Haftanın “NO MORE FOMO” videosuna hoş geldiniz.
Videoyu Youtube’da izlemek isterseniz link!
Yapısı gereği video içerik ile yazı farklı formatlar. Ayrı avantaj ve dezavantajlara sahipler. Videoya hazırlanırken yüzlerce habere göz gezdiriyor, içinden bazılarını seçiyor ve bu konuda ek okuma yapıyorum. Tüm bu süreçleri verimli kılmak için YZ’de elim ayağım. Video bilgi ve yorum ağırlıklı oluyor. Hazırlık aşamasında bir sürü şey birikiyor. Bunları değerlendirmek iyi olur düşündüm.
Bu sebeple video ile birlikte “NO MORE FOMO” için hazırladığım taslak metni de paylaşmak istedim. Amacım bu metini paylaşarak videonun dezavantajlarını ortadan kaldırmak, izleyiciye daha derin bir bağlam sunmak. Umarım faydalı olur.
OpenAI, ChatGPT-5’i duyurmaya hazırlanıyor
Haber ne?
OpenAI, yapay zekâ alanında çığır açacak yeni modeli ChatGPT 5’i duyurmaya hazırlanıyor. GPT-5, metin, görsel ve potansiyel olarak ses/video gibi birden fazla veri türünü aynı anda işleyebilen, gelişmiş çok modlu (multimodal) ve akıllı bir yapay zekâ sistemi olacak. API üzerinden farklı sektörlere ve ölçeklere uygun “mini” ve “nano” sürümleriyle sunulacak.
Haber çerçevesi:
* OpenAI’nin ChatGPT ürünü, günde 2.5 milyar prompt (istek/soru) alıyor. Bu, yılda yaklaşık 912.5 milyar etkileşim anlamına geliyor. ABD’den gelen günlük prompt sayısı 330 milyon civarında. ChatGPT’nin kullanıcı tabanı son aylarda hızla büyüdü: Aralık 2024’te haftalık 300 milyon kullanıcıdan Mart 2025’te 500 milyonun üzerine çıktı. * Google’da yılda 5 trilyondan fazla arama yapılıyor. İnsanlar Google’da her gün 1 milyardan fazla alışveriş yapıyor. *
* Kullanıcılar, bilgiye ulaşmak ve sorun çözmek için klasik arama motorları yerine ChatGPT gibi sohbet tabanlı yapay zekaları daha sık tercih etmeye başladı. Bu, bilgiye erişim alışkanlıklarının köklü şekilde değiştiğinin göstergesi. *
* ChatGPT’ye olan talep, dijital pazarlama stratejilerinin ve müşteri etkileşimlerinin yeniden şekillenmesine neden oluyor. Markalar, içerik üretiminden müşteri hizmetlerine kadar birçok alanda AI tabanlı çözümleri daha fazla kullanmaya başlıyor. *
* AI’nın müşteri hizmetlerinde insanı tamamen devre dışı bırakacak düzeye gelmesi, birçok sektörde otomasyonun hızlanacağını ve maliyetlerin düşeceğini gösteriyor.*
* Sağlık gibi hassas alanlarda bile AI’nın insan uzmanlardan daha iyi performans göstermesi, teknolojiye duyulan güvenin ve bağımlılığın artacağını işaret ediyor.*
* OpenAI CEO’su Sam Altman, Theo Von ile yaptığı bir röportajda, yeni nesil yapay zeka modeli GPT-5’in yeteneklerine dair çarpıcı bir anekdot paylaştı. Altman, anlamakta zorlandığı karmaşık bir soruyu GPT-5’e sorduğunu ve modelin soruya mükemmel bir şekilde yanıt verdiğini belirtti. Bu deneyim, Altman’ın kendini “AI karşısında işe yaramaz” hissetmesine yol açtı. *
Neden Önemli?
* GPT-5, farklı veri türlerini tek bir modelde işleyerek yapay zekada “tek noktadan çözüm” dönemini başlatıyor. Bu, yazılım entegrasyonlarını, veri analizini ve otomasyonu kökten sadeleştiriyor.
* Eğitimden sağlığa, bireylerin bilgiye erişimi ve sorun çözme becerileri güçlenecek.
* Gelişmiş hafıza ve bağlam yönetimiyle, kullanıcıların uzun ve karmaşık projelerde kesintisiz ve kişiselleştirilmiş destek almasını mümkün kılıyor.
* Kişiselleştirilmiş deneyimler ve müşteri hizmetlerinde otomasyon, markaların müşteriyle etkileşim biçimini dönüştürecek
* Stratejik açıdan özellikle veri odaklı sektörlerde, rekabet avantajı sağlamak için erken entegrasyon kritik olacak.
* Yapay zekanın bu düzeye ulaşması, iş gücü dönüşümünü hızlandıracak, bazı meslekler tehdit altında kalacak.
Ne yapmalı?
* Ekiplerinizi yeni teknolojilere hazırlayın ve yapay zekâ okuryazarlığını artırın. Kendi iş süreçlerinizde GPT-5 tabanlı pilot uygulamalar başlatın.
* Bazı mesleklerin tamamen ortadan kalkması, iş gücü dönüşümünü ve yeniden beceri kazandırmayı (reskilling) zorunlu kılıyor.
Google AI Overviews, organik arama sonuçlarındaki trafiği %32 azalttı
Haber ne?
Google’ın arama sonuçlarında uygulamaya başladığı AI Overviews (Yapay Zeka Genel Bakışları) özelliğiyle birlikte, organik arama sonuçlarında ilk sırada yer alan sitelerin tıklanma oranı (CTR) %28’den %19’a geriledi. Bu, %32’lik ciddi bir düşüş anlamına geliyor. Özellikle ikinci sıradaki siteler için bu oran daha da yüksek: %39 düşüş.
Haber çerçevesi:
* 100m'den fazla web alanının trafiğini ölçen Similarweb, Haziran ayına kadar olan yılda dünya çapındaki arama trafiğinin yaklaşık %15 düştüğünü tahmin ediyor. Hobi siteleri gibi bazı kategoriler iyi durumda olsa da, diğerleri ağır darbe almış. *
* Bilim ve eğitim siteleri ziyaretçilerinin %10'unu kaybetmiş.
* Referans siteleri (Wikipedia gibi) %15 kaybetmiş. Sağlık siteleri %31 oranında kayıp yaşamış. *
* Organik arama trafiği ve reklam gelirleri ciddi oranda azalıyor. Özellikle içerik odaklı siteler (haber, referans, eğitim) büyük darbe alıyor. *
* Artık aramaların yaklaşık %60’ı “zero-click” yani kullanıcıların arama sonuçlarından herhangi bir bağlantıya tıklamadan, özetlenen YZ yanıtlarıyla tatmin olduğu bir yapıya dönüşmüş durumda. *
Neden önemli?
* Browser Company of New York tarafından geliştirilen “Dia” ve Perplexity de “Comet” web’in geleceği ile ilgili fikir veriyor. Web tarayıcıları, AI ile akıllı asistanlara dönüşüyor. Artık sadece web sayfalarını görüntüleyen araçlar değil, kullanıcının bağlamına göre aktif öneriler ve otomasyon sunan platformlar haline geliyorlar. *
* Google, “Web Guide” adını verdiği yeni bir AI destekli arama deneyimini Search Labs kapsamında test etmeye başladı. Artık klasik “10 mavi link” modeli yerine, AI ile anlamlandırılmış ve kullanıcı niyetine göre gruplanmış sonuçlar gelecek. *
* Organik arama trafiği ve reklam gelirleri ciddi oranda azalıyor. Özellikle içerik odaklı siteler (haber, referans, eğitim) büyük darbe alıyor.
* Kullanıcılar, bilgiye daha hızlı ve doğrudan ulaşmayı tercih ediyor. Klasik arama motoru kullanımı azalıyor.
* Tüketiciler, YZ’nin sunduğu özet ve kişiselleştirilmiş yanıtları benimsiyor.
* Dijital stratejilerin ve bütçelerin yeniden kurgulanması gerekiyor. Artık sadece trafik hacmi değil, gelen trafiğin niteliği ve dönüşüm oranı önemli.
Ne yapmalı?
* Takip ve adaptasyon.
* YZ’de öne çıkan, otoriter ve güvenilir içerik üretimine yatırım yapılmalı.
