In aflevering 23 van de Circulair Bouwen Podcast duikt Maarten Hagg met Karlijn Mol, Vincent Gruis en Paul Groenen in de wereld van de circulaire grond-, weg- en waterbouw.

🪏 Dat betekent: grondstoffen minder, beter, langer en opnieuw gebruiken bij infrastructurele projecten. Gemeenten spelen daarin een sleutelrol, maar lopen regelmatig aan tegen regels, capaciteitstekort en koudwatervrees. Toch blijkt er van alles mogelijk – als je het gewoon doet.

🛣️ Een opvallend praktijkvoorbeeld is de terugkeer van de asfaltrecyclingtrein (ART) in Almere. Die hergebruikt asfalt ter plekke, met flinke besparingen op CO₂ en transport. Dat is te horen in de reportage. Petra Mesken (gemeente Almere) erkent dat circulaire toepassingen niet altijd eenvoudig zijn, maar dat het wel kan. ‘De mindset moet veranderen’, zegt Fredy Sierra Fernandez van Rijkswaterstaat.

➡️ Karlijn Mol (Nationaal Platform Duurzame Wegverharding) vertelt over de Inspiratiegids Circulaire Bestrating, die gemeenten helpt om met hergebruik aan de slag te gaan én weerstand te voorkomen. ➡️ Paul Groenen (Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen) vult aan dat goede communicatie met bewoners vaak het verschil maakt.

🎤 Vaste columnist Jan-Willem van de Groep legt, zoals gebruikelijk in zijn column, de vinger op de zere plek: ‘Als die asfaltrecyclingtrein geen dienstregeling krijgt, blijft het bij een proefrit.’ Opschalen is het devies. Daarom pleit hoogleraar Vincent Gruis (voorzitter Transitieteam Circulaire Bouweconomie) voor innovatie én regie.

🐥 Circulariteit gaat bovendien verder dan asfalt. In Nijmegen kregen oude beveiligingscamera’s een tweede leven als vogelhuisjes. Volgens Groenen toont zo’n project de kracht van creatief hergebruik én ambitie. De oproep is helder: leer van elkaar, kies wat werkt, en durf circulair bouwen de standaard te maken.

💡 Beluister aflevering 23 voor inspiratie, lessen uit de praktijk én een aanstekelijke dosis daadkracht.

Volg ons op: 
👉🏼 Web: https://circulairebouweconomie.nl/
👉🏼 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/circulairebouweconomie/posts/ 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een snelweg circulair verbreden én de CO₂-uitstoot halveren? Op de A1 tussen Apeldoorn en Twello is het gelukt. En hoe! In deze aflevering hoor je hoe dit project een blauwdruk vormt voor circulair bouwen in de infrastructuur. Te gast zijn Vincent Gruis, Karlijn Mol van Nationaal Platform Duurzame Wegverharding (NPDW) en Jasper Middelkamp van Rijkswaterstaat. Zij benadrukken enthousiast dat dit geen proefproject was, maar een regulier infraproject waarin circulariteit centraal stond.

Heijmans hergebruikte onder meer 60% van het asfalt, bijna alle geleiderails en portalen en zelfs betonpuin uit oude viaducten, vertelt Erik Steenbergen in de reportage. Bij de uitvoering was een zo laag mogelijke CO2-uitstoot leidend, met 54 elektrische machines en biogasstroom van een lokale afvalverwerker.

Niet alles ging vanzelf: oude liggers bleken te kort, verf van hergebruikte markering niet wit genoeg. Maar juist die zoektocht maakt het project leerzaam, vinden de gasten. Het laat zien dat ruimte in regelgeving en aanbesteding essentieel is. De MilieuKostenIndicator (MKI) speelde daarbij een sleutelrol: niet de oplossing stond vast, maar het doel – een zo laag mogelijke MKI.

De les? Als je ruimte biedt voor duurzaamheid, komt de innovatie vanzelf. Columnist Jan-Willem van de Groep: ‘Het lukt niet omdat we alles van tevoren vastleggen, maar omdat we vakmanschap en initiatief de ruimte geven.’

De A1 laat zien dat circulaire wegenbouw geen toekomstmuziek meer is. Geen pilot, maar praktijk. Een gesprek over hoe samenwerking, slim hergebruik en anders aanbesteden leiden tot echte verandering.

