Dag van het Kasteel | Bezet & Bevrijd, kastelen en buitenplaatsen 1940-'45

De Oxerhof bij Deventer kent een bijzonder duister oorlogsverleden. Huub van Sabben verdiepte zich in deze geschiedenis. Hij schreef het boek ‘Spionage, arrestaties en moord aan de IJssel’. Luister in deze podcast naar verborgen oorlogsverhalen over de Oxerhof.

Theatermaker René Akihary groeide op in Ederveen op kasteel Bruinhorst. In 1955 werd zijn gezin, samen met 18 andere Molukse gezinnen van KNIL-militairen, ondergebracht in kasteel Bruinhorst. Zijn ervaringen verwerkte hij in zijn voorstelling Sampai berjumpa lagi. Historicus, publicist en onderzoeker Ron Habiboe is gespecialiseerd in Molukse geschiedenis. Welke link is er met Kasteel Bruinhorst en Molukse KNIL-miltairen? In deze podcast ontdek je waarom dit gedeelde geschiedenis is. 

Huize Bosbeek in Heemstede was bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog eigendom van Fritz en Louise Gutmann, een van oorsprong Duits-Joods echtpaar. In deze podcast deelt historicus Alex Bakker hun tragische geschiedenis. Twee generaties later wordt het leven van kleinzoon Simon Goodman nog altijd beheerst door deze gebeurtenissen uit het leven van zijn grootouders. Hij vertelt over de impact. Waarom is dit hoofdstuk nog lang niet afgesloten? 

Zuylestein in Leersum werd in 1945 tot twee keer toe gebombardeerd door de geallieerden. De heren Versteeg en Meijer delen hun herinneringen. Bewoner Jemima de Brauwere vertelt over de impact van de bombardementen op haar familie en het landgoed. 

Havezate De Oldenhof in de Kop van Overijssel, werd tijdens de oorlog bewoond door de zusters Jeannette en Isabella Sloet van Marxveld. Dit is geen verhaal van pracht en praal of romantiek. Historicus Martin van der Linde van Stichting Ijsselacademie vertelt in deze podcast hoe deze moedige dames o.a. onderduikers hulp boden. 

Begin 1940 bepaalt het Nederlandse oppercommando dat de Grebbelinie in geval van oorlog een hoofdverdedigingslinie moet worden. Midden in de Grebbelinie ligt kasteel Renswoude. Bert Rietberg is coördinator van het Grebbelinie Bezoekerscentrum. Hij deelt zijn kennis over wat zich hier afspeelde. 

Buitenplaats Reuversweerd in het Gelderse Brummen lag destijds midden in de frontlinie. Schrijfster Martine Letterie dook voor haar boek De klok stond stil in het verleden van Reuversweerd. Zij onthult wat zich tijdens de laatste oorlogsdagen afspeelde in Reuversweerd. En hoe deze tragische geschiedenis nog altijd doorwerkt in het heden.

In  1945 stonden ten oosten van de IJssel twaalf V1- lanceerinstallaties opgesteld. Bij Huis Oolde, een havezate in het Gelderse Laren, bouwden  de Duitsers een V1-lanceerinstallatie in de achtertuin. Boer Albert Meuleman, die ook bibliothecaris van Laren was, maakte dit van dichtbij mee en stelde alles op schrift. In deze podcast vertelt Henk Meuleman over deze geschiedenis. Henk beschikt over de verslagen van zijn vader en heeft zich tevens  gespecialiseerd in de V1’s bij Huis Oolde. Daarnaast is Jeroen Niels te  gast. Jeroen is historisch vooronderzoeker bij T&A survey. Hij neemt  je mee in de wondere wereld van explosievenopsporing.

Huis Moesbosch uit 1871 ligt tussen Vlissingen en Koudekerke. Tijdens de Tweede  Wereldoorlog werd het huis gevorderd door de Duitse bezetter en moesten  de bewoners vertrekken. In deze podcast spreekt onderzoeker Dr Martin van den Broeke. Hij dook in het archief en neemt je mee in de verhalen van Huis Moesbosch in oorlogstijd en daarna.

Het thema van Dag van het Kasteel 2020 is Bezet & Bevrijd: kastelen en buitenplaatsen 1940-'45. In deze aflevering verzorgt Fred Vogelzang, historicus en hoofd onderzoek bij  de Nederlandse Kastelenstichting, een inleiding op dit thema.

Waarom  was de Tweede Wereldoorlog een belangrijk omslagpunt in de geschiedenis  van kastelen en buitenplaatsen? En welke rol speelde de Nederlandse  Kastelenstichting?