* Standart SEO’dan ziyade, uzmanlık, özgün veri ve benzersiz bakış açıları sunan içeriklerle ayrışmak mümkün.
* Farklı formatlarda içerik üretin. Video, interaktif içerikler ve uzman görüşleri bir fırsat olabilir.
* Tüketiciyle doğrudan temas kuracak kanallar (bülten, uygulama, topluluk) güçlendirilmeli. Platform bağımsız, verinin sizde olduğu, e-posta bültenleri gibi yatırımlar kıymetli.
Cloudflare’in Yapay Zekâ botlarına engel
Haber ne?
Cloudflare, internet altyapısının en büyük oyuncularından biri olarak, AI (yapay zekâ) botlarının web sitelerinden veri toplamasını (scraping) artık otomatik olarak engelliyor ve yeni bir “Pay-Per-Crawl” (Tıkla-Öde) sistemi başlatıyor. Bu sistemle, içerik sahipleri (blog, haber sitesi, marka, girişimci vs.) AI şirketlerinden sayfa başına ücret talep edebilecek. AI botları, içeriklere erişmek için kendilerini tanıtmak, hangi sayfaları istediklerini belirtmek, fiyatı kabul etmek ve ödeme yapmak zorunda. Bu, AI’nın ücretsiz veri toplama döneminin sonu anlamına geliyor. *
Haber çerçevesi:
* Web’in temel protokollerinden biri olan HTTP’ye gömülü, bugüne kadar neredeyse hiç kullanılmayan 402 Payment Required kodu gerçek anlamda devreye alınıyor. *
* Web’in iş modeli değişiyor: Arama motorlarının trafik ve reklam geliri döngüsü, YZ’nin içerik toplamasıyla bozuldu. YZ modelleri, siteleri okuyor ancak kullanıcıyı kaynağa yönlendirmiyor. Bu, içerik üreticileri için ciddi gelir kaybı anlamına geliyor. Cloudflare’ın çözümü, içerik sahiplerine YZ çağında kontrol ve gelir elde etme fırsatı sunuyor. *
* Google, haber yayıncılarıyla içerik lisanslama anlaşmaları yapmak üzere yeni bir AI (yapay zekâ) lisanslama projesi başlatıyor. Bu proje kapsamında, Google AI projelerinde kullandığı haber içerikleri için yayıncılara ödeme yapacak. *
* ABD’de iki önemli davada, AI (yapay zeka) şirketlerinin, telifli kitapları modellerini eğitmek için kullanmasının “fair use” (adil kullanım) kapsamında olup olmadığı tartışıldı. Sonuçta, hem Anthropic hem Meta lehine, model eğitiminin “dönüştürücü” olduğu ve doğrudan rekabet yaratmadığı gerekçesiyle adil kullanım sayıldığına karar verildi. *
Neden önemli?
* Kullanıcılar, doğrudan YZ tabanlı arama ve sohbet araçlarından yanıt aldıkça, orijinal kaynağa gitme ihtiyacı azalıyor. Bu, geleneksel medya tüketim alışkanlıklarını değiştiriyor. *
* İçerik sahipleri, hangi AI botuna ne kadar ve hangi koşullarda içerik sunacağını belirleyerek farklı pazarlama ve işbirliği modelleri oluşturabiliyor. *
* AI modellerinin eğitimi için veriye erişim zorlaşacak ve maliyetli hale gelecek. Bu, AI geliştirme süreçlerini ve rekabeti doğrudan etkileyecek. *
* AI botlarına içerik satışı gibi yeni gelir kanalları oluşabilir. *
* Dijital varlıkların değeri artıyor. İçerik, veri ve bilgi artık doğrudan gelir getiren bir varlık olarak yönetilmeli. AI ile işbirliği ve lisanslama stratejileri geliştirmek kritik. *
* Yayıncılar gelir kaybederse, bağımsız ve kaliteli gazetecilik azalabilir. Toplum, doğrulanmış ve güvenilir bilgiye erişimde zorlanabilir. Bireyler ise daha fazla “özetlenmiş” veya bağlamdan kopuk bilgiye maruz kalabilir. *
* BONUS: Bu haber yeni değil. Birkaç hafta öncesinin. Burada olmasının sebebi Cloudflare’in uzun vadeli stratejik planları için ilk adımı atmış olması. Burada güzel bir yorum var. Videoya sakladım. İzleyiniz, izlettiriniz:)
Ne yapmalı?
