W jakim stopniu wprowadzenie zakazu używania telefonów w szkołach może wpłynąć na dobrostan dzieci i młodzieży oraz poziom ich uzależnienia od sieci? O tym rozmawialiśmy podczas wrześniowej Premiery Pisma.

Przeciętny polski uczeń tygodniowo spędza w sieci tyle czasu, ile wynosi pełnoetatowa praca osób dorosłych. Według badania „Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie” młodzież w wieku szkolnym poświęca tej aktywności prawie 4,5 godziny każdego dnia; raport „Nastolatki 3.0.” przedstawia zaś dane, zgodnie z którymi to średnio 5 godzin i 36 minut dziennie. Wnioski są jednak spójne – najmłodsi internauci łączą się z siecią częściej niż ogół użytkowników internetu i znacznie częściej wybierają do tego celu urządzenia mobilne. Jak donosi „JAMA Pediatrics” w czasie 6,5-godzinnego pobytu w szkole nastolatki używają smartfona średnio przez 1,5 godziny, a aż jedna czwarta z nich spędza z telefonem w dłoni ponad 2 godziny.

Właśnie dlatego, jak pisała na naszych łamach Magdalena Bigaj, „dyskusja o zakazie smartfonów w szkole powtarza się już niemal rytualnie każdego roku we wrześniu (…) – im więcej doniesień o negatywnych skutkach nielimitowanego dostępu do internetu wśród dzieci i młodzieży oraz braku społecznej odpowiedzialności wielu firm technologicznych za dobrostan młodych użytkowników, tym żyźniejsza gleba dla postulatów wyrzucenia telefonów ze szkół”. Czy słusznie? Jakie są argumenty za, a jakie przeciw? W jakim stopniu wprowadzenie zakazu używania telefonów w szkołach może wpłynąć na dobrostan dzieci i młodzieży oraz poziom ich uzależnienia od sieci? I czy dyskusja o zakazie korzystania ze smartfonów przez najmłodszych ma szansę wskazać źródło większego problemu i go rozwiązać? O tym rozmawialiśmy podczas wrześniowej Premiery Pisma.
W dyskusji wzięli udział:

Magdalena Bigaj – prezeska Fundacji „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”. Medioznawczyni, badaczka i działaczka społeczna. Autorka książek Wychowanie przy ekranie. Jak przygotować dziecko do życia w sieci? oraz Twój telefon, twoje zasady. Jak dzięki higienie cyfrowej żyć po swojemu (premiera 24.09.2025).  Pomysłodawczyni i współautorka pionierskich „Ogólnopolskich badań higieny cyfrowej”. Twórczyni i kierowniczka pierwszych w Polsce studiów z higieny cyfrowej na Uczelni Korczaka. Laureatka Nagrody Korczaka 2024 za działania na rzecz praw dziecka w środowisku cyfrowym. Felietonistka miesięcznika  „Pismo. Magazyn Opinii”. Umieszczona na liście 100 Kobiet Roku 2022 przez magazyn „Forbes Women”, „Liście 100 zasłużonych dla edukacji cyfrowej” w latach 2023 i 2024, a także nominowana do tytułu Człowieka Roku „Gazety Wyborczej” w 2025 roku.

Mirosław Filiciak – profesor Uniwersytetu SWPS, gdzie kieruje Centrum Kulturowych Badań Technologii. Od ćwierćwiecza prowadzi projekty badawcze poświęcone praktykom medialnym, ostatnio koncentruje się na użytkownikach smartfonów.

Jarosław Pytlak – doświadczony pedagog, dyrektor Zespołu Szkół STO na warszawskim Bemowie, nauczyciel biologii, harcmistrz ZHP, publicysta i innowator edukacyjny. Od ponad 35 lat zaangażowany w tworzenie i rozwój nowoczesnej, przyjaznej dzieciom szkoły, w której kształcenie łączy się z wychowaniem. Współautor programu „Moje miejsce na Ziemi”, laureat Nagrody Ministra Edukacji Narodowej i wielu wyróżnień, w tym Nagrody m.st. Warszawy i Nagrody im. prof. Romana Czerneckiego. Znany z odważnych i krytycznych osądów wydawanych w debacie o polskiej edukacji. Prywatnie – mąż, ojciec, dziadek, sportowiec i bloger.

Debatę prowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.

https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Z czego wynika obecna kondycja polskiego sportu? Jakie najpilniejsze wyzwania stoją przed polskimi komitetami i organizacjami sportowymi oraz jakie pomysły na usprawnienie związanego z nimi systemu leżą na stole? O tym rozmawialiśmy podczas sierpniowej Premiery Pisma.

