոնյան համաձայնագրերի տնտեսական բաղադրիչը»

Այս տարի աշխարհը նշում է քվանտային մեխանիկայի ձևակերպման 100-ամյակը։ Առանց չափազանցության, քվանտային մեխանիկան մարդկային գիտական մտքի բարձրակետն է։ Առանց ֆիզիկայի այս ուղղության գոյություն չէր ունենա ժամանակակից ամբողջ տեխնոլոգիական աշխարհը։ Երկրորդ «Գիտության շաբաթ. Հայաստան»-ին ընդառաջ «Արմենպրես»-ն ու «Գիտուժ» նախաձեռնությունը վերսկսում են «Գիտության շաբաթ» փոդքաստների շարքը։ Քվանտային մեխանիկայի պրակտիկ կիրառման մասին խոսել ենք ֆիզիկոս Հայկ Սարգսյանի հետ։ 

Փոդքասթ․ ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի և պատգամավոր Բաբկեն Թունյանի մասնակցությամբՀարկային արտոնությունների (ան)արդյունավետությունը

Ինչո՞վ են տարբերվում հնագիտությունն ու հնէաբանությունը։ Ինչպե՞ս է հնագիտությունը դարձել ճշգրիտ գիտություն ու ինչ նոր տեխնոլոգիաներ են կիրառվում այս ոլորտում։ Ինչպիսի՞ օրենսդրական կարգավորումներ են գործում Հայաստանում հնագիտական նյութի պաշտպանության համար։

Հայաստանը հնագիտական առումով բացառիկ հետաքրքրություն է ներկայացնում, որովհետև մեր երկրի ցանկացած հատվածում կարելի է հայտնաբերել մշակութային շերտեր։ Այնպես որ, հնագետներն առանց աշխատանքի չեն մնում։ Իսկ դիլետանտիզմից գիտությունը պաշտպանելու համար անհրաժեշտ է գիտության հանրահռչակում։ 

Արհեստական բանականության գործիքները վերջին 3-4 տարիների ընթացքում կտրուկ փոխել են թե բիզնեսը, ու թե սովորական մարդկանց կյանքը։ Դրանք ահռելի ազդեցություն են թողել կրթության, գիտության, առողջապահության, տեխնոլոգիական ու այլ ոլորտների վրա։ Ընկերությունները շարունակում են հարյուր միլիարդավոր դոլարներ ներդնել նեյրոցանցային տեխնոլոգիաների անդադար զարգացման ուղղությամբ։ Նպատակը այսպես կոչված ընդհանուր արհեստական բանականությունն է (Artificial General Intelligence), որը կարող է մարդկային ինտելեկտի նման հասկանալ, սովորել ու կիրառել իր գիտելիքները խնդիրների լուծման լայն սպեկտրում։ Այս պահին ԸԱԲ-ն դեռ հիպոթետիկ տեխնոլոգիա է, ու չկա համոզվածություն դրա իրագործման հնարավոր լինելու հետ կապված։

Երկրորդ «Գիտության շաբաթ. Հայաստան»-ին ընդառաջ «Արմենպրես»-ն ու «Գիտուժ» նախաձեռնությունը վերսկսում են «Գիտության շաբաթ» փոդքաստների շարքը։ Արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների այս պահի զարգացման ու հեռանկարների մասին զրուցել ենք Սենթ Լուիս համալսարանի մաթեմատիկայի ու վիճակագրության բաժնի դասախոս Վահան Հուրոյանի հետ։ 

Փոդքասթ․ Պետության համար աշխատելն առաքինություն է

«ՀայրԱրտ» կենտրոնի նախաձեռնությամբ սեպտեմբերի 5-ին Երևանում կմեկնարկի «Գեղարվեստական տպագրության 5-րդ միջազգային բիենալե»-ն, որի շրջանակում կկազմակերպվեն ցուցադրություններ, վարպետության դասեր, համաժողովներ և այլ ուշագրավ նախաձեռնություններ։Բիենալեն տեսակով, բովանդակությամբ և հետապնդող խնդիրներով բացառիկ է ողջ տարածաշրջանում: Հիմնական նպատակներն են գեղարվեստական տպագրության ոլորտում ներկա զարգացումների, միտումների ուսումնասիրությունը, դասական՝ այսօր հազվադեպ հանդիպող տեխնիկաներն ու արդի գաղափարները համադրելու միջոցների դիտարկումը, արվեստի այլ բնագավառների հետ հնարավոր փոխհարաբերման ներուժի բացահայտումը, տեղական մշակութային դաշտում կերպարվեստի այս շառավղի նկատմամբ հետաքրքրության մեծացումը: Այդ նկատառումներից ելնելով՝ բիենալեի կազմկոմիտեն զերծ է մնում թեմատիկ, տեխնիկական, չափային սահմանափակումներից և հնարավորինս ազատ պայմաններ առաջարկում հեղինակներին:Սպասված միջոցառման մասին «Արմենպրես»-ի թղթակիցը փոդքասթի ձևաչափով զրուցել է «ՀայԱրտ»-ի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար, «Գեղարվեստական տպագրության երևանյան միջազգային բիենալե»-ի հիմնադիր, «Մշակութային երկխոսություն» կազմակերպության հիմնադիր նախագահ Սոնա Հարությունյանի հետ։

Վահանաձև գեղձի քաղցկեղը էնդոկրինհամակարգի ամենատարածված ուռուցքայինհիվանդություններից է։ Այն սովորաբար զարգանումէ դանդաղ և հաջողությամբ բուժվում է վաղփուլերում, բայց որոշ դեպքերում պահանջվում էբարդ ու համատեղ մոտեցում։

«Արմենպրես»-ի «Հարց բժշկին» նախագծի հերթական թողարկման շրջանակում «Սլավմեդ» և «Ուիգմոր»   բժշկական կենտրոնների բժիշկ-էնդոկրին բիրաբույժ Արամ Չոմոյանի հետզրուցել ենք ոչ միայն վահանաձև գեղձի քաղցկեղիմասին, այլև ամբողջ ոլորտի կարևորության ուխնդիրների մասին։

Այս տարվա սեպտեմբերի 30-ից հոկտեմբերի 5-ը Հայաստանում կանցկացվի երկրորդ համահայկական «Գիտության շաբաթ. Հայաստան»-ը։ Այն կրկին միավորելու է գիտությամբ ու տեխնոլոգիաներով զբաղվող մարդկանց, կազմակերպություններին, կրթական հաստատություններին ու հասարակությանը մեկ նպատակի շուրջ. գիտության ու տեխնոլոգիաների զարգացումը դարձնել առաջնահերթություն պետության եւ հասարակության համար։

Այս տարվա միջոցառման կարգախոսն է` «Զարգացնել գիտությամբ»։