* Şirketinizin sahip olduğu tüm dijital içerikleri ve bu içeriklerin AI tarafından kullanılıp kullanılmadığını analiz edin.
* Hangi içeriklerin AI botlarına açık, hangilerinin ücretli, hangilerinin kapalı olacağına karar verin. Cloudflare gibi altyapı sağlayıcılarının sunduğu yeni kontrol ve ödeme araçlarını değerlendirin.
* Bilgiye erişim ve dijital mülkiyet konularında etik ve hukuki tartışmaları takip edin.
Google, Uluslararası Matematik Olimpiyatlarında altın madalya aldı
Haber ne?
Google DeepMind’ın geliştirdiği Gemini Deep Think adlı yapay zeka modeli, 2025 Uluslararası Matematik Olimpiyatı’nda (IMO) beş problemi kusursuz çözerek 35 puanla altın madalya seviyesine ulaştı. Bu, insan yarışmacılarla aynı kriterlerle değerlendirilen ve resmi olarak IMO tarafından onaylanan ilk AI başarısı oldu.AI, 2024’te dört problemi çözerek gümüş madalya seviyesine ulaşmıştı; 2025’te ise beş problemi kusursuz çözerek altın madalya standardını yakaladı. *
Haber çerçevesi:
* Gemini Deep Think, doğal dilde verilen problemleri doğrudan çözerek, önceki sistemlerin ihtiyaç duyduğu uzman çeviriye gerek kalmadan, 4.5 saatlik yarışma süresinde insanlarla aynı koşullarda başarı gösterdi.
* Model, paralel düşünme ve çok adımlı akıl yürütme gibi yeni tekniklerle eğitildi.
* Google'ın başarısını açıklamasından iki gün önce, bir OpenAI araştırmacısı sosyal medya paylaşımında, start-up'ın bu yılki sorularda benzer bir skor elde eden bir teknoloji geliştirdiğini, ancak resmi olarak yarışmaya katılmadığını söyledi. *
* AlphaProof gibi sistemler, daha önce insan uzmanlarca formal dile çevrilen soruları artık doğal dilde, uçtan uca çözebiliyor. *
* FrontierMath gibi yeni testler, mevcut yapay zekâların insan sınırlarını zorladığını gösteriyor: AIME testlerinde %90’a yakın başarı, FrontierMath’te ise %19 civarında (henüz insanın çok gerisinde). *
* BONUS: Google Deepmind’ın duyurusunda ismi geçen herkesi YZ’ye listeletip ülkeleri ile ilgili tahminde bulunmasını istedim. Çıkan tablo aşağıda.
Neden önemli?
* Matematikteki ilerlemeler, şifreleme, veri sıkıştırma, finansal modelleme, tıp ve mühendislik gibi birçok temel alanı doğrudan etkiliyor.*
* AI’ın “çözülemeyen” sorunları çözebilme vaadi, teknoloji şirketlerinin ve girişimlerin pazarlama stratejilerinde yeni bir anlatı oluşturacak. “AI ile hızlandırılmış inovasyon” ve “AI destekli Ar-Ge” kavramları öne çıkacak. *
* AI’ın matematikteki başarısı, eğitimde kişiselleştirilmiş öğrenmeden, finansal danışmanlıkta daha sofistike önerilere kadar birçok alanda tüketici beklentilerini değiştirecek. *
* İnsanlar, daha karmaşık problemleri AI ile çözebileceğine dair güven geliştirecek. *
* BONUS: Çin başta olmak üzere Asya belli ki yüksek matematik, mühendislik gibi alanlarda açık ara en iyi insan kaynağını yetiştiriyor. Bugün Amerikan şirketlerinde biriken bu bilgi zamanı gerince memleketine dönebilir.
Ne yapmalı?
* AI destekli matematiksel modelleme, ürün geliştirme ve inovasyon süreçlerinde çarpan etkisi yaratacak. Ar-Ge ve veri bilimi ekiplerine AI tabanlı araçlar entegre edilmeli.
