Giải thích ngắn gọn ý nghĩa phẩm thứ 17 Kinh Pháp Hoa (Phân Biệt Công Đức)

Phẩm Phân Biệt Công Đức mô tả công đức vô lượng của những ai nghe Phật thọ mạng dài lâu trong phẩm trước và phát tâm hoan hỷ, tin nhận Kinh Pháp Hoa. Phật dùng các ví dụ về số lượng kiếp, chúng sinh để minh họa công đức từ việc nghe, tin, nói, viết kinh, thậm chí chỉ một niệm hoan hỷ cũng mang lại phước báo lớn lao, dẫn đến thành Phật. Phẩm này khuyến khích hành giả siêng năng tu tập, khẳng định giá trị tối thượng của Kinh Pháp Hoa trong việc tích lũy công đức và giác ngộ.

Toàn văn phẩm thứ 17: Phân Biệt Công Đức

Bấy giờ, đại hội nghe Phật nói thọ mạng kiếp số lâu xa như thế, được lợi ích lớn chưa từng có. Đức Thế Tôn biết lòng đại chúng đều sanh lòng hoan hỷ sâu xa, liền bảo Ngài Di Lặc Bồ tát rằng:

Di Lặc! Khi ta nói thọ mạng của Như Lai lâu xa như thế, có sáu trăm tám mươi muôn ức na do tha hằng hà sa chúng sanh được Vô sanh pháp nhẫn.

Lại có nghìn lần Bồ tát Ma ha tát được Vô sanh pháp nhẫn, được nghe pháp tổng trì. Lại có một thế giới vi trần số Đại Bồ tát được nhạc thuyết vô ngại biện. Lại có một thế giới vi trần số Đại Bồ tát được trăm nghìn muôn ức vô lượng a tăng kỳ đà la ni môn.

Lại có bốn thế giới vi trần số Đại Bồ tát được bốn vô ngại trí. Lại có ba thế giới vi trần số Đại Bồ tát được ba vô ngại trí. Lại có hai thế giới vi trần số Đại Bồ tát được hai vô ngại trí. Lại có một thế giới vi trần số Đại Bồ tát được một vô ngại trí. Lại có bốn tiểu thế giới vi trần số Đại Bồ tát đầy đủ tám bộ Đại thừa pháp tạng. Lại có bốn tiểu thế giới vi trần số Đại Bồ tát được bốn vô lượng tâm. Lại có ba tiểu thế giới vi trần số Đại Bồ tát trụ địa A duy việt chí. Lại có hai tiểu thế giới vi trần số Đại Bồ tát trụ địa Bất thối chuyển. Lại có tiểu thế giới vi trần số Đại Bồ tát trụ địa Hoan hỷ. Lại có tám thế giới vi trần số Đại Bồ tát được Đà la ni môn. Lại có bốn thế giới vi trần số Đại Bồ tát được bốn vô ngại biện.

Bấy giờ, Ngài Di Lặc Bồ tát từ chỗ ngồi đứng dậy trịch áo bày vai hữu đi nhiễu ba vòng, chấp tay mà bạch Phật rằng:

Bạch Thế Tôn! Lời nói sâu xa đó chưa từng có, khiến chúng sanh được công đức lớn. Bạch Thế Tôn! Như Lai thọ mạng dài lâu như thế, các chúng sanh nghe rồi, hoặc tin hoặc chẳng tin, được công đức bao nhiêu?

Bấy giờ, Đức Phật bảo Ngài Di Lặc Bồ tát:

Di Lặc! Khi ta nói thọ mạng Như Lai lâu xa, có sáu trăm tám mươi muôn ức na do tha hằng hà sa chúng sanh được Vô sanh pháp nhẫn. Lại có nghìn lần Bồ tát Ma ha tát được nghe pháp tổng trì. Lại có một thế giới vi trần số Bồ tát Ma ha tát được lạc thuyết vô ngại biện. Lại có một thế giới vi trần số Bồ tát Ma ha tát được trăm nghìn muôn ức vô lượng a tăng kỳ các đà la ni môn.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

