Geert Wilders wordt niet de leider van een mogelijk volgend kabinet. De PVV-leider vindt dat hij het moet worden, maar daar is wel steun voor nodig van alle partijen. Hij noemt dit zelf ondemocratische en staatsrechtelijk onjuist. "Het is niet ondemocratisch, het is nooit vastgesteld dat de grootste partij de premier aanlevert", reageert columnist Roos Schlikker. "Het klink als: oh, wat ben ik zielig", vindt Ingrijd Spijkers, hoofdredacteur van Omroep Fryslân. Bovendien zou het een strategische zet kunnen zijn van de PVV-leider. Wilders stelt zelf dat het landsbelang en de liefde voor de PVV-kiezer grootser is dan zijn eigen positie. 

Verder in het Mediaforum: algemeen directeur Gerard Timmer stapt op bij NOS, het overlijden van Bouke Vaatstra en de arrestatie van Quincy Promes. Het Mediaforum is terug te luisteren via alle streamingsdiensten.

Is afstand doen van premierschap een strategische zet van Wilders?

Podcast van Het Mediaforum, de dagelijkse mediarubriek in het programma Spraakmakers.

TV & Film

News

Journalisten staan voor de dichte deuren van de conservatieve CPAC-conferentie in Boedapest. Hoe moeten zij verslag doen van deze bijeenkomst waar de fine fleur van rechts-radicaal Europa zich heeft verzameld? “Er is maar een ding slechter dan gaan, niet gaan”, zegt journalist Frénk van der Linden in Spraakmakers. Het er zo dicht mogelijk bij zijn is de bedoeling van het journalistieke vak, volgens Van der Linden. “Ik vind het tijd om de undercoverjournalistiek weer leven in te blazen, zodat we van binnenuit kunnen zien wat er gebeurt”, zegt Van der Linden. Het wordt tijd dat we ons afvragen hoe we met extreem rechts omgaan.” De conferentie is online echter wel te volgen maar volgens de hoofdredacteur van omroep Friesland, , is er veel meer af te leiden wanneer je er fysiek bij bent. “De wandelgangen, daar gebeurt het allemaal”.

Journalisten niet welkom bij CPAC-conferentie

Het formeren laat weer even op zich wachten. De vier partijen, PVV, VVD, NSC en BBB, hebben een reces van twee weken ingelast, wat politiek commentatoren als "ongebruikelijk" aanduiden. Bovendien zou het in de tussentijd kunnen klappen, mede door Wilders' optreden in Hongarije tijdens CPAC, een jaarlijkse politieke bijeenkomst van conservatieve activisten en politici. Maar ondertussen ligt de deadline voor de kabinetsformatie op 15 mei. "We duiken er gelijk op. Hoe moeten we dit plaatsen?", zegt Bas van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs van Amsterdam, vindt het "begrijpelijk" dat de media er gelijk op in gaan. "Het is heel ongebruikelijk. We zitten al vijf maanden na de verkiezingen en tien maanden na de val van het kabinet", zegt Moorman. "Ze lijken het niet met elkaar naar hun zin te hebben. Aan het begin zaten ze de hele tijd alleen in de kamertjes. Nu hebben ze heel even bij elkaar gezeten, maar nu weer niet. En da die zorgen er zijn of hier überhaupt een kabinet uit gaat komen, terwijl er tegelijkertijd het land zoveel problemen heeft." Moorman denkt dat journalisten willen duiden of het kabinet er wel gaat komen. "Waar gaan we naartoe met dit land?" De wethouder vindt het ook opvallend dat Wilders naar zijn "grote vriend" Órban is vertrokken. "Daar is blijkbaar wel tijd voor." Volgens Moorman hebben media juist een rol hierin te spelen. "Zij zijn de bewakers van de democratie."

Verder in het Mediaforum: Snackpaper maakt nieuws aantrekkelijk voor jongeren, koningsdag in Emmen en de conservatieve conferentie CPAC.

Formatie op laag pitje door reces: 'Komt er überhaupt nog een kabinet?'

