Astro Talks

නව තාක්ෂණික නිපැයුම් වලින් ලොව ජයගත් ව්‍යවසායකයෙකු වන ආදී නාලන්දීය බිමන් ලියනගේ සමග සංවාදය. චීනයේ Beihang විශ්ව විද්‍යාලයේ වැඩිදුර අධ්‍යාපනය ලබා නව නිපැයුම් ක්ෂේත්‍රයට යොමු වී තාක්ෂණික පැළඳුම් (wearable tech) අංශයේ නව නිපැයුම් බොහෝ ගණනක් ලොවට හඳුන්වා දීමට මෙන්ම ඒවා වාණිජ මට්ටමෙන් නිපදවීමට Startup ගණනාවක් ආරම්භ කර ඇති බිමන් මෙම සංවාදයේදී නව නිපැයුම් කරුවන්ට වැදගත් වන  කරුණු රැසක් ගැන කතා කරයි.  

Conversation with Old-Nalandiya Biman Liyanage, a world-renowned entrepreneur of new technological inventions. After further education at Beihang University in China and focusing on the field of innovation, Biman, who has started a number of startups to introduce a wide range of wearable tech innovations to the world, talks about a number of issues that are important to inventors.

අපට ඔබ යොමු කල ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු සාකච්ඡා කරන අප වැඩසටහන් මාලාවේ අවසාන වැඩසටහන. මෙහිදී විද්‍යාඥයෙකු වීමට අදහස් කරන ඔබට වැදගත් වන කරුණු ගැන අපි කතාකිරීමට බලාපොරොත්තු වෙමු. මෙම සාකච්ඡාවට  ඇමරිකාවේ මැසචුසෙට්ස් ප්‍රාන්තයේ ලොවෙල් විශ්වවිද්‍යාලයේ Printed Electronics පිළිබඳව පර්යේෂණ මහාචාර්ය ධුරයක් දරන ආචාර්ය ඕෂධ රණසිංහ සහ කැනඩාවේ Dalhousie විශ්වවිද්‍යාලයේ Postdoctoral Researcher කෙනෙක් ලෙස දැනට කටයුතු කරන, පිළිකා ජිවවිද්‍යාව පිලිබඳ පර්යේෂක ආචාර්ය වසුන්දරා ප්‍රනාන්දු එක්ව සිටී. සාකච්ඡාවේ මෙහෙයවීම ඇමරිකාවේ රොචෙස්ටර් විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්ය උපාධි අපේක්ෂක අශාන් ආරියවංශ විසින් කෙරෙනු ලැබේ.

පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ විද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනයේ නැනෝ තාක්ෂණය හා ද්‍රව්‍ය විද්‍යාව පිලිබඳ පර්යේෂණ කරන හා එහි ජ්‍යෙෂ් කථිකාචාර්යවරයෙක් ලෙස සේවය කරන ආචාර්ය ප්‍රසංග මන්තිලක සමග කෙරෙන සංවාදය. මෙහිදී ආචාර්ය මන්තිලක දැනට සිදුකරගෙන යන ලංකාවේ ඛනිජ වලින් සිදුකරන අගය එකතු කල නිෂ්පාදන ගැනත් ඒ ඔස්සේ ආරම්භ කර ඇති කර්මාන්ත පිළිබඳවත් සාකච්ඡා කෙරේ. එමෙන්ම සිසුන් තමන්ගේ පර්යේෂණයක් හෝ අදහසක් වෙළඳපොල නිපැයුමක් දක්වා ගෙනයන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳවත් වැඩි අවදානයක් යොමු වේ. ආචාර්ය මන්තිලක SLINTEC ආයතනයේ advanced materials research අංශයේ ප්‍රධාන පර්යේෂකයෙකු ලෙසද සේවය කර ඇති අතර dolomite, calcite, apatite, ilmenite, monazite, iron-bearing minerals, zircon, හා graphite යන ඛනිජ ආශ්‍රිතව පර්යේෂණ සිදුකර ඇත. මෙතෙක් ඔහු විවිධ යෙදුම් සඳහා නැනෝ ද්‍රව්‍ය සංස්ලේෂණය කිරීමට නව සරල හා ලාභදායි ක්‍රමවේදයන් වැඩි දියුණු කර ඇත. ඔහු නැනෝ-ජලභීතික හා තෙල් විකර්ෂක පෘෂ්ඨ නිර්මාණය සඳහා ද කටයුතු කරයි.  

Today we talk with Dr. Prasanga Mantilaka, a senior Lecturer and postgraduate supervisor at the Postgraduate Institute of Science (PGIS), University of Peradeniya, Sri Lanka. He was a Senior Research Scientist and leader of the advanced materials research area of Sri Lanka Institute of Nanotechnology (SLINTEC) before. His major research area is the synthesis of nanomaterials for industrial, environmental, and medical applications using cheap raw materials including naturally occurring minerals such as dolomite, calcite, apatite, ilmenite, monazite, iron-bearing minerals, zircon, and graphite. So far, he has developed many novel simple, and economical techniques to synthesize nanomaterials for various applications. He is also working on the fabrication of nano-architectured super-hydrophobic and oil-repellent surfaces.

