Elfsteden Podcast

Schaatstrainer Kees de Vrij is bíjna iedere dag op het ijs van de Jaap Edenbaan te vinden. Met aanstekelijk enthousiasme heeft hij het schaatsvirus al bij duizenden mensen verspreid. En natuurlijk schaatste hij ook de Elfstedentocht, als toerrijder in '85, '86 en '97. Hij hield zelfs even een Noorse schaatskampioen uit de wind...

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Boomsma Distilleerderij 

Lenie van der Hoorn won in 1985 de Elfstedentocht bij de vrouwen. Althans, ze was de eerste vrouw. Een aparte wedstrijd was er officieel niet. Het was voor het eerst dat vrouwen aan de wedstrijd mee mochten doen. Sporten was niks voor een meid, vonden haar ouders. Maar ze wilde zo graag, ze kón gewoon niet anders. 

Haar verhaal lees je in Op eigen houtje van Jessica Merkens, over de ongelooflijke verhalen van vrouwen in de Elfstedentocht. 

Ik spreek met schaatshistoricus Marnix Koolhaas. Hij weet 'schaatscultuur op de gekste plekken te vinden, van Goethe tot gletsjers, van tango-legende Carlos Gardel tot de sultan van Boeloengan'.

Hoogste tijd om met deze schaatsprofessor te duiken in de geschiedenis van de schaatssport. Waarom schaatsen wij Nederlanders allemaal? En hoe is die beroemde Elfstedentocht ooit ontstaan?

Montage door Kevin Brouwer

Arnold Gaasenbeek (1972) was een talentvolle jonge marathonschaatser, toen het in de winter van ’97 hard begon te vriezen. Je zou hem zelfs tot één van de kanshebbers kunnen rekenen voor de Elfstedentocht die volgde. Maar het lot was hem anders gezind.. Dit is zijn verhaal. 

Stien Kaiser (1938) werd als eerste Nederlandse vrouw wereldkampioene allround en werd olympisch kampioen op de 3 kilometer. Ze moest er een lange weg voor afleggen. Die weg bracht haar óók langs de Elfstedentocht: In 1963 stapte ze met haar vader op de trein naar Leeuwarden, klaar voor een zware tocht. Dit is haar verhaal. Coverfoto: Nationaal Archief

Deze winter moeten we het al 25 jaar zonder Elfstedentocht stellen.. Gelukkig zijn er nog genoeg verhalen te vertellen. Met onder andere Stien Kaiser (1938) over de Hel van '63 en Arnold Gaasenbeek (1971) over de wedstrijd van 1997. Abonneer je op de Elfsteden Podcast en houd de kanalen in de gaten! 

Dit keer ben ik bij Klaas Schaap (1929). Klaas is een kranig baasje van 92 jaar. In de hal prijkt meteen zijn grootste trots: vijf ingelijste Elfstedenkruisjes. Mét die van de Hel van 1963. Wat hij allemaal in dat Friese poollandschap meemaakte, weet hij nog als de dag van gisteren. 'Onderweg kwam je geen sterveling tegen...'

In zijn knalrode schaatspak dat zijn stevige staalkabelbenen verhulde, was Johann Olav Koss (1968) de Noorse schrik van het Nederlandse schaatsen in de jaren ’90. Hij werd met driemaal goud de Keizer van de Olympische Spelen in Lillehammer. En nu zit hij in deze podcast. Omdat Koss óók de Elfstedentocht reed. Over kroketten, aluminium confetti en de mooiste schaatsdag van zijn leven. © Coverfoto: Leeuwarder Courant

Mijn oom Maas (1960) is een nuchtere kaasboer. Hij reed de Elfstedentocht drie keer als toerschaatser. Schaatsende boeren, een gouden combinatie. Evert van Benthem leerde kaas maken van mijn oom, vlak voordat hij de Elfstedentocht won. We praten over de vette eieren van tante Miep, de Hel van het Noorden en zijn liefde voor natuurijs. 'Nederland is vanaf het water zo schitterend mooi. Op natuurijs zijn alle mensen gelijk, iedereen heeft schik van het schaatsen'

Hoi, ik ben Jessica Merkens. En ik schaats marathons. Maar de Elfstedentocht, die zal ik waarschijnlijk nooit rijden. In de Elfsteden Podcast ga ik de verhalen ophalen van de mensen die de Elfstedentocht mee hebben gemaakt.