Nguyễn Văn Thắng

Khi bạn lười biếng, khi bạn trì hoãn bạn sẽ đánh mất nhiều cơ hội để thành công. Ngày tháng cứ trôi cho tới lúc bạn giật mình nhìn lại, bạn đã tốn quá nhiều thời gian mà thành tựu thì chưa thấy.

Không có một thần dược nào cho bệnh lười biếng. Để vượt qua sự lười biếng cách duy nhất là sử dụng ý chí của bạn.

Sự thịnh vượng chỉ đến khi chúng ta nỗ lực không ngừng nghỉ. Những gì chúng ta làm ngày hôm nay sẽ là nguyên liệu kiến tạo cho thành công trong tương lai và ngược lại.

Không có gì sai nếu bạn lựa chọn cuộc sống an nhàn. Mỗi cách sống đều có một kết cục phù hợp. Tất cả những gì bạn nhận được sẽ tương xứng với những gì bạn bỏ ra. Cho dù bạn lựa chọn cách sống nào thì điều quan trọng nhất là bạn tìm thấy được niềm hạnh phúc riêng cho mình.

Trên hành trình theo đuổi sự nghiệp của riêng mình, tôi hiểu rằng câu nói “Với đàn ông, sự nghiệp là tất cả” còn mang nhiều nghĩa hơn chỉ là tiền.

Sự nghiệp, là thứ mà mỗi sáng tỉnh dậy bạn đều nghĩ về con đường ấy. Bạn biết rằng những tố chất của mình chính là để trở thành một con người nổi bật trong lĩnh vực này. Trên con đường đó, bạn tự có được những mục tiêu dài hạn từ 3 năm, cho đến 10 năm.

Thiên Lý mã vốn là tên gọi của loại ngựa tốt và quý nhất trong các giống ngựa, nhưng rất ít người biết được nó.

Thời Xuân thu chiến quốc, ở Trung Hoa có một người họ Tôn tên Dương là bậc thầy am hiểu về ngựa, qua vóc dáng, ngoại hình có thể tìm kiếm và biết được đâu là Thiên Lý mã – loài ngựa có sức khỏe dẻo dai, chạy xa vạn dặm, nhưng nhẹ như lông hồng, chân không in dấu. Nên người đời nể phục thường gọi ông là Bá Nhạc.

Thiên Lý mã vốn là tên gọi của loại ngựa tốt và quý nhất trong các giống ngựa, nhưng rất ít người biết được nó. Song nhờ có Bá Nhạc mà Thiên Lý mã được phát hiện và trở nên nổi tiếng, quý hiếm trong dân chúng.

Bá Nhạc vốn là người say mê ngựa, vườn nhà rộng rãi nên ông cho xây dựng rất nhiều chuồng ngựa rồi đi tìm kiếm những chú ngựa ông cho là tốt về nuôi, có khi trong nhà đến vài chục con. Để chăm sóc chúng được tốt ông tìm hiểu đọc sách và đúc rút kinh nghiệm nên trở thành người am hiểu và đoán biết tướng ngựa rất giỏi. Chỉ thông qua ngoại hình, vóc dáng, đầu, đuôi…ông có thể biết được đặc tính của ngựa để chăm sóc cho phù hợp. Trong đó Thiên Lý mã là một loài ngựa quý, hiếm nhưng không phải ai cũng phân biệt được giữa hàng trăm nghìn con ngựa. Thời đó, duy chỉ có Bá Nhạc là tinh tường, am hiểu hơn cả nên chỉ cần thoạt nhìn ông sẽ nhận ra ngay.

Thiên Lý mã, cứ mỗi lần cho ăn phải cấp cho nó một thạch thóc mới vừa đủ no. Song chủ ngựa vốn không biết mỗi lần nó cần ăn bao nhiêu, vẫn cứ theo tiêu chuẩn ngựa thường. Bởi thế, Thiên Lý mã dù có sức chạy xa nghìn dặm, mà chỉ vì ăn chẳng đủ no, sức không được sung, so với ngựa thường cũng chưa hơn được thì làm sao ngày ngày cứ bắt nó phải chạy suốt hàng ngàn dặm. Vì thế, chủ ngựa thường để hoài phí giống ngựa quý trong tay mà không hay biết, khi cho ăn không đủ no, làm không đúng cách nên Thiên Lý mã trở nên mờ nhạt trong đàn ngựa.

