Emakumeen Kontrako Indarkeriaren Aurkako Nazinoarteko Eguna da zemendiaren 25a. Horren harira, Miren Elgarresta Emakundeko zuzendariagaz egin dogu berba Bizkaia Irratiko Goizeko Izarretan irratsaioan. Elgarrestak urteko balantzea egin dau eta esan deusku bardintasunaren esparruan emondako urratsak nabarmenak dirala, baina eszenatoki barri batera heldu garelakoan dago.

Eszenatoki barri horretan, ultraeskuinagaz lotutako "korronte neomatxista" sortzen eta hedatzen hasi da, feminismoak lortutako aurrerakuntzak bertan behera uzteko asmoz. Edozelan be, gizartean gai honen ganean dagoan kontzientzia geroz eta nabarmenagoa da orokorrean. Horren harira, salaketek gora egin dabe, oindino kasuen %85 salatu barik gelditu arren.

Emakumeen kontrako indarkeria gizarteko esparru askotan dago presente. Esaterako, EUDELek emondako datuen arabera, emakumezko 10 alkatetik seik indarkeria motaren bat jasan dabe. Hori dala eta, Euskadiko Udalen Elkarteak 33 neurriz osotutako plan bat helarazo deutse udalei.

Getxoko Sokamuturra Ez taldea sinadurak batzen dabil. Taldeak mozino bat jarri gura dau martxan Getxon sokamuturraren kontra. Horretarako, 700 sinadura behar dabez. Azken asteetan Algorta eta Las Arenas auzoetan egon eta gero, Romon izango dira eguen honetan. Nerea Landa Sokamuturra Ez taldeko kideak esan deuskunez, 350 bat sinadura lortu dabez dagoeneko.

Bestalde, Euzko Alderdi Jeltzaleak eta Euskadiko Alderdi Sozialista - Euskadiko Ezkerrak sokamuturra eta zezen-ikuskizunak baimenduko dituan Legebiltzarrean izapidetu gura daben lege-proposamena alboratzea eskatu dau taldeak, Haiekin, Euskanbafed eta Gipuzkoa Antitaurinagaz batera. Kasu honetan, 36.400 sinadura bildu dabez dagoeneko, 1.400 paperean eta 35.000 charge.org webgunean.

Herritu ekintzea ipiniko dau martxan Gure Eskuk laster. Norbere euskal herritartasuna adierazteko modua izango da, eta era horretara komunidadea eratu gura dabe. Durangoko Azokan, esaterako, egongo da modua egiteko, eta ordutik aurrera beste makina bat lekuetan eta modu digitalean be bai, Ander Usabiagak azaldu deuskunez.

Bestalde, Gure Eskuk oso modu aktiboan parte hartu eban Euskal Selekzioaren eta Palestinaren arteko partiduaren inguruan antolatutako ekimenetan. Usabiagak uste dau partiduak herritarren aktibazinorako balio izan ebala eta nabarmentzekoa dala Euskal Herriak Palestinako herriari erakutsitako alkartasuna.

Ilustrazioaren Eguna erakusketea ikusgai egongo da Foru Liburutegian urtarrilaren 6ra arte. Euskal Irudigileak alkarteak antolatu dau, eta Kike Infame eta Estibaliz Zearsolo bisita gidatuak eskaintzen dabilz egun zehatz batzuetan. Esaterako, hurrengo bisita gidatua abenduaren 11an egingo dabe, eguenez. Hain zuzen be, Estibaliz Zearsolo alkarteko gerenteagaz egin dogu berba.

Momentuz, pozik dagoz jasotako erantzunagaz. Egitasmo honetan Ignacia Zabalo, Nor-Nai, autorea omendu dau Euskal Irudigileak alkarteak. Nor-Nai 1925ean jaio zan, orain dala ehun urte (Zabalok 20 urte eukazan ordurako), eta ilustrazinoaren hainbat sektoretan garatu eban bere lana: editorialean, komikigintzan, kartelgintzan, etab.

Itziar Irazabal eta Gorka Mostajo euki ditugu gaurko tertulian. Alvaro Garcia Ortiz fiskal buruari ezarritako zigorra, Frankoren heriotzearen 50. urteurrena eta Bizkaiko irakasle bik egindako jazarpen salaketak izan dira dira gai nagusiak.

Bizkaian 30 eskaut talde inguru dagoz eta domeka honetan euren asanblea egingo dabe Bilboko La Salle ikastetxean. 300 bat ordezkari batuko dira, hainbat gai eta proposamenen inguruan berba egin eta erabagiak hartzeko. Araitz Peña zuzendaritzako kideak emon deuskuz azalpen guztiak Goizeko Izarretan irratsaioan. Ekitaldi berezia izango da berarentzat, zuzendaritzako bere azkena izango dalako. Berak eta Jon Godoi-k erreleboa emongo dabe hiru urteren ondoren. Hainbat gai eroango ditue domekako asanbleara, tartean, ingurune seguruena. Hau eurentzat oso garrantzitsua dala esan deusku Araitz Peñak.