Ta nhớ kiếp quá khứ

Vô lượng vô số kiếp

Có Phật ra ở đời

Hiệu Đại Thông Trí Thắng

Trước khi Phật xuất gia

Đã có mười sáu con

Vì Phật ra ở đời

Cùng thầy đi nghe pháp

Vì cầu Phật đạo nên

Đều theo Phật xuất gia

Những đồng tử thuở trước

Siêng tu hành Phật đạo

Nay đều được hiện tiền

Và được thọ ký rồi

Ta ở các cõi xấu

Nói pháp cho chúng sanh

Dùng các việc nhân duyên

Dẫn dắt khiến vào đạo

Từ ta thành Phật rồi

Thường ở cõi Ta Bà

Thọ mạng vô lượng kiếp

Thường trụ chẳng diệt độ

Các ông chớ tin vậy

Vì chưa hết khổ gốc

Từ lâu phát nguyện rằng

Nguyện khiến các chúng sanh

Đầy đủ khắp mười phương

Đều được vui như ta

Ta hiện thần thông lực

Trong a tăng kỳ kiếp

Thường ở núi Kỳ Xà

Và các trụ xứ khác

Chúng nghe ta nói pháp

Thấy thời kiếp thiêu đốt

Các khổ đầy dẫy khắp

Chư thiên và nhân loại

Cùng các loài bần khổ

Vì đó ta phương tiện

Hiện tướng Niết bàn đây

Mà nói các pháp thật

Các ông nay đã thấy

Ta thường trụ nơi này

Dùng sức thần thông vậy

Khiến chúng điên đảo kia

Dầu gần mà chẳng thấy

Tất cả thấy thân ta

Nghe pháp tin thọ vậy

Vì những kẻ hạ căn

Hiện thân diệt độ đây

Nếu chưa trừ được dục

Chẳng nói thọ mạng thật

Đến lúc dục hết rồi

Mới hiện thọ mạng thật.

Phật nói lời như thế

Công đức chẳng lường được

Ví như có người nói

Phật nay nhập Niết bàn

Nghe rồi chẳng kinh sợ

Mà sanh lòng hy hữu

Được công đức vô lượng

Như trên đã nói rồi

Lại các thiện nam tử

Sau khi ta diệt độ

Người hay thọ trì kinh

Đọc tụng kinh Pháp Hoa

Công đức của người đó

Nay ta sẽ phân biệt

Ở trong năm mươi kiếp

Giả sử có chúng sanh

Hoan hỷ trong khoảng khảy

Móng tay mà tin kính

Công đức người đó nhiều

Hơn người thí cúng dường

Vô lượng cõi thế giới

Voi ngựa cùng thất bảo

Và các thứ xe cộ

Da dê và các tòa báu

Vợ con cùng tôi tớ

Bố thí cầu công đức

Công đức người hoan hỷ

Tin kính trong chốc lát

Nhiều hơn người bố thí

Gấp trăm nghìn muôn ức

Lần người kia công đức

Nếu lòng rất vui mừng

Tin Phật thọ mạng dài

Công đức chẳng lường được

Ví như hư không đông

Tây nam bắc bốn phía

Trên dưới không ngằn mé

Công đức cũng như thế

Vô lượng vô biên vậy

Huống lại người thọ trì

Đọc tụng hiểu nghĩa kinh

Và theo kinh tu hành

Kiêm khiến người khác tu

Công đức rất nhiều hơn

Nếu ở trước tháp miếu

Tượng vẽ và các hoa

Kỹ nhạc cùng hợp chưởng

Cung kính mà ngợi khen

Hoặc có người khuyến người

Làm nhạc hoặc vui cười

Vì cúng dường kinh điển

Chốc lát phát âm thanh

Người đó ở đời sau

Được thành Phật trí huệ

Nếu ở trong đời mạt

Có người hay thọ trì

Kinh điển này thời phước

Nhiều hơn người kia lắm

Nếu có người thọ trì

Kinh điển này rồi đem

Tặng cho người khác nữa

Hoặc khiến người sao chép

Công đức chẳng lường được

Huống lại người cúng dường

Kinh điển bằng hoa hương

Chuỗi ngọc cùng hương bột

Hương xoa hương đốt thảy

Lọng phan cùng tàn cái

Các thứ âm nhạc hay

Hoặc đốt các đèn dầu

Đèn mỡ đèn hương thắp

Cúng dường kinh điển này

Công đức vô lượng vậy

Đời ác có kinh này

Nếu người hay thọ trì

Hoặc Bồ tát hoặc Phật

Ta sanh lòng vui mừng

Những người như thế đó

Biết là sứ giả Phật

Vì lợi ích chúng sanh

Đến ở cõi Ta Bà

Để nghe kinh Pháp Hoa

Một phen nghe rồi vui

Công đức vô lượng vậy

Huống ở trong đại chúng

Vì người phân biệt nói

Theo đó mà thọ trì

Công đức hơn trên nữa

Nếu người vì kinh này

Khuyên một người khiến nghe

Mà nói kinh vương này

Mãi mãi được thù thắng

Người đó được nghe rồi

Lần lần cũng được nghe

Công đức người đó được

Sau khi mạng chung rồi

Sanh lên trời Đao Lợi

Ba mươi hai tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh chỗ trời Diệm Ma

Ba mươi bốn tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh chỗ trời Đâu Suất

Ba mươi sáu tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh chỗ trời Hóa Lạc

Ba mươi tám tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh chỗ trời Tha Hóa

Bốn mươi tướng tốt đẹp

Quyến thuộc hai mươi lăm

Lại người đó công đức

Sanh Phạm Chúng thiên vương

Bốn mươi hai tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh Phạm Phụ thiên vương

