In deze aflevering gaan we terug naar Middelburg in 1620. Willem Teellinck is predikant in de Nederduitsch Gereformeerde Kerk aldaar en geeft een bundel met preken over het Heilig Avondmaal uit met een viertal predikatiën, opgedragen aan Adriaan van Manmaker, jonkheer en lid van de Staten van Zeeland.
In deze aflevering merken we iets van de kloof tussen de praktijk van de Kerk van alle tijden en plaatsen en het huidig kerkelijk leven.
Teellinck behandelt vier excuses die mensen opperen waarom ze niet aan het Heilig Avondmaal hoeven te gaan.
De preek gaat over “de schuldige plicht der christenen omtrent het Heilig Avondmaal, Over de woorden van Christus, Luc 22:19: "Doet dit tot Mijne gedachtenis”. Voor Teellinck is het ondenkbaar dat een christenmens niet zou deelnemen. Hij confronteert zijn hoorders met het eenvoudige bevel van de Heere Jezus en waarschuwt vervolgens tegen vier uitvluchten die mensen in de 17de
1) Je kunt ook zonder avondmaal gered worden;
2) Ik acht het te oog en vrees het te misbruiken;
4) Als het totaal vrije keuze was zoals luisteren naar de preek,
deed ik het. Maar ik ben niet bereid om belijdenis te doen en mijn geloof te laten toetsen door de kerkeraad.
Vragen voor bespreking of om zelf over na te denken:
1-Hebt u in uw leven ook “last” gehad van de uitvluchten die
2-Kunt u voorbeelden uit de Bijbel noemen van mensen die
wegblijven van het Heilig Avondmaal?
3-Lees 1 Kor. 11:26 en Handelingen 2:42-46. Calvijn was
voorstander van een wekelijkse Avondmaalsviering. In het 17de eeuwse Middelburg werd het Heilig Avondmaal meer dan dubbel zoveel keer per jaar gehouden dan tegenwoordig vaak het geval is. Waarom was dat?
4-In de tijd van Teellinck werden kinderen vanaf tien geacht
om met onderscheiding deel te kunnen nemen aan het Lichaam en Bloed des Heeren. Daarom werden de namen van kinderen die tien jaar geleden gedoopt waren (en daarmee ingelijfd in het Lichaam Christus waren) afgelezen om zich te melden voor toelating tot het Avondmaal. Geven wij in onze tijd niet ten onrechte de
indruk dat het Avondmaal iets is voor als je oud bent en iets bijzonders ervaren hebt?
5-“Doet dit.”Teellinck zegt dat we te maken hebben met een
gebod des Heeren waarover wij niet mogen theoretiseren, maar waaraan we moeten gehoorzamen. Wat vindt u van de uitvlucht dat je ook in de hemel kunt komen zonder ooit het Heilig Avondmaal gebruikt te hebben?
6-“Tot mijn gedachtenis.” In het Heilig Avondmaal gedenken
we niet onszelf, maar zoeken we onze zaligheid buiten onszelf in Christus. Wat worden we in het Heilig Avondmaal geroepen te gedenken?
7-Teellinck zegt dat “het heilig avondmaal ons niet alleen
een last oplegt, maar ons ook sterkt en helpt, om dien te dragen, naardien het ingesteld is, niet voor de volmaakten, maar voor de gebrekkigen, Luc 14:21”. Wat zou hij daarmee bedoelen en ervaart u dat ook?
