Koneser zmienił Pragę Północ przynajmniej dwa razy: najpierw pod koniec XIX wieku, kiedy powstała imponująca architektonicznie Warszawska Wytwórnia Wódek „Koneser”. Drugi raz stało się to w 2017 roku, kiedy oddano do użytku odrestaurowane budynki i plac otwarty dla warszawskiej społeczności. Na 5 hektarach działają dziś firmy, restauracje, sklepy i oczywiście Muzeum Polskiej Wódki. Zbudowano budynki mieszkalne o ciekawej architekturze i stylistycznie dopasowane do otoczenia.

Otwarcie pierwszego warszawskiego szpitala dziecięcego umożliwiły darowizny, składki i bale charytatywne. Uruchomiona w 1875 roku placówka dysponowała 79 miejscami. W czasie II wojny światowej uległa poważnym zniszczeniom, a w latach 90. omal nie została zlikwidowana. Budynek udało się jednak uratować. Warszawski Szpital dla Dzieci jest przykładem znakomicie przeprowadzonego remontu zabytkowego obiektu. Kompleks przy ulicy Kopernika prezentuje się wspaniale, mimo że bywa niezauważany z powodu sąsiadującego Pałacu Staszica, w którym działa Polska Akademia Nauk. Działa jako ważna placówka na warszawskiej mapie opieki zdrowotnej. Nie tylko przyjmuje najmłodszych pacjentów i pacjentki, ale także zachwyca pięknie odrestaurowanymi fasadą i wnętrzami.

Hotel Warszawa to jeden z ikonicznych budynków stolicy. Wzniesiony przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe „Prudential” był najwyższym wieżowcem w przedwojennej Polsce. Mieścił zarówno biura, jak i apartamenty, a tuż przed wojną stał się siedzibą pierwszej polskiej stacji telewizyjnej. W czasie Powstania Warszawskiego trafił w ręce powstańców, którzy umieścili na nim polską flagę. Mimo ostrego ostrzału budynek pozostał niezdobyty, a fotografie przedstawiające moment bombardowania stały się symbolem walczącej Warszawy. Po wojnie budynek został odebrany właścicielom na mocy dekretu Bieruta. Odbudowany został jako hotel w stylu socrealistycznym, zresztą zgodnie z projektem oryginalnego architekta Marcina Weinfelda. W latach 90. XX wieku mocno podupadł. W 2002 roku został zamknięty, a następnie wystawiony na sprzedaż. Obiekt kupiła krakowska rodzina Likusów, która zainwestowała w renowację i przywrócenie temu miejscu świetności.

Trudno sobie wyobrazić Warszawę bez nadrzecznych bulwarów. Razem z pierwszymi oznakami wiosny wybieramy się nad Wisłę, by spacerować, biegać, jeździć rowerem lub po prostu usiąść na schodkach albo w jednej z popularnych kawiarni. Obecnie to bezsprzecznie najpopularniejsze miejsce spotkań, w którym mieszają się różne grupy społeczne, style życia, poglądy i upodobania. Jednak jeszcze kilkanaście lat temu miasto było odcięte od rzeki Wisłostradą i mało kto spędzał tu czas. Dzięki decyzji o wpuszczeniu ruchliwej wielopasmowej drogi w podziemny tunel stolica odzyskała wspaniały teren. Odkąd pojawiły się w tym miejscu popularne instytucje — jak Centrum Nauki Kopernik, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, a przede wszystkim Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego — zaczęła się złota era bulwarów.

Plac Europejski był zarówno przedmiotem zachwytów, jak i gorących sporów oraz krytyki. Powstał z inicjatywy dewelopera inwestującego w biurowce, który zaoferował warszawiankom i warszawiakom w pełni zaprojektowany, nowoczesny i chroniony całą dobę plac. Zaproponowano wiele funkcji i program wydarzeń, który ma zachęcać do aktywnego spędzania czasu wolnego. Na placu posadzono 160 drzew, co w czasie gorących dyskusji o zazielenianiu miasta było niemałą sensacją. Orzeźwienie i frajdę dla najmłodszych miały zapewnić zbiorniki wodne i fontanny. Wszystko to sprawiło, że przestrzeń zaprojektowana przez pracownię Wirtz International Landscape Architects w 2017 roku została wyróżniona w III edycji Nagrody Architektonicznej Prezydenta Warszawy.

Osiedle Jazdów zostało zbudowane w 1945 roku jako miejsce zamieszkania dla osób pracujących w Biurze Odbudowy Stolicy. Ukryte pośród zieleni drewniane domki, mimo tymczasowego przeznaczenia, stały się przykładem nowoczesnego myślenia o mieście. Projektowania w opozycji do zasad, w których dominuje beton czy ogrodzenia. Dzięki protestom mieszkańców i mieszkanek w 2011 roku uniknięto likwidacji tego pierwszego osiedla mieszkaniowego wybudowanego po wojnie.

Czy ktoś jeszcze pamięta Powiśle bez Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego? Ten budynek nie tylko zmienił środowisko uniwersyteckie, ale też trwale wpisał się w plan spacerów i wycieczek turystycznych. Jest dobrym przykładem tego, że właściwie zaprojektowana przestrzeń może wprowadzić głębokie i korzystne zmiany w dzielnicy. W efekcie Powiśle stało się jedną z najmodniejszych warszawskich adresów. Jak do tego doszło? 

Zapraszamy na cykl podkastów o zmianach warszawskiego krajobrazu przestrzennego i architektonicznego po 1989 roku.

◻️Skupimy się na Powiślu, Jazdowie czy Bulwarach Wiślanych, a także całych dzielnicach — Pradze Południe, Woli czy Śródmieściu. Rozmowy z architektami, varsavianistami i użytkowniczkami budynków dopełnią wypowiedzi świadków historii zapisane w Archiwum Historii Mówionej.

◻️ W pierwszym odcinku – 23 marca – wybieramy się na POWIŚLE!

◻️ Ważne będą dla nas realizacje, które były nominowane i nagrodzone Nagrodą Architektoniczną Prezydenta m.st. Warszawy, zmieniły krajobraz stolicy oraz wpłynęły na styl życia mieszkańców i mieszkanek.

◻️ Częścią cyklu będzie także spacer architektoniczny i dyskusja poświęcona zmieniającemu się pejzażowi miasta.

◻️ Cykl powstaje dzięki współpracy Domu Spotkań z Historią, instytucji skupionej na popularyzacji historii Warszawy, z Fundacją Bęc Zmiana, zajmującą się nowatorską dokumentacją współczesnej architektury.

Fragment oprowadzania po wystawie „Ostrzej widzieć. Fotoreportaże «itd» 1960-1990” do posłuchania na miejscu, w Domu Spotkań z Historią.