Bốn mươi bốn tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh Đại Phạm thiên vương

Bốn mươi sáu tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Lại người đó công đức

Sanh Quang Âm thiên vương

Bốn mươi tám tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh Biến Tịnh thiên vương

Năm mươi tướng tốt đẹp

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh Quảng Quả thiên vương

Năm mươi hai tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Từ đó mạng chung rồi

Sanh Tịnh Cư thiên vương

Năm mươi bốn tướng tốt

Quyến thuộc hai mươi lăm

Như thế lần tăng lên

Cho đến diệt kiếp không

Sanh chỗ Sắc Cứu Cánh

Đầy đủ trăm nghìn công

Đức trí huệ biện tài

Vì trời nói pháp vậy

Nếu có người phân biệt

Khuyến phát các chúng sanh

Vào trong pháp tạng này

Công đức vô lượng vậy

Nếu người đọc tụng kinh

Giải nói nghĩa thú kinh

Công đức rất nhiều hơn

Không thể tính kể được

Nếu người ở trong tháp

Xây bằng thất bảo đẹp

Cao rộng rất trang nghiêm

Mà cúng dường kinh điển

Công đức vô lượng vậy

Huống lại người siêng năng

Xây tháp cùng Tăng phòng

Dùng các thứ trang nghiêm

Xá lợi Phật cúng dường

Hoặc khiến người khác làm

Hoặc sanh lòng tùy hỷ

Ngợi khen mà ca tụng

Công đức người đó được

Trong trăm nghìn muôn ức

Kiếp số không thể nói

Công đức người như thế

Như hư không mười phương

Vô lượng vô biên vậy

Nếu người tin sâu nhân

Quả thọ mạng Phật dài

Thấy Phật thường ở núi

Kỳ Xà cùng Tăng chúng

Nói kinh Pháp Hoa đây

Lại thấy nghìn muôn ức

Cõi nước nhiều như cát

Sông Hằng các chúng sanh

Có Phật đạo sáu thông

Công đức người đó được

Vô lượng rất lớn lao

Vô số a tăng kỳ

Kiếp vẫn làm Phạm vương

Huống lại người tin nhận

Thọ trì kinh điển này

Bỏ pháp lệnh quốc vương

Quyên thuộc cùng ngũ dục

Tùy sức mình có thể

Làm các việc cúng dường

Công đức người đó được

Nếu ở đời mạt pháp

Có người hay nói kinh

Một phen nghe như thế

Hoan hỷ mà tin nhận

Công đức hơn người kia

Trừ Phật không ai kể

Huống lại người thọ trì

Đọc tụng hiểu nghĩa kinh

Người đó ở trên đầu

Mang Phật chẳng ai hơn

Nếu dùng miệng vì nói

Hoặc khiến người khác nghe

Hoặc tự tay sao chép

Hoặc khiến người sao chép

Dùng hoa hương chuỗi ngọc

Hương đốt hương bột thảy

Lọng phan tàn cái tốt

Cúng dường sách kinh điển

Hoặc sanh lòng tùy hỷ

Dùng các việc ngợi khen

Trong chốc lát như thế

Công đức vô lượng vậy

Nếu có người nghe kinh

Hoan hỷ mà tin nhận

Công đức vô lượng vậy

Như trên đã phân biệt

Huống lại ở đời mạt

Thọ trì đọc tụng kinh

Và vì người diễn nói.

Bấy giờ, Đức Phật lại bảo Ngài Di Lặc Bồ tát rằng:

Di Lặc! Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhân nghe Phật thọ mạng dài lâu mà sanh một niệm tin hiểu, công đức chẳng hạn lượng.

Ví như có người trồng một hạt giống, từ hạt giống đó sanh cây đại thọ, cành lá sum suê, công đức người đó cũng lại như thế, vô lượng vô biên.

Nếu có người tin Phật thọ mạng chẳng phải pháp sanh diệt, thấy như hư không thường trụ, thấy Phật thường ở núi Kỳ Xà Quật cùng các Đại Bồ tát và Thanh văn chúng vây quanh nói kinh Pháp Hoa, lại thấy cõi Ta Bà đất bằng lưu ly trong ngoài sáng sạch, công đức người đó cũng vô lượng.

Như thế, người ở đời mạt pháp nghe kinh này mà sanh lòng tin hiểu, công đức chẳng thể kể xiết.

Lợi lạc của việc nghe, trì niệm Kinh Pháp Hoa

Việc nghe, trì tụng và niệm Kinh Pháp Hoa mang lại công đức vô lượng, như được chư Phật hộ niệm, tiêu trừ nghiệp chướng, tăng trưởng trí huệ, đạt được bình an, và cuối cùng thành tựu quả vị Phật. Người trì kinh sẽ được sinh về cõi tịnh, gần gũi chư Phật, tránh ác đạo, và phổ độ chúng sinh, dẫn đến giác ngộ viên mãn.