“Hàn Thi Ngoại Truyện “ kể lại như sau. Dịp đó, Chu Vương muốn tìm một con Thiên Lý mã để cưỡi, nghe tiếng Bá Nhạc trong dân gian đã lâu, cho người gọi đến nhờ tìm. Bá Nhạc đã không quản ngại đường xa, khó khăn lặn lội khắp nơi để tìm được con ngựa ưng ý cho Đế Vương. Ông mất nhiều thời gian và công sức nhưng vẫn không kiếm được con ngựa nào ưng ý dâng vua. Một hôm, Bá Nhạc đi gặp một con ngựa ký già bị người ta bắt kéo một xe muối lên núi Thái Hàng. Móng nó duỗi ra, đuôi cụp lại, thở phì phò đầu gối khuỵu lại, mồ hôi rỏ xuống đầm đìa. Giữa dốc nó thụt lùi, ráng đội càng xe lên nhưng không lên được nữa. Bá Nhạc trông thấy, xuống xe, ôm đầu nó mà khóc, cởi áo mà lau mồ hôi cho nó. Con ngựa như gặp được chủ nhân hiểu nó, nên cúi đầu xuống mà phì hơi, vươn cổ lên mà hí, tiếng hí động tới trời như tiếng kim tiếng thạch. Bá Nhạc thầm khẳng định rằng đây chính bảo mã ông cần tìm.

Sau đó, vội vàng bỏ tiền mua ngựa và đem về thành dâng Chu Vương. Khi nhìn thấy con ngựa Nhạc nguyên đem về, vua tỏ vẻ nghi ngờ vì bộ dạng gày gò, nhưng ông khẳng định nếu cho ăn đúng với tiêu chuẩn và chăm sóc cẩn thận nó chính là Bảo mã thiên lý đi xa nghìn dặm mà vua cần tìm. Chu Vương lập tức giao nó cho người trông coi ngựa trong triều, dặn kỹ lưỡng phải chăm sóc đúng như lời Bá Nhạc nói. Quả đúng như “Thần tài soi Mã” nhận định, con ngựa sau đó hồi sức rất nhanh và có thể cưỡi ngày ngàn dặm, phi nước đại mà chân không lưu dấu. Sau đó chính Bảo mã này theo Chu Vương ra trận lập nhiều chiến công vang dội nên Bá Nhạc được vua rất trọng vọng, dân gian rất ngưỡng mộ ông.

Bá Nhạc có một quyển sách gọi là Mã kinh (Những chuyện kinh điển về ngựa) vẫn còn lưu truyền trong đời. Có chuyện vui về quyển sách này đến giờ vẫn còn được người ta kể cho nhau nghe mỗi khi nhắc đến ông. Con trai Bá Nhạc khi đó còn nhỏ tuổi, nhưng cũng rất yêu loài ngựa và thích đọc sách của cha, nên cũng thuộc ít nhiều những điều cha đã đúc kết. Cậu bé tâm đắc nhất nhận xét “Một con ngựa tốt thật sự phải có trán nhô cao, mắt rất lớn, móng chân to và ngay ngắn”. Một hôm, cậu bé đi chơi bắt gặp một con cóc đang nhảy nên đuổi theo bắt mang về khoe ngay với cha là bắt được con ngựa hay và nói rằng chỉ có điều chân nó không được to mà thôi. Bá Nhạc không biết phải giải thích với con thế nào, đành nói rằng: “Con ngựa này cũng tốt đấy, nhưng nó hay nhảy quá, không ai cưỡi được nó đâu”.

Với tài đoán xét ngựa và uy tín của mình, nên mỗi khi ông dừng ở đâu xem ngựa thì ở đó dân tình kéo đến rất đông để xem và nghe ông nhận xét. Vì thế nên có người bán ngựa đã biết nhờ “thương hiệu” của ông để kinh doanh. Có chuyện anh chàng dắt ngựa ra chợ bán nhưng đã đứng 3 ngày mà không ai đến hỏi mua, bèn đến nhờ Bá Nhạc “Mời ngài đi một vòng đến chỗ ngựa tôi đứng. Lúc đến thì nhìn tôi, rồi đi qua, sau đó lại quay đầu ngó ngó tôi. Chắc chắn tôi sẽ tạ ơn ngài rất hậu”. Rồi Bá Nhạc nhận lời đến. Ông đi đến bên con ngựa, lim dim con mắt nhìn một hồi, lúc đi qua, lại quay mình lại đưa tay vẽ từ trên xuống trên mình ngựa một hồi, rồi mới bỏ đi. Bá Nhạc vừa đi khỏi thì có rất nhiều khách chen nhau đến, vây quanh bên chủ nhân của con ngựa, coi ngựa hỏi giá. Lập tức, giá của con ngựa tăng cao gấp mười, bán vèo một cái xong ngay.