* Üniversiteler, araştırma merkezleri ve AI girişimleriyle iş birlikleri kurarak yeni gelişmeleri erken aşamada takip edin ve adapte olun.
* Şirket içinde AI yetkinliklerini geliştirin; veri bilimi, makine öğrenimi ve “reasoning AI” konularında ekibinizi güçlendirin.
YZ ile film yapımcıları için oyun değişiyor
*
Haber ne?
Haberde, yapay zekâ (YZ) destekli video üretim araçlarının (özellikle Google’ın Veo3 ve Flow platformları) film yapımında devrim yarattığı anlatılıyor. Artık yönetmenler ve içerik üreticileri, birkaç hafta içinde ve düşük maliyetle, yüksek prodüksiyon kalitesinde kısa filmler ve sinematik içerikler üretebiliyor. Örneğin, “Midnight Drop” adlı kısa film, ABD’nin İran’daki saldırılarını konu alıyor ve tamamen YZ ile üretildi; ne gerçek oyuncu, ne de gerçek mekân kullanıldı. Bu, hem hız hem de maliyet açısından sektörün işleyişini kökten değiştiriyor. *
Haber çerçevesi:
* Google Flow ve Veo3 ile 8 saniyelik yüksek kaliteli videolar birkaç dakika içinde üretilebiliyor. *
* Flow, metinden videoya (text-to-video) ve görselden videoya (image-to-video) üretim süreçlerini, ileri düzey kamera kontrolü, varlık yönetimi ve sahne düzenleyici gibi profesyonel araçlarla birleştiriyor. Veo 3 modeli ile fiziksel gerçeklik, ses ve karakter tutarlılığı gibi sinematik detaylar öne çıkarılıyor. *
* Flow, Google AI Pro (aylık $19.99) ve Google AI Ultra (aylık $249.99) gibi aboneliklerle erişilebiliyor. Flow ↗
* Flow ve Veo3, senaryo, kamera hareketi, ses efektleri ve diyalogları YZ ile entegre biçimde üretebiliyor. *
* YZ tabanlı video araçları, içerik üretiminde hız ve maliyeti dramatik biçimde azaltıyor; geleneksel prodüksiyon süreçlerinin aylar/yıllar süren maliyetini ve iş yükünü haftalara indiriyor. *
* YouTube’da düşük kaliteli AI içeriklerin yayılması, marka güvenliği ve tüketici güveni açısından ciddi riskler doğuruyor. *
* Markalar, reklamlarının yanlış bilgi veya uygunsuz içeriklerle yan yana gelmesiyle itibar riskiyle karşı karşıya. Düşük kaliteli içeriklerin yaygınlaşması, platforma olan güveni ve kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir. *
Neden önemli?
* Yapay zekâ ile üretilen videolar ve sinematik içerikler, gerçek ile kurduğumuz siyasi bağlantı açısından tarihte eşi görülmemiş bir dönemi başlatıyor. Özellikle “Midnight Drop” gibi güncel olayları konu alan YZ filmleri, izleyiciye olayların duygusal ve görsel yoğunluğunu çok hızlı ve etkileyici biçimde sunabiliyor. Ancak bu teknolojinin siyasi gerçeklik algımız üzerindeki etkisi, sadece hikâye anlatımının sınırlarını genişletmekle kalmıyor; aynı zamanda gerçek ile kurgu arasındaki çizgiyi de bulanıklaştırıyor.
* Diğer yandan markalar, ajanslar ve bireysel içerik üreticileri için düşük maliyetli, hızlı ve kişiselleştirilebilir video üretimi mümkün hale geliyor.
* Video ve hikaye anlatımının erişilebilirliği, kullanıcıların içerik tüketim ve üretim alışkanlıklarını kökten değiştirecek.
* İçerik üretiminin demokratikleşmesi hızlanıyor. Artık teknik bilgiye sahip olmayan bireyler de yüksek kaliteli sinematik içerik üretebiliyor. Bu, içerik üreticisi sayısında ve çeşitliliğinde dramatik bir artışa yol açacak.
* İçerik üretiminde fırsat eşitliği artarken, bilgi kirliliği ve manipülasyon riskleri de beraberinde geliyor. Etik ve sorumluluk bilinciyle hareket edilmesi gerekiyor.