Volg ons op:

 👉🏼 Web: https://circulairebouweconomie.nl/

👉🏼 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/circulairebouweconomie/posts/

See omnystudio.com/listener for privacy information.

☀️ Jarenlang waren zonnepanelen het knuffelproduct van de energietransitie. Maar nu steeds duidelijker wordt hoeveel grondstoffen, energie en sociale impact er schuilgaan achter de productie ervan, komt de keerzijde in beeld. 

❓Hoe zorgen we ervoor dat zonnepanelen niet alleen bijdragen aan de energietransitie, maar ook passen binnen een circulaire economie?

In deze aflevering bespreken we met experts de kritische vragen rondom zonnepanelen. 👉🏼 Wat maakt een zonnepaneel duurzaam?
👉🏼 Hoe kunnen ontwerp en recycling beter op elkaar aansluiten? 
👉🏼 En waarom wordt er nog zo weinig gestuurd op circulariteit bij de inkoop van zonnepanelen?

Bart Jeroen Bierens (Solar Buyer Group) legt uit hoe de inkoop van zonnepanelen duurzamer kan. Robin Quax (TKI Urban Energy) gaat in op de rol van recycling. En Veronique Gevaarts (TNO) deelt de nieuwste innovaties op het gebied van demonteerbare zonnepanelen en circulaire productieketens.

Daarnaast kijken we naar de bredere impact: van de impact van PFAS en dwangarbeid in de productieketen tot de rol van Europa in het ontwikkelen van een autonome en duurzame maakindustrie.

Columnist Jan Willem van der Groep denkt dat de meeste winst geboekt kan worden met een tweedehandsmarkt. En hoe kunnen geïntegreerde zonnepanelen helpen bij het oplossen van netcongestie?

Een gesprek over de toekomst van zonnepanelen, en een kijk op duurzaamheid die vraagt om verder te kijken dan de opwekking van energie.

🎤 De presentatie is in handen van Maarten Hagg en Ewout de Bruijn.

Volg ons op:
👉🏼 Web: https://circulairebouweconomie.nl/
👉🏼 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/circulairebouweconomie/posts/

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Installatieadviseurs hebben betere data nodig om de milieu-impact van installaties en de mate van circulariteit goed te kunnen berekenen en de circulaire doelen te halen. Dat zegt Olaf Oosting van Valstar Simonis en lid van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie in deze aflevering. Dat minister Mona Keijzer op de woontop aankondigde de MPG niet aan te zullen passen, ziet hij als een gemiste kans.

Harald Tepper van Philips gaat met hem in gesprek, als voorzitter van het Transitieteam Circulaire Maakindustrie. Ook in die maakindustrie is veel te winnen op weg naar volledig circulair bouwen, door bijvoorbeeld per keten de milieu-impact beter in kaart te brengen. Of door klimaat ‘as a service’ aan te bieden, waar ook columnist Jan Willem van de Groep voor pleit. Dat dwingt goed na te denken over beheer en onderhoud én je kunt met minder installaties toe.

Hoogleraar Building Services Innovation Atze Boerstra van de TU Delft schuift aan en pleit voor een multidisciplinaire samenwerking op zoek naar de beste oplossing. Hergebruik is mooi, maar als nieuwe apparaten veel energiezuiniger zijn, kan dat toch de doorslag geven.

Energiebesparing en circulariteit kunnen elkaar nog wel eens bijten, weet ook adviseur werktuigbouw Mathieu Rietman van het Rijksvastgoedbedrijf. De verbouwing van een Marinekantoor tot het Kantoor Vol Afval stelde hem voor moeilijke keuzes. Toch ziet hij het als een goed voorbeeld, want hergebruik van installaties: het kán.

Meer informatie vind je op de website van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie.

