W kolejnym odcinku podcastu „Przyszłość Historii i Ideologii” dr Roland Zarzycki rozmawia z dr hab. Elżbietą Korolczuk – socjolożką, badaczką ruchów społecznych i społeczeństwa obywatelskiego, profesorką Uniwersytetu Södertörn w Sztokholmie i wykładowczynią w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW – o tym, jak anty-gender stał się jedną z kluczowych ideologii napędzających projekty illiberalne.

Skąd wziął się „straszak gender” i dlaczego tak dobrze działa? Jak anty-genderowe kampanie łączą Kościół, skrajną prawicę i część konserwatywnych liberałów? W jaki sposób hasła o „obronie rodziny”, „praw rodziców” i „wolności religijnej” przykrywają demontaż praw kobiet, osób LGBTQ+ i instytucji liberalnej demokracji? Co odróżnia tradycyjny konserwatyzm od zorganizowanej ofensywy anty-gender – i dlaczego ta druga jest tak skuteczna w przejmowaniu języka praw, emancypacji i obywatelskości?

To odcinek dla osób, które chcą lepiej zrozumieć, jak spór o gender staje się narzędziem przebudowy porządku politycznego – i co z tego wynika dla przyszłości demokracji, praw człowieka oraz codziennego życia rodzin i wspólnot.

W najnowszym odcinku dr dr Roland Zarzycki rozmawia z dr Barbarą Markowską-Marczak o tym, jak populizm kształtuje narracje o przeszłości. Na podstawie jej koncepcji populizmu historycznego przyglądamy się temu, jak obrazy historii stają się narzędziem w budowaniu tożsamości zbiorowych, wytwarzaniu afektów i legitymizowaniu działań politycznych.

Czym różni się logika różnicy od logiki ekwiwalencji Ernesta Laclaua? Jak „Lud-w-Narodzie” funkcjonuje jako fantazmatyczny podmiot populistycznych narracji? I dlaczego przeszłość coraz częściej staje się areną wojen kulturowych?

To rozmowa o tym, jak historia w rękach populistów zamienia się w polityczną broń – i jakie ma to konsekwencje dla demokracji.

dr Barbara Markowska-Marczak

Filozofka i socjolożka, adiunkt w Instytucie Socjologii Collegium Civitas. Absolwentka Szkoły Nauk Społecznych przy IFiS PAN. Jej badania koncentrują się na krytycznej perspektywie w socjologii kultury i teorii społecznej, socjologii wiedzy, pamięci zbiorowej oraz filozofii polityki.

Doświadczenie zdobywała m.in. w projektach dotyczących analizy mowy nienawiści (Fundacja Batorego), mechanizmów partycypacji publicznej („Decydujmy razem”), diagnozy kapitału kulturowego w Białowieży, a także badań nad pamięcią i tożsamością w Europie Środkowo-Wschodniej.

W najnowszym odcinku podcastu „Przyszłość Historii i Ideologii” rozmawiamy z prof. Andrzejem Lederem – filozofem, psychiatrą, jednym z najważniejszych współczesnych myślicieli zajmujących się przemianami kultury, społeczeństwa i pamięci zbiorowej.Tematem rozmowy jest kondycja człowieka w świecie późnej nowoczesności. Czy największym zagrożeniem staje się dziś nadmiar – informacji, możliwości, bodźców – czy przeciwnie: dotkliwy brak sensu, więzi, struktury? Jakie są psychiczne i społeczne skutki kapitulacji wobec reguł ekonomii i logiki zysku?Poruszamy też tematy związane z wojną, kryzysem liberalnego porządku i narastającym lękiem egzystencjalnym. Prof. Leder analizuje, jak współczesna kultura perwersji i odwracania sensów wpływa na nasze relacje ze światem, sobą i innymi ludźmi.To rozmowa, która nie daje prostych odpowiedzi – ale pomaga lepiej zrozumieć, w jakim momencie historii się znaleźliśmy.

Czy możliwe jest życie bez ojca i fikcji? Co dzieje się, gdy upadają autorytety, symbole i struktury wyobrażeniowe, które do tej pory porządkowały nasze społeczne i kulturowe życie?

W odcinku zatytułowanym "Życie bez ojca i fikcji. Czyli co nas czeka po końcu władzy symbolicznej?" dr Roland Zarzycki rozmawia z dr. Krzysztofem Świrkiem – socjologiem, badaczem teorii ideologii, marksizmu i psychoanalizy – o kryzysie wyobraźni politycznej, przemianach ideologii i potrzebie nowych form porządkowania rzeczywistości.

W drugim odcinku wicedyrektor Instytutu, dr Roland Zarzycki, rozmawia z dr Przemysławem Witkowskim oraz Katarzyną Kwiatkowską - Moskalewicz o Aleksandrze Duginie. Poznaj szokującą historię Aleksandra Dugina, zwanego „mózgiem Kremla”. Jak to możliwe, że marginalny myśliciel o radykalnych poglądach stał się jednym z najbardziej wpływowych ideologów Rosji, a jego wizje stały się podstawą rosyjskiej doktryny wojennej?W tym podcaście ujawniamy, w jaki sposób „Podstawy Geopolityki” Dugina z 1997 roku, opisujące aneksję Krymu i podbój Ukrainy, stały się proroczym planem Rosji. Przyjrzymy się, jak jego ekstremalne idee, czerpiące z nazizmu i okultyzmu, przeniknęły do rosyjskiego establishmentu, wpływając na globalną politykę.

W pierwszym odcinku wicedyrektor Instytutu, dr Roland Zarzycki, rozmawia z Dominikiem Puchałą — współtwórcą projektu PHI i badaczem w Instytucie Narutowicza — o tym, dlaczego warto czytać Aleksandra Dugina i słuchać Menciusa Moldbuga, jeśli chce się zrozumieć współczesną geopolitykę. A także o tym, dlaczego koncepcja zrównoważonego rozwoju jest wewnętrznie sprzeczna oraz jakie jest znaczenie badań nad przyszłością historii i ideologii dla naszego życia codziennego.