* Otantiklik algısının zedelenmesi, “gerçek” ile “kurgu” arasındaki sınırın silikleşmesiyle toplumsal güveni ve demokratik süreçleri tehdit edebilir.
* Flow, düşük bütçeyle yüksek kaliteli içerik üretimini mümkün kılarak yeni iş modellerinin (mikro stüdyo, içerik ajansı, kişisel marka vb.) önünü açıyor. Ayrıca, niş alanlarda hızlı prototipleme ve pazara çıkış süreçlerini hızlandırır.
Ne yapmalı?
* Flow ve benzeri araçları erken aşamada test ederek, kendi sektörünüzde nasıl fark yaratabileceğinizi keşfedin.
* Gelecekte, toplumsal hafızanın ve siyasi algının şekillenmesinde bu tür içeriklerin rolü giderek artacak; bu nedenle etik, şeffaflık ve medya okuryazarlığı hiç olmadığı kadar önemli hale geliyor.
* Platformlar, AI içeriklerini tespit ve filtreleme teknolojilerini geliştirmeli; kullanıcıları bilgilendirmeli.
* Markalar, reklamlarının hangi içeriklerle birlikte gösterildiğini yakından takip etmeli; YouTube ve benzeri platformlardan daha fazla şeffaflık ve kontrol talep etmeli.
BONUS HABER: Decart AI : “Mirage”
Decart isimli bir girişim, Mirage adını verdikleri yapay zekâ modeliyle canlı video görüntülerini anında, metin komutlarıyla bambaşka görsel dünyalara dönüştürebiliyor. Örneğin, bir Zoom görüşmesinde “wild west, cosmic, Roman Empire, golden, underwater” gibi komutlar girildiğinde, ekrandaki görüntü anında bu temalara uygun şekilde değişiyor. Mirage, oyun yayınlarından sosyal medya içeriklerine kadar birçok alanda gerçek zamanlı video manipülasyonu sağlıyor. Şirket, bu teknolojiyi kullanıcıların kendi videolarını veya YouTube kliplerini dönüştürebileceği bir web sitesi ve uygulama ile erişime açıyor. *
Aşağıda benim deneyimimi görebilirsiniz. (36:20) :)
Unitree R1 = 5900$
Haber ne?
Çinli girişim Unitree, R1 adlı insansı robotunu yaklaşık 5.900 dolarlık fiyat etiketiyle piyasaya sundu. R1, kartal taklaları, amuda kalkma gibi akrobatik hareketlerle dikkat çekiyor ve “spor robotu” olarak konumlanıyor. 121 cm boyunda, 25 kg ağırlığında ve 26 ekleme sahip olan robot, ses ve görüntü tanıma gibi çok modlu yapay zekâ özellikleriyle donatılmış. Ancak, robotun asıl öne çıkan yönü teknik gösteriler; ev işleri gibi pratik görevlerde ise henüz yeterli değil. *
* R1’in fiyatı: 5900$ yuan. Önceki modeller: G1 (13900$), H1 (90.000 $) Rakipler: UBTech (42.000$), EngineAI (12.000$)
* Küresel rakip: Tesla Optimus (henüz piyasada değil, tahmini maliyet 20.000 USD)
* Unitree’nin 2024 geliri: 1 milyar yuan (137 milyon $) Şirketin değeri: 1,6 milyar $ (2025 Temmuz itibarıyla)
BONUS HABER:
* Figure AI, genel amaçlı insansı robotu Figure 02’yi ilk ticari müşterisine teslim ederek, insansı robotların Ar-Ge’den gerçek dünya uygulamalarına geçtiği bir dönüm noktasına ulaştı. Şirket, robotlarını üretim, lojistik ve ev ortamlarında otonom olarak çalıştırmayı hedefliyor. BMW gibi büyük şirketlerle pilot uygulamalar yapıldı ve Figure AI, OpenAI ile de iş birliği yapıyor. Şirketin vizyonu, iş gücü açığını kapatmak ve robotları hem endüstriyel hem de ev ortamlarında yaygınlaştırmak. *
* Figure AI, 2023’te kuruldu ve 31 ayda ticarileşmeye ulaştı. 2023’te 70 milyon dolar, 2024’te ise 675 milyon dolar yatırım aldı.2024’te BMW ile üretim hattında pilot uygulama yaptı. *
Haber çerçevesi:
* Küresel humanoid robot pazarı 2025’te 2,9 milyar dolar, 2030’da 15,3 milyar dolara ulaşacak
* Bu veriler, insansı robotların hızla ucuzladığını ve kitlesel ticarileşmeye yaklaştığını gösteriyor. Çin, devlet desteği, güçlü tedarik zinciri ve yatırımcı ilgisiyle küresel liderliğe oynuyor.
