Otwórz to okno na świat

Właśnie minęły dwa lata od ogłoszenia przez WHO pandemii. Dzieci urodzone na krótko przed lub w tym czasie nie znają świata bez masek, dystansu i izolacji. Rzadsze kontakty z dziadkami i resztą rodziny oraz brak grup zabawowych sprawiły, że dzieci mają mniej okazji do rozmów i zbierania doświadczeń. Jakie skutki w ich rozwoju językowym i społecznym są już widoczne, a czego możemy się spodziewać w przyszłości? I przede wszystkim — jak możemy tym maluchom pomóc?

Nadchodzi dzień, kiedy Twoje dziecko „rusza w świat” i zaczyna chodzić do żłobka albo przedszkola. Język kraju, w którym mieszkacie, prawdopodobnie będzie używany w placówce i tym samym stanie się nie tylko językiem, który dziecko słyszy poza domem. Będzie coraz częściej nim otoczone i w końcu zacznie w nim mówić. Dużo. Więcej niż byśmy sobie tego życzyli. Ale po kolei.

I mentioned once that I’m afraid my daughter won’t feel Polish. What can I do to prevent this? At the moment, first of all, pass on my mother tongue to her. But this doesn’t mean that Polish will occupy the same place in her hierarchy of languages. Monolingual people don’t even think about it, but it’s not that easy for someone who grew up with several languages.

Kiedyś wspomniałam, że obawiam się, że moja córka nie będzie czuć się Polką. Co mogę zrobić, żeby tego uniknąć? Na chwilę obecną przede wszystkim przekazywać jej swój język ojczysty. Tylko że to wcale nie oznacza, że polski zajmie to samo miejsce w jej hierarchii języków. Osoby jednojęzyczne nawet się nad tym nie zastanawiają, ale dla kogoś, kto wychowywał się wśród kilku języków, to wcale nie taka prosta sprawa.

Pewne afrykańskie przysłowie mówi, że do wychowania dziecka potrzeba całej wioski. I kiedyś rzeczywiście tak było. Dzieci dorastały w wielopokoleniowych domach, a rodzice mieli do pomocy taką właśnie małą wioskę, w tym dziadków. Czasy się zmieniły, granice otworzyły i... zapanowało rodzicielstwo samotności. A razem z nim pojawiło się pytanie: czy dzieci wychowywane na obczyźnie nadal mają szansę na zbudowanie bliskiej relacji z dziadkami na odległość?

Czytanie dzieciom książek w dwóch czy nawet trzech językach to tak naprawdę podstawa wielojęzycznego wychowania. Pewnie, że da się i bez tego, ale wspólnie spędzony czas z książeczką ma ogromny wpływ na rozwój językowy dziecka, więc grzechem byłoby nie wprowadzić czytania do codziennej rutyny.

Myślałam, że pojawiło się już wystarczająco badań na temat dzieci wielojęzycznych, żeby każdy zainteresowany mógł dotrzeć do odpowiednich informacji. A tu… niespodzianka! Niektóre mity mają się lepiej niż dobrze. Może i Ty jeszcze w nie wierzysz?

Wielu rodziców rozważa wychowanie co najmniej dwujęzyczne jeszcze zanim ich dziecko pojawi się na świecie. Słyszeli, że to podobno fajne, podnosi prestiż rodziny i jest teraz na czasie. Ale co to tak właściwie daje i czy jest warte zachodu?