In deze aflevering van Buiten De Lijntjes duikt Eva Dierickx diep in het debat over spel en leren in het kleuteronderwijs.
Ze ontrafelt de schijnbare tegenstelling tussen spel en instructie, en legt uit waarom beide een belangrijke plaats hebben in de kleuterklas. Met inzichten uit recent onderzoek bespreekt ze hoe kwaliteitsvolle spelbegeleiding eruitziet en waarom de rol van de leerkracht hierin cruciaal is. Ook gaat ze in op verschillende vormen van instructie en hoe die op een kindvriendelijke, speelse manier kunnen worden ingezet. Deze aflevering biedt een genuanceerde kijk op hoe spel en gericht leren hand in hand kunnen gaan voor optimale ontwikkeling van kleuters.

Shownotes

• Ontdek hier het hele vormingsaanbod van het Expertisecentrum Onderwijs en Leren!
• Volg Buiten De Krijtlijnen op Twitter, Instagram of LinkedIn.

In deze speciale aflevering van Buiten de Lijntjes duiken we in de wereld van meertaligheid binnen het kleuteronderwijs. Onderzoeker Brecht Peleman, verbonden aan VBJK en UGent, bespreekt de kansen en uitdagingen van meertaligheid in Vlaamse kinderopvang en kleuterklassen en verkent hoe professionals en ouders hier effectief mee kunnen omgaan. Na zijn presentatie volgt een open gesprek met Brecht en praktijkexpert Bjorn Martens over de implicaties van het onderzoek, met vragen en ervaringen van een livepubliek.

Of je nu leerkracht bent, kinderbegeleider of geïnteresseerd in meertaligheid, deze aflevering zit boordevol inzichten en praktische tips. Zet je neer met een kop koffie en ontdek hoe taaldiversiteit een kracht kan zijn in de opvoeding en educatie van jonge kinderen.

Shownotes

• www.vbjk.be
• www.reflectiewaaier.vbjk.be
• www.pro-mproject.be
• www.meertaligheid.be
• www.kindengezin.be/nl/thema/ontwikkeling-en-gedrag/taal-en-meertaligheid
• https://kletsheadspodcast.nl/2023/05/01/hoe-ga-je-om-met-meertalige-kinderen-op-de-kinderopvang-seizoen-4-aflevering-2/
• https://biblio.ugent.be/person/14C47080-F0EE-11E1-A9DE-61C894A0A6B4

Wil je weten hoe je kleuters écht iets kan leren? Of hoe je speels én doelgericht kan werken? Schuif dan gezellig aan bij dit gesprek met Dr. Julian Grenier! Met zijn jarenlange ervaring in Londense kleuterscholen en als onderzoeker bij de Education Endowment Foundation, deelt hij zijn gouden inzichten over kennisrijk onderwijs aan jonge kinderen. Van het tellen van schoenen in een speelwinkel tot het ontdekken waarom blaadjes vallen - Julian laat zien hoe je betekenisvol leren en spelen perfect kan combineren.

Belonging in de kleuterklas ... Het klinkt romantisch, maar de praktijk leert dat het samenleven in een klas vuurwerk kan opleveren! Hoe kunnen kleuters samen 'groep' vormen en goede relaties met elkaar opbouwen? En hoe kan je als leerkracht de kleuters stem, keuze en eigenaarschap (agency) geven in hun sociale relaties in de klas? 

Kleuterleerkracht Hannah Andries (Sint-Jansschool Leuven) en Dr. Caroline Vancraeyveldt (lerarenopleider en onderzoeker in UCLL) gingen samen met deze thema's aan de slag in de klas van Hannah. Het werd een boeiende zoektocht en ze delen graag wat ze geleerd hebben!