* Fiyatların dramatik şekilde düşmesi, bireysel tüketiciler ve KOBİ’ler için erişilebilirliği artırıyor.
* Robotlar hâlâ çoğunlukla uzaktan kontrol veya önceden programlanmış hareketlerle çalışıyor; tam otonomi ve güvenlik hâlâ geliştirilmesi gereken alanlar.
* İnsansı robotlar, yapay zekâ ve robotik alanında Ar-Ge’den ticarileşmeye geçişin simgesi. Donanım ve yazılımda hızlı iterasyon, robotların gerçek dünyada daha karmaşık görevleri üstlenmesini mümkün kılıyor. *
* Evde ve işte robotların varlığı, günlük yaşamı ve iş yapış biçimlerini kökten değiştirecek. Zamanla manuel işlerin “isteğe bağlı” hale gelmesi, insanların daha anlamlı ve yaratıcı işlere yönelmesini sağlayabilir.
* Yaşlanan nüfus ve bakım ihtiyacı olan bireyler için yeni çözümler sunulacak. *
Neden önemli?
* İnsansı robotlar, yapay zekâ ile birleşerek insan benzeri çeviklik ve karar alma yeteneği sunuyor. Donanım ve yazılımın bütünleşik geliştirilmesi, inovasyon hızını artırıyor.
* Robotların kitlesel üretimi, gündelik hayatımızda otomasyonun ve insansız operasyonların hızla yaygınlaşmasına yol açacak.
* İnsanlarla aynı alanlarda çalışabilen robotlar, alışkanlıkları ve beklentileri değiştirecek; “robot iş arkadaşı” kavramı normalleşecek.
* Robotik ve yapay zekâ tabanlı yeni iş modelleri, yazılım ve donanım entegrasyonu, veri analitiği ve insan-robot etkileşimi gibi alanlarda büyük fırsatlar var. Ayrıca, robotların bakım, eğitim, güvenlik ve etik yönetimi gibi yan sektörlerde de girişim potansiyeli yüksek.
Ne yapmalı?
* Robotik ve yapay zekâ tabanlı ürün ve hizmetlere yatırım yapmak, rekabet avantajı sağlayabilir. Erken adaptasyon, marka liderliği ve inovasyon avantajı sağlar. Fiyat kırılması, yeni segmentlere ulaşma şansı sunar.
* Robotların iş süreçlerine entegrasyonu, verimlilik ve maliyet avantajı yaratır. Yeni iş modelleri (robot kiralama, robot-as-a-service) ortaya çıkabilir.
* Kendi sektörünüzde robotik uygulamaları test edin, öğrenilenleri ölçekleyin.
* Startuplar, üniversiteler ve teknoloji sağlayıcılarıyla ortaklıklar geliştirin.
BONUS BİLGİ: Moravec Paradoksu
Moravec’in Paradoksu, yapay zekâ ve robotik alanında, geleneksel varsayımların aksine, insanlarda bilinçli düşünme ve akıl yürütme gibi “zor” görülen görevlerin makineler için kolayca otomatikleştirilebildiğini; buna karşın, insanlara çok basit gelen algı, hareket, yüz tanıma, ses ayırt etme gibi “kolay” görevlerin ise makineler için son derece karmaşık ve zor olduğunu ortaya koyan bir gözlemdir. Son yıllarda, bilgisayarların işlem gücünün artmasıyla birlikte, bu paradoksun etkileri teknoloji, iş dünyası ve toplumsal yaşamda daha belirgin hale gelmiştir. *
Bu haber video uzun olunca kesildi. Bülten takipçileri için haberi okuma şansı. :)
Son haber yüzünden psikolojisi bozulanlara: Slingshot AI
Haber ne?
Slingshot AI, Andreessen Horowitz (a16z) gibi büyük yatırımcıların desteğiyle, “psikoloji için dünyanın ilk foundation modelini” geliştirme iddiasıyla yola çıkan bir girişim. Şirket, Ash adını verdiği yapay zekâ tabanlı terapi sohbet botunu resmen piyasaya sürdü ve yeni yatırım turuyla toplamda 93 milyon dolar fon topladı. Ash, 50.000 beta kullanıcı tarafından test edildi ve artık herkesin kullanımına açık. Kurucuları arasında AI mühendisi Daniel Cahn ve Casper’ın kurucularından Neil Parikh bulunuyor.*
Haber çerçevesi:
* 2019’da dünya genelinde yaklaşık 970 milyon kişi ruhsal bozukluklarla yaşıyor; bu sayı 1990’a göre %48 artış demek. *
* Gelişmiş ülkelerde depresyon hastalarının sadece %23’ü yeterli tedavi alabiliyor; düşük ve orta gelirli ülkelerde bu oran %3’e kadar düşüyor. *
* Dijital terapiler ve AI tabanlı chatbotlar, düşük maliyetli, 7/24 erişilebilir ve anonim destek sunarak bu açığı kapatmayı hedefliyor. *
* Stanford Üniversitesi’nin yeni bir araştırması, yapay zeka (YZ) tabanlı terapi sohbet botlarının insan terapistlere kıyasla hem daha az etkili olduğunu hem de zararlı damgalama ve tehlikeli yanıtlar üretebileceğini ortaya koyuyor. *
* Özellikle intihar eğilimi gibi kritik konularda, botlar tehlikeli biçimde kullanıcıyı yanlış yönlendirebiliyor. Yeni ve büyük dil modellerinde bile damgalama ve riskli cevaplar devam ediyor; yani veri miktarının artması tek başına çözüm değil. *
Neden önemli?
* Pandemi sonrası dönemde ruh sağlığına erişimdeki zorluklar, dijital çözümlere olan talebi artırdı. Kullanıcılar, 7/24 erişilebilir, anonim ve düşük maliyetli hizmetlere daha açık. Ash gibi araçlar, terapiye başlama eşiğini önemli ölçüde düşürebilir.
* Dijitalleşme ile birlikte yalnızlık, erişim eksikliği gibi sorunlara çözüm arayışı YZ’ye kayıyor. Ancak insan ilişkilerinin yerini tam olarak dolduramıyor ve yeni toplumsal riskler ortaya çıkıyor.
* YZ terapileri, özellikle genç ve dijital kuşaklar arasında hızla yayılıyor. Ancak pazarlama mesajlarında “insan terapist” gibi sunulan botlar, tüketiciyi yanıltabilir ve güven kaybına yol açabilir.
* ABD’de her terapiste 10.000’den fazla hasta düşüyor. Ash gibi çözümler, hem bireysel hem toplumsal ölçekte ruh sağlığı farkındalığını ve erişimini artırabilir.
Ne yapmalı?
* Sağlık sektöründe çalışanlar ve yöneticiler, Gen-AI tabanlı çözümlerin potansiyelini anlamalı ve pilot uygulamalar başlatmalı.
* Girişimciler, ruh sağlığı alanında kişiselleştirilmiş ve güvenli dijital ürünler geliştirmek için Ar-Ge’ye yatırım yapmalı.
* Ürünlerin etik, güvenli ve regülasyonlara uyumlu olması için proaktif stratejiler ve sürekli denetim mekanizmaları oluşturulmalı.
* Ruh sağlığı hizmetlerine erişimi artıracak, damgalamayı azaltacak ve güvenli kullanım sağlayacak politikalar geliştirmek gerekiyor.
Bir yazının (yayını) sonuna geldik. Buraya kadar merakla okuduysanız ya da izlediyseniz tebrikler! Çok kıymetlisiniz.
Her türlü fikrinizi duymak için yorumlarınızı bekliyorum.
Haftaya görüşmek üzere. :)
Video jenerik müziği:
This is a public episode. If you would like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit www.buraksu.com