De vier formerende partijen zouden afstevenen op een bezuiniging van 200 miljoen euro op de NPO. Vooral de PVV en de VVD willen een fikse bezuiniging of helemaal schrappen, NSC ziet het liever hetzelfde blijven maar dan zonder een derde net. "Dit is polderland in optima forma", zegt tv-recensent Angela de Jong. "Er moet bezuinigd worden. Dan is de publieke omroep een makkelijke prooi." Hoewel het van De Jong niet, stelt ze wel dat de NPO de bezuiniging als een "enorme kan" moet zien. "Volgens mij moet de NPO zelf met een heel goed plan komen en kan er enorm gesneden worden in een hele hoop overheidskosten als je fors teruggaat in het aantal omroepen." Zo zou De Jong het "wel prima" vinden als NPO3 afvalt. "Waar dient de publieke omroep voor? Dat is de vraag die beantwoord moet worden", stelt Arno Kantelberg. Volgens de ModMod-hoofdredacteur moet er gedacht worden over de "journalistieke en vermakende" taak van de NPO. De Jong vindt het "mooi en democratisch" ingericht op dit moment, maar het probleem zit 'm erin dat geen enkele omroep ooit weer vertrekt. "Je kan er wel in, maar nooit gaat er iemand weer uit." Daarnaast benadrukt De Jong dat het zou moeten gaan om de "publieke waarde" van programma's. "Dit vraagt om een smaakpolitie", aldus Kantelberg. "Wat is wel kwalitatief amusement en wat niet? Dat is een eeuwige discussie." 

Verder in het Mediaforum: de TikTok-grootheden Appie en Tuinkabouter, de rechtszaak tegen Trump, Viaplay uit de rode cijfers en Anne Hathaways audities.

Bezuinigingen voeren boventoon in formatie: 'Publieke omroep is makkelijk prooi'

Het is een nogal stormachtige periode in de kabinetsformatie. "Het is formatie in de nieuwe stijl. Je vraagt je af: wat is echt en wat is theater?"zegt Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant. De NOS meldt dat er al vergaande plannen liggen op het gebied van migratie en asiel. Zo zou migratie als crisis aangemerkt kunnen worden, waardoor verdergaande maatregelen mogelijk zouden worden. "Hierbij vraag je je ook af of het echt is of dat ze een bepaalde indruk willen wekken." Journalist Sjirk Kuijper denkt dat we getuige zijn van een "potentieel breekmoment" in de formatie. "Dit is een plan waarvan drie partijen kunnen zeggen: dit gaat niet." Vooral voor NSC zou dit "onmogelijk" moeten zijn. "Als zij nog enigszins geloofwaardig uit deze formatie willen komen, moeten ze niet akkoord gaan met een plan dat de gewone wetgeving buitenspel zet." Kuijper benadrukt ook dat er een "klimaat is gemaakt alsof er een permanente crisis" is rondom migratie. Naast de formatie is er ook een hoop te doen om de aangifte die Wilders indient tegen Frans Timmermans wegens "opruiing". De GL-PvdA-leider zei op het partijcongres "niets na te laten" om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. "Dit is het volk aanzetten om voor elk wissewasje naar de politie of het OM te lopen", zegt Kuijper. Klok vindt het een "relevant" verhaal. "Hoe Wilders zijn aanhang weer probeert op te zwepen tegen links, het is allemaal relevant", zegt Klok. "Die toenemende haat tussen deze twee grote politieke bewegingen, vind ik het een zorgwekkend verschijnsel." 

Verder in het Mediaforum: zomertelevisie.

Aangifte Wilders tegen Timmermans: 'Haat tussen links en recht is zorgwekkend'

Geert Wilders wil aangifte doen omdat Frans Timmermans op het partijcongres had gezegd dat hij ‘niets zou nalaten’ om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. Volgens de PVV-leider is dat ‘levensgevaarlijke linkse ophitserij’, Timmermans ontkend dat hij heeft opgeroepen tot geweld.

Volgens Ward Wijdents is de aangifte van Wilders ‘volstrekt zinloos’ en zou hij hier als medium geen melding van maken. Marc Veeningen (Hart Van Nederland) denkt dat het wel nieuws is. ‘We praten wel over leiders van de grootste partijen.’ Of het nu over een uitspraak op X gaat, of Wilders of Timmermans elders iets zeggen. ‘Ik denk dat het weldegelijk relevant en belangrijk is.’

Is afstand doen van premierschap een strategische zet van Wilders?

Download our free app to listen on your phone