Shownotes
In deze podcast-aflevering bespreken Hannah en Caroline enkele resultaten van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek 'Relaties tussen kleuters: assumpties van leraren en stem van de kleuters' (uitgevoerd met collega's Ilse Aerden en Anne Slaets, gefinancierd door Education & Development, UCLL). De praktijkverhalen, tips en het theoretisch kader rond 'belonging' zijn te vinden in het e-boek 'Ik - jij - wij. Belonging en agency in de kleuterklas' dat vanaf 15 december 2024 beschikbaar zal zijn via de website van Expertisecentrum Education & Development | UCLL Research & Expertise of op aanvraag via [email protected]

Interesse in andere praktijkverhalen uit het onderzoek? Neem een kijkje op Zij doen het! Kleuterleerkracht en lerarenopleider hand in hand | Kleutergewijs (wordpress.com) of op Hoe ga je om met ruzies in de kleuterklas? – Klasse

“In deze eerste aflevering van het nieuwe seizoen gaat Eva in gesprek met dr Nore Wijns en prof dr Joke Torbeyns van KU Leuven over wiskunde in de kleuterklas. Want moet dat nu echt al bij kleuters? Wat zegt onderzoek over taal en wiskunde? Is het belangrijk om steeds dezelfde en 'juiste' begrippen te gebruiken? Wat is een wiskunde-bril en hoe zet je die best op?”

Buiten De Lijntes is een productie van het Expertisecentrum Onderwijs en Leren van Thomas More
🎙️ Eva Dierickx
 
Shownotes

• Joke en Nore schreven mee aan het boek ‘Alle kleuters tellen mee’ over de vroege wiskundige ontwikkeling en wat je als leerkracht kan doen om die te ondersteunen. (Handboek wiskunde 'Alle kleuters tellen mee' - die Keure Educatief)
• Via de website van hun onderzoekscentrum vind je allerlei praktijkgerichte publicaties terug die gericht zijn op kleuters en wiskunde: Praktijkgerichte publicaties CIP&T en media — Onderzoekseenheid Onderwijskunde (kuleuven.be)
• Ook op kleutergewijs vind je verschillende blogberichten over kleuters en wiskunde vanuit hun onderzoekscentrum
  • Prentenboeken en wiskunde
  • Wiskundige patronen in de kleuterklas
  • Spontane aandacht voor hoeveelheden bij kleuters
• Ontdek hier het hele vormingsaanbod van het Expertisecentrum Onderwijs en Leren!
• Volg Buiten De Krijtlijnen op Twitter, Instagram of LinkedIn. 

In deze mini bonusaflevering en eerste aflevering van Buiten de lijntjes die live werd opgenomen, gaat Eva In gesprek met co-auteur Astrid en kleuterjuf Sofie Schyvens tijdens de boeklancering van Kleuterleerkracht, De kalender.
Samen hebben ze het over de kracht van imperfectie, lijm, over verbinding creëren in de kleuterklas en het belang van representatie. Heel kort behandelen ze zo een aantal inspirerende thema´s uit hun nieuwste publicatie voor kleuterleerkrachten, kinderbegeleiders en wie een kleuter thuis heeft rondlopen. Net zoals in de kalender zelf, krijg je zo op korte tijd heel wat verschillende voorbeeldjes, praktijken en ideeën aangereikt die je kunnen inspireren en verder aan het denken zetten.

Shownotes

• Koop hier je kalender!

In deze vijfde en laatste aflevering van het eerste seizoen van Buiten de lijntjes gaat Eva Dierickx in gesprek met Jan de Mets (onderzoeker bij VBJK en Steunpunt Diversiteit en Leren) over transities in kleuteronderwijs. Daarbij zoomen we dieper in op de overgang van kinderopvang naar kleuteronderwijs; wat loopt daar al sterk of inspirerend, waar liggen soms nog moeilijkheden en wat kan je als kleuterleerkracht ondernemen om hierin te groeien? Spoiler: misschien is het wel eens tijd voor een revolutie?!

Shownotes

• Het boek Kleuterleerkracht, geschreven door Eva en Astrid Koelman.
• Meer info over het boek ‘Sssst, dat mag je niet zeggen… Hoe we jonge kinderen zonder vooroordelen kunnen opvoeden en waarom dat dringend nodig is’van Eva Dierickx, Kato Luyckx en Zarissa Windzak.
• Het boek 'Warm, welkom en wederkerig' kan je gratis downloaden.