Khi Nhạc Nguyên đã già, vua Tần Mục Công lên ngôi cũng biết đến danh tiếng của ông bèn đến hỏi ông tiến cử người giỏi về ngựa như ông để giúp vua tìm ngựa chinh phạt chiến trường. Bá Nhạc nói: “Ngựa thường thì có thể quan sát hình dáng, gân cốt, nhưng ngựa Thiên Lý thì không có tiêu chuẩn nào, khó mà nắm vững được. Nó chạy nhanh như tên bay, không tung bụi, không thấy vết chân. Con cháu tôi đều là những người kém tài, có thể dạy chúng chọn ngựa tốt bình thường, chứ không thể dạy chúng chọn được ngựa Thiên Lý. Tôi có người bạn thân là tên Phương Cao, họ Cửu. Người này có tài xem tướng ngựa chẳng kém gì tôi, xin Tần đế cho mời ông ấy”. Vua Tần làm theo, cho gọi người họ Cửu và sai ông ta đi tìm Thiên Lý mã. Vài tháng lăn lộn khắp đất nước, Cửu Phương Cao trở về tâu rằng đã tìm thấy ở Sa Khâu. Tần vương hỏi con ngựa đó hình dáng ra sao, người họ Cửu chỉ đáp ngắn gọn rằng: “ Con ngựa cái lông vàng”.

Lập tức Mục Công cho người đến Sa Khâu mang ngựa về, nhưng đó lại là con ngựa đực, lông đen. Đế Mục lấy làm không hài lòng và tỏ ý thất vọng về người họ Cửu cũng như lời tiến cử của Bá Nhạc, cho gọi Nhạc đến và than rằng : “Dở quá, ông tiến cử người chọn ngựa mà màu sắc, đực cái cũng không phân biệt được, thì làm sao mà chọn được ngựa Thiên Lý?”. Bá Nhạc Nguyên nghe xong thì thở dài nói rằng : “Tài hiểu biết về ngựa của ông ấy cao siêu lắm. Giỏi hơn tôi gấp nghìn vạn lần! Cái mà ông ta quan sát là thực chất tinh thần: nắm cái bản chất, bỏ qua biểu hiện thô thiển nông cạn; quan sát nội dung mà bỏ qua hình thức, ông ta chỉ nhìn cái cần nhìn, không nhìn cái không cần nhìn, ông ta chỉ quan sát cái nên quan sát, mà bỏ đi cái không nên quan sát. Cách quan sát sự vật của Cửu Phương Cao có ý nghĩa to lớn hơn cách xem tướng ngựa bình thường”. Tần Mục Công thấy thế liền đem ngựa về, sai người chăm sóc, cho ăn đúng chế độ của ngựa Thiên Lý. Quả nhiên, chỉ sau một thời gian con ngựa này bộc lộ rõ đặc tính của một con Thiên Lý mã quý hiếm trong thiên hạ, chẳng khác nào bảo mã Bá Nhạc tìm được cho Chu Vương năm xưa. Từ đó, người ta cũng biết đến tài năng của Cửu Phương Cao. Nhiều nguồn dã sử phỏng đoán rằng, Phương Cao có biệt tài đoán ngựa còn giỏi hơn Bá Nhạc song Cửu không nổi tiếng như người bạn của mình, bởi có lẽ phần nào do tên tuổi Bá Nhạc cùng với Thiên Lý mã xuất hiện nhiều trong trang viết của Hàn Dũ nên được người đời nhắc nhớ hơn.

Ngày nay, người ta thường ví Bá Nhạc tìm Thiên Lý mã là mượn truyền thuyết về nhân vật này để nói về những người giỏi trong thiên hạ không ít, song tìm được những “Bá Nhạc” biết chiêu hiền đãi sĩ thì cũng cần những người tài.

SV1:

SV2:

SV3:

SV4:

Tục ngữ có câu “Nhãn kiến vi thực” (mắt nhìn thấy thì mới là thật), con người ta thường chỉ tin tưởng vào những gì mình tận mắt thấy. Nhưng ở đời lại không đơn giản như thế, những thứ dù chính mắt ta thấy, chính tai ta nghe cũng chưa chắc đã là sự thật. Mọi thứ thường có sự tình uẩn khúc bên trong. Nếu chỉ nhìn bằng cặp mắt trần này mà không có sự tìm hiểu thấu đáo và nhận định đúng đắn ở các khía cạnh khác nhau của sự việc thì chúng ta vẫn có thể mắc phải sai lầm, cho dù đó là thánh nhân như Khổng Phu Tử đi chăng nữa.

Một lần Khổng Tử dẫn học trò đi du thuyết từ nước Lỗ sang nước Tề. Trong đám học trò đi với Khổng Tử có Nhan Hồi và Tử Lộ là hai học trò ưu tú nhất của Khổng Tử.

Thời ấy, chiến tranh liên miên, các nước chư hầu loạn lạc, dân chúng phiêu bạt điêu linh, lầm than đói khổ … Thầy trò Khổng Tử cũng lâm vào cảnh rau cháo cầm hơi và cũng có nhiều ngày phải nhịn đói, nhịn khát. Tuy vậy, không một ai kêu than, thoái chí; tất cả đều quyết tâm theo thầy đến cùng.

May mắn thay, ngày đầu tiên đến đất Tề, có một nhà hào phú từ lâu đã nghe danh Khổng Phu Tử nên đem biếu thầy trò một ít gạo… Khổng Tử liền phân công Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, còn việc thổi cơm thì Khổng Tử giao cho Nhan Hồi – một đệ tử đạo cao đức trọng mà Khổng Tử đã đặt rất nhiều kỳ vọng. Bởi lẽ, trong hoàn cảnh đói kém, phân công cho Nhan Hồi việc bếp núc là hợp lý nhất.

Sau khi Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, Nhan Hồi thổi cơm ở phía dưới nhà bếp, còn Khổng Tử thì đọc sách ở nhà trên, đối diện với nhà bếp, cách một cái sân nhỏ.

Đang đọc sách bỗng nghe một tiếng “cộp” từ nhà bếp vọng lên, Khổng Tử ngừng đọc, liếc mắt nhìn xuống… thấy Nhan Hồi từ từ mở vung, lấy đũa xới cơm rồi cho vào tay và nắm lại từng nắm… Xong, Nhan Hồi đậy vung lại, dừng chốc lát… rồi từ từ đưa nắm cơm lên miệng…

Nhìn thấy hành động của đệ tử, trong suy nghĩ của Khổng Tử cảm thấy thất vọng và thở dài, ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Trò yêu của ta lẽ nào lại ăn vụng thầy, vụng bạn thế sao? Còn đâu lễ nghĩa, đạo lý? Bao kỳ vọng đặt vào nó thế là đổ sông, đổ biển cả rồi!”.

Sau đó, Tử Lộ cùng các môn sinh khác mang rau về… Nhan Hồi lại luộc rau… Khổng Tử vẫn nằm im đau khổ…

Một lát sau rau chín, Nhan Hồi và Tử Lộ dọn cơm lên nhà trên; tất cả các môn sinh chắp tay mời Khổng Tử xới cơm.

Khổng Tử ngồi dậy và nói rằng: “Các con ơi! Chúng ta đi từ đất Lỗ sang Tề đường xa vạn dặm, thầy rất mừng vì trong hoàn cảnh loạn lạc, dãi nắng dầm mưa, đói khổ như thế này mà các con vẫn giữ được tấm lòng trong sạch, các con vẫn yêu thương đùm bọc nhau, các con vẫn một dạ theo thầy, trải qua bao nhiêu chặng đường đói cơm, khát nước …

Hôm nay, ngày đầu tiên đến đất Tề, may mắn làm sao thầy trò ta lại có được bữa cơm. Bữa com đầu tiên trên đất Tề làm thầy chạnh lòng nhớ đến quê hương nước Lỗ. Thầy nhớ đến cha mẹ thầy… cho nên thầy muốn xới một bát cơm để cúng cha mẹ thầy, các con bảo có nên chăng?

Trừ Nhan Hồi đứng im, còn các môn sinh đều chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nên ạ!”

Khổng Tử lại nói: “Nhưng không biết nồi cơm này có sạch hay không?”

Tất cả học trò không rõ ý Khổng Tử muốn nói gì nên ngơ ngác nhìn nhau. Lúc bấy giờ Nhan Hồi liền chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nồi cơm này không được sạch.”

Khổng Tử hỏi: “Tại sao?”

Nhan Hồi thưa: “Dạ, khi cơm chín con mở vung ra xem thử cơm đã chín đều chưa, chẳng may một cơn gió tràn vào, bồ hóng và bụi trên nhà rơi xuống làm bẩn cả nồi cơm. Con đã nhanh tay đậy vung lại nhưng không kịp. Sau đó con liền xới lớp cơm bẩn ra, định vứt đi … nhưng lại nghĩ: cơm thì ít, anh em lại đông, nếu bỏ lớp cơm bẩn này thì vô hình trung làm mất một phần ăn, anh em hẳn phải ăn ít lại. Vì thế cho nên con đã mạn phép thầy và tất cả anh em, ăn trước phần cơm bẩn ấy, còn phần cơm sạch để dâng thầy và tất cả anh em … Thưa thầy, như vậy là hôm nay con đã ăn cơm rồi … bây giờ, con xin phép không ăn cơm nữa, con chỉ ăn phần rau. Và … thưa thầy, nồi cơm đã ăn trước thì không nên cúng nữa ạ!”

Nghe Nhan Hồi nói xong, hiểu rõ ràng sự việc, Khổng Tử ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Thế ra trên đời này có những việc chính mắt mình trông thấy rành rành mà vẫn không hiểu được đúng sự thật! Suýt tí nữa là Khổng Tử này trở thành kẻ hồ đồ!”

Khổng Tử nhìn thấy Nhan Hồi ăn vụng cơm thì quả là một việc quá trái đạo lý. Bình sinh ông luôn dạy học trò giữ gìn nhân nghĩa, lễ tiết, kính trên nhường dưới. Bỗng dưng thấy người học trò ưu tú nhất của mình làm một chuyện đáng hổ thẹn như vậy ắt không khỏi đau lòng, thất vọng. Nhưng Khổng Tử cũng ứng xử rất khéo léo, ông không vội vàng quy kết, mắng phạt Nhan Hồi, mà lại mượn một lý do khác ý muốn để Nhan Hồi có cơ hội tự nói ra cái lỗi của chính bản thân, cũng như muốn xem người đệ tử của mình thể hiện như thế nào.

Câu chuyện “Nồi cơm của Khổng Tử” đã dạy người ta một bài học thấm thía về cách nhìn người, nhìn vật. Đừng vội vàng đánh giá người khác chỉ qua hành động bề ngoài, đừng nhìn nhận họ bằng con mắt thường. Muốn thấu hiểu họ, hãy nhìn bằng cái tâm, bằng sự chánh niệm tìm hiểu thấu đáo về họ. Hãy dùng sự từ bi xuất phát từ thẳm sâu trong bản tâm thiện lương của chúng ta nhìn nhận mọi người, mọi việc cũng chính là để giúp chúng ta có thể bao dung hết thảy, dù cho đó là người mắc phải sai lầm, người không tốt hay thậm chí là kẻ thù.

“Trò chơi đầu cơ có lẽ là trò chơi hấp dẫn nhất thế giới. Nhưng nó không phải là trò chơi dành cho những kẻ ngu ngốc, lười biếng tư duy, mất cân bằng về tâm lý hay những kẻ muốn làm giàu nhanh. Họ sẽ chết trong cái nghèo.”

Jesse Livermore

Đến với đầu tư, chắc hẳn ai trong chúng ta cũng mong muốn kiếm được thật nhiều tiền phải không? Mình cũng đã từng như vậy, mình đến với thị trường đầu tư vào khoảng năm 19 tuổi – Cái tuổi mà khát khao còn đang cháy một cách mạnh mẽ nhất. Chỉ với 1 chút thông tin mình đã tin rằng đầu tư là một trò chơi dễ dàng đạt được kết quả. Đó có lẽ là sai lầm đầu tiên về đầu tư mà rất nhiều người đang mắc phải.

Đương nhiên là sai lầm nào cũng sẽ phải trả giá. Nhưng chúng ta không thể thương lượng về giá mà chúng ta phải trả. Chúng ta chỉ có thể kiếm lại nếu các thương vụ kinh doanh sau tốt hơn.

Và điều đó lại tạo ra sai lầm tiếp theo: Cái mà mình gọi là “tâm lý gỡ gạc”

…

Thắng sẽ chia sẻ từ từ của mình trong series “Đầu tư cùng Thắng”. Hy vọng các bạn ủng hộ mình.

Ai muốn hạnh phúc sẽ thấy rằng có một đêm tối giữa hai ngày, ai muốn khổ sở sẽ nhìn thấy rằng có một ngày giữa hai đêm tối.

Ai muốn hạnh phúc sẽ thấy rằng có một đêm tối giữa hai ngày, ai muốn khổ sở sẽ nhìn thấy rằng có một ngày giữa hai đêm tối.