Brandstof

"We staan nog maar aan het begin en we hebben drie decennia de tijd om het te realiseren."

Aan het woord is prof. Erik Paredis, hoofddocent aan de vakgroep Politieke Wetenschappen van de UGent, en met "het" bedoelt hij de Circulaire Economie.

Blijven we grondstoffen uit de grond halen om er producten mee te maken die we dan dumpen, volgens het lineaire model van take-make-dispose? Of willen we naar het circulaire model van de 4 R'en: reduse-reuse-recycle-recover? Welke keuze kan je maken als consument, als bedrijf, als politicus? Voor Erik is er juist een diversiteit nodig aan actoren: bedrijven, burgerbewegingen, overheid, ngo's... Zonder samenwerking kan je de kring niet sluiten.

We surfen langs interessante nieuwe businessmodellen waar we niet meer omheen zullen kunnen en we vangen een glimp op van hoe die nieuwe economie eruit kan zien. Of blijven we ook daarmee nog te veel binnen het bestaande economische model?

* Erik is fan van de Fairphone, maar heeft het ook over "Die Faire Maus" (en dat is géén opera), over 'shampoo bars', over de stad als (goud)mijn, en over licht gebruiken zonder de lamp te kopen.

* Isabelle gaat als fietsende reporter (tja, want vliegen...) op stap met het R.R.E.S.I. Project en ontdekt in Antwerpen en Den Haag enkele circulaire initiatieven om O tegen te zeggen.

* Duurzame Dichter Anna Carlier leest in haar klimaatgedicht ‘Of gewoon een boom’ enkele originele oplossingen voor het klimaatprobleem mee.

* Het Jamaican Jazz Orchestra is ook weer trouw op post.

Luisteren, liken en delen!

Op de foto’s:

* Jorien Campagne Social Enterprise NL en Tom de Heus van Unknown Group over i-did en Copiatek

* Eva Engelen van HNST

* Isabelle Wuytens en Diedert Debusscher, de podcasters

.fusion-gallery-4 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

De pandemie is geen accident: haar bedje werd de afgelopen decennia gespreid. Niet door Bill Gates of big pharma, maar als een logische consequentie van de politieke keuzes die onze beleidsmakers maken.

In zijn boek “De val van Icarus - Het virus als kantelpunt” analyseert schrijver en onderzoeksjournalist Nick Meynen hoe het zo ver is kunnen komen.

Wij spraken met hem over pandemie-paleizen, kreupele bambi-hertjes en de lekkere croissants op de nachttrein Brussel-Wenen.

Maar vooral over systeemfouten en de historische kans om een bocht in te zetten.

Komen ook even te kort bij de zon vliegen:

* een bekende metalband uit de seventies

* Amelia Earheart, de eerste vrouwelijke pilote die de Grote Oceaan in een solovlucht overstak

* het Jamaican Jazz Orchestra

* Icarus zelf

Luisteren, liken, en delen met je vrienden!

PS: Het boek van Nick is uitgegeven bij EPO.

PPS: Hier lees je de studie van Harvard University.

.fusion-gallery-8 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

Als de aarde met 2°C opwarmt, krijgen Antwerpen en Mechelen met overstromingen te kampen. Met dank aan de afsmeltende ijskappen. Wat er op Groenland en Antarctica gebeurt, gaat ook ons aan.

Dus haalden we er een glacioloog bij: prof. Frank Pattyn, hoofd van het departement Glaciologie aan de ULB en voorzitter van het Belgisch Nationaal Comité voor Antarctisch Onderzoek. Hij reisde al 11 keer naar Antarctica. Niet om er te gaan skieën, maar om ijsboringen te doen. Zo een boring bevat een schat aan informatie over het leven en de atmosfeer op aarde van 800.000 jaar geleden.

Achthonderdduizend jaar. Wij vonden 30 jaar al een hele tijd.

Komen ook nog langsgegleden:

* Frank Pattyn, dezelfde, maar dan als jazz-pianist, samen met gitarist Karl Aerts

* Dichter, kunstenaar en allesmenger Arnoud Rigter

* Lena Debusscher, 10 jaar, leest voor uit De Natuurkrant van - jawel - 30 jaar geleden

* Een ijsberg. Een ijsberg!

Wie herkent de twee korte filmfragmenten?

Luisteren, liken, en delen met je vrienden!

.fusion-gallery-12 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

 

Welk landbouwmodel hebben we nodig in 2050 om de (tegen dan) 10 miljard monden te voeden op een betaalbare en duurzame manier? Moeten we naar schaalvergroting en meer intensieve methodes of is de toekomst juist aan de korte-keten-initiatieven?

Volgens Joris Relaes, administrateur-generaal van het ILVO (het Vlaamse instituut voor landbouw-, visserij en voedingsonderzoek), hebben we beide nodig. Dat konden we zien aankomen natuurlijk. Hoe gaat dat dan in de praktijk? Joris heeft het over witloofkroketten, herinnert ons er fijntjes aan dat de Vlaming een groot deel van zijn welvaart aan de vruchtbare gronden dankt, en wordt bijna lyrisch over het "Farm to Fork"-plan van Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.

