Historische Contexten

HC China VWO 4 Waardoor heeft de Volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht 1949 2001


Listen Later

Onder de communistische partij werd het centrale gezag hersteld. Buitenlandse invloed werd
geweerd, al bleven Hongkong en Macao in buitenlandse handen. De communistische partij
propageerde klassenstrijd en richtte zich daarbij vooral op boeren en arbeiders. Een programma
van herverdeling van de grond én modernisering van landbouw en industrie naar voorbeeld van de
Sovjet-Unie ging van start.
Na de dood van Stalin bekoelden de onderlinge relaties. Met de Grote Sprong Voorwaarts
probeerde de Volksrepubliek op eigen kracht in korte tijd een industriële wereldmacht te worden.
Het project mislukte en een enorme hongersnood volgde. In 1962 koos de communistische partij
voor een pragmatisch economisch beleid. Dit leidde tot een breuk met de Sovjet-Unie en tot
internationaal isolement van China. Door betrekkingen aan te knopen met andere niet-gebonden
landen probeerde China haar invloed uit te breiden in Azië, Latijns-Amerika en Afrika.
De Culturele Revolutie was een nieuwe poging om samenleving en economie ingrijpend te
hervormen. De partij werd gezuiverd en rond de persoon van Mao werd een cultus gecreëerd.
Rode gardisten namen het voortouw in een beweging die sterk antitraditioneel, anti-intellectueel
en xenofoob was, en die de gehele samenleving ontwrichtte.
In de vroege jaren 1970 kwam er toenadering tot de Verenigde Staten. De Volksrepubliek kreeg
een eigen vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties. Na de dood van Mao in 1976 brak China
met het gedachtegoed van de Culturele Revolutie. De nieuwe partijleider Deng Xiaoping zette een
koerswijziging in gang onder de naam Vier Moderniseringen: modernisering van de landbouw, van
wetenschap en technologie, de industrie en de defensie.
Deze liberalisering gold niet voor de politiek. Voorstanders van politieke hervormingen en
democratisering werd het zwijgen opgelegd, zoals onder andere de studentendemonstraties op het
Plein van de Hemelse Vrede in 1989 lieten zien. De machtspositie van de partij bleef
onaantastbaar. Onder Jiang Zemin bleef de nadruk liggen op economische ontwikkeling. Eind jaren
1990 vond de overdracht van Hongkong en Macao plaats, symbolisch voor de veranderde relatie
met het westen. In 2001 trad China toe tot de Wereldhandelsorganisatie. De Volksrepubliek was
daarmee uitgegroeid tot een economische én politieke wereldmacht met een communistisch
bewind dat kapitalistisch maar niet democratisch denkt en handelt.


...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

Historische ContextenBy David Hof