මොරටුව ආතර් සී ක්ලාර්ක් ආයතනයේ අභ්‍යවකාශ යෙදවුම් අංශයේ පර්යේෂණ විද්‍යාඥ ජනක අඩස්සුරිය මහතා සමග කෙරෙන සංවාදය. මෙහිදී දැනට එම ආයතනයේ සිදුවන පර්යේෂණ ගැන, විශේෂයෙන් සුර්ය විදාරණ රේඩියෝ තරංග ඇසුරෙන් නිරීක්ෂණය, තාරකා වල අසමමිතික ප්‍රසාරණ ඇසුරින් එහි අභ්‍යන්තරය විශ්ලේෂණය කිරීම, වෙනත් තරු වටා යන ග්‍රහ පද්ධති සොයාගැනීම, ආදිය මෙන්ම ලංකාවේ පාසල් සිසුන් හා මහජනයා අතර තාරකා විද්‍යාව ප්‍රචලිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් වැදගත් දේවල් ද පාසල් හෝ විශ්වවිද්‍යාල සිසුන්ට එම ආයතනය හා සම්බන්ධ වීමට හැකි ආකාර ගැනද සාකච්ඡා කෙරේ.   

Today we talk with Mr. Janaka Adassuriya, a research scientist at the Arthur C. Clarke Institute for Modern Technologies in Moratuwa, Sri Lanka. We discuss current research that is undertaken at the institute such as stellar seismology, exoplanets, solar radio burst observations, etc., and how the institute plays a role in the popularization of astronomy among school students and the public. Also, we focus on how the school and university students can collaborate with ACCIMT to carry out astronomy related projects.

අධි වෝල්ටීයතා ඉංජිනේරු තාක්ෂණය හා අධි වෝල්ටීයතා භෞතික විද්‍යාව පිළිබද ලොව ප්‍රවීනතම විද්‍යාඥයෙකු වන මහාචාර්ය චන්දිම ගෝමස් සමග සංවාදය. ඔහු දැනට දකුණු අප්‍රිකාවේ විට්ස් සරසවියේ මහාචාර්ය ධුරයක් දරන අතර එහි අධි වෝල්ටීයතා ඉංජිනේරු පර්යේෂණ ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂ තනතුරද දරයි. මෙම සංවාදයේදී අපි අවධානය යොමු කරන කරුණු අතර විද්‍යාඥයෙකු ලෙස සාර්ථක වීමට කල යුතු දේ, ලංකාවට ගැලපෙන පර්යේෂණ ආකෘති, මූලික හා ව්‍යවහාරික විද්‍යා පර්යේෂණ වලින් හොඳම මොනවාද, නුදුරු අනාගතයේ විශාල ප්‍රගතියක් අත්කර ගන්නා පර්යේෂණ විෂයයන් වැනි වැදගත් කරුණු රැසක් ඇත.

Today we talk with the prominent Sri Lankan scientist Prof. Chandima Gomes, who is the director at the Center for Excellence in High Voltage Engineering at the Wits University, Johannesburg, South Africa. He sheds light on many aspects of scientific research in Sri Lanka.

පරිණාමික ජෛව විද්‍යාඥයෙක් සහ සත්ව විද්‍යාඥයෙක් ලෙස ඕස්ට්‍රේලියාවේ CSIRO ආයතනයේ පර්යේෂණ කරන ආචාර්ය රුචිර සෝමවීර සමග සංවාදය. ඔහු උරගයින් (විශේෂයෙන් කිඹුලන් සහ මුහුදු සර්පයින්) පිලිබඳ විශේෂඥයෙක් වන අතර ලොව පුරා රටවල් ගණනාවක උරගයින්ගේ හැසිරීම් පිළිබඳව පර්යේෂණ කරමින් සිටියි. විද්‍යා සන්නිවේදකයෙකුද වන ආචාර්ය සෝමවීර ලෝකයේ ප්‍රමුඛම විද්‍යා නාලිකාවක් වන National Geographic නාලිකාවේ Snakes නමින් වැඩසටහනක්ද, Zootopica නමින් සතුන් පිලිබඳ සහ ලංකාවේ ගැමි ජන ජීවිතය සමග බැඳී ඇති මිථ්‍යා කතා වල සිටින සතුන්ගේ ඇත්ත නැත්ත පිලිබඳ කතා බහ කෙරෙන YouTube නාලිකාවක්ද ඉදිරිපත් කරයි. තවද ඔහුගේ ක්ෂේත්‍ර චාරිකා වලට සම්බන්ධ වී සාමාන්‍ය පුද්ගලයින්ට විවිධ රට වලට සංචාරය කිරීමේ අවස්ථාව ලබාගත හැකි සංචාරක ආයතනයක්ද ඔහු අරඹා ඇත.   