Komen ook even langs in de studio:

* De waste warriors van Too Good To Go

* Maxime Savoldi, de eerste landschapsdichter van Pajottenland & Zennevallei.

Je komt trouwens eindelijk te weten welke appel je best koopt: de Belgische of de Zuid-Afrikaanse.

Zeker luisteren, liken en delen.

.fusion-gallery-16 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

De stad biedt een oplossing voor vele uitdagingen. Dat zeggen niet wij, maar iemand die het kan weten: Lies Corneillie, schepen van Wonen, Gelijke Kansen en Mondiaal Beleid in Leuven.

Lies is onze centrale gast in deze derde aflevering van Brandstof. We gaan nog even dieper in op de Duurzame Stad. In aflevering 2 hadden we een academicus aan het woord en dus wilden we wel eens weten hoe dat nu zit in de praktijk, zo'n ecologische en sociale stad. Hoe doen ze dat pakweg in Leuven?

Waarom kan Leo Van Broeck (onze Vlaamse bouwmeester, weet uw wel), niet wachten tot het lint van 't Wisselspoor wordt doorgeknipt? Wat heeft Bernie Sanders met Leuven te maken? (Het antwoord is niet Louis Tobback, al zijn er gelijkenissen). Wie of wat zijn energiesnoeiers en woningcorporaties? En wat heeft Mohamed Ridouani met de Commodores?

Verder nog in deze aflevering:

* De poëzie achter leegstand door David Troch

* De vibes van het Jamaican Jazz Orchestra

* De paters Scheutisten

Wie staat er op de foto's?

Onze gasten: Lies Corneillie en 't Wisselspoor

De makers: Isabelle Wuytens & Diedert Debusscher

.fusion-gallery-20 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

De betonstop heet nu bouwshift, de woonbonus is afgeschaft en over het belang van sociale woningen was er in de aanloop van het Vlaamse regeerakkoord veel commotie.

Ondertussen breken we alle hitterecords, krijgen we onze steden niet meer afgekoeld en staan we met z’n allen steeds langer in de file. En nog steeds verdwijnen er in Vlaanderen elke dag 12 voetbalvelden aan open ruimte.

Hoe moeten we onze stad organiseren zodat we met meer, gezonder en socialer kunnen samenleven?

We vroegen het aan Erik Rombaut, dé specialist in Vlaanderen (en ver daarbuiten, tot in Vietnam) in ecologische stedenbouw.

Erik is bioloog. Stadsontwikkeling gaat voor hem niet over beton en asfalt, maar over het gebruik van ecosysteemdiensten (“bomen zijn airco’s en stofzuigers”), over de groenblauwe netwerken (in Gent heten die groenklimaatassen) - en over de lobbenstad (Erik is boos op Le Corbusier en diens stokpaardje om de functies wonen/werken/recreatie/verkeer te scheiden. “Dat is op een ecologische en sociale ramp uitgedraaid”).

Enfin, het was een boeiend gesprek over hoe we van onze steden ware “ecopolissen” kunnen maken. Niet alleen in theorie. Het gebeurt al, her en der.

En oh ja, bomen zijn belangrijk in de stad. We kunnen het niet genoeg benadrukken. Vanaf nu: plant bomen! Iedereen, elk jaar, minstens één. Doen gewoon.

Verder nog in deze aflevering:

* De tofste burgercoöperatie voor elektrisch autodelen

* Het opwindendste orkest voor jazzy tunes

* De stoutste stad van België.

Wie staat er op de foto’s?

(boven) Onze gasten: Erik Rombaut, Joachim Jacob (in zijn elektrische deelauto van Partago) en de lobbenstad.

(onder) De Makers: Isabelle Wuytens & Diedert Debusscher

.fusion-gallery-24 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}

In deze eerste aflevering van Brandstof spreken we over het tekort aan water met waterexpert Marjolein Vanoppen. Zij legt in begrijpbare taal uit hoe het in Vlaanderen (maar ook in de wereld) gesteld is, wat de impact van de klimaatverandering is, wat de oplossingen zijn en ze geeft ook enkele tips om thuis water te besparen.

Marjolein won dit jaar de onderscheiding voor wetenschapscommunicatie, uitgereikt door de Koninklijke Vlaamse Academie voor kunst en wetenschap en zal binnenkort ook een eigen podcast hebben over, wat dacht je, water.

Doe de watertest (zie onder) met de checklist uit het boek van Steven Vromman: Low Impact Man, praktische tips voor een ecologisch leven van wieg tot graf.

Ook fan van de muziek in deze podcast? Bekijk hier waar je de Jamaican Jazz Orchestra nog aan het werk kan zien.

Wie staat er op de foto’s?

(boven) Onze gasten: Marjolein Vanoppen (www.marjoleinvanoppen.be) - Stijn Vanhoestenberghe (Omegabaars)

(onder) De Makers: Diedert Debusscher & Isabelle Wuytens

.fusion-gallery-28 .fusion-gallery-image {border:0px solid #f6f6f6;}