ปั้นใหม่ โดยอาจารย์อุมาพร: เลี้ยงลูกใหม่ ปั้นให้ดี

Positive psychology กล่าวถึง ชีวิตที่มีความสุข 3 แบบคือ

1.ชีวิตที่สุขสบาย

2.ชีวิตที่มีเป้าหมาย และ

3. ชีวิตที่มีความหมาย

คำถามสำคัญคือ จะทำอย่างไร ที่ทั้ง 3 แบบนี้จะสมดุลในชีวิตของเราคุณมีคำตอบไหมคะ?

#ปั้นใหม่#ปั้นใหม่โดยอาจารย์หมออุมาพร#เลี้ยงลูกให้สุขเป็น

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วไปเยี่ยมโบสถ์ที่เชียงใหม่ เลยถือโอกาสแวะไปสอนนักศึกษาแพทย์และแพทย์ประจำบ้านที่คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้เอาวิดีโอที่ผู้ปกครองอนุญาตให้อัดเพื่อการศึกษาไปสอนวิธีทำจิตบำบัดครอบครัว หรือ Family Therapy

เด็กชายอายุ 10 ปี มีอาการชักเกร็งรุนแรง กุมารแพทย์คิดว่าเด็กเป็นโรคทางสมอง แต่อาจารย์ประเมินว่าน่าจะเป็นจากความตึงเครียดในจิตใจที่ทำให้เกิดอาการทางกาย ที่เราเรียกว่า conversion disorder

จากการประเมินครอบครัว (Family assessment) พบว่า ความตึงเครียดนี้มาจากการที่คุณแม่เสียชีวิตและเด็กไม่ได้มีโอกาสโศกเศร้าอย่างเพียงพอ อาจารย์ได้รักษาเด็กคนนี้โดยการโค้ชคุณพ่อและญาต ถึงวิธีที่จะช่วยให้กระบวนการโศกเศร้า (grief work) เกิดขึ้นอย่างสมบูรณ์ ไม่ค้างคาหรือหยุดชะงัก

ในวิดีโอนี้เป็นคำอธิบายถึงสิ่งที่อาจารย์ทำในชั่วโมงบำบัดครอบครัว หากลูกหลานของเราต้องเผชิญกับการสูญเสีย ก็ลองเอาวิธีการนี้ไปใช้ดูนะคะ ครอบครัวคนเอเชีย รวมทั้งครอบครัวไทยมักไม่เปิดโอกาสให้สมาชิกแสดงความรู้สึก โดยเฉพาะความรู้สึกเชิงลบ เช่น เสียใจ เศร้าใจ หรือโกรธ ทำให้ความรู้สึกดังกล่าวสะสมอยู่ในใจ กลายเป็นความตึงเครียดกดดัน และเกิดเป็นอาการป่วยทางกายได้

แนะนำอ่านหนังสือ "จิตบำบัดครอบครัวและการให้คำปรึกษา"

#ปั้นใหม่ #เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี #ปั้นเจ้าตัวน้อย #จัดการลูกวัยรุ่น

คนที่อ่อนโยน ปฏิบัติต่อผู้อื่นด้วยความสุภาพและความยอมรับนับถือ ก็จะต้องเป็นคนที่ไวต่อความรู้สึก หรือที่เรียกว่า sensitive ความไวต่อความรู้สึกแท้จริงแล้วเป็นคุณลักษณะที่ควรจะพัฒนาขึ้นมาในบุคคล เพราะมันทำให้เรามีความเห็นอกเห็นใจ ( empathy) ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างสงบสุข นอกจากนี้การไวต่อความรู้สึกจะทำให้เราสัมผัสอารมณ์บวก (positive emotion) เช่น ความรู้สึกสุขใจ ดีใจ สงบใจ ได้ลึกซึ้งขึ้น

แต่บางครั้งการไวต่อความรู้สึกนี้ ถ้าเราไม่ระวัง ก็อาจจะทำให้เราอ่อนไหว และเจ็บปวดได้ง่าย และกลายเป็นความอ่อนแอในที่สุด เช่นเกิดความรู้สึกเหงา เศร้า หดหู่ หรือหมดหวัง บางคนอาจใช้วิธีหลีกเลี่ยงสถานการณ์บางอย่างหรือบุคคลบางคนเพื่อไม่ให้เกิดความรู้สึกลบ และในบางคนก็ใช้วิธีปฏิเสธความรู้สึก (denial) กลายเป็นคนไม่มีความรู้สึกหรือใจแข็งเป็นหินไปเลย

ใครที่อ่อนไหว ขอจงรู้เถิดว่าที่คุณเป็นนั้นดีอยู่แล้ว เพราะมันแปลว่าคุณมีหัวใจที่อ่อนโยน เพียงแต่คุณต้องเสริมสร้างความเข้มแข็งในตัวเองให้มากขึ้น ปรับตัวให้เก่งขึ้น ยืดหยุ่นในกระบวนการคิดและวิธีมองโลกให้มากขึ้น

หากคุณทำได้เช่นนั้น มือหนึ่งของคุณจะสามารถสัมผัสหัวใจของตนเองที่อ่อนโยนแต่เข้มแข็ง

และอีกมือหนึ่งก็สามารถจะโอบกอดผู้อื่นได้ในขณะเดียวกัน

แนะนำหนังสือ "สร้างชีวิตใหม่"

วีดีโอตอนที่ 2กุญแจในการจัดการกับ double life หรือ secret life ของลูกวัยรุ่นคือ1ใจเย็นๆ ต้องเข้าใจว่าเป็นส่วนหนึ่งของการเติบโตสู่วัยผู้ใหญ่2 เปิดช่องทางการสื่อสารกับลูกเอาไว้3 ให้อิสระกับลูกตามสมควร อย่าตามจิก4 รับฟังเวลาลูกอยากพูดอะไรด้วย5 อย่าตัดสินหรือตำหนิ ฟังลูกให้จบก่อนและสอนอย่างใจเย็น6 บอกลูกถึงความห่วงใยของคุณ บอกเค้าว่าหากมีปัญหา มีความทุกข์ มีเรื่องที่แก้ไม่ตก ขอให้บอกคุณ คุณจะอยู่เคียงข้างเขา ช่วยเหลือเขา แม้คุณอาจจะไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่เขาทำก็ตาม

#ปั้นใหม่#เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี#จัดการลูกวัยรุ่น

ขอรอเพื่อนๆมาแสดงความคิดเห็นในโพล "นวนิยาย 260 หน้า" อีกสักนิดนะคะ ตอนนี้ขอตอบคำถามเร่งด่วนที่ผู้ปกครองบางท่านถามมา

"ลูกเป็นเหมือนคนแปลกหน้า"

"เรารู้สึกว่าเราไม่รู้จักเขาอีกแล้ว"

ลูกที่เข้าวัยรุ่นมักมีความลับกับพ่อแม่ บางทีชีวิตที่ใช้กับพ่อแม่เป็นแบบหนึ่ง ชีวิตที่ใช้กับเพื่อนๆก็เป็นอีกแบบหนึ่ง

เหมือนคนที่มีสองชีวิต -double life

หรือมีชีวิตที่เป็นความลับ- secret life

แต่นี่เป็นของปกติธรรมดาเมื่อลูกเข้าสู่วัยรุ่น เขาจะมีชีวิตส่วนตัวของเขาที่อยากเก็บไว้เป็นความลับ ไม่อยากให้ใครมายุ่ง แต่ประเด็นที่น่าเป็นห่วงก็คือ ชีวิตส่วนตัวนี้บางครั้งก็อาจเป็นอันตราย

แล้วพ่อแม่จะทำอย่างไรดี?

อาจารย์อัดวีดีโออธิบายเรื่องนี้ไว้ 2 ตอน

ลองดูนะคะ อาจช่วยให้คลายกังวลลงบ้าง

#ปั้นใหม่ #เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี

หนุ่มสาวบางคนชีวิตมีปัญหาเพราะเป็นโรคสมาธิบกพร่องโดยไม่รู้ตัวมาก่อน บางคนติดการพนัน ใช้สารเสพติด ขับรถซิ่ง ถูกให้ออกจากงานหรือไม่ก็เปลี่ยนงานบ่อยๆ

หลายคนเมื่อแต่งงานไปแล้วก็มีปัญหาชีวิตคู่ เพราะอาการสมาธิบกพร่องทำให้คู่สมรสรู้สึกหงุดหงิดใจ รู้สึกว่าเขาไม่แคร์ และรู้สึกว่าตัวเองต้องทำงานเหนื่อยคนเดียว

ประมาณว่าทั่วโลก เด็กและวัยรุ่นเป็นโรคสมาธิบกพร่อง 5 ถึง 7 % ส่วนในผู้ใหญ่พบ 4 %

ใครที่โตแล้วแต่มีปัญหาบางด้าน ลองดูวิดีโอนี้นะคะ และถ้าคิดว่าตนเองเข้าข่าย ก็น่าจะไปปรึกษาจิตแพทย์ จะได้รู้ทันปัญหาและจัดการชีวิตให้ดีขึ้น

สำหรับพ่อแม่ที่ลูกมีปัญหานี้ ขอเชิญมาเรียนบทเรียนออนไลน์ "เทคนิคดูแลลูกสมาธิสั้น"

ความหวังกับความคาดหวัง

เป็นอะไรที่่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

Hope ทำให้ชีวิตเป็นบวก

Expectation บ่อยครั้งที่ทำให้ชีวิตเป็นลบ

มาสร้างความหวังเพิ่มขึ้น

และลดความคาดหวังลงให้พอเหมาะ

แล้วชีวิตจะมีความสุขขึ้น

อย่าลืมสอนลูกเรื่องนี้ด้วยค่ะ

#ปั้นใหม่ #เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี #จัดการลูกวัยรุ่น

4 เว่อร์ที่ทำให้ลูกวีค

เราเลี้ยงลูกโดยมีเป้าหมายให้เขาเป็นคนเข้มแข็ง แต่บางครั้งเลี้ยงผิดวิธี ลูกเลยกลายเป็นคนวีค weak-อ่อนแอไปเลย

มีการเลี้ยงลูกแบบโอเว่อร์ (over) 4 แบบที่ทำให้ลูกกลายเป็นคนอ่อนแอ

overprotect ปกป้องมากเกินไป

overindulge ตามใจมากเกินไป

overnurture ดูแลมากเกินไป

overinvolve เข้ามายุ่งวุ่นวายมากเกินไป

อะไรที่โอเว่อร์ ก็ไม่ดีแน่นอน

มาทำให้พอดี น่าจะดีที่สุด

#ปั้นใหม่ #เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี #ปั้นเจ้าตัวน้อย #จัดการลูกวัยรุ่น

เวลาที่แพทย์วินิจฉัยว่าลูกเป็นโรคสมาธิบกพร่อง หรือ ADHD (Attention deficit hyperactivity disorder) ผู้ปกครองหลายคนงงว่ามันคืออะไร และหลายคนนึกภาพไม่ออกว่าจะต้องจัดการกับลูกอย่างไร

วันนี้ขอสรุปประเด็นสิ่งที่จะต้องทำกับลูกในภาพใหญ่ๆให้ฟังนะคะ

หากดูวิดีโอแล้วอยากจะรู้เพิ่มเติมก็อ่านได้จากหนังสือ "สร้างสมาธิให้ลูกคุณ" และ "สร้างวินัยให้ลูกคุณ"

หากลูกมีปัญหามาก เช่น ต้องกินยาเยอะ มีปัญหาพฤติกรรมในแบบที่คุณแก้ไม่ตก หรือยังเรียนได้ไม่ดีพอ

ขอแนะนำให้มาเข้าเรียนหลักสูตรออนไลน์ "เทคนิคดูแลลูกสมาธิสั้น"

ซื้อหนังสือและสมัครเข้าอบรมได้ที่ www.dr-umaporn.com

วิดีโอที่สองนี้อธิบายถึงกลไกที่นำไปสู่การตัดสินใจกินยาเกินขนาด เมื่อเลี้ยงดูเด็กให้มีตัวตนที่เปราะบาง (vulnerable) พอมีความตึงเครียดเกิดขึ้น เด็กจะรู้สึกถูกกระทบอย่างรุนแรง และเกิดความรู้สึกท่วมท้น (overwhelmed) เมื่อคนเรามีความรู้สึกท่วมท้น การตัดสินใจจะบกพร่องและหลายครั้งจะใช้การตัดสินใจแบบขาวกับดำ ไม่มีทางออกที่อยู่กลางๆ ที่พอดีๆ จึงทำให้แก้ไขปัญหาด้วยวิธีแบบสุดขั้ว วัยรุ่นบางคนมีความรู้สึกว่าตนไม่มีคุณค่า ตนเป็นภาระของคนอื่น ความรู้สึกแบบนี้ทำให้วัยรุ่นตัดสินใจฆ่าตัวตาย ทางการแพทย์เรียกว่า expendable child syndrome (expendable แปลว่า ไม่ค่อยมีความสำคัญ ทิ้งไปเสียก็ได้) ในทางตรงกันข้าม วัยรุ่นบางคนถูกเลี้ยงมาแบบตามใจ เป็นที่หนึ่งเสมอ เป็นศูนย์กลางของความสนใจเสมอ เมื่อถูกปฏิเสธก็จะเกิดความรู้สึกถูกทำร้ายตัวตน ที่เรียกว่าเกิด narcissistic injury และนำไปสู่การตัดสินใจทำร้ายตัวเองเช่นกัน (โพสต์ของอาจารย์จะมีคำศัพท์ภาษาอังกฤษแทรกอยู่ด้วย คำพวกนี้เป็นคำที่ทางการแพทย์ และทางจิตวิทยาใช้กันเป็นประจำ ที่เอามาใส่ไว้เพราะอาจมีผู้สนใจทางด้านนี้และไปหาความรู้เพิ่ม จะได้คุ้นเคยกับคำศัพท์ค่ะ)