Today we talk with Dr. Ruchira Somaweera who is an evolutionary biologist at CSIRO in Australia. He is a herpetologist specialized in crocodiles and sea snakes. He is the host of the  @National Geographic series "Snakes" and contributes to many TV programs. His youtube channel @Zootopica discusses reptiles and also sheds light on myths and misconceptions about animals in Sri Lankan society. He also manages a nature expedition company "Aaranya" that enables people to join his field works carried out in many countries.

John Keells ආයතනයේ පර්යේෂණ අංශයේ ප්‍රධාන විද්‍යාඥ ආචාර්ය මුදිත සෙනරත් යාපා සමග කෙරෙන සංවාදය. ඔහු පේරාදෙණිය සරසවියෙන් රසායන විද්‍යාව පිළිබඳ ගෞරව උපාධියක්ද ඇමෙරිකාවේ ඇරිසෝනා විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පශ්චාත් උපාධියද ලබාගෙන ඇත. ඔහු 2012 වසරේ දී ජෝන් කීල්ස් ආයතනයේ පර්යේෂණ අංශයේ ආරම්භක පර්යේෂකයෙකු ලෙස සම්බන්ධ වී දැනට ලංකාවේ කර්මාන්ත අංශයේ ආයතන වල විද්‍යාත්මක බුද්ධිමය දේපළ නිර්මාණය කරමින් සහ ඒවා වෙළඳපලට යොමු කල හැකි නිෂ්පාදිත ලෙස ප්‍රවර්ධනය කරමින් ඒ මගින් අදායම් ඉපයීමේ ක්‍රම නිර්මාණය කිරීමෙහි යෙදී සිටියි.   

John Keells ආයතනයේ පර්යේෂණ අංශය පිලිබඳ වැඩි විස්තර පහත සබැඳියෙන් හා විද්‍යුත් ලිපිනයෙන් -  [email protected] https://keells.com/research-innovation

වෛද්‍ය භෞතිකවිද්‍යාව පිලිබඳ පර්යේෂණ කරන සහ විකිරණ භෞතික විද්‍යාව හා මාත්‍රාමිතිය ඇසුරෙන් පිළිකා රෝගීන් හට ප්‍රතිකාර නිර්දේශ කිරීමෙහි යෙදී සිටින ආචාර්ය මධුක කළුආරච්චි සමග සංවාදය. ඔහු වර්ජිනියා සරසවියෙන් භෞතික විද්‍යාව පිලිබඳ PhD උපාධිය ලබාගෙන Harvard University හා St. Jude Children's Research Hospital යන ආයතන වල පුහුණුව ලැබ දැනට Rhode Island රෝහලේ medical physics resident කෙනෙක් ලෙස සේවය කරයි.  

Today we talk with a medical physics resident Dr. Maduka Kaluarachchi at Brown University, Rhode Island Hospital, USA. He is involved in treating cancer patients utilizing radiation physics and dosimetry. He got his PhD in physics from the University of Virginia.

නැනෝ තාක්ෂණය, උසස් තාක්ෂණය (advance technology), හා ස්වභාවික සම්පත් වලට අගය එකතු කිරීම පිලිබඳ පර්යේෂණ කරන සහ ඒ අංශ වල කාර්මික නව නිපැයුම් වෙළඳපොළට හඳුන්වා දීමට කැපවී සිටින ලංකාවේ ප්‍රමුඛ පෙළේ රසායණ විද්‍යාඥයෙකු වන මහාචාර්ය නිල්වලා කොට්ටෙගොඩ සමග සංවාදය. ඇය දැනට ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලයේ රසායන විද්‍යා අංශ ප්‍රධානි තනතුර දරන අතර විද්‍යාව සම්බන්ධ ජනාධිපති උපදේශක ලෙසද ජාතික මුලික විද්‍යා අධ්‍යයන ආයතනයේ පාලක මණ්ඩලයේ සාමාජිකාවක්ද ලෙසද කටයුතු කරමින් සිටියි.  

Today we talk with a prominent Sri Lankan Chemist Prof. Nilwala Kottegoda, who is the current science advisor to the president of Sri Lanka. Also, she is the head of the department of chemistry at the University of Sri Jayewardenapura and is a member of the board of directors of the National Institute of Fundamental Studies.

කාමර උෂ්ණත්වයේ සුපිරිසන්නායකයක් සොයාගෙන නේචර් ජර්නලයේ කවරයේ පුවත ලෙස එය පළකළ ආචාර්ය රංග ඩයස් සමග කෙරෙන සංවාදය. ඔහු දැනට ඇමෙරිකාවේ රොචෙස්ටර් සරසවියේ මහාචාර්ය වරයෙක් ලෙස කටයුතු කරන අතර ලෝහමය හයිඩ්රිජන් සහ සුපිරි සන්නායක පිලිබඳ පර්යේෂණ වල නිරත වී සිටියි.  

Here we interview Dr. Ranga Dias, an assistant professor at the University of Rochester, who discovered the first-ever room-temperature superconductor - Carbonaceous Sulfer Hydrite. His discovery featured on the cover of the world-renowned journal Nature. Currently, he is doing research on superconductivity, metallic hydrogen, and extreme-condensed matter physics.