Volg ons op:
👉🏼 Web: https://circulairebouweconomie.nl/
👉🏼 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/circulairebouweconomie/posts/

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met de steeds warmere zomers en toenemende koudevraag is de neiging groot steeds meer airco’s te installeren. Lekker koel in huis, maar ook: meer hittestress in de stad. En ook het stijgende stroomverbruik heeft een negatieve impact op het klimaat. Dat moet anders, vindt Jeske Zonneveld van Squarewise. In plaats van meer airco’s plaatsen, moeten we bomen planten! Met de ‘Huis als Tuin’ campagne wil zij zorgen dat huizenbezitters op zoek naar koelte een gecombineerd aanbod krijgen van installateur én hovenier. Maar kan een boom echt een airco vervangen? Daarover gaan transitieteamvoorzitter Vincent Gruis, trendwatcher Marjet Rutten en vaste presentatoren Maarten Hagg en Ewout de Bruijn met haar in gesprek.

Verslaggever Hajo Magré gaat naar Pijnacker, waar stedenbouwkundige Nanda Sluijsmans heeft meegedacht over de klimaatbestendige inrichting van een woonwijk. Inclusief wadi’s om meer vocht vast te houden en – uiteraard! – bomen voor de nodige schaduw. In een groene omgeving zijn minder installaties nodig voor een comfortabel huis in winter én zomer.

Jan Willem van de Groep doet in zijn column een oproep aan opdrachtgevers in de bouw om de markt meer uit te dagen: hoe kun je een comfortabel binnenklimaat zo hoog mogelijk op de R-ladder tot stand brengen?

Links:

• Boszoom en Park van Buijesen: klimaatbestendig wonen in Pijnacker
• De winnende pitch van Jeske Zonneveld voor de ‘Huis als Tuin campagne’

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De installaties in een gebouw hebben een grote impact op het klimaat. Niet alleen vanwege hun energieverbruik, maar vooral ook door de grondstoffen en materialen die in de warmtepompen, omvormers en ventilatiesystemen gebruikt worden. Hoe krijgen we de installaties sneller circulair? Daarover praten we in deze aflevering met onze vaste gasten, hoogleraar Housing Management Vincent Gruis en trendwatcher Marjet Rutten, én met Ruben Zonnevijlle. Zijn Dutch Geen Building Council gaf – samen met Techniek Nederland en TVVL – de sector onlangs een duwtje met de publicatie van 8 transitieversnellers, om daarmee de omschakeling aan te jagen.  

We gaan langs bij InExeon in Wijchen, waar Raimondo Otten circulariteit al jaren in de praktijk brengt door defecte onderdelen van klimaatinstallaties te refurbishen. Aan Laurens de Vrijer van brancheorganisatie Techniek Nederland leggen we de vraag voor waarom het breder in de installatiesector nog niet zo hard gaat met die circulariteit. Columnist Jan Willem van de Groep is juist kritisch op alle energie die wordt gestopt in het circulair maken van installaties.  

LINKS: 

• De 8 transitieversnellers van DGBC Techniek Nederland en TVVL 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een nieuwe fase, een nieuw Transitieteam Circulaire Bouweconomie. Maar kapitein Vincent Gruis blijft aan boord. Met het Manifest Circulair Bouwen 2050 in de hand gaat het nieuwe Transitieteam de strijd aan met ‘het systeem’. Want de vele prachtige initiatieven van de koplopers van nu, zijn circulaire stukjes in een lineair systeem. Dat past simpelweg niet op elkaar. Wat is nodig om écht circulair te gaan denken en werken? Hoe zorgen we dat circulair de norm wordt? 

We bezoeken de Nationale Conferentie Circulaire Economie, waar koningin Maxima koplopers in circulaire bouw een stevig hart onder de riem steekt. Op dezelfde conferentie overhandigt Vincent Gruis het Manifest aan voormalig staatssecretaris Vivianne Heijnen. Medy van der Laan doet namens de Nederlandse Vereniging van Banken een belangrijke stap naar voren. 

We spreken uitgebreid met Cécile van Oppen van Copper8 over hoe we met lastenverschuivingen zoals het Ex’Tax Project van circulair bouwen de best business case kunnen maken. En: hoe kunnen CO2 budgetten bijdragen aan eerlijke concurrentie en een gelijk speelveld? Columnist Jan Willem van de Groep gooit het over een andere boeg, en stelt een Circulariteitswet voor, die stuurt op verplichte percentages secundaire grondstoffen en bio-grondstoffen. Trendwatcher Marjet Rutten ziet dat biobased bouwen nu al booming is, en vraagt zich hardop af of zo’n wet wel helpt.

