Ở trung tâm của mọi Thánh vịnh là sự hiện diện của Đức Chúa, Thiên Chúa của Israel. Đối với tác giả Thánh vịnh, Đức Chúa hiện diện trước hết là trong Đền thờ. Được vua Salomon xây trên núi Sion ở Giêrusalem vào thế kỷ 10, và được xây lại vào thế kỷ 6 trước Công nguyên, Đền thờ là điểm quy tụ của ba ngày lễ lớn trong năm: lễ Vượt qua vào đầu mùa Xuân, bảy tuần sau là lễ Ngũ tuần, và lễ Lều vào đầu mùa thu. Trong khuôn viên Đền thánh, dân chúng gặp gỡ Đức Chúa, và qua những nghi thức phụng vụ, họ nhớ lại những thời điểm quan trọng như công trình tạo dựng và cuộc xuất hành.Tuy nhiên theo tác giả Thánh vịnh, Đền thờ không phải là nơi duy nhất cho dân gặp Đức Chúa. Họ còn có thể gặp gỡ Đức Chúa qua các vua là trung gian giữa Chúa và Dân Người. Một hình thức hiện diện khác của Đức Chúa là qua Lề luật. Với các Kitô hữu, Chúa Kitô và Hội thánh của Người chính là nơi Thiên Chúa hiện diện cách rõ ràng nhất.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Tựa đề nguyên thủy của sách là Sách Khôn Ngoan của Salomon nhưng các văn bản La tinh chỉ gọi đơn giản là Sách Khôn Ngoan. Salomon không bao giờ xuất hiện trong sách như tác giả nhưng đại từ “tôi” rõ ràng nhắc đến những hành động của Salomon (chương 9). Dựa vào nội dung của sách, các học giả suy đoán rằng tác giả của sách là một người Do thái đạo đức, trung thành với Lề luật, học thức cao, biết thi ca và triết học Hi lạp.Sách Khôn Ngoan có lẽ đã được biên soạn vào giữa thế kỷ 1 tức khoảng năm 50 trước Công nguyên. Nơi biên soạn có thể là Ai Cập vì tác giả quan tâm nhiều đến những vấn đề liên quan đến Ai Cập.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Tác giả nói đến nguồn gốc những công trình của Thiên Chúa: “Do lời Đức Chúa mà có những công trình của Người” (42,15), đồng thời con người không thể kể hết mọi kỳ công của Chúa (42,17). Ông liệt kê những kỳ công của Chúa: bầu trời và mặt trời (43,1-5), các hiện tượng trên trời (43,6-12), thời tiết (43,13-23), biển cả (43,24-26). Câu kết “Người là tất cả” (43,27) không có ý diễn tả niềm tin phiếm thần nhưng muốn nói lên tâm tình của tác giả: chiêm ngưỡng kỳ công của Chúa dẫn ta đến tâm tình chúc tụng, ngợi khen “Làm sao đủ sức để tôn vinh Người? Vì chính Người là Đấng Cao cả, vượt trên mọi công trình Người thực hiện” (42,28).KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Trong những chương này, sách Daniel trình bày những thị kiến mang tính khải huyền. Khải huyền là một thể văn phát triển mạnh từ năm 200 – 100 trước Công nguyên (x. Is 24-27; Ezekiel 38-39; Daniel 7-12). Những tác phẩm khải huyền mạc khải những điều mà trí khôn bình thường của con người không hiểu được. Những mạc khải này được trình bày qua trung gian của các thiên sứ, thị kiến và biểu tượng. Trong sách Daniel, những chương 7-12 khuyến khích những người đang phải chịu bách hại dưới thời Antiochus IV hãy vững tâm vì thời đau khổ đã sắp hết. Những chương này trình bày 4 thị kiến.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Phần đầu của sách Daniel là một tuyển tập sáu câu chuyện ngắn về Daniel và các bạn của ngài. Theo các câu chuyện này, từ khi còn trẻ, Daniel đã bị đem đi lưu đày bên Babylon năm 606 trước Công nguyên (1,1), ở đó cậu sống đạo đức và được Chúa ban cho khả năng giải thích các giấc mộng và thị kiến. Những câu chuyện được trình bày thuộc hai loại: những truyện kể về lòng trung thành (chương 1,3,6) và những truyện kể về sự khôn ngoan (chương 2,4,5). Những truyện này làm nổi bật giáo huấn: nhờ vâng phục lề luật, người tín hữu sẽ chiến thắng địch thù và làm chứng cho quyền năng Thiên Chúa.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Giáo huấn của Thánh Gregorio Cả : “Đối với một số tội nhẹ, phải tin là trước phán xét chung có lửa thanh luyện. Chúa Giêsu xác nhận: nếu ai nói phạm đến Chúa Thánh Thần, người ấy sẽ chẳng được tha cả đời này lẫn đời sau (Mt12,31). Qua khẳng định này, chúng ta có thể hiểu là một số tội có thể được tha ở đời này, nhưng một số tội khác thì phải đợi tới đời sau.”Sự kiện ông Giuđa Macabê xin dâng hy lễ cầu nguyện cho những người đã chết là nền tảng Kinh Thánh cho tập quán cầu nguyện cho những người đã chết. Hội Thánh Công giáo khuyên con cái mình dâng Thánh Lễ, làm các việc bác ái, hãm mình, và nhường các ân xá cho những người đã qua đời: “Chúng ta hãy giúp họ và hãy nhớ đến họ. Nếu các con của ông Gióp đã được thanh luyện nhờ việc hiến lễ của cha (x.G 1,5), tại sao chúng ta còn nghi ngờ là những lễ tế chúng ta dâng lên Thiên Chúa lại không đem đến cho những người đã chết một phần an ủi nào? Đừng do dự giúp đỡ và cầu nguyện cho những người đã qua đời” (Thánh Gioan Kim Khẩu).KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM

Sách Macabê mô tả cuộc xung đột giữa truyền thống tôn giáo Do thái và văn hoá Hi Lạp. Nền văn hóa này có tầm ảnh hưởng rất lớn tại Cận Đông kể từ khi Alexander đại đế qua đời năm 323 trước Công nguyên. Sau khi ông qua đời, đế quốc của ông bị phân chia thành hai: nhà Ptolemies ở Ai Cập và nhà Seleucides ở Syria. Dưới sự cai trị của nhà Seleucides, văn hoá Hi Lạp bành trướng rất mạnh.Ngay giữa dân Do thái cũng có hai khuynh hướng khác nhau. Một số người ủng hộ tiến trình Hi lạp hoá này, còn một số khác chống đối quyết liệt vì thấy nguy cơ Do thái giáo bị tiêu diệt; từ đó dẫn đến cuộc nội chiến. Cuộc xung đột này leo thang dưới thời vua Antiochus IV (175-164 trước Công nguyên). Năm 169, ông cướp đoạt những đồ quý giá trong Đền thờ Giêrusalem. Sau đó ông còn cấm những thực hành Do thái giáo và dựng bàn thờ kính Zeus ngay trong đền thờ.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM

Sách Giuđitha được viết vào thế kỷ II nhằm trả lời cho cuộc khủng hoảng đe dọa các tín hữu Do Thái ở Palestine. Năm 175 trước Công nguyên, Antiochus IV Epiphanes chiếm đóng Syria và Palestine. Ông ép buộc người Do thái không những phải chấp nhận văn hoá và phụng tự theo Hi Lạp, mà còn phải bỏ những thực hành truyền thống của họ như cắt bì và những luật lệ về chay tịnh.Ở đỉnh cao của cuộc bách hại này (năm 167), ông Mattathias là một người Do thái can đảm, khi bị ép buộc phải dâng lễ tế trên bàn thờ ngoại giáo, đã giết sứ giả của nhà vua rồi cùng với 5 đứa con chạy trốn lên núi. Những người Do thái khác đã đi theo ông, bắt đầu phong trào chống đối của nhà Macabê (tên gọi Macabê bắt nguồn từ biệt danh của Giuđa, con ông Mattathias). Nhà Macabê đã chiếm lại Đền thờ và thánh hiến lại năm 164. Sau thời gian chiến tranh, cuối cùng người Do thái được hưởng nền độc lập tương đối dưới quyền nhà Hasmorean là hậu duệ của Mattathias.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM

Sách Tobia được viết khoảng đầu thế kỷ II trước Công nguyên. Lúc đó quyền lực của Alexandre đại đế trải rộng khắp vùng Cận Đông, và Palestine nằm dưới sự thống trị của ông từ năm 332. Khi Alexandre đại đế qua đời vào năm 323, đế quốc của ông bị phân quyền: Syria dưới quyền Seleucids và Ai Cập dưới quyền Ptolemies. Palestine nằm giữa hai quyền lực này, lúc đầu do Ptolemies kiểm soát, sau đó dưới quyền Seleucids từ năm 198.Thời kỳ này đánh dấu tiến trình Hi Lạp hoá. Ngôn ngữ cũng như tập quán của người Hi Lạp càng lúc càng trở nên thông dụng trong dân Do thái. Đứng trước sự đe doạ của văn hóa Hi Lạp, người Do thái có những phản ứng khác nhau. Có nhóm chống đối quyết liệt và có nhóm tìm cách thích nghi, dùng ngôn ngữ cũng như triết học Hi Lạp phục vụ cho Do thái giáo. Sách Tobia được viết ra trong bối cảnh này nhằm trả lời vấn nạn làm sao trung thành với Thiên Chúa giữa những áp lực văn hoá ngoại lai.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.

Những người Do thái hồi hương xác tín rằng sở dĩ họ phải chịu đau khổ là vì họ đã bất trung với Thiên Chúa. Do đó họ chủ trương phải tuân giữ lề luật thật khắt khe, và phải xa tránh bất cứ điều gì có thể làm họ xa rời Chúa, cụ thể là theo những tập tục ngoại giáo và kết hôn với người ngoại giáo (x. Ezra 9,1-13; 10,10-15; Neh 13,23-30).Sách Giôna được viết ra để chống lại thái độ loại trừ này, thái độ cho rằng phải xa lánh mọi người thì mới có thể trung thành với Chúa. Trong câu chuyện, Chúa gọi Giôna đi nói tiên tri không phải cho dân Người mà là cho dân Ninivê, thủ đô đáng ghét của Assyria. Và Giôna đã tìm mọi cách để trốn tránh tiếng gọi của Chúa, vì ông biết rằng Chúa là Đấng nhân từ, và ông sợ rằng nếu ông rao giảng và dân Ninivê ăn năn sám hối thì Chúa sẽ tha thứ cho họ. Ông thích một Thiên Chúa trừng phạt dân Ninivê hơn là một Thiên Chúa tha thứ. Câu chuyện của Giôna trình bày một chân lý làm dân Do thái sửng sốt, đó là cả các dân tộc khác cũng được Thiên Chúa yêu thương.KINH THÁNH 100 TUẦN - ĐỨC CHA PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KHẢM.