W Polsce Olimpiada Literatury i Języka Polskiego jest prowadzona od jesieni 1970 roku. Poza Polską – od jesieni 1989 roku: najpierw powstała na Litwie, potem we Lwowie, na Białorusi, na Łotwie, na całej Ukrainie, w Czechach, w Rumunii, w szkołach prowadzonych przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG).
Gdyby policzyć uczestników, którzy przyjechali spoza Polski do Warszawy na zawody III stopnia, w marcu lub kwietniu każdego roku, byłaby to spora grupa: ponad 300 osób z Litwy, ponad 100 – z Łotwy, trochę więcej z Białorusi, około 200 z Ukrainy i mniejsze grupy z innych państw. Losy laureatów i finalistów spoza Polski potoczyły się bardzo różnie.
Dziś spotykamy się z Laureatkami pierwszych edycji olimpiady na Litwie i Łotwie, które wybrały karierę akademicką: uzyskały stopnie doktora i doktora habilitowanego, piszą książki, publikują artykuły, wykładają na uniwersytetach w Polsce lub poza Polską, prowadzą badania w Polskiej Akademii Nauk.
Co skłoniło je do udziału w Olimpiadzie? Jak wspominają swój udział w zawodach? Jaki miał on wpływ na podjęcie studiów polonistycznych? Czy pomógł im w trakcie studiów lub podjęciu zatrudnienia?
I dlaczego związały się z OliJP na dłużej, jako jurorki? Jak opisują swoje doświadczenie udziału w OLiJP niejako z drugiej strony: osoby zadającej pytania i oceniającej?
W spotkaniu udział biorą:dr Teresa Dalecka - asystentka w Centrum Polonistycznym Uniwersytetu Wileńskiego. W 1991 roku została laureatką Ogólnopolskiej Olimpiady Literatury i Języka Polskiego i uzyskała stypendium Rządu RP na studia w Polsce. W latach 1991–1997 studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Jest autorką monografii
Dzieje polonistyki wileńskiej 1919-1939 (Kraków 2003), współredaktorką tomu
W kręgu idei Miłoszowskich. Studia nad życiem i twórczością Czesława Miłosza (Wilno 2011), podręczników z języka polskiego dla uczniów szkół średnich, a także tłumaczką m.in. tekstów literackich (zamieszczonych w antologii
Sen Mendoga).
doc. dr Kinga Geben - od 1997 roku pracownik naukowo-dydaktyczny Centrum Polonistycznego Uniwersytetu Wileńskiego. Jako laureatka OLiJP w 1992 r. rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Jest m.in. autorką monografii
Świadomość i kompetencja językowa a warstwy leksykalne w idiolektach młodzieży polskiego pochodzenia na Wileńszczyźnie, współautorką monografii
Język polski na Kowieńszczyźnie. Historia, sytuacja socjolingwistyczna, cechy językowe, teksty, autorką podręczników dla studentów i współautorką słowników.
dr Ewangelina Skalińska - adiunkt w Zespole Europeistyki Literackiej IBL PAN, badaczka romantyzmu polskiego i europejskiego. W 2003 roku została laureatką Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. W latach 2008-2023 adiunkt w Katerze Badań nad Romantyzmem i Twórczością C. Norwida na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Autorka m.in. książek
Norwid – Dostojewski. Zbliżenia i rekonstrukcje (Warszawa 2014),
Rosyjski Mickiewicz. Szkice z historii przekładu (Warszawa 2020). Przekładała utwory, listy i inne teksty Anny Achmatowej, Dymitra Fiłosofowa, Lidii Czukowskiej, Natalii Gorbaniewskiej, wydawała poezję Olgi Daukszty.
dr hab. Inesa Szulska, prof. ucz. – absolwentka filologii polskiej i bałtyckiej na Uniwersytecie Warszawskim, literaturoznawczyni, pracowniczka badawczo-dydaktyczna w Zakładzie Bałtystyki Wydziału Polonistyki UW. W 1997 roku została laureatką Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Stopień doktora uzyskała w roku 2009 na podstawie dysertacji
Litwa Józefa Ignacego Kraszewskiego (Nagroda Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, 2010), następnie stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo (2020). Obszar zainteresowań naukowych: badania komparatystyczne polsko-litewskich związków literackich i kulturalnych (XIX – pocz. XX wieku), prezentowane w tomach zbiorowych i czasopismach naukowych w Polsce i na Litwie.
Dalsza część rozmowy jest dostępna jako
Wiele twarzy Olimpiady Polonistycznej. Od pracy jednostek do ruchu środowiskowego.
Linki do wymienionych w rozmowie materiałów:- Przyszłość polonistyki zaczyna się w szkole. Rozmowa z laureatką Olimpiady Języka Polskiego na Litwie [odcinek serii „Polonistyka zaangażowana”].
- Wspomniane przez prof. Inesę Szulską wydarzenie opisane zostało przez nią w artykule Międzynarodowa wystawa „Ziemia Laudy. Co kryje kaseta Sienkiewicza” w Poniewieżu (Litwa), napisanym dla "Biuletynu Polonistycznego" już po publikacji odcinka (o wystawie zob. także: Międzynarodowa wystawa „Ziemia Laudy. Co kryje kaseta Sienkiewicza“ w Poniewieżu na stronie https://wilnoteka.lt/newsdetail/45695)
- Olimpiada Literatury i Języka Polskiego (OLiJP)
- Olimpiada Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych (OLiJP-SP)
Seria podcastu "Spotkania Biuletynu", zatytułowana “Polonistyka zaangażowana”, realizowana jest w ramach projektu "Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata". Dofinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa II” (numer projektu: NdS-II/SP/0264/2024/01). Strona internetowa projektu: https://biuletynpolonistyczny.pl/pl/projects/polonistyka-wobec-wyzwan-wspolczesnego-swiata,1851/details
Intro i outro - Muzyka Piotr Lakwaj, czyta Aldona Brycka-Jaskierska
- Producent: Torba reportera i podcastera
Identyfikacja wizualna i projekt okładki: Klaudia Węgrzyn
Media społecznościowe "Biuletynu Polonistycznego": - https://www.facebook.com/BiuletynPolonistyczny/
- https://twitter.com/B_Polonistyczny
- https://www.youtube.com/@biuletynpolonistyczny8801/
- https://www.instagram.com/biuletyn.polonistyczny/