‘Juf, is Turks mijn kleur?’

‘Ik wil geen bruin, ik wil het huidskleurpotlood.’

‘Juf, dat mag je niet zeggen. Dat is Haram!’

In deze aflevering ga ik met collega en vriendin Hajjar Ben Sliman-Ghomari in gesprek over de nood aan intercultureel kleuteronderwijs en hoe dat er concreet uit kan zien. Want het aanbieden van interculturele prentenboeken en huidskleurpotloodjes in verschillende tinten is een goeie start, maar op zichzelf onvoldoende om jonge kinderen te ondersteunen bij het opbouwen van een sterk zelfbeeld en open wereldbeeld. Wat kan je dan wel doen? We gaan er graag dieper op in.

Shownotes

• Meer info over het ontwerp-onderzoeksproject Kleu(te)rRijk waarin Kato Luyckx, Hajjar Ben Sliman-Ghomari en Eva Dierickx een professionaliseringstraject uitwerkten dat inzet op het versterken van interculturele competenties van kleuterleerkrachten.
• Meer info over het boek ‘Sssst, dat mag je niet zeggen… Hoe we jonge kinderen zonder vooroordelen kunnen opvoeden en waarom dat dringend nodig is’van Eva Dierickx, Kato Luyckx en Zarissa Windzak.

De derde aflevering van de podcast ‘Buiten de lijntjes’ staat online! Samen met mijn maatje, co-auteur en experte in kleuteronderwijs Astrid Koelman heb ik het in deze aflevering over slow pedagogy. In een wereld waarin tijd, efficiëntie en administratie prioritair lijken, is slow pedagogy een beweging die ingaat tegen de druk en haast in opvoeding en onderwijs. Het gaat dan om het nemen van tijd om ín het moment te zijn, om te zoeken naar diepgang en spel te bewaken. Klinkt als een verademing? Vinden wij ook!

Shownotes:

• Het boek Kleuterleerkracht, geschreven door Eva en Astrid
• Astrid en Eva schreven eerder al over dit onderwerp in deze blogpost
• Het (eerder academisch geschreven) boek ‘Slow Knowledge and the Unhurried Child’ van Dr Alison Clark is een aanrader voor de meerwaardezoeker.

Pas op met ‘pas op!’

In bomen klauteren, op de glijbaan klimmen, op randjes balanceren en bij water of vuur spelen. Zowel in Vlaanderen als daarbuiten wint risicovol spelen aan belang. Spelen moet immers 'zo veilig als nodig' zijn, eerder dan 'zo veilig mogelijk', bepleit Helena Sienaert van de Arteveldehogeschool. Maar wat is ‘risicovol spelen’ nu precies? En waarom is het belangrijk?

Helena Sienaert en haar team doen onderzoek naar risicovol spelen, en hoe je dit ook in de praktijk kan brengen. Want hoe kan je dit als leerkracht en/of als ouder stimuleren, zonder de ziekenhuisfactuur te vergroten? Mag je dan nóóit meer ‘voorzichtig’ of ‘pas op’ roepen? Hoe bepaal je ook of een risico aanvaardbaar is? En hoe communiceer je hierover met collega’s en ouders die dit misschien toch wat moeilijker vinden?

Shownotes

• Meer info over het praktijkonderzoek vind je op: https://arteveldehogeschool.be/risicovolspelen/
• In het boek Kleuterleerkracht schreef Helena een boeiend stuk over de voordelen van - en praktijksuggesties bij – risicovol spelen
• Ook in het (warm aangeraden) boek 'Een beeld van een kind' van Lieselot De Wilde gaat Helena Sienaert dieper in op risicovol spelen.
• De facebookpagina ‘RePLAY - risicovol spelen ondersteunen - supporting risky play’ is een fijne plaats waar ouders en professionals hun goede voorbeelden, zorgen en vormingen rond risicovol spel delen.