این قسمت اختصاص داره به یک مصاحبه بسیار شنیدنی و نفسگیر با ابولحسن ابتهاج.

🎙مجری مصاحبه کننده: حبیب لاجوردی

اما چرا ابولحسن ابتهاج فردی مهمیست؟ و چرا ما مصاحبه با او رو انتخاب کردیم؟ مهمترین دلایل این مساله این هست که اولا او در بازه ای حساسی از توسعه سیاسی-اقتصادی ایران، مدیر سازمان برنامه و بودجه بود. و  در این بازه بر برنامه اقتصادی ایران و تصمیمات شاه در اقتصاد کلان کشور بسیار تاثیر گذار بود. از سوی دیگه او هفت سال مدیر بانک ملی بود که در این دوره کارهای مهمی انجام شد که البته جزییات این موارد در مصاحبه اومده. ابتهاج بر تاسیس بانک مرکزی تاثیر  فراوان داشت و ضمنا او در کارنامه زندگی خود، فعالیت های مهم دیگری داشت، از جمله» مدیر عاملی بانک رهنی، مشاور صندوق بین المللی پول و سفیر ایران در فرانسه، موسس  بانک ایرانیان و همچنین پایه گذار شرکت بیمهٔ بین‌المللی ایران-آمریکا

از اونجا که در این مصاحبه بخش های عمده و مهم زندگی کاری ابتهاج توسط خودش تعریف شده، ما فقط مطالب مختصری از زندگی او رو مطرح میکنیم که در مصاحبه به اونها کمتر اشاره شده.

ابوالحسن ابتهاج در هشتم آذر ۱۲۷۸ در رشت به دنیا اومد. پدر او ابتهاج‌الملک بود که سالها مسئول گمرک انزلی بود. پدر ابولحسن ابتهاج، وقتی که ابولحسن  یازده ساله بود، او رو با برادرش غلامحسین جهت تحصیل به پاریس و یکسال بعد به بیروت فرستاد. او و برادرش سه سال در بیروت بودند. سپس به ایران برگشتند تا دیداری با خانواده داشته باشند. اما در این زمان جنگ جهانی اول شروع شد و اونها نتونستن به بیروت برگردن. در همین گیر  و دار بود که روس ها به گیلان حمله کردن و اشغال بخش هایی از شمال توسط روس ها آغاز شد. در این موقع پدر مصلحت رو در آن دید که بچه هاش دور از رشت و تهران ساکن باشند تا آسیبی به اونها نرسد. ابتهاج در مصاحبه درباره این مهاجرت ناگهانی صحبت خواهد کرد.

به هر حال او تحصیلاتش رو به صورت خصوصی در تهران ادامه داد. او در نوجوانی به زبان انگلیسی مسلط بود و حتی درباره ایران با بروزنامه ی د مورنینگ پوست که چاپ لندن بود مکاتبه میکرد. او علاوه ر انگلیسی به فرانسه نیز مسلط بود و کمی هم روسی میدانست.

اولین شغل او، مترجمی یک افسر انگلیسی در رشت بود. او در سال ۱۲۹۹ در آزمون استخدامی بانک شاهنشاهی ایران قبول شد و در این بانک به عنوان مدیر دارالترجمه شروع به کار کرد. ده سال تلاش بی وقفه ی او باعث شد در شغلش به سرعت پیشرفت کند و در سال ۱۳۰۹ معاون بازرس کل شود. یعنی دومین فرد قدرتمند در بانک شاهی. او در بانک شاهی که یک بانک انگلیسی بود، ۱۶ سال کار کرد. اما همیشه از اینکه برای انگلیسی ها کار کند ناراضی بود. پس از آن به پیشنهاد علی اکبر خان داور، از آنجا استعفا داد و به خدمت وزارت مالیه درآمد.او داور را بسیار دوست داشت به طوری که نام پسرش را به یاد او، داور گذاشت. سایر اتفاقات زندگی ابتهاج در مصاحبه ذکر شده و برای اینکه از هیجان مصاحبه کم نشه در اینجا این مطلب رو ذکر نمیکنیم.

نکته آخر اینکه، نزدیکان ابولحسن ابتهاج، او رو فردی تند خو توصیف کردن که سبک مدیریت او بر نظم و سختگیری فراوان استوار بود. او به شدت در تصمیم گیری قاطع عمل میکرد. محمدمهدی سمیعی (رییس سابق بانک مرکزی)، ابهاج رو فردی عجول در تصمیم گیری و دارای اعتماد به نفس خارق العاده دونسته. با تمام اینها همه معتقند او فردی بسیار قابل اعتماد بود که شخصیتی استوار و محکم داشت. سلامت مالی و اخلاقی او مورد تایید همگان است. به گفته آنان، ابتهاج فردی میهن پرست بود و با حضور بیگانگان در عرصه مدیریت کشور مخالفت داشت. او عقیده داشت خود ما ایرانیان میتوانید بهتر از آنها عمل کنیم. ابولحسن ابتهاج در سال ۱۳۷۷ در ۹۹ سالگی در شهر لندن درگذشت.

این مصاحبه در شهر کن در فرانسه و در نهم آذر ماه ۱۳۶۰ انجام شده است. یعنی یک روز پس از تولد او. چیزی نخورید چرا که در طول مصاحبه، کیک تولد مونده از روز قبل هم سرو خواهد شد. خانم ها آقایان، این شما، و این کسی که اقتصاد ایران بسیار مدیون اوست، ابولحسن ابتهاج: