Giải thích ngắn gọn ý nghĩa Kinh Pháp Hoa

Kinh Pháp Hoa (Diệu Pháp Liên Hoa Kinh) là bộ kinh quan trọng nhất của Phật giáo Đại thừa, dạy về Diệu Pháp - pháp mầu nhiệm như hoa sen, khẳng định tất cả chúng sanh đều có Phật tánh, có khả năng thành Phật. Kinh nhấn mạnh "nhất thừa" - con đường duy nhất dẫn đến giác ngộ, qua các phương tiện của Phật để dẫn dắt chúng sanh từ tam thừa (Thanh văn, Duyên giác, Bồ tát) về nhất thừa, phá bỏ chấp trước, mang lại bình đẳng và lợi ích cho tất cả.

Toàn văn Phẩm Hóa Thành Dụ Thứ Bảy

Bấy giờ Phật bảo các Tỳ Kheo: Vô lượng vô biên bất khả tư nghị a tăng kỳ kiếp quá khứ có Phật hiệu Đại Thông Trí Thắng Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật Thế Tôn.

Thọ mạng Phật đó sáu mươi vạn ức na do tha hằng hà sa kiếp. Khi Phật đó ngồi đạo tràng phá ma quân rồi, sắp được Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác mà Phật pháp chẳng hiện tiền. Phật đó một tiểu kiếp cho đến mười tiểu kiếp ngồi kết già phu mà Phật pháp chẳng hiện tiền, chẳng được thành Phật đạo.

Lúc đó chư Thiên, Long Vương, A Tu La v.v. thường đến cúng dường. Phật đó ở trong mười tiểu kiếp ngồi đạo tràng, Phật pháp chẳng hiện tiền, thường ở nơi đó thân tâm bất động.

Lúc đó chư Thiên vì Phật mà dựng cung điện báu cao hai trăm do tuần, rộng năm trăm do tuần, trang nghiêm bằng các báu, đến trước Phật dâng cúng mà bạch Phật: Xin Phật thương nhận sở dâng của chúng con.

Phật im lặng chẳng nhận. Chư Thiên lại vì Phật dựng cung điện báu khác, cũng trang nghiêm bằng các báu, đến trước Phật dâng cúng như trước.

Phật cũng im lặng chẳng nhận. Chư Thiên lại vì Phật dựng bốn cung điện báu khác, cũng trang nghiêm bằng các báu, đến trước Phật dâng cúng như trước.

Phật đó liền nhận mà ở. Chư Thiên vui mừng, phân nửa cung điện báu để Phật ngồi, còn phân nửa cúng dường Phật.

Bấy giờ Phật nhận mà ngồi kết già phu trong cung điện báu. Lúc đó có năm trăm muôn ức chư Thiên tử cầm lọng báu che Phật.

Bấy giờ Phật đó vì các Bồ Tát nói kinh Đại Thừa tên Vô Lượng Nghĩa, giáo hóa Bồ Tát pháp, Phật hộ niệm.

Phật nói kinh này rồi, kết già phu tọa nhập Vô Lượng Nghĩa Xứ tam muội, thân tâm bất động. Lúc đó trời mưa hoa Mạn Đà La, Ma Ha Mạn Đà La, Mạn Thù Sa, Ma Ha Mạn Thù Sa, rải trên Phật và đại chúng.

Khắp Phật thế giới sáu thứ chấn động. Lúc đó trong hội, Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, Trời, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Giá, nhân và phi nhân, cùng tiểu vương, chuyển luân thánh vương v.v., đại chúng như thế được việc chưa từng có, hoan hỷ chắp tay, một lòng nhìn Phật.

Bấy giờ Phật từ bạch hào tướng phóng quang minh soi khắp phương Đông mười tám vạn cõi Phật, dưới đến A Tỳ địa ngục, trên đến trời Hữu Đỉnh. Từ cõi này thấy sáu đạo chúng sanh ở sáu cõi kia.

