391 - België wordt voorzitter van de EU. Waarom de Nederlanders hun zuiderburen nooit helemaal zullen begrijpen

In 1958 was België het eerste land dat de nieuwe Europese Gemeenschap mocht voorzitten. Het komend halfjaar mogen onze zuiderburen onder leiding van premier Alexander de Croo voor de dertiende maal hun politiek vernuft inzetten voor een hele reeks complexe EU-vraagstukken. Jaap Jansen en PG Kroeger kijken vooruit, analyseren de aanpak en zwaartepunten van de Belgen en waarom ‘de Ollanders’ hen eigenlijk nooit écht begrijpen.

***

Betrouwbare Bronnen is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Deze aflevering bevat een advertentie van NordVPN. Met deze vpn-verbinding kun je overal je favoriete websites bezoeken en je privacy is beschermd. Kijk op https://nordvpn.com/bronnen - Als je voor 9 januari 2024 een abonnement neemt, krijg je er een Amazon cadeaubon bij!

Deze aflevering heeft ook een advertentie voor Bamigo. Ga naar bamigo.com en gebruik de geheime code: betrouwbaar25

Deze aflevering bevat tevens een korte advertentie van Triodos Bank. Kijk voor fossielvrij sparen en een aantrekkelijke spaarrente op triodos.nl/betrouwbaar

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar [email protected] en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Het Spaanse voorzitterschap verrichtte een huzarenstukje. Omdat plots nationale verkiezingen en een kabinetsformatie nodig bleken, moest premier Pedro Sanchez zich strikt focussen op de essentiële, zware dossiers. Dit is leerzaam voor de Belgen, want ook hen wachten verkiezingen, zelfs 'megaverkiezingen' op alle politieke niveaus.

België moet in elk geval de principeakkoorden uit het Spaans halfjaar concreet invullen: toetredingsonderhandelingen met Moldavië en Oekraïne, de nieuwe Maastricht-criteria en het akkoord over asiel en migratie. En er moet een afspraak komen over de meerjarige EU-begroting. Een mooie uitdaging aan de behendige minister van Financiën, Vincent van Peteghem. En ook daar zal een nieuw kabinet in Den Haag niet omheen kunnen.

De Belgen hebben een stevig inhoudelijk werkprogramma opgesteld. Jaap en PG vinden daarin een reeks interessante acties en initiatieven. Van een onvermijdelijk Kuifje-accent op de ruimtevaart tot een fiks pakket rond de 'sociale pijler' van de EU. Daarin wordt voortgebouwd op het 'Jaar van de vaardigheden' de lessen uit de pandemie en het historische werk van Jacques Delors.

Het geopolitieke Europa krijgt forse nadruk. De Belgen noemen dat 'mensen en grenzen beschermen'. Bovendien krijgt het Europese antwoord op Xi Jin Ping en zijn Zijderoute nadrukkelijk aandacht.

Natuurlijk kijken Jaap en PG ook met een schuin oog naar de komende Belgische verkiezingen. Die verrassen met de herrijzenis van oud-premier Elio di Rupo als Europees kandidaat voor de socialisten. En er dreigt electorale ellende voor de liberale Open VLD. Premier De Croo blijkt niettemin een positivist à la Mark Rutte, gelet op zijn nieuwste boek ‘Het beste moet nog komen’.

Niet alleen bij zulke verkiezingen is merkbaar dat de noorderburen meestal weinig snappen of weten van de Belgen. PG zoekt een verklaring daarvoor en vindt die in de zo fundamenteel andere historische wortels binnen de Nederlanden na de Bourgondische eeuw en de afscheiding van de Republiek. Het huidige België bleef eeuwenlang een soort 'lidstaat' van een barok, multicultureel, katholiek, Europees en mondiaal imperium van de Habsburgers. Kleurrijke heersers, culturele grandeur en complexe relaties met Madrid en Wenen gaven hen een soort EU-DNA avant la lettre.

Tragisch symbool daarvan was het Brusselse Paleis op de Coudenberg, een van de meest spectaculaire keizersresidenties van Europa vol grootse kunst. Je vindt er niets meer van terug na de verwoestende brand van 1731. Of toch wel? En ook die restanten zijn weer symbolisch. Met voorganger Spanje en opvolger Hongarije als EU-voorzitter delen de Belgen onderhuids een diep Habsburgs verleden dat hun noorderburen nimmer zullen begrijpen.

***

Verder lezen

Het Belgisch EU-voorzitterschap, de website

***

Verder luisteren

373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde

355 - Modern en succesvol Spanje wordt EU-voorzitter en houdt verkiezingen

344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn

336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt

282 - Hoe Sammy Mahdi - de nieuwe Vlaamse leider - de christendemocraten er weer bovenop wil helpen

272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa

256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'

229 - Kristof Calvo: wat de Nederlandse en Belgische politiek van elkaar kunnen leren

190 - Napoleon, 200 jaar na zijn dood: zijn betekenis voor Nederland en Europa

71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' - De EU als het Habsburgse Rijk van onze tijd

63 - Judit Varga, minister van Justitie van Hongarije: lessen uit de geschiedenis

49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:33:22 – Deel 2

00:54:14 – deel 3

01:18:57 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.