 LINKS:

• Nieuwe fase, nieuw transitieteam
• Resultaten van het Transitieteam TTCBE 2017-2023
• Manifest Circulaire Bouweconomie 2050
• Handleiding Biobased verduurzamen bestaande bouw
• The Ex’Tax project: werk moet lonen

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederland moet een flinke tand bijzetten om in 2050 volledig circulair te zijn. In 2030 moeten we zelfs al 50 procent onderweg zijn. Hoe ziet die toekomst eruit? Welke ambitieuze scenario’s zijn er en wat betekenen deze ambities voor de infrastructuur? Hoe komen we daar en welke maatregelen moeten we hiervoor nemen?

🐘 We gaan langs bij Miscancell in Arnhem waar Marcel van de Peppel nu al werkt aan die toekomst met miscanthus, ofwel: metershoog olifantsgras.

🔮 We spreken Maarten Schäffner van Witteveen+Bos over verschillende scenario’s voor de toekomst.

🥵 Marjet Rutten introduceert het woord ‘betonschaamte’.

💶 Vincent Gruis viert dat de overheid 200 miljoen euro uittrekt voor biobased bouwen.

👉🏼 En columnist Jan Willem van de Groep kijkt terug vanuit 2050: hoe zijn we hier terecht gekomen?

🎤 De presentatie is in handen van Maarten Hagg en Ewout de Bruijn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het verder ontwikkelen van de bestaande meetinstrumenten MKI en MPG is cruciaal voor het behalen van de circulariteitsdoelen voor 2030 en 2050. Hoe effectief zijn deze instrumenten op dit moment? De minimumeis van de MPG wordt in de woningbouw met twee vingers in de neus gehaald. En hoe zit het met de niet verplichte MKI in de grond- weg- en waterbouw?

We gaan met Rob Valk langs bij InnovA58, het innovatielab van Rijkswaterstaat. Bij de aanbesteding wordt gebruik gemaakt van de MKI. Expert Esther Heijink – ook van Rijkswaterstaat – vertelt over haar ervaringen met de MKI als gunningscriterium. Marjet Rutten doet een pleidooi om bij de ontwerpfase van een traject al zo duurzaam mogelijk te zijn. Vincent Gruis legt uit dat een MPG van 0,3 absoluut niet hetzelfde is als een MKI van 0,3. En columnist Jan Willem van de Groep heeft nog wel een paar ideeën om scherper te kunnen sturen.

Lees de brochure die Marjet Rutten in de podcast noemt over de prestaties van diverse woningconcepten. Daaruit blijkt onder meer dat een goede prestatie op gebied van non-virgin of biobased materialen zich niet laat doorvertalen naar een goede MPG-score.

De presentatie is in handen van Maarten Hagg en Ewout de Bruijn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een kwaliteitsgarantie van hergebruikte materialen - zoals beton, staal en glas - is nodig om een bouwvergunning te krijgen. Maar de regelgeving en de praktijk is nu nog ingericht op gebruik van nieuwe materialen. Dat terwijl bepaalde bouwmaterialen naarmate de jaren verstrijken steeds beter van kwaliteit worden, zoals bij een goede wijn.

Wie kiest voor hergebruik, moet nu rekening houden met een tijdrovend beoordelingstraject. Wat is nodig om de drempels weg te halen? En hoe kan hergebruik het nieuwe normaal worden?

We gaan naar Scheveningen, waar het Zuiderstrandtheater door demontagebedrijf Lagemaat uit elkaar wordt gehaald en in zijn geheel weer opgebouwd in Oss als onderdeel van het vernieuwde theatercomplex De Lievekamp.

Verder spreken we projectontwikkelaar en directeur Menno Rubbens van cepezedprojects over zijn ervaringen met hergebruik. Marjet Rutten, ondernemer, trendwatcher en aanjager van vernieuwing in de bouwsector, doet een pleidooi voor strengere landelijke normering vanuit de overheid. Hoogleraar Housing Management (TU Delft) en voorzitter van het Transitieteam Vincent Gruis neemt ons mee in de wereld van de standaardisering. En ondernemer, innovator en columnist Jan Willem van de Groep hoopt dat de nieuwe wet kwaliteitsborging er alsnog komt, en bouwers zelf verantwoordelijk maakt.

De presentatie is in handen van Maarten Hagg en Ewout de Bruijn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.