Kan je een schilderij met een antikapitalistische boodschap laten veilen? Als iets gemaakt is om tijdelijk te zijn en het idee zou moeten prevaleren, kan je dan op legitieme wijze iets blijven herdenken? Verliest een uitgesneden tekening of object zijn waarde niet zodra het weg is gehaald op de plek waar het is bedoeld?

Shownotes:
https://youtu.be/eXKE0nAMmg4

De eerste voorbeelden van straatnamen zijn uit de zestiende eeuw. Met de jaren kwamen daar een ontwikkeling bij kijken die nog steeds herkenbaar is: wijken met dezelfde thema’s straatnamen volgden al snel. Vanaf 1851 werd de rol van de gemeenten pas vastgelegd en ook hun autoriteit vastgesteld over het bepalen van straatnamen. Daarvóór werd het vooral gedaan door willekeurige aannemers. Een lokale aannemer vernoemt een straat in Utrecht bijvoorbeeld naar zijn zoons: Piet en Hein, de Piet Heinstraat. Een straatnaam die vandaag, samen met meer namen die verwijzen naar ons koloniale verleden, toch iets anders teweegbrengt.

Shownotes:
https://pointer.kro-ncrv.nl/163-kilometer-aan-beladen-straatnamen-en-dat-blijft-waarschijnlijk-nog-wel-even-zo

Het moment dat in 2013 de Fast-and-Furious acteur Paul Walker omkwam in een auto-ongeluk, bracht een grote schok met zich mee. De geliefde acteur werd onmiddellijk het middelpunt van allerlei manieren van herdenking. In de laatste scène van de eerstvolgende Fast-and-Furious film na zijn dood, maakt hij nog een theatrale exit. De soundtrack van deze film is ook aan Walker opgedragen, met in de videoclip vrijwel alleen maar referenties naar zijn leven. Hoe speelt muziek in op het herdenken van Walker

Shownotes:
https://youtu.be/RgKAFK5djSk 

Boven op de torenhoge A’DAM toren schitteren de beroemde drie kruizen van Amsterdam, wiens ideaal overzicht houdt op de stad. De kruizen staan schuin uit weerstand, zoals ooit de apostel Andreas had geopperd. Of is het toch een Germaans symbool? Een kruis om het kwaad te weren? Een referentie naar een spoorwegovergang? Of is het simpelweg iets, wat we allemaal als iets écht ‘Amsterdams’ herkennen?

 Shownotes:
https://onh.nl/verhaal/wat-betekenen-de-drie-kruisen-van-amsterdam 

Binnen 13 minuten ligt de binnenstad van Rotterdam in puin. Het leven wordt op een dinsdagmiddag in 1940 van 30.000 woningen en 800 tot 900 mensen ontnomen. De resulterende vuurzee woekert nog 2 dagen voort: vlammen en wanhoop staan symbool voor de herinnering. In de vorm van Zadkine’s ‘De Verwoeste Stad’, bekleden lichtjes dagelijks nog zo’n twaalf kilometer aan brandgrens door het centrum. Welke rol spelen ze in de herinnering van de Werkstad?

 Shownotes:
https://www.brandgrens.nl/audiotour

Wanneer houdt iets op met een herdenking zijn en wordt het simpelweg geschiedenis? Overkoepelende thema’s als religie nodigen het idee uit dat belangrijke evenementen of overblijfselen nooit hun herdenkings-waarde verliezen. Maar, wat als we het over het historische dagelijks leven hebben? Er zijn overblijfselen van die gewoon in hun eigen tijd bestonden en waren. Maakt het dan uit hoe lang iets geleden is?

Shownotes:
https://www.romeinen.nl/weten/limes/romeinse-limes 

‘Hiding in plain sight’ liggen uitnodigende geelkoperen gedenktekens, die juist hen herdenken die toen niet langer welkom waren. Tijdens de Holocaust zijn ruim 100.000 Nederlandse mensen, voornamelijk Joden, afgevoerd naar vernietigingskampen. 100.000 namen, rijp voor de vergetelheid. De Stolpersteine als internationaal initiatief geeft deze massa mensen weer een naam in het dagelijkse straatbeeld. Een herinnering versteend en vereeuwigd in vandaag en morgen. Hoe sterk staat het symbool? 

 Shownotes:
https://stichting-stolpersteine.nl/waar-liggen-stolpersteine/#:~:text=In%20Nederland%20worden%20sinds%2029,Utrecht%20sinds%208%20april%202010. 

Ik ben altijd ontzettend gefascineerd geweest door de kracht van taal. Orale geschiedenis is iets wat kan leven onder mensen. Zowel interpersoonlijk als in het gedachtegoed van een hele bevolking of maatschappij. Zo is een persoonlijk verhaal van mijn oma, mij heel dierbaar, maar wellicht de rest van het land niet. Of, misschien op een andere manier, vanwege waar het voor staat. Is er een verschil tussen grootschalig herdenken en kleinschalig “herinneren”?

Shownotes:
https://www.nporadio1.nl/podcasts/ovt-fragmenten-podcast/75586/geevacueerd-naar-het-openluchtmuseum 

Op de Maliebaan in Utrecht staat het voormalige NSB-hoofdkantoor. Vandaag is het een kinderdagverblijf. Kan je een plek die “herbestemd” is nog herdenken om de originele functie van die plek? Met in het bijzonder betwist erfgoed, is het niet belangrijk om ook de zwarte pagina’s uit het geschiedenisboek te belichten en herdenken?

Shownotes:
https://www.uitgeverijbalans.nl/boeken/aan-de-maliebaan/ 

Door middel van educatieve voorstellingen op scholen en in musea, demonstraties van handwerk, muzikale uitvoeringen of spectaculair opvoeringen van veldslagen of belegeringen, kan historisch re-enactment plaatsvinden. Nederland heeft zo’n 50 verenigingen die enorm strikt gesproken of uitbeeldend momenten uit de verre geschiedenis naspelen. Museumpark Archeon geeft een kijkje in een iets vrijere vorm hiervan: het dagelijks leven.

 Shownotes:
https://www.archeon.nl/index.html