Gemeentearchief Veenendaal

De angst voor de gevaren van mosterdgas was groot in de jaren tussen de twee wereldoorlogen. Er werd volop onderzoek gedaan naar het gas. Wat de VSW hier mee te maken had vertelde archivaris Paul van Lunteren op 3 oktober in de lezingenreeks Broodje Geschiedenis.

In de eerste helft van de 19e eeuw openden de eerste wol- en textielfabrieken in Veenendaal. Maar wetten over veilig werken of kinderarbeid waren er niet. De werkdagen van de arbeiders waren erg lang en de leef- en arbeidsomstandigheden vaak gevaarlijk en ongezond. Wat de gevolgen hiervan waren vertelt Museumgids Annemiek Schweinsberg je in deze podcast.

Let op: de geluidsopname van de lezing is helaas niet optimaal.

Het is 1 februari 1953. Het KNMI slaat alarm! Een stormveld van ruim duizend kilometer komt recht op de Nederlandse kust af. Ze waarschuwen voor zeer gevaarlijk hoog water. De waterstand stijgt en stijgt en de dijken breken… Wat betekende deze watersnoodramp voor Veenendaal? 

De Veenendaalse Sanne Heymann neemt je mee naar de voor Veenendaal rampzalige 17e eeuw. Ze vertelt over de 'grote 3' rampen in Veenendaal: De Verwoesting van de Kroaten, de rampzalige pestepidemie en een verschrikkelijke brand. 

Sanne Heymann vertelde dit verhaal op 1 november 2022 tijdens 'Broodje Geschiedenis', een lezing door gemeentearchief Veenendaal. 

In de 20ste eeuw groeide Veenendaal van 5000 naar 60.000 inwoners. Er moesten dus veel woningen gebouwd worden, maar dat bracht de nodige uitdagingen met zich mee. Te weinig grond, te weinig geld, te weinig toegewezen woningen vanuit de overheid. Hoe kreeg Veenendaal het voor elkaar om toch te groeien?

Bronnen:

Sinds 1919 hebben we het algemeen kiesrecht: iedereen van 18 jaar en ouder mag stemmen. Maar dat bracht nog wel wat problemen met zich mee… In deze podcast hoor je meer over verkiezingen in de 20ste eeuw.

Bronnen

Binnenkort mogen we weer naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. Maar vroeger was stemmen niet voor iedereen weggelegd. En hoe ging dat eigenlijk in Veenendaal?

Bronnen

Op 30 mei 2021 bestond de Veenendaallijn 40 jaar. Deze spoorlijn heeft echter een veel langere geschiedenis.

Bronnen:

Archieven gemeente Veenendaal 1811-1941

Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990

Documentatiecollectie Tweede Wereldoorlog Veenendaal

Amersfoort-Kesteren. ’n Veelbesproken spoorlijn door G.A. Russer (Maarssen 1981)

Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog door Jan Hoedeman (Barneveld 1985)

In 1949 vierde Veenendaal een week lang feest omdat het dorp 400 jaar bestond. Dat ze er een paar jaar naast zaten kon de feestvreugde niet verstoren…

Bronnen:

Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990

Archieven gemeente Veenendaal 1991-1999

Collectie Verwiel 400 jaar Veenendaal

Dr. J.G. Thoomes, 400 jaar Veenendaal (1949)

Krantenartikelen uit De Vallei, 1949 en 1973

Krantenartikelen uit Utrechtsch Nieuwsblad, 1949

In 1928 vonden twee grondwerkers iets bijzonders op een bouwterrein in de Hoofdstraat. Ze rekenden zich al rijk, maar van wie was de vondst eigenlijk? En waar kwam het vandaan?

Bronnen:

Diverse krantenartikelen uit o.a. Utrechtsch Nieuwsbladen de Amerongsche Courant uit 1928 3n 1929

‘De schat van Tak’ door M. Brink in Rijnpost Weekend23 december 1988

‘Het mysterie van de schat van Tak’ door J. Slok in Oud Veenendaal, juni 2002

N. Hiensch, Tijdreis (Veenendaal 2000)