Maialen Ibarra artista basauritarrak 16 segundu bere lehen albuma kaleratuko dau zemendiaren 21ean. 2024. urtean Nire egia zuen ezpainetan bere lehenengo EPa kaleratu ondoren, aurten bere albuma aurkeztu dau: "Pertsona zein artista moduan hazi naz azken urtean". Diskoak Ibarraren ahots emozionalaren inguruan eraikitzen diran atmosfera intimoa eta energia potentea uztartzen ditu. 16 segundu 11 abestik eta sarrera batek osotzen dabe, eta hiru kolaborazino nabarmen ditu: Kirmen Uribe, Eider Saez eta Mon Dvy. Esaterako, albumak Kirmen Uribegaz batera egindako poesia-musikatutako sarrera dauka.

Soinuari jagokonez, pop eta pop-rock amerikarraren soinuetan oinarrituta dago, baina, urbanoaren freskotasuna eta folkaren samurtasuna tartekatzen dira bertan. Soinuaren ardatza Mon Dvy (Bengo, Chill Mafia, Samurai, Alba Reche) ekoizleagaz sortutako lankidetza da, diskoaren tonu zinematografikoa eta garaikidea sendotuz.

Nor da Maialen Ibarra?

Maialen Ibarra 2001ean jaiotako artista bizkaitarra da, pop eta pop-rock generoetan murgiltzen dana, baina aldi berean, beste soinu eta estilo batzuekaz jolasten dauen musika propio eta freskoa sortzen dauena. Bere musikan, gitarrak eta melodia garbiak eta itsaskorrak dira protagonista nagusiak, erritmo urbanoaren ñabardurak, folk ukituak eta ahots zintzo baten indarragaz alkartuz, Euskal Herriko emakume artisten artean bereizgarri egiten dauen soinu originala sortzen dabil Ibarra.

'Bizkaiko musikari tradizionalak' erakusketea Galdakaon izango da domekara arte. Beraz, erakusketa ibiltaria Torrezabal Kultur Etxean ikusi ahalko da zemendiaren 23ra arte. Erakusketak instrumentu, argazki eta bideo zaharrak biltzen ditu, eta 15 musikari omentzen ditu, tartean, Romualde Zuloaga eta Mariano Barrenetxea galdakoztarrak.

Edurne Espilla Galdakaoko kultura zinegotzia eta jardungo alkatearen esanetan, erakusketa interaktibo baten aurrean gagoz. Ekimenak Bizkaiko bost instrumentu tradizional nabarmenak ezagutzeko aukerea eskaintzen dau: trikitixa, alboka, panderoa, dultzaina eta txistua. Orain dala ia 10 egun jarri zan martxan eta, momentuz behintzat, pozik dagoz jasotako erantzunagaz.

Emakume Ekintzailearen nazinoarteko eguna ospatzen da zemendiaren 19an. Horren harira, Miren Lauzirika EmakumeEkineko kideagaz egin dogu berba Bizkaia Irratiko Goizeko Izarretan irratsaioan. Lauzirika, ganera, Art for life! dalakoaren sortzailea da. Art for life!-k erakundeen sormen-gaitasuna bizten laguntzen dau.

Ekintzailetza proiektu bat martxan ipinterakoan zalantzak eta bildurrak agertzen dira normalean. Horren ondorioz, EmakumeEkin alkartea sortzeko beharra ikusi eben emakume ekintzaile batzuk, besteei laguntzeko asmoz. Gaur egun, 150 bazkide inguru dagoz EmakumeEkin alkartean.

'Ahanzturaren kontra: frankismoaren biktimak eta Mendebaldeko Sahara' jardunaldia ospatu da gaur Bilboko Itsasmuseum-en. Jardunaldiak erakunde sozialak, komunidade akademikoa, instituzinoak eta alderdi politikoak motibatu gura izan ditu saharar herriaren egia argitzen eta justiziaren bilaketan sakontzen jarraitu dagien.

Jardunaldia Hegoa Institutuak, Euskal Fondoak eta Euskadiko Saharar Ordezkaritzak antolatu dabe. Irantzu Mendia Hegoa Institutuko zuzendariak esan deuskunez Espainiak, Marokok eta Mauritaniak Madrilgo Hiru Aldeko Akordioa sinatu ebenetik 50 urte bete diranean egin dabe jardunaldia.

Ganera, Sahararrak: frankismoaren eta postfrankismoaren beste biktimak. Memoria, memoriarik eza eta Espainiako Estatuaren erantzukizunak liburua aurkeztu da gaurko egunean. Mendiak Abdeslam Aomar autoreak egindako lana nabarmendu dau. Liburuak Espainiaren eta Mendebaldeko Sahararen harremana analizatzen dau kolonialismoaren ikuspuntutik eta sahararrek diktadura frankistaren aldian pairatutako giza eskubideen eta nazinoarteko zuzenbidearen urraketak aztertzen ditu.