Árni Óla var einn kunnasti og dugmesti blaðamaður landsins á fyrri hluta 20. aldar og var óþreytandi að kynna land og lýð fyrir lesendum Morgunblaðsins. Í þessum þætti verður gluggað í minningabók Árna þar sem hann segir fyrst frá einsetumanni sem hann fór að heimsækja sem blaðamaður og síðan rifjar hann upp minningar sínar frá refaveiðum í æsku.

Ingimundur Sveinsson ólst upp í Vestur-Skaftafellssýslu á ofanverðri 19. öld. Hann varð tónlistarmaður og jafnan kallaður Ingimundur fiðla, því fiðlan var hans tryggasti förunautur. Ekki batt Ingimundur bagga sína að öllu leyti sömu hnútum og samferðamennirnir og æskuminningar hans, Huldudrengurinn, er á margan hátt mjög óvenjuleg og hjartnæm ritsmíð. Ekki þarf að orðlengja að Ingimundur var bróðir Jóhannesar Kjarvals og Þorsteins Kjarvals en úr æskuminningum hans var lesið í maí 2025.

Á 19. öldinni veitti hinn svonefndi anarkismi, stjórnleysisstefnan, sósíalismanum lengi vel harða keppni sem helsta andspyrnuafl gegn kapítalisma og auðhyggju. Einn helsti anarkisti Evrópu var Rússinn Krópótkin fursti sem fæddist 1841 og var af auðugum ættum en snerist til fylgist við alþýðuna. Hann skrifaði merkilega sjálfsævisögu og hér er gluggað í upphafskafla hennar um æskuár hins verðandi stjórnleysingja.

Hér segir áfram af Tryggva Jónssyni og ævisögu hans, Árbliki og aftanskini. Hér segir aðallega frá því sem hendir Tryggva þegar hann hefur hrökklast til Ameríku og býr þar í áratugi, en snýr svo að lokum til Íslands aftur og kynnist þá æskuást sinni upp á nýtt.

Tryggvi Jónsson fæddist í Borgarfirði á ofanverðri 19. öld og skrifaði seint á ævinni sjálfsævisöguna Árblik og aftanskin. Þá hafði Tryggvi verið búsettur í Ameríku í áratugi en flutti raunar til Íslands aftur undir ævilokin. Bók hans er merkileg fyrir þá mynd sem hún dregur upp af íslensku alþýðufólki en þó sérstaklega fyrir afar opinskáar og einlægar lýsingar Tryggva á ástum hans og hugarlífi.

Enn er litið í æviminningar Stefans Zweigs, Veröld sem var, þar sem hann lýsir því á eftirminnilegan hátt hvernig það samfélag var samansett sem átti svo eftir að hrynja til grunna þegar fyrri heimsstyrjöldin braust út 1914. Höfðu Zweig og samtímamenn verið alltof andvaralausir?