Lợi nhuận biên (tiếng Anh: Marginal Profit) hay lợi nhuận cận biên là phần lợi nhuận kiếm được bởi một doanh nghiệp hoặc cá nhân khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.

Hiểu một cách đơn giản thì lợi nhuận biên là phần chênh lệch giữa doanh thu biên với chi phí biên. Trong đó, doanh thu biên là phần doanh thu kiếm được khi thực hiện sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.  Còn chi phí biên là phần chi phí tăng lên khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.

– Lợi nhuận biên không giống với lợi nhuận ròng, lợi nhuận trung bình và nhiều cách đo lường Lợi nhuận khác. Lợi nhuận biên sẽ cho biết bao nhiêu tiền sẽ được tạo ra khi kết thúc việc sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.

– Lợi nhuận biên có chịu ảnh hưởng bởi quy mô sản xuất của doanh nghiệp. Với một doanh nghiệp lớn, cơ cấu chi phí của doanh nghiệp thay đổi và tùy thuộc vào quy mô nền kinh tế mà lợi luận có thể tăng giảm khi quá trình sản xuất tăng mạnh.

– Tính kinh tế theo quy mô đề cập đến trường hợp lợi nhuận biên sẽ tăng khi quy mô sản xuất tăng lên.

– Tại một điểm nhất định, lợi nhuận biên sẽ có giá trị bằng 0 và sau đó giá trị này sẽ về âm nhỏ hơn 0 khi quy mô tăng cao vượt quá khả năng dự đoán của nó. Vào lúc này, doanh nghiệp sẽ có tính phi kinh tế dựa theo quy mô. Các doanh nghiệp sẽ có xu hướng nâng cao sản xuất cho đến khi giá trị của chi phí biên bằng doanh thu biên để lợi nhuận biên bằng 0.

– Nếu giá trị lợi nhuận biên của một doanh nghiệp chuyển sang giá trị âm (<0) thì ban lãnh đạo của doanh nghiệp có thể cân nhắc việc thu hẹp quy mô sản xuất, tạm thời ngừng hoặc dừng toàn bộ hoạt động kinh doanh nếu lợi nhuận không dương.

Công tính tính lợi nhuận biên như sau:

Lợi nhuận biên (MP) = Doanh thu biên (MR) – Chi phí biên (MC)

Trong đó:

Trong kinh tế vi mô hiện đại, hầu hết các doanh nghiệp cạnh tranh với nhau thường có xu hướng sản xuất những đơn vị sản phẩm cho đến lúc chi phí biên và doanh thu biên bằng nhau tức MC = MR. Điều này khiến cho giá trị lợi nhuận biên bằng 0 hiệu quả cho nhà sản xuất.