De Europese Commissie is van plan om de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) te versoepelen, zodat het ontwikkelingstempo van AI een boost kan krijgen. Dat meldt nieuwssite POLITICO, dat concept-voorstellen van de Europese Commissie heeft ingezien. Privacyclubs slaan alarm en zeggen dat de AVG al zijn kracht verliest met de voorgestelde versoepelingen. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update.

De voorstellen van de Europese Commissie bestaan uit drie hoofdpunten. AI-ontwikkelaars zouden allereerst gedeeltelijk vrijstelling van de AVG krijgen als ze bijzondere persoonsgegevens zoals religie en etniciteit willen gebruiken om AI te trainen. Daarnaast moet de definitie van het begrip 'persoonsgegevens' versoepeld worden en tot slot moet het makkelijker worden om cookies te plaatsen.

Privacy-organisaties zoals NOYB (None of Your Business) slaan alarm over de voorstellen van de Europese Commissie. Volgens NOYB-oprichter en advocaat Max Schrems zouden de versoepelingen 'een enorme verslechtering zijn van de privacy van de Europeanen, tien jaar nadat de GDPR werd aangenomen'.

De Europese Commissie presenteert de plannen op 19 november.

De  Franse oud-president Nicolas Sarkozy komt vandaag vrij! Pas drie weken geleden begon hij aan een gevangenisstraf van 5 jaar, criminele samenzwering. Maar de rechtbank besloot dat hij zijn hoger beroep in vrijheid mag afwachten.

Er was eens een groep Europese functionarissen, die in land hier vér vandaan bij elkaar kwamen. Niet zonder gevaar: de Europese landen riskeren de woede van de grote boze Donald Trump. Zonder dollen: in Santa Marta, Colombai - is de EU-CELAC top - die de EU en Zuid-Amerika dichter tot elkaar moet brengen. 

Netflix gaat de prijzen voor abonnementen in Nederland verhogen, nadat het bedrijf dat eerder al in andere landen deed. Zo wordt een basis bonnement, waarmee gebruikers op één scherm tegelijk kunnen kijken, met 1 euro verhoogd. Het kost nu 10 euro per maand. Wie op twee schermen tegelijk wil kijken, legt daar voortaan 16 in plaats van 14 euro voor neer.

Een groep topfunctionarissen van de EU is neergestreken in Santa Marta, Colombia, voor de EU-CELAC-top — en dat is een gewaagde zet, want ze riskeren daarmee de woede van Donald Trump. De Amerikaanse regering heeft de Colombiaanse president Gustavo Petro onlangs namelijk gesanctioneerd, omdat hij volgens Washington te weinig doet tegen de drugshandel. Toch waagt Europa het erop. Heel Europa? Absoluut niet, er zijn veel afwezigen. 

Verder: 
- Midden in de Amazone begint de klimaattop. In het Braziliaanse Belém komen vanaf vandaag onderhandelaars bijeen om de de klimaatcrisis (een beetje) op te lossen. 
- De Franse oud-president Nicolas Sarkozy komt vrij in afwachting van het hoger beroep in een zaak over campagnefinanciering

---- 
Make Europe Great Again! Een podcast van BNR, waarin we dagelijks inzoomen op de worstelingen van Europa. Onze Europakenners geven jou elke maandag tot en met donderdag een update van maximaal 10 minuten - over hoe Europa zich handhaaft in de tijd van Donald Trump, Vladimir Poetin en Xi Jinping. Vandaag krijg je het Europese nieuws van Michal van der Toorn.

En als je ons leuk vindt, geef ons dan een kleine recensie of een paar sterren in je favoriete podcast-app. Wil je nog meer Europees nieuws horen? Luister dan elke werkdag om 16.15 uur en 18.15 uur naar The Daily Move.

Demissionair Asielminister Mona Keijzer (BBB) stelde vrijdag na afloop van de ministerraad dat er dagelijks 'honderden bedden leeg' staan in asielzoekerscentra. Daarnaast betreurde ze dat er – opnieuw - meer dan de toegestane 2000 mensen sliepen in het AZC in Ter Apel. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, kortweg het COA, meldde aan de NOS 'zeer verbaasd' te zijn over de opmerkingen van Keijzer.  

En dus is het tijd voor advies, ongevraagd advies zelfs, aan demissionair asielminister Mona Keijzer (BBB). En dat komt van Ireen Boon van Trias Politica 

Een nieuwe groene innovatie belooft elektriciteit uit de atmosfeer te kunnen halen. Ion-Energy won er een Wubbo Ockels Innovatieprijs mee. 

