HU - Verklaring omtrent gedrag

Het was dinsdagochtend 8 oktober 2014, toen de politie het huis van de broers binnenviel en de jongste broer Nabil opgepakt werd. Hoe verliep deze ochtend? Welke impact had de inval op de oudste broer Nahib en op de rest van het gezin?

Nahib is drie jaar oud en Nabil nog pas één jaar als de Taliban de macht overneemt in hun stad Herat, een oude handelsstad in het zuidwesten van Afghanistan. Welke herinneringen hebben zij en hun oudere zus aan hun vroege jeugd en hoe verliep hun vlucht naar Nederland?

Nahib is inmiddels aangekomen in een asielzoekerscentrum in Nederland, terwijl Nabil achterblijft in Pakistan. Eén jaar na de militaire operatie waarmee de VS Afghanistan binnenvalt, lukt het de moeder van het gezin om de vlucht naar Nederland te regelen. Hoe zien de eerste jaren in Nederland eruit?

Nahib zijn schoolcarrière neemt een vlucht. Nabil wordt steeds nieuwsgieriger naar criminele kant en vertelt over zijn eerste criminele activiteiten: "Ik voelde geen angst."

Het proces en de daarna opgelegde PIJ-maatregel (jeugd-TBS) hebben grote impact op alle gezinsleden. Nahib bleef het langst boos.

Nabil zit in Lelystad in een Justitiële jeugdinrichting. Moeder en zus grijpen iedere kans hem te stimuleren. Nahib zijn studie komt in gevaar.

Nabil en Nahib geven college. Nabil vertelt over het zitten in detentie, Nahib vertelt over daar werken als groepsleider. Wat moet een professional allemaal weten en kunnen om dat werk goed te doen?

“Hoe verklaren we gedrag?”, “Wat bepaalt welke afslagen we maken in het leven?”; dit zijn complexe vragen. De wetenschap heeft daar ook geen pasklaar antwoord op. Het kan wel helpen bij het gestructureerd nadenken over, bijvoorbeeld welke aspecten meegewogen moeten worden. Senior-onderzoeker Carmen Paalman (HU), Sanne Hillige (voormalig Hoofd behandeling en GZ-psycholoog JJI Lelystad) en Jenneke van Spaandonk (Adviseur Zorg & Veiligheid, Utrechtse gemeenten) gaan hierover in gesprek.

Wat maakt nu dat mensen crimineel worden en wat bepaalt welke afslagen we maken in het leven? Dit bespreken HU-lector Andrea Donker, Violaine Veen (Senior-onderzoeker en docent Social Work bij de HU en forensisch behandelaar) en Arne Popma (Hoofd VUmc Kinder- en Jeugdpsychiatrie/kinder- en jeugdpsychiater Bascule).

Juist wanneer het gezin in relatief rustig vaarwater komt, gaat het met Nabil mis. Hoe komt dat? HU-lector Andrea Donker, Ilse Zielman (Beleidsadviseur, Reclassering Nederland) en Monika Smit (Hoogleraar psychosociale zorg aan alleenstaande minderjarige vreemdelingen en Afdelingshoofd Onderzoeksafdeling Rechtsbestel, Wetgeving, Internationale- en vreemdelingen-aangelegenheden, WODC) gaan hierover in gesprek.