Narzekanie na wyniki polskich sportowców i największe sportowe organizacje stało się już niemal naszą oddzielną narodową dyscypliną. Dowcipy o polskiej kadrze piłki nożnej czy klasyfikacji polskich zawodników w rozgrywkach igrzysk olimpijskich zdają się przyćmiewać sukcesy. Dlaczego zatem w niektórych obszarach zwycięstwa przychodzą nam łatwiej niż w innych? Z czego wynika obecna kondycja polskiego sportu? Jakie najpilniejsze wyzwania stoją przed polskimi komitetami i organizacjami sportowymi oraz jakie pomysły na usprawnienie związanego z nimi systemu leżą na stole? O tym rozmawialiśmy podczas sierpniowej Premiery Pisma.
W dyskusji wzięli udział:

Daria Abramowicz – psycholożka sportowa posiadająca ponad 25-letnie doświadczenie w tej dziedzinie, także jako zawodniczka i trenerka. Absolwentka Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Pracuje w obszarze performance psychology we wszystkich sektorach, związanych między innymi z biznesem, kulturą czy edukacją. Najwięcej uwagi od lat poświęca pracy ze sportowcami, z trenerami oraz rodzicami zawodników w różnym wieku, zarówno w dyscyplinach indywidualnych, jak i zespołowych. Odpowiada za przygotowanie mentalne w sztabie szkoleniowym Igi Świątek. Współpracuje także z Aleksandrą Mirosław i Ewą Pajor. Prowadzi projekty edukacyjne, wykłady i szkolenia zakładające zwiększanie świadomości społecznej w zakresie ważnej roli psychologii w środowiskach high performance.

Łukasz Smolarow – trener piłkarski z licencją UEFA Pro, dyrektor sportowy. Pracował w Polonii Warszawa, Jagiellonii Białystok, KGHM Zagłębie Lubin, Lechii Gdańsk, ŁKS-ie Łódź. Zdobywca Pucharu i Superpucharu Polski oraz dwukrotnie 3. miejsca w Ekstraklasie. Współautor podręcznika dla trenerów Przygotowanie psychologiczne. Narodowy Model Gry (2020), publikował w „Trenerze” i „Asystencie Trenera”, „Piśmie” oraz Dwutygodniku. Absolwent Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

Michał Okoński – dziennikarz „Tygodnika Powszechnego”. Autor książek Futbol jest okrutny, Światło bramki i Stałe fragmenty, laureat Grand Press w kategorii publicystyka (2023) i Nagrody Mariusza Waltera w kategorii sport w mediach (2023), dwukrotnie nominowany do Nagrody im. Bohdana Tomaszewskiego. Ekspert TVP podczas wielkich turniejów piłkarskich.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.

https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Jak to się stało, że big techy nie tylko przestały służyć procesom demokratycznym, ale wręcz zaczęły im zagrażać? W jaki sposób cyfrowi giganci wpływają obecnie na geopolitykę? O tym rozmawialiśmy podczas lipcowej Premiery Pisma.


Usługi wielkich firm technologicznych miały nas połączyć. Ułatwić rozmowę, wesprzeć oddolne organizowanie się w grupy, poszerzyć dostęp do informacji. Wybuchy takich afer, jak Cambridge Analytica, botowy skandal podczas pierwszej kampanii Donalda Trumpa, zarzuty o wsparcie reżimu wojskowego w Mjanmie wysunięte wobec firmy telekomunikacyjnej Mytel, upadek giełdy FTX, blokada portalu X w Brazylii, zamykanie przez Metę oddziałów fact-checkingowych czy ostatnie unieważnienie wyborów w Rumunii wskutek rosyjskich ingerencji obnażają jednak naiwność tamtych założeń. Jak to się stało, że big techy nie tylko przestały służyć procesom demokratycznym, ale wręcz zaczęły im zagrażać? W jaki sposób cyfrowi giganci wpływają obecnie na geopolitykę? O tym wszystkim rozmawialiśmy podczas lipcowej Premiery Pisma.

W dyskusji wzięli udział:

Sylwia Czubkowska – dziennikarka technologiczna. Współprowadząca podcast Techstorie w Radiu TOK FM i twórczyni magazynu Spider’s Web+. Publikowała w takich tytułach, jak „Gazeta Wyborcza”, „Dziennik Gazeta Prawna”, tygodnik „Newsweek” czy magazyn „Znak”. Wielokrotnie nominowana do najważniejszych nagród dziennikarskich: Grand Press, Nagrody im. prof. Romana Czerneckiego, Nagrody specjalnej Prezesa Urzędu Patentowego RP, Podcastu Roku. Konkursu im. Janusza Majki, Nagrody im. Teresy Torańskiej, Nagrody im. Marcina Króla – i ich laureatka. W 2025 roku nominowana do Nagrody Mariusza Waltera w kategorii „nowy głos”. Autorka opublikowanych przez wydawnictwo Znak książek Chińczycy trzymają nas mocno (2022) i Bóg Techy (2025).

Filip Konopczyński – prawnik, analityk regulacji AI i nowych technologii, badacz społeczeństwa i gospodarki cyfrowej, publicysta i komentator gospodarczy. Realizował projekty dla oraz współpracował m.in. z: NASK, IDEAS NCBR, Fundacją Panoptykon, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, German Marshall Fund of the US czy Visegrad Insight.

Sebastian Stodolak – wiceprezes Warsaw Enterprise Institute, publicysta ekonomiczny „Dziennika Gazety Prawnej”, absolwent filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz Podyplomowego Studium Systemu Finansowego i Polityki Monetarnej PAN. Publikuje także na łamach portalu ObserwatorFinansowy.pl oraz prowadzi audycję „0+ – program o przedsiębiorczości” w Radiu Wnet. Jego artykuły ukazywały się też na łamach tygodników „Wprost” oraz „Newsweek”. 

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Tylko między latami 2023 a 2024 liczba wniosków o ochronę międzynarodową składanych na naszych granicach wzrosła o 81 procent – i to przy nieuniknionym zaniżeniu statystyk w związku z praktykowaniem pushbacków. Większość imigrantów ubiegających się o azyl w Polsce to obywatele Ukrainy, Białorusi i Rosji, ale przybywa również migrantów spoza Europy – o 700 procent zwiększyła się liczba wniosków składanych przez Etiopczyków, Erytrejczyków i Somalijczyków, a dziesięciokrotnie przez mieszkańców Sudanu. Polska staje się domem dla coraz większej liczby cudzoziemców, ale czy to dom otwarty i gościnny? Czy jesteśmy przygotowani na zmiany, jakie przychodzą wraz z nasileniem się imigracji do naszego kraju? Jak Polska prowadzi politykę integracyjną w obliczu rosnącego multikulturalizmu? Czy uczy się na błędach swoich zachodnich sąsiadów? Jak wygląda obecnie integracja imigrantów i osób z doświadczeniem migracji w Polsce – a jak będzie wyglądać w przyszłości? O tym rozmawialiśmy podczas czerwcowej Premiery Pisma.

W dyskusji wzięli udział:

Agnieszka Kosowicz – założycielka i prezeska Fundacji Polskie Forum Migracyjne. Inicjatorka wielu projektów dotyczących integracji cudzoziemców i dialogu międzykulturowego, między innymi projektu Migroteka, który wyposaża sieć polskich bibliotek w literaturę dotyczącą migracji, uchodźstwa i międzykulturowości. Autorka monografii Working Together – 15 lat UNHCR w Polsce opisującej początki budowy systemu ochrony uchodźców w RP, współautorka licznych publikacji na temat cudzoziemców w naszym kraju. Przez ponad sześć lat prowadziła politykę informacyjną Przedstawicielstwa Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców w Polsce. Z wykształcenia dziennikarka.

Kseniya Homel-Ficenes – socjolożka, badaczka stowarzyszona w Ośrodku Badań nad Migracjami oraz badaczka w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują przedsiębiorczość migrantów, w szczególności kobiet, funkcjonowanie sieci wsparcia oraz formy samoorganizacji w obszarach, w których brakuje systemowych rozwiązań ze strony państwa i społeczeństwa większościowego.

Bartłomiej Potocki – dyrektor Departamentu Integracji Społecznej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, gdzie odpowiada za kształtowanie polityki integracyjnej wobec cudzoziemców, opracowywanie standardów w tym zakresie oraz monitorowanie wdrażanych rozwiązań. Prawnik specjalizujący się w prawie migracyjnym oraz prawach człowieka. Wcześniej pełnił funkcję dyrektora Instytutu Praw Migrantów oraz prokurenta Fundacji Ukraina, gdzie zdobył doświadczenie w dziedzinie wsparcia cudzoziemców. Współpracował również z Konsulatem Ukrainy we Wrocławiu oraz Konsulatem Generalnym RP we Lwowie, rozwijając współpracę międzynarodową w zakresie migracji i praw człowieka.  

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

„Większość leków, których używamy, jest przeznaczona dla 80-kilogramowych białych mężczyzn” – powiedziała w jednej z rozmów profesorka Uniwersytetu w Zurychu Carolin Lerchenmüller, zajmująca się wpływem płci na dostęp do skutecznego leczenia. W efekcie, jak pisze w książce Niewidzialne kobiety Caroline Criado Perez, na przykład „analiza danych pozyskanych od 22 milionów mieszkańców Ameryki Północnej, Europy, Azji oraz Australii i Oceanii wykazała, że prawdopodobieństwo zawału serca u kobiet z niższych warstw socjoekonomicznych jest wyższe o 25 procent w stosunku do mężczyzn w tym samym przedziale dochodowym”. Dlaczego? „Badania prowadzone w Wielkiej Brytanii pokazują, że u płci żeńskiej prawdopodobieństwo nietrafnej diagnozy po zawale jest wyższe o 50 procent (a przy niektórych jego odmianach wzrasta do prawie 60 procent)” – tłumaczy Perez. Dane te nieszczególnie dziwią, gdy zdać sobie sprawę, że w ciągu ostatnich czterdziestu lat produkty medyczne były trzy i pół razy częściej wycofywane z rynku z powodu skutków ubocznych występujących u kobiet. Podobne problemy dotyczą wszystkich tych, których w ostatnich dekadach pomijały – lub traktowały mniej priorytetowo – badania i testy kliniczne. Jak daleko sięga więc ten problem? Jakie grupy są skazane na większe prawdopodobieństwo mylnej diagnozy lub nