Entre 1936 e 1943, calcúlase que preto de seis mil homes estiveron presos na illa de San Simón, situada na enseada da ría de Vigo, e convertida en presidio e campo de concentración durante a guerra civil e os primeiros anos da ditadura franquista. Ao longo deste período, estímase que uns setecentos homes morreron alí de enfermidade e malnutrición a causa das terribles condicións de amoreamento, da falta de hixiene e de alimentos, e dos traballos forzados aos que estaban sometidos. Na contorna creouse unha rede de cooperación, grazas ás mulleres xenerosas e valentes que, mesmo sen teren vinculación ningunha cos presos, se ofreceron a lavarlles a roupa e a levarlles comida, mantas, menciñas, e moitas veces cartas de familiares agochadas entre a roupa. A estas mulleres coñecémolas como as lavandeiras ou as madriñas de San Simón. Arriscaron a súa vida por axudar a quen non cometeu máis delito que defender os valores da República e da liberdade. Moitas delas foron castigadas, multadas e represaliadas, mais continuaron, como auténticas heroínas anónimas que loitaron desde o cotián contra a barbarie e a inxustiza. Houbo presos que mesmo acabaron casando coa súa madriña. É a historia do triunfo do amor por riba do odio que asoma sempre no extremismo de toda ditadura.