Lại thấy chư Phật hiện tại ở cõi kia, và nghe kinh pháp chư Phật nói.

Lại thấy Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di ở cõi kia, tu hành đắc đạo.

Lại thấy các Bồ Tát Ma Ha Tát, nhân duyên, tín giải, tướng mạo, hành Bồ Tát đạo.

Lại thấy chư Phật diệt độ, lại thấy sau diệt độ xây tháp bảy báu cúng dường xá lợi.

Bấy giờ Phật đó từ tam muội dậy, khen các Bồ Tát lớn: Hay thay, hay thay! Các ông hay ở nơi Phật pháp mà sanh lòng tin hiểu lớn.

Bấy giờ Phật đó nói kinh Vô Lượng Nghĩa rồi, đại chúng đều hoan hỷ, chắp tay nhìn Phật.

Bấy giờ Phật đó bảo Đại Trang Nghiêm Bồ Tát và tám mươi muôn ức Bồ Tát: Các ông thấy trong hội này năm trăm ức Bồ Tát, Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, người đã đắc quả, người chưa đắc quả chăng?

Các ông thấy người như thế rồi, nên biết là do nhân duyên của kinh Vô Lượng Nghĩa mà được vào Phật pháp.

Bấy giờ Phật đó bảo Đại Trang Nghiêm Bồ Tát: Ông thấy trong hội này tám mươi muôn ức na do tha người, hoặc đã đắc quả A La Hán, hoặc chưa đắc quả A La Hán chăng?

Đại Trang Nghiêm Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn, con thấy.

Phật bảo Đại Trang Nghiêm Bồ Tát: Những người này do nghe kinh Vô Lượng Nghĩa mà được lợi ích lớn, được quả báo bất khả tư nghị.

Bấy giờ Phật đó biết giờ nói kinh Đại Thừa, liền từ tam muội dậy, bảo các Tỳ Kheo: Ta nay nói kinh Đại Thừa tên Diệu Pháp Liên Hoa, giáo hóa Bồ Tát pháp, Phật hộ niệm.

Phật nói kinh này rồi, trong hội có tám mươi muôn ức na do tha chúng sanh được thọ ký thành Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.

Bấy giờ mười sáu vị vương tử của Phật Đại Thông Trí Thắng, lúc Phật chưa xuất gia, các vị đều đã xuất gia làm Sa Di, căn tánh lanh lợi, đã từng cúng dường trăm nghìn muôn ức Phật, tịnh tu phạm hạnh, cầu Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.

Các vị Sa Di đều từ chỗ ngồi đứng dậy, đến trước Phật, chắp tay cung kính mà bạch Phật: Thế Tôn! Các vị Thanh Văn lậu tận A La Hán này đã được lợi ích lớn, được thọ ký thành Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác. Chúng con rất vui mừng, được điều chưa từng có.

Thế Tôn! Chúng con như người đi đường xa, mỏi mệt, đến thành sở, được nghỉ ngơi.

Thế Tôn! Chúng con nay cũng như vậy, đi đường sinh tử dài xa, mỏi mệt, nay được Niết Bàn như đến thành sở nghỉ ngơi.

Nhưng Niết Bàn chẳng phải rốt ráo, như người đi đường xa, thầy thuốc hóa thành để nghỉ, rồi đi tiếp.

Thế Tôn! Xin Phật nói pháp Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác, khiến chúng con được rốt ráo Niết Bàn.

Bấy giờ mười sáu vị Sa Di nói kệ khen Phật, thỉnh Phật chuyển pháp luân Đại Thừa.

Bấy giờ Phật thụ ký cho mười sáu vị Sa Di thành Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác, và bảo rằng: Các ông nên biết, pháp ta nói đều là một thừa, không có hai thừa, ba thừa.

Các vị Sa Di nghe Phật thọ ký, vui mừng hớn hở.

Bấy giờ Phật Đại Thông Trí Thắng im lặng nhận lời thỉnh của mười sáu vị Sa Di.

Sau mười tiểu kiếp, Phật Đại Thông Trí Thắng nói kinh Diệu Pháp Liên Hoa, trong tám vạn bốn nghìn kiếp, Phật nói kinh này không ngừng nghỉ.

Nói kinh này rồi, Phật nhập tịnh thất, ở trong tám vạn bốn nghìn kiếp, nhập chánh định.

Mười sáu vị Bồ Tát Sa Di biết Phật nhập thất im lặng bất động, vì đại chúng nói kinh Diệu Pháp Liên Hoa, mỗi vị độ sáu trăm muôn ức na do tha hằng hà sa chúng sanh.

Sau Phật ra thất, mười sáu vị Bồ Tát thăng pháp tòa, rộng nói kinh Diệu Pháp Liên Hoa.

Sau Phật diệt độ, mười sáu vị Bồ Tát chưa thành Phật, thường nói kinh Diệu Pháp Liên Hoa.

Bây giờ mười sáu vị Sa Di đã thành Phật, ở các cõi nước hiện làm Phật, có các Thanh Văn, Bồ Tát làm quyến thuộc.

Tỳ Kheo nên biết, mười sáu vị Phật tử đó, nay đều được Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác, ở các cõi nước mười phương hiện thành Phật.

Những người gần gũi các Phật đó, thường nghe pháp, nay đều ở chỗ Phật đó.

Ta là một trong mười sáu vị đó, xưa từng giáo hóa các ông.

Vì vậy dùng phương tiện dẫn dắt các ông vào Phật huệ.

Vì nhân duyên xưa đó, nay nói kinh Diệu Pháp Liên Hoa, khiến các ông vào Phật huệ.

Các ông chớ sanh lòng sợ, giả sử có người đi đường xa, giữa đồng

vắng không làng xóm, nguy hiểm nhiều thú dữ, người dẫn đường hóa thành để nghỉ, rồi xóa thành đi tiếp.

Ta cũng vậy, dẫn dắt chúng sanh ra khỏi đường sinh tử dài xa, hóa Niết Bàn thành để nghỉ, rồi nói đó chẳng phải thật Niết Bàn, phải đi tiếp đến Phật huệ.

Thế Tôn nói kệ rằng:

Phật Đại Thông Trí Thắng

Ngồi đạo tràng mười kiếp

Phật pháp chẳng hiện tiền

Chẳng được Phật đạo quả

Chư Thiên Long Vương chúng

A Tu La v.v.

Thường mưa hoa trời cúng

Cúng dường Phật đó đi

Các trời trổi nhạc trời

Và rưới hương đẹp trời

Để cúng dường Phật đó

Nhưng Phật vẫn im lặng

Bốn bộ vui mừng hớn

Tự nghĩ được lợi lớn

Phật biết lòng họ nghĩ

Mà chưa nói Niết Bàn

Đại Thánh Đại Thông Trí

Im lặng chưa nói pháp

Các Phạm Thiên Vương chúng

Từ nghìn cõi đến đây

Rải hoa đẹp trời cúng

Dâng cung điện báu đẹp

Thỉnh Phật chuyển pháp luân

Phật biết giờ chưa đến

Im lặng nhận cúng dường

Ba phương khác chư Thiên

Càng thêm cung kính Phật

Rải hoa rưới hương đẹp

Thỉnh Phật chuyển pháp luân

Phật biết giờ chưa đến

Im lặng ngồi bất động

Ba phương và bốn hướng

Và trên dưới đầy dẫy

Hoa báu rải đầy trời

Thỉnh Phật chuyển pháp luân

Thế Tôn Đại Thánh Tôn

Xin thương nói pháp đi

Dùng thần lực đại bi

Cứu khổ chúng sanh này

Khi ấy Phật Đại Thông

Trí Thắng biết chư Thiên

Long thần và nhân chúng

Khắp đầy mười phương cõi

Đều khát ngưỡng pháp vị

Liền phóng hào quang sáng

Soi mười tám nghìn cõi

Phương Đông hiện Phật quốc

Số đông như hằng sa

Sắc pha lê sáng chói

Đầy Bồ Tát chúng

Thấy hào quang Phật soi

Vui mừng sanh lòng lành

Lại thấy chư Phật kia

Nói pháp độ chúng sanh

Lúc bấy giờ phương Đông

Sáu trăm muôn ức hằng

Cõi nước số hằng sa

Hào quang Phật soi khắp

Các cõi nước như thế

Số đông vô lượng biên

Hào quang Phật soi đến

Hiện việc chưa từng có

Hoa Mạn Đà La mưa

Trời trống tự vang tiếng

Chư Phạm mưa hoa đẹp

Cúng dường vô lượng Phật

Cung điện báu trang nghiêm

Rực rỡ sáng ngời soi

Phật vì các chúng sanh

Thích nghi nói diệu pháp

Dùng một thừa độ thoát

Khiến đầy đủ Phật huệ

Các cõi nước như thế

Như tre lau số đông

Người thấy hào quang Phật

Vui mừng hớn hở lắm

Phật phóng quang minh này

Báo hiệu pháp diệu mầu

Chúng sanh được thấy rồi

Bỏ nước đến cõi này

Rải hoa trời cúng Phật

Và cúng chúng Bồ Tát

Đồng thanh khen Phật rằng

Khó được gặp Thế Tôn

Phật biết giờ đã đến

Vì đại chúng nói rằng

Kinh Vô Lượng Nghĩa này

Từ một pháp sanh ra

Tướng như thế tánh như thế

Các ông nên tư duy

Sau đó nói Pháp Hoa

Khi Phật nói kinh này

Mưa hoa Mạn Đà La

Sáu thứ chấn động khắp

Trong hội chúng vô lượng

Bốn bộ trời rồng v.v.

Vui mừng hớn hở lắm

Nghe pháp Phật nói rồi

Sanh lòng tin lớn lao

Phật phóng bạch hào quang

Hiện điềm tốt như thế

Phật bảo đại chúng rằng

Các ông thấy hào quang

Soi phương Đông mười tám nghìn

Cõi nước sắc pha lê

Quả báo các nghiệp lành

Của chúng sanh thấy được

Lại thấy các cõi kia

Vô lượng Phật hiện tại

Phóng quang minh sáng soi

Giúp đỡ hào quang ta

Chúng sanh thấy được rồi

Sanh lòng khát ngưỡng lớn

Lâu chưa thấy Phật quốc

Chúng sanh khát ngưỡng vậy

Các Phật và chúng hội

Hiện rõ không che lấp

Hào quang bạch hào ta

Soi đến các cõi kia

Chúng sanh được quang soi

Vui mừng sanh lòng lành

Ở các cõi nước kia

Có Phật nói diệu pháp

Chúng sanh vui phụng hành

Tôn kính Phật và Tăng

Chư Phật nói pháp âm

Thâm diệu chưa từng có

Tiếng vang đến mười phương

Hào quang ta soi khắp

Ta phóng quang minh này

Khiến khắp thấy các cõi

Vì quá khứ nhân duyên

Phật nói kinh Vô Lượng

Vì các ông nói lại

Các ông lắng nghe kỹ

Lợi lạc của việc nghe và trì niệm kinh

Việc nghe và trì niệm Kinh Pháp Hoa mang lại lợi ích vô lượng: tăng trưởng trí huệ, diệt trừ tội chướng, được chư Phật hộ niệm, trồng căn lành, vãng sanh Tịnh độ, dẫn đến vãng sanh Cực Lạc, chứng quả Bồ Đề, độ thoát chúng sanh, và đạt giác ngộ viên mãn, như hoa sen nở rộ giữa bùn lầy.