Maarten Brand en Krijn Jansen rijden deze keer naar Borkel en Schaft, waar de  busjes van installatiebedrijf Speek duidelijk maken dat je navigatie goed zit, en waar het bedrijfspand meer wegheeft van een huiskamer dan van zo'n treurig magazijn op een minstens even treurig bedrijventerrein.

We zijn er voor Martijn Verspeek: loodgieter, ondernemer, spreker,springkussenverhuurder, fanatiek vader en halve filosoof in werkschoenen, die net zo makkelijk praat over koppelingen en CV-ketels als over vertrouwen, motivatie en de vraag wat we jongeren eigenlijk aandoen met al onze goedbedoelde regels. Voor een groeiende groep mensen is Martijn een inspiratie; een aanpakker die wil werken vanuit vertrouwen en 'gewoon mooie dingen doen'. Anderen krijgen een beetje de kriebels van 'm; precies het soort mens dat de wereld een beetje leuker maakt dus. Maar werkt dit ook in de praktijk? 

Als je rondloopt op het bedrijfspand is het antwoord kort en krachtig: JA!.

Het gesprek begint na koffie, met oa Martijns moeder, die met zijn vader op het terrein woont en Verspreek oprichtte en na een rondleiding (check de wall of fame voor stagiairs en de kleedkamer voor medewerkers in de stijl van een eredivisieclub) bij iets kleins: De tandenpoetsstrijd met zijn zoon Daan en groeit uit tot een filosofie: als je bewust een gat laat vallen (een paar dagen níet poetsen, geen straf, geen beloning), ontstaat vanzelf intrinsieke motivatie. Diezelfde logica zie je terug in zijn bedrijf: Speek werkt bewust binnen een cirkel van 23 kilometer, niet in de grote stad, niet in België, hij kiest voor werkgeluk boven maximale groei, ontvangt mensen met een knuffel (zonder kloppen!) in plaats van een checklist, en behandelt klanten liever als superfans dan als dossiers met als hoogtepunt het verhaal van Mevrouw van Hapert (83), die zo dol was op het busje met de blauwe ladder dat ze een dag lang eregast en officieuze mascotte werd. Niet om met de pers een marketingding te doen, maar omdat het écht leuk is. 

Tegelijkertijd fileert Martijn de kloof tussen kantoor en werkvloer met het beeld van Van Bommel-schoentjes versus Steel Blue-werkschoenen: regels en contracten van veertien pagina’s zijn volgens hem vooral wantrouwen met drukinkt, bedacht voor de rotte appels maar opgelegd aan iedereen. In zijn eigen organogram staat hij onderaan en parkeert hij het verst weg, als dagelijkse reminder dat leiding geven betekent dat je er bent voor de mensen die het echte werk doen.

Dat zie je ook terug in zijn stagebeleid: stagiairs krijgen een complete set werkkleding met naam, hij brengt die persoonlijk bij de ouders langs, ze krijgen een pinpas en mogen bestellen wat ze willen (waarbij de legendarische “acht worstenbroodjes op dag één, minder op dag twee” illustratief is voor zijn vertrouwen-in-plaats-van-regels-aanpak). Daarbij werkt hij bewust met jonge stagiairs van 10 tot 14 jaar om ze een onvergetelijke eerste werkervaring te geven zonder valse baangarantie. Die ervaring blijft hangen en als ze dan later iets zoeken kunnen ze altijd informeren. En vergeet ook niet hoe ze over het bedrijf vertellen in hun omgeving. 

Vanuit deze aanpak is Martijn steeds meer een soort goeroe aan het worden. Hij heeft lezingen, geeft een eigen event en schreef ook een boek “Goeie Gast”. Hierin vat Martijn zijn aanpak samen in korte, leesbare hoofdstukken, met op de eerste pagina de zin copyright is the right to copy als uitnodiging om alles wat werkt schaamteloos over te nemen.

Hij is soms scherp en controversieel (stop maar met school, nee ik vertel je salaris niet en ik bel gewoon in een sollicitant zijn omgeving rond om te peilen hoe iemand is, juridisch nogal, eh, wankel) maar Martijn is altijd glashelder: minder papier, meer vertrouwen, meer menselijkheid, en af en toe de moed om bewust een gat te laten vallen zodat er iets kan ontstaan. Motivatie is dus een beetje als zand in je handen. Knijp niet te hard.

Deze aflevering is daarmee niet alleen een portret van een bijzondere ondernemer, maar ook een vriendelijke schop tegen het samenwerkingsplafond van stages, onderwijs en beleidstijgers. 

Meer weten over het bedrijf en een 1 sterren recensie achterlaten? 

www.installatiebedrijfverspeek.nl

Meer weten over Martijn en zijn boek?

www.martijnverspeek.nl

Meer weten over de partner van deze podcast Censes 

www.censes.nl