Deze aflevering in het kort:
☑️ Hoe Ion-Energy stroom haalt uit de atmosfeer
☑️ De verborgen maatschappelijke rekening van onze landbouw
☑️ Nieuwe regels tegen misleidende duurzaamheidsclaims in de luchtvaart

Ion-Energy ontwikkelde een technologie die letterlijk stroom uit de lucht haalt. ‘De atmosfeer is continu geladen met statische elektriciteit’, vertelt Jop Fellinger van de startup. ‘Onze compacte E-Box vangt die energie op en zet die om in bruikbare stroom.’ Dat klinkt als sciencefiction, maar is dus werkelijkheid. De techniek maakt gebruik van ionen uit de lucht en kan volgens hem een waardevolle aanvulling worden op zonne- en windenergie, vooral wanneer de zon niet schijnt. De innovatie leverde het bedrijf afgelopen week een Wubbo Ockels Innovatieprijs op, een bekroning voor ondernemers die durven te denken buiten de bestaande energiegrenzen.

 Luister ook | 3 graden warmer in 2050 is nu reëel scenario

Het idee ontstond toen mede-oprichter Sander Kovaks letterlijk een schok kreeg van de waslijn. Dat markeerde het begin van een lange zoektocht naar het antwoord op de vraag hoe die statische lading benut kan worden. Inmiddels heeft Ion-Energy een prototype van 50 watt en werkt het aan een ‘stack’ van 250 watt. De ambities zijn groot: een emissievrije woning waarin de E-Box, zonnepanelen en warmtepomp elkaar aanvullen. De technologie richt zich eerst op off-grid gebieden en stedelingen zonder panelen.

 Luister ook | Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie

De Nederlandse landbouw levert jaarlijks 13,3 miljard euro op, maar richt volgens een nieuw rapport van de Robin Food Coalitie en Transitiecoalitie Voedsel voor 18,6 miljard euro schade aan. Denk aan stikstof, broeikasgassen en verlies van biodiversiteit. Samen dus een netto verlies van 5,3 miljard euro voor de samenleving. De onderzoekers noemen dit the hidden bill: de rekening die we telkens doorschuiven naar morgen. Het rapport stelt dat echte verduurzaming pas begint als we die maatschappelijke kosten eerlijk gaan doorberekenen.

Sneller bouwen, dat wil iedereen. Toch wil het met veel projecten niet echt vlotten. De oplossing voor dat probleem? Niet minder regels, maar vooral meer routine. 

Deze aflevering in het kort:
☑️ De echt vertraging in de bouw zit in de planfase zit, niet bij de regels
☑️ Hoe parallel plannen zorgt voor snelheid én betere samenwerking
☑️ Gemeente Utrecht staat verkoop sociale huurwoningen toch weer toe

Een nieuwbouwwijk of bedrijventerrein realiseren. In Nederland duurt het vaak jaren voordat zo’n project van plan naar bouwfase gaat. En dat is niet eens zozeer omdat vergunningen te lang op zich laten wachten, vertelt onze gast. Volgens haar is het probleem vooral de manier waarop het hele proces is georganiseerd. Eerst ontwerp, dan participatie, daarna pas vergunningen en vervolgens de aanbesteding. Evelyn Rademaker van Fakton pleit daarom voor een andere aanpak: parallel plannen. Daarbij lopen die stappen gelijktijdig, onder één gezamenlijke regie. 

Luister ook | Opinie: beste minister-president...

Dit vraagt volgens haar om lef, vertrouwen en samenwerking, maar levert enorme tijdwinst op. In sommige projecten tot wel een halvering van de doorlooptijd. In deze aflevering hoor je hoe parallel plannen in de praktijk werkt. Wat vraagt het van gemeenten, ontwikkelaars en corporaties? En waarom lukte het in de Rotterdamse haven bijvoorbeeld wél om in anderhalf jaar van plan naar bouwstart te gaan? Ook hoor je hoe andere woningbouwprojecten eindelijk uit de wachtstand zijn gehaald door het proces anders te organiseren.

Luister ook | Opinie: D66, het kan (eigenlijk) niet

Maarten de Gruyter bespreekt een besluit van de gemeente Utrecht. Die draait de eerdere verkoopstop van sociale huurwoningen terug, omdat dit financieel onhoudbaar bleek voor woningcorporaties. Zonder verkoopopbrengsten kon de gemeente namelijk minder investeren in onderhoud en nieuwbouw. Compensatie bleek te kostbaar. Daarom is verkoop onder strikte voorwaarden weer toegestaan: per drie nieuw gebouwde sociale huurwoningen mag er één worden verkocht en in kwetsbare wijken wordt verkoop zoveel mogelijk vermeden.

