Kletsheads [Nederlandse editie]

Transcript

In deze laatste - en dus extra lange - aflevering vertellen drie ouders die al eerder te gast waren op de podcast hoe de meertalige reis van hun gezin sindsdien is verlopen. Ik blik terug op afgelopen vier jaar, reflecteer op de toekomst en als afsluiter horen we een gedicht geschreven over en opgedragen aan meertalige kinderen, en geïnspireerd door de podcast.

Onze eerste gast is Liz. Ik sprak voor het eerst met haar in het tweede seizoen van Kletsheads (in aflevering 9, over meertalige baby's). Liz komt oorspronkelijk uit Limburg maar woon al 10 jaar in Canada. Samen met haar Egyptische man heeft ze een 4-jarige zoon, Otis.

Daarna horen we van Marjolein. Marjolein is eentalig opgegroeid in Nederland, heeft Engels gestudeerd en is daarna docent Engels geworden. Toen ze in 2018 moeder werd, besloot ze om ook Engels te praten met haar zoontje Owen. Inmiddels heeft ze een tweede zoon, James. Marjolein was eerst te horen in deze aflevering 2 van seizoen 2 over de meertalige opvang.

Als laatste spreek ik met Leonie. Anderhalf jaar geleden aan het begin van het derde seizoen sprak ik met Leonie (in aflevering 1 over taalaanbod, Turks en tweetalige troubles). Haar zoontje was toen bijna twee jaar oud, zij sprak Duits met hem en haar partner Nederlands. Dat gesprek is mij heel lang bijgebleven, want het was geen makkelijk gesprek. Leonie zat toen met een probleem: haar partner kon geen Duits en vond het ook vervelend dat Leonie die taal met hun zoontje Alexander gebruikten. Wil je weten hoe het nu gaat met deze drie ouders en hun meertalige gezinnen, luister naar de podcast!

Als afsluiter van deze aflevering en dus de hele podcast horen we een gedicht, Tweedonkern. Dit gedicht is geschreven en voorgedragen door spoken word dichter, Wieke Vink. Tweedonkern betekent 'schemering' in het dialect dat de grootouders van Wieke spraken. Als je goed luistert, hoor je veel verwijzingen naar gesprekken, onderwerpen en woorden die afgelopen vier voorbij zijn gekomen in de podcast.

Tweedonkern

Als de verhalenIn meerdere talenVan de tong af rollen Als de wereld steeds groterEn steeds kleiner wordt Als de zinnenNiet in hokjesNiet ingeboxt kunnen worden Maar in plaats daarvanInsteadEen heel palletAan nieuwe werelden opent Dan is dit een ode aan alle kinderenAlle docenten ouders spraakconsulentenDie mooie keuzes makenOver thuis- en erfgoed- en gemeenschapstaal Die zachtjes wiebelen aan de tafelpotenVan eentalige conventies Met harmonische tweetaligheidEn meertaligheid in de klas Want daar liggenZonder kostenMet soms wat zorgenCulturele schatten verborgen En dan is dit – met de kennis van nu -Un petit coup d’amourVoor een meertalig morgen Want als je van de gebaande paden af gaatKomt een trein met een korte -ei nimmer te laatEn ‘kiek an’Zeggen ze dan En jij weet dat ‘kijk’ met lange -ij wordt geschreven Misschien weet je nietHoe je je talen schrijftMaar ken je ze wel als de klank van je leven En daar waar in lockdownOnze toegang tot taalIn rusteloze ruimtes aan banden werd gelegd Was er ruimte voor het leren kennenVan nieuwe lettersZoals de Arabische 3 an de Duitse ringel-S En moelijke taal?Wat zeggen die Nederlanders met hun harde en zacht...

Transcript

Je ziet meertalige boeken steeds vaker, in de bieb of boekenwinkel, maar ook op scholen. Het zijn boeken waar hetzelfde verhaal in twee of meer talen wordt verteld, meestal met de ene taal links en de andere taal rechts, of onder elkaar. Een andere variant is een digitale prentenboek dat in verschillende talen wordt voorgelezen, bijvoorbeel via een app of website. Maar hoe kun je ze dit soort boeken als ouder of leerkracht het beste gebruiken? En wat voor effect heeft het lezen of voorlezen van zulke boeken precies? Wat mag je daarvan verwachten en wat niet? 

In deze aflevering vertel ik je meer over het onderzoek hiernaar. Daaruit blijkt dat het (voor)lezen van meertalige boeken de taalontwikkeling van kinderen bevordert, in beide talen, en ook hun leesvaardigheid. Er zijn ook positieve effecten gevonden op het taalbewustzijn van kinderen (het kunnen praten over taal). Door meertalige boeken en het meertalig voorlezen in te zetten op school zien we ook een verbeterde zelfbeeld en meer zelfvertrouwen. Ook ouders kunnen profiteren van het gebruik van meertalige boeken, zeker als ze zelf de schooltaal niet zo goed kunnen. Dit zijn de twee onderzoeken die ik tijdens de podcast in meer detail heb besproken:

* Read, K., Contreras, P.D., Rodriguez, B. & Jara, J. (2021). ¿Read Conmigo?: The Effect of Code-switching Storybooks on Dual-Language Learners’ Retention of New Vocabulary, Early Education Development, 32:4, 516-533, DOI: 10.1080/10409289.2020.1780090

* Zaidi, R. (2020). Dual-Language Books: Enhancing Engagement and Language Awareness. Journal of Literacy Research, 52(3), 269–292. https://doi.org/10.1177/1086296X20939559

Helaas zitten ze allebei achter een 'paywall', maar je kunt ons altijd mailen om een kopie te krijgen.

In Let's Klets spreken we met Chris Sterkens van NikNak. Zij vertelt ons meer over waarom zij is begonnen met het schrijven en uitgeven van meertalige boeken.

Andere meertalige boeken vind je bij LAPPA books. Bij BukiBoek vind je ook (eentalige) boeken in allerlei talen. Lees je liever digitaal? Dan zijn er ook een aantal apps beschikbaar met meertalige boeken, waaronder BookaBooka en Wingzzz.  Ben je op zoek naar boeken met verhalen en personnages die een diverse en inclusieve samenleving weerspiegelen, dan vind je deze bij Tiny Traveller en Rose Stories.

Onze tweede gast is Frederike Groothoff . Zij is in het veleden basisschoolleerkracht geweest op een taalschool, heeft daar ook onderzoek verricht, en werkt nu op allerlei projecten over meertaligheid in het onderwijs. Zij is ook heel actief op LinkedIN, dus als je de allerlaatste nieuws en initiatieven rondom meertaligheid wilt weten, is zij een goede persoon om te volgen. Frederike was al eerder op de podcast te gast, in deze aflevering over '

Transcript

Veel ouders willen dat hun kinderen niet alleen hun twee of meer talen kunnen spreken, maar dat ze in deze talen ook kunnen lezen. Als je als meertalig kind niet alleen in het Nederlands kunt lezen maar ook in je andere taal of talen, dat krijg je toegang tot veel meer bronnen van taal: boeken natuurlijk maar ook bijvoorbeeld stripverhalen, nieuwsberichten in kranten of op internet, email. Bovendien word je zelfstandiger: je bent niet meer afhankelijk van je ouders voor taalaanbod in het Italiaans, Turks of Arabisch, maar je kunt dit ook zelf opzoeken. Het kunnen lezen biedt natuurlijk niet alleen toegang tot meer taal maar ook tot de cultuur en geschiedenis van een land of gemeenschap. Het leren lezen in de thuistaal kan ook van belang zijn als je wilt dat je kind op latere leeftijd kan gaan studeren of werken in een bepaald land.

Kortom, er zijn veel redenen waarom je als ouder zou willen dat je kind leert lezen niet alleen in het Nederlands maar ook in hun andere taal of talen. Maar hoe doe je dat? Wanneer kun je het beste hiermee beginnen? Is het makkelijker bij de ene taal dan bij de andere? Hoe houd je je kind gemotiveerd, ook als ze ouder worden? Onderzoeker Liza van den Bosch geeft antwoord.

We leren dat het belangrijk is om zo vroeg mogelijk voor te lezen in je thuistaal en ook met taal te spelen en dat het makkelijker is om te leren lezen in sommige talen (bijvoorbeeld het Spaans of het Turks) dan in andere talen (bijvoorbeeld het Engels of het Chinees). Uit onderzoek blijkt dat je niet per se hoeft te wachten totdat je kind eerst in het Nederlands (de schooltaal) heeft leren lezen voordat hij of zij dit in de thuistaal doet. Hoe vlot dat gaat hangt deels van de taal af maar tussentaalinvloed hoort erbij (dat wil zeggen: hoe je in de ene taal leest zal beïnvloeden hoe je kind in de andere taal leest). Dat duurt meestal niet zo lang.  Motivatie speelt een grote rol en tijdens de aflevering hebben zowel Liza als ik veel tips gedeeld om je kind gemotiveerd te houden, waaronder:

* het volgen van moedertaalonderwijs - meer hierover leer je in dit gesprek met Gisi Canizzarro van de Heritage Language Education Network in Eindhoven.

* de website van Yoshito Darmon-Shamimori en vooral zijn meertalige stripverhaal dat kinderen zelf kunnen invullen, In Search of Lost Words (er komt een Nederlandstalige editie).

Luister naar de aflevering om meer tips te horen!

Wil je meer weten over het leren lezen in het algemeen, dan luister naar deze aflevering van Kletsheads [Seizoen 1, Aflevering 8].

Dr. Liza van den Bosch is universitair docent bij de programmagroep onderwijswetenschappen bij het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden. Haar onderzoek is gericht op leesvaardigheid, taalontwikkeling en meertaligheid.

Verder in deze aflevering horen we weer van een aantal Kletsheads van de week. Dit keer hebben ze het over wat het betekent om meertalig te zijn. En ik deel weer een KletsInkoppertje,

Transcript

Verschillende talen delen de wereld op verschillende manieren in. Dit geldt dus voor tijd en voor getallen, maar ook voor andere concepten die met rekenen te maken hebben. In deze aflevering van Kletsheads hebben we het over wat voor gevolgen die heeft voor hoe meertalige kinderen leren rekenen, hoe je als leerkracht het reken- en wijskunde onderwijs kunt aanpakken, en wat dit voor ouders betekent als het gaat om je kind helpen met hun rekenoefeningen.

Onderzoekers Jantien Smit en Lianne Stolte vertellen ons over hoe kinderen leren rekenen, waarom taal zo belangrijk is bij het rekenonderwijs, en hoe je meertalige kinderen die het Nederlands nog niet zo goed kunnen hierbij kunt helpen. We horen concrete voorbeelden van verschillen tussen talen als het gaat om klokkijken, breuken en cijfers en hoe je deze als leerkracht in kunt zetten in de les. Wil je een voorbeeld zien van hoe een meertalige rekenles in de praktijk werkt, kijk naar dit filmpje op Leraar24.

Dr. Jantien Smit is Lector meertaligheid en onderwijs aan de Hogeschool Utrecht (ook op LinkedIN te volgen). Haar onderzoek (lees hier meer over) richt zich op meertaligheid in het basisonderwijs, taalgericht reken- en wetenschap- en techniekonderwijs, en docentprofessionalisering.

Tijdens ons gesprek noemde Jantien het Multi-Assessment project. Dit project gaat over meertalig toetsen van nieuwkomers in de rekenles, zowel op taalscholen als op reguliere basisscholen.

Lianne Stolte is bezig met haar promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht. Dit maakt deel uit van het MultiSTEM (Multilingual voices in STEM education) project, waar Jantien ook projectleider is, samen met Elma Blom. Lianne onderzoekt op welke manieren meertalige kinderen profijt kunnen hebben van leren door middel van hun thuistaal. Samen met een team van onderzoekers en praktijkondersteuners zal ze meertalige strategieën voor leerkrachten in het basisonderwijs ontwikkelen, implementeren en evalueren. Aan het einde van deze aflevering noemde ik een onderzoek van het MultiSTEM project over meertalige rekenactiviteiten die ouders thuis met hun kinderen kunnen doen. Meer informatie hierover vind je hier. Je kun tot december 2023 meedoen.

Verder in deze aflevering deel ik weer een KletsInkoppertje, een concrete tip die je meteen en makkelijk in kunt zetten om meer te halen uit de meertaligheid in jouw gezin, klas of praktijk. Dit keer: sta stil en evalueer hoe het gaat met de meertalige ontwikkeling van jouw kinderen. Ik noemde twee boeken die je kunt lezen ter inspiratie. Beide boeken hebben we uitgebreid besproken in deze aflevering van Kletsheads: Boeken over meertalig opvoeden en meertaligheid in het onderwijs [Seizoen 4,

Transcript

In deze aflevering bespreken we een aantal boeken over meertaligheid. Dit doen we samen met verschillende gasten zodat we verschillende perspectieven horen: van ouder tot onderwijsadviseur, wetenschapper tot leerkracht.  We bespreken vier boeken in totaal: twee over meertalig opvoeden en twee over meertaligheid in het onderwijs.

De twee boeken over meertalig opvoeden zijn:

Het ouderlijke perspectief op deze twee boeken krijgen we van twee ouders, Sam Timmermans en Colin Bom (onze eerste vaders te gast!). Zij voeden beiden hun kinderen met Engels en Nederlands op, maar wel in andere omstandigheden.

Voor het wetenschappelijk perspectief word ik vergezeld door onderzoeker Evelyn Bosma. Dr. Evelyn Bosma is post-doctoraal onderzoeker aan de Fryske Akademy in Leeuwarden waar zij onderzoek doet naar de taalontwikkeling van meertalige kinderen die met Fries en Nederlands opgroeien. Ze kijkt onder andere naar het mixen van talen (oftewel code-switching) en de cognitieve effecten van meertaligheid. In 2021 kreeg ze de Keetje Hodshon Prijs voor haar proefschrift en in 2020 won ze samen met Naomi Nota het Klokhuis Wetenschapsprijs. Daarvoor is deze aflevering van het kinder tv programma over tweetaligheid gemaakt. Daarin leer je ook meer over de onderwerpen die we in deze aflevering hebben besproken. Evelyn is al eerder te gast op Kletsheads namelijk in deze aflevering over meertalig opgroeien met Fries.

De twee boeken over meertaligheid in het onderwijs zijn:

Deze boeken bespreek ik met taalkundige Anna de Graaff. Anna werkt als onderwijsadviseur bij het ABC, een onderwijsadviesbureau in Amsterdam. Daarvoor werkte ze bij meertalig.nl. Ook Anna is eerder te gast geweest op Kletsheads. Je hoort haar even in deze aflevering over de meertalige kinderopvang.

Voor het perspectief van leerkrachten horen we van Maaike Mayer. Zoals je aan het begin van ons gesprek hoort doet Maaike heel veel verschillende dingen omtrent nieuwkomers. Ze staat voor de klas op een taalschool in Breda, ze denkt mee op verschillende scholen over talenbeleid en meertaligheid, en ze geeft onderwijs aan leerkrachten op de Hogeschool Utrecht.

Let op: Doordat we met zo veel verschillende gasten spreken is deze aflevering een stuk langer dan het gemiddelde aflevering van Kletsheads.

Transcript

In veel steden in Nederland en Belgïe zijn er steeds meer kinderen die thuis een andere taal spreken dan of naast het Nederlands. In sommige steden zijn meertalige kinderen zelfs in de meerderheid.

Hoe gaat een stad om met de meertaligheid van haar jongste inwoners? In deze aflevering spreek ik met drie verschillende mensen die ons vertellen over hun meertalige stad. Met Milka Yemane hebben we het over een recent besluit van het Amsterdamse stadsbestuur om meertaligheid in het onderwijs te stimuleren, met logopedist Astrid Roest praten we over de stappen die gemeente Zaanstad heeft genomen om het opvoeden en onderwijzen van meertalige kinderen in de stad te verbeteren, en met Ahmed Marcouch praten we over wat hij als meertalige burgemeester zou willen voor de meertalige inwoners van zijn stad, Arnhem.

Let op: Deze aflevering wijkt af van de gebruikelijk opzet van de podcast - om te beginnen omdat hij langer is dan normaal maar vooral omdat we geen KletsInkoppertje, Kletshead van de week of Let's Klets hebben, en dit keer ook geen wetenschappelijk expert te gast.

Milka Yemane is raadslid van Groenlinks in Amsterdam. Milka is geboren in Eritrea en opgegroeid in Nederland en is dus zelf meertalig (haar andere taal is Tigrinya - wil je daar meer over leren, luister dan naar deze aflevering van Kletsheads). Het initiatiefvoorstel Meertaligheid in het onderwijs waar zij over vertelt is ingediend door de voormalige gemeenteraadsleden Blom (GroenLinks), Yilmaz (DENK) en De Fockert (GroenLinks) en in januari dit jaar aangenomen in de Amsterdamse Gemeenteraad.

Ahmed Marcouch is sinds 2017 burgemeester van Arnhem en is begin dit jaar herbenoemd voor een tweede termijn. Marcouch is meertalig opgegroeid met naast het Nederlands ook Tamazigt (of Riffijns) en Arabisch als zijn andere talen (wil je meer leren over het Tamazigt, luister naar deze aflevering en meer over het (Syrisch) Arabisch hoor je hier). Hij vertelt in ons gesprek over het belang van zijn meertaligheid voor zijn eigen identiteit, over het taalgebruik bij hem thuis, en over hoe hij in het Arabisch heeft voorgelezen in de Arnhemse bibliotheek. Meer over zijn visie als het gaat om de taalontwikkeling van de jongste inwoners van zijn stad vind je in deze post op LinkedIN.

Astrid Roest is coördinator logopedie bij GGZ Zaanstreek-Waterland.

Transcript

Deze aflevering is speciaal bedoeld voor mensen die in de kinderopvang werken, dus voor leidsters, pedagogische medewerkers, gastouders, en juffen (of meesters) op de peuterspeelzaal. Maar er is natuurlijk nog steeds veel te ontdekken als ouder, leerkracht of logopedist.

Er zitten tegenwoordig dus veel meertalige kinderen op de opvang of peuterspeelzaal. Dit kunnen kinderen zijn die van huis uit twee talen meekrijgen, maar ook kinderen die pas op de opvang in aanraking komen met het Nederlands. Als pedagogische medewerker, leidster of gastouder is het niet altijd evident hoe je het beste met deze kinderen om kunt gaan. Hoe zorg je ervoor dat ze Nederlands leren? Moet je je vooral concentreren op het Nederlands of kan het helpen om ook ruimte te maken voor hun thuistaal? Wat is normaal als het gaat om de meertalige taalontwikkeling en wat juist niet? Kortom hoe ga je om met meertalige kinderen op de kinderopvang of peuterspeelzaal? We horen antwoorden op al deze vragen en meer van onderzoeker Anne-Mieke Thieme en van twee pedagogische medewerkers met veel ervaring met meertalige kinderen.

Ik deel ook weer een KletsInkoppertje, een concrete tip die je meteen en makkelijk in kunt zetten om een succes te maken van de meertaligheid in jouw gezin, klas of praktijk. Het KletsInkoppertje van deze aflevering komt van het PEACH project en is vooral voor ouders bedoeld: zoek iets uit je eigen cultuur om te delen of te doen!

Anne-Mieke Thieme is onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam waar ze bezig is met een promotieonderzoek naar de meertalige kinderopvang als deel van project MIND - Meertaligheid IN Dagopvang (www.projectmind.nl). Zij is ook een van de Faces of Science van de KNAW en NEMO Kennislink.

In Let's Klets spraken we met  twee pedagogische medewerkers, Latifa Harouch uit Den Haag, en Danielle van Beek van SPL opvang in Leiden.

Welke taal kun je het beste gebruiken met je kind als je wilt dat hij of zijn meertalig wordt? Als je als ouder zelf meertalig bent, dan heb je een keuze als het gaat om de taal die je tegen je kinderen spreekt. Hoe maak je die keuze? Moet je een keuze maken? En wat zijn de gevolgen van die keuzes?

In deze aflevering ga ik in gesprek met Vlaamse onderzoeker Ily Hollebeke. Ily dat je de kansen op een meertalig kind vergroot als je thuis zo veel mogelijk van de andere -- niet-Nederlandse -- taal gebruikt, ook al kun je zelf Nederlands. Want met het Nederlands komt het toch meestal goed, en als je ervoor zorgt dat de andere taal (of talen) zich goed ontwikkelen, dan is dit niet alleen goed voor de taalvaardigheid van je kind -- in beide talen -- maar ook voor jullie socio-emotioneel welbevinden.

Verder praten we over uitdagende situaties zoals als beide ouders elkaars talen niet begrijpen en over hoe je je taalkeuze ook in de loop der jaren ook kunt aanpassen. En we geven tips voor professionals over hoe je ouders het beste kunt adviseren als het gaat om hun taalkeuze met hun kind.

In de aflevering noemden we de materialen van Planting Languages en het Pro-M project. Wil je meer weten over het Planting Languages project, luister dan naar aflevering 3 van het derde seizoen van Kletsheads (over Mixing, planting en Pools). Daar horen we van logopedist en een van de projectleden, Marga van Mil. Ik heb het ook over deze aflevering met Eowyn Crisfield gehad over het plannen voor een meertalig kind (oftewel family language planning).

Dr. Ily Hollebeke is onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel. Zij doet onderzoek naar talenbeleid binnen gezinnen in Vlanderen. Daar is ze eerder dit jaar op gepromoveerd.

Onze Kletsheads van de week zijn Sarah, Samir, Owen, Lennon, Leon, Kasia en Malena. Zijn spreken naast het Nederlands ook Pools, Turks, Duits en/of Engels.

Het KletsInkoppertje van deze aflevering is: heb dat gesprek! Het opvoeden, onderwijzen of behandelen van een meertalig kind doe je meestal niet alleen. Idealiter doe je dat als team - met je partner en verdere familie, met je collega's, met de ouders van het kind, en in veel gevallen met het kind zelf. Maar soms kan het zijn dat niet alle neuzen dezelfde kant opgaan. Dan moet je het gesprek aan gaan. Of het gaat om je partner, je ouders of vrienden, je collega of het kind zelf, praat over dat ene onderwerp dat je al een tijdje dwars zit en zorg ervoor dat jullie samen vooruit kunnen zodat je een succes kunt maken van de meertaligheid van de kinderen in je leven.

Kletsheads is terug! Seizoen 4 komt eraan. Er een nieuwe aflevering op de eerst dag van de maand vanaf nu tot en met november.  In deze trailer vertel ik je wat je allemaal kunt verwachten van de aankomende afleveringen.

Dit seizoen van Kletsheads is mede mogelijk gemaakt door HaBilNet. Het Netwerk Harmonische Tweetaligheid heeft als doel het ondersteunen en stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar harmonieuze tweetaligheid en ervoor zorgen dat de resultaten van dat onderzoek op grote schaal worden verspreid. Wil je meer weten over het netwerk en wat het allemaal verder doet, ga naar hun website. Je kunt HaBilNet ook volgen op Facebook en Twitter. Veel dank aan HaBilNet voor de subsidie die we hebben gekregen om dit seizoen van de podcast te kunnen maken!

Hoe kijken meertalige kinderen naar hun meertaligheid? Kinderen - van 7 tot 27 jaar oud - vertellen over de leuke en minder leuke kanten van meertaligheid, de taal waarin ze dromen, hun identiteit en welke taal ze gaan spreken als ze zelf ouders worden.

In de eerste twee seizoenen van Kletsheads heb ik in elke aflevering met een kind gesproken over hoe het is om met twee of meer talen op te groeien, onze Kletshead van de week. In deze speciale aflevering breng ik jullie de best of, een compilatie van mijn favoriete stukjes van 'Kletshead van de week'.

Wil je naar het hele gesprek luisteren met één van onze Kletsheads? Dat kan. Je vindt de link naar de desbetreffende afleveringen hieronder.

* Maisy hoor je in aflevering 5 van seizoen 1 (over de vraag of meertalige kinderen slimmer zijn dan eentalige kinderen).

* Ruurd en Gaspar werden in aflevering 9 van seizoen 2 (over meertalige baby's) geïnterviewd.

* Nathan verscheen in aflevering 3 van seizoen 1 ('Hoe veel taal moet je horen om meertalig te worden?') en zijn broer Maxim vind je in aflevering 7 van seizoen 1 ('Moet een kind beide talen spreken om meertalig te worden?').

* Keren-Or en Nadia vind je allebei in seizoen 1 (in aflevering aflevering 2, over de communicatievaardigheden van meertalige kinderen , en aflevering 4, over taalachterstanden bij meertalige kinderen).

* Niels hoor je in aflevering 1 van seizoen 2 (over meertalig opgroeien met dialect - het Limburgs).

* Roselinde uit Luxemburg hoor je in aflevering 7 van seizoen 2 (over drietalig opvoeden).

* Onze twee volwassen Kletsheads vind je aflevering 2 (Nody) en aflevering 6 (Roya) van seizoen 2. Deze afleveringen gingen over de meertalige kinderopvang en over meertaligheid en schoolsucces.

* En Ayaan vind je in aflevering 9 van seizoen 1 ('We verwachten een baby en hebben niet dezelfde moedertaal: Wat nu?').

Andere afleveringen die ik heb genoemd zijn: 'Hoe gaat het meertalige hoofdje om met woorden uit meerdere talen?' (Seizoen 1, Aflevering 10) en 'Meertaligheid en identieit' (Seizoen 3, Aflevering 2).

Ben je leerkracht en wil je weten welke afleveringen van Kletsheads voor jou het meest relevant zijn?