جرجیس بن بختیشوع؛ پزشک نابغه‌ای از دل تاریخ

جرجیس بن بختیشوع یکی از چهره‌های برجسته تاریخ پزشکی است که در قرن دوم هجری (قرن هشتم میلادی) زندگی می‌کرد. او فرزند بختیشوع اول و عضو خانواده‌ای بود که به مدت بیش از سه قرن، یکی از تأثیرگذارترین خاندان‌های پزشکی جهان اسلام به شمار می‌آمد. خانواده بختیشوع که از مسیحیان نسطوری بودند، مرکز پزشکی جندی‌شاپور را به یکی از پیشرفته‌ترین نهادهای آموزشی و درمانی دوران خود تبدیل کردند.

جرجیس، علاوه بر مهارت‌های بالای درمانی، نویسنده و مترجمی برجسته بود که سهم بزرگی در انتقال دانش پزشکی از یونانی به سریانی و سپس به عربی داشت. او توانست با تألیف کتاب ارزشمند "کناش" نقش کلیدی در توسعه دانش پزشکی ایفا کند. این کتاب که به زبان سریانی نوشته شده بود، بعدها توسط حنین بن اسحاق به عربی ترجمه شد و به عنوان یکی از منابع مهم علمی در مدارس پزشکی جهان اسلام مورد استفاده قرار گرفت.

نقش مدرسه جندی‌شاپور در تاریخ پزشکی

مدرسه جندی‌شاپور، یکی از قدیمی‌ترین مراکز علمی و پزشکی جهان، جایی است که دانش پزشکی و داروسازی از فرهنگ‌های مختلف، از جمله یونانی، هندی، و ایرانی، گرد هم آمدند. این مدرسه نه‌تنها محلی برای آموزش پزشکان و داروسازان بود، بلکه مرکزی برای پژوهش و تألیف کتاب‌های پزشکی نیز محسوب می‌شد. جرجیس بن بختیشوع یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های این مدرسه بود که با مدیریت بیمارستان و تدریس دانشجویان، سهمی بزرگ در ارتقای این مرکز علمی داشت.

جرجیس و دربار عباسی

یکی از بخش‌های جذاب زندگی جرجیس، دعوت او به دربار منصور عباسی، خلیفه بزرگ دوران، است. منصور که از بیماری معده رنج می‌برد، از جرجیس درخواست کرد تا به بغداد بیاید و او را درمان کند. هرچند جرجیس ابتدا از این دعوت سر باز زد، اما نهایتاً با اصرار خلیفه و همراهی چند شاگرد برجسته خود به بغداد سفر کرد. او در بغداد نه‌تنها منصور را درمان کرد، بلکه به یکی از مشاوران علمی مورد اعتماد خلیفه تبدیل شد. این ارتباط نزدیک با دربار عباسی، فرصت‌های زیادی برای ترجمه و تألیف آثار علمی فراهم کرد که تأثیر آن تا قرن‌ها بعد در تمدن اسلامی و ...

پادکست دارو متعلق به دکتر سید وحید میرمحمدی داروساز هستش. درواقع کاری از دکتر داروچی حساب میشه. با اهمیت زیادی که ایران در ایجاد داروسازی در دنیا دارد . معرفی چهره سرشناس آن شاپوربن سهل و همچنین کتاب او که شاهکار داروسازی هستش با نام قرابادین شاپور یکی از موضوعات مهم در تاریخ داروسازی است. چهار فصل اول کتاب به روایت اولیور کال این اپیزود پادکست دارو است. شاپور ابن سهل و شهر جندی شاپور اهواز بی شک خواستگاه رشته داروسازی در دنیاست. با افتخار شناساندن شاپور ابن سهل به داروسازان و علاقه مندان به تاریخ این قسمت پادکست دارو را ادامه میدهیم.

دارونامه شاپور ابن سهل (قرابادین کبیر)

رسانه پادکست دارو قرن نهم میلادی در بغداد هستیم.(شهری در همسایگی تیسفون باستانی) این قسمت ادامه تاریخ داروسازی. این رسانه متعلق به سایت دکتر داروچی هست و من دکتر میرمحمدی نویسنده و سازنده پادکست دارو هستم. در دوران خلافت عباسیان به خانواده مهمتری از ماسویه و یوحنا بن ماسویه در داروسازی میرسیم. سهل ابن شاپور و پسرش شابور ابن سهل نویسنده اولین فارماکوپه جهان با نام قرابادین کبیر. کتابی با جزئیات بسیار شگفت انگیز و جادویی. هم عصر ماسویه و ابن ماسویه. در اپیزود قبلی به زندگی یوحنا بن ماسویه پرداختم یک داروساز مسیحی ایرانی که پدرش در جندی شاپور بود.(البته از عزیمت آنها به سرزمین پرشیا 400 سال گذشته بوده)

 این اپیزود متعلق به یک خانواده مهم و نویسنده اولین فارماکوپه در دنیا با نام گرافیدیون که به عربی قرابادین کبیر است تعلق دارد. سهل داروساز بود تقریباً همسن ماسویه. توارث خانوادگی سهل اینگونه بود پدرسهل بن شاپور بود نام پدرش را به روی فرزندش . گذاشت پسرش شابور بن سهل نام داره

این قسمت به شرایط تاریخی زندگی ابن ماسویه تعلق دارد. من دکتر داروچی هستم و برای نوشتن متن این اپیزود از منابع لاتین استفاده کردم. ابن ماسویه بی شک پدر علم داروسازی در ایران و تمدن اسلامی است. او مسیحی نسطوری بود و در بغداد و خراسان زندگی میکرد. در دوران خلافت عباسی بواسطه سوابق پدرش ماسویه وارد طب شد. در آن مهارت خود را نشان داد. اصول داروسازی او جالینوسی بود و از گسترش دهندگان مکتب جالینوسی در بیت الحکمه بشمار میرود. در زمینه چشم پزشکی هم پدرش چون تجربه زیادی داشت رساله ای نوشته که اولین رساله عربی چشم پزشکی است. این پادکست دوم پس از داروچی هستش. برای گوش دادن به داروچی میتونین اینجا رو کلیک کنید. مادر ابن ماسویه اسلاونژاد و کنیز بود که توسط بختیشوع برای پدرش خریداری شده بود. در مجموع خاندان مساویه بلندمرتبه تر از خاندان بختیشوع شدند.

"از کیمیاگری به داروسازی: داستان‌هایی از دوران باستان که تاریخ داروسازی را شکل دادند" - یک پادکست با عنوان کیمیاگری دوره تاریخ داروسازی، که در آن به داستان‌های جذاب و کمتر شناخته‌شده از علم کیمیاگری در باستان و نقش آن در تاریخ داروسازی می‌پردازیم. با گوش دادن به این پادکست، با دنیایی پر از اسرار و معجزه آشنا شوید و بیشتر در مورد تاریخچه داروسازی بیاموزید.این پادکست دوم من بعد از داروچی هستش. در این اپیزود به دوره تاریخی کیمیاگری میپردازم از منبع کتاب تاریخ کیمیاگری اثر تامپسون چاپ 1897. من دکتر سید وحید میرمحمدی هستم. داروساز و اینجا دیگه مبحث آزاد و چیزهای جذاب رو براتون ازین به بعد منتشر میکنم.کیمیاگری در ایران،اینکه کیمیاگری چیست. و کیمیاگر بزرگ ما همه جابراین حیان. آموزش کیمیاگری

این پادکست متعلق به دکتر میرمحمدی است و برای مطالب بیشتر می توانید به دکتر داروچی مراجعه نمایید.