Op 14 november, Wereld Diabetes Dag, opent bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) een onderzoekscentrum dat de zoektocht naar genezing van diabetes type 1 moet versnellen: het Cure One Lab. In Nederland leven ruim 100.000 mensen met deze auto-immuunziekte, waarbij het eigen afweersysteem de cellen vernietigt die insuline aanmaken. Zonder insuline kunnen patiënten hun bloedsuiker niet reguleren en zijn zij dagelijks afhankelijk van sensoren, pompen en injecties. Een genezende behandeling bestaat nog niet – maar komt die nu dichterbij?

In deze aflevering spreekt presentator Nina van den Dungen met twee sleutelpersonen in die zoektocht:

• Prof. dr. Eelco de Koning, hoogleraar diabetologie aan het LUMC en hoofd van het nieuwe Cure One Lab.

• Rens Vandeberg, Chief Impact Officer bij het Diabetes Fonds, dat het onderzoek financieel ondersteunt.

De Koning legt uit hoe onderzoekers met stamceltechnologie insulineproducerende cellen willen maken die niet worden afgestoten door het immuunsysteem – een stap die genezing voor veel meer mensen mogelijk kan maken. Door samen te werken met immunologen, celbiologen en internationale partners wil het Cure One Lab de wetenschap versnellen en kennis delen over de grenzen heen.

Vandeberg benadrukt het belang van samenwerking tussen wetenschap, overheid en zorgverzekeraars om deze baanbrekende therapieën straks ook betaalbaar en beschikbaar te maken. “De top van de berg komt eindelijk in zicht,” zegt hij, “maar de kabelbaan moet nog worden gebouwd.”

Redactie: Stijn Goossens

De landsadvocaat is regelmatig in de rechtszaal te vinden, omdat belangenorganisaties steeds vaker naar de rechter stappen om politiek beleid af te dwingen. In ‘De top van Nederland’ een uitgebreid gesprek met Sandra van Heukelom-Verhage, bestuursvoorzitter van Pels Rijcken. Presentator Thomas van Zijl vraagt haar of het onvermijdelijk is dat private equity een intrede maakt in de advocatuur. 

Over Pels Rijcken 

Pels Rijcken behoort tot de top van advocatenkantoren in Nederland. Tot de partners behoort ook de landsadvocaat, die de Nederlandse Staat bijstaat. Daarnaast staat Pels Rijcken ook gemeenten, provincies en private partijen bij.  

Over Thomas van Zijl 

Thomas van Zijl is financieel journalist en presentator bij BNR. Hij presenteert dagelijks ‘BNR Zakendoen’, het Nederlandse radioprogramma voor economisch nieuws en zakelijk inzicht, waar 'De top van Nederland’ onderdeel van is. Ook is hij een van de makers van de podcast ‘Onder curatoren’. 

Abonneer je op de podcast 

Ga naar ‘De top van Nederland’ en abonneer je op de podcast, ook te beluisteren via Apple Podcast en Spotify. 

[LINK: https://www.bnr.nl/podcast/de-top-van-nederland] 

Oekraïense kerncentrales onder vuur | Amerikaanse shutdown raakt nu ook de wapenexport | Gesteggel over vredesmacht in Gaza

Steeds meer bedrijven stoten hun duurzaamheidsplannen af, blijkt uit een analyse van de Financial Times. Door het veranderende politieke tij onder president Donald Trump, zijn bedrijven minder scheutig met het profileren van hun groene ambities, laat staan ervoor te betalen. ‘Groene praatjes verkopen niet meer, het moet concreet zijn’, is volgens macro-econoom Arnoud Boot het positieve ervan.   

Waarom is dat positief? 

Het betekent dat duurzaam beleid concreet moet zijn. Dat is de goede kant van het huidige anti-klimaat- en anti-diversiteitsklimaat dat door Trump is aangewakkerd. Alles wat te maken heeft met maatschappelijke doelstellingen, zoals klimaat en diversiteit, vraagt om een helder en overtuigend verhaal. Een organisatie moet duidelijk maken waarom dat belangrijk is. Een bank is geen ‘Moeder Teresa’, maar een commerciële instelling die moet concurreren. Een kleine nichebank, zoals Triodos, kan zich volledig op duurzaamheid richten. Een grote bank kan dat niet op dezelfde manier en moet meebewegen met maatschappelijke ontwikkelingen.