Aula Castelao Filosofía

Néstor Kohan (Bos Aires, 1967) é Doutor en Ciencias Sociais pola Universidade de Buenos Aires (UBA). Investigador do CONICET (Consello Nacional de Investigacións Científicas e Técnicas) e o IEALC (Instituto de Investigacións de América Latina e o Caribe). Profesor da materia “Filosofía” na Carreira de Socioloxía, Facultade de Ciencias Sociais, UBA. Autor de varias decenas de libros e artigos especializados.

Nas historias convencionais da filosofía, nos dicionarios e manuais escolares, adoitan distinguirse diversas dimensións ou ángulos do “nihilismo”. Habería un nihilismo gnoseolóxico - epistemolóxico, un metafísico, outro ético-moral e finalmente un existencial. Esas distincións preséntanse como tallantes e excluíntes. Habitualmente responden as materias académicas dedicadas a esta disciplina.

Na nosa exposición sostemos que a partir do “xiro lingüístico”, o postestructuralismo, o posmodernismo, o posmarxismo e os seus derivados incorren nunha hipóstases metafísica outorgando aos discursos, a linguaxe e as narrativas o carácter de demiúrgo absoluto de toda realidade social. Deste xeito o nihilismo (acompañado de relativismo, escepticismo extremo e o abandono de todo sentido histórico) expandiuse sen límites, contaminando un segmento importante das ciencias sociais e o pensamento teórico dos nosos días, pretendendo deslexitimar calquera crítica ao sistema capitalista actual.

Segundo a teoría crítica marxista, o nihilismo das metafísicas “post” confunde groseramente e sen rigor algún relativismo con dialéctica histórica; fragmentando ao movemento popular e esforzándose por neutralizar ou directamente cancelar calquera posible resistencia fronte ao auxe das novas-vellas dereitas extremas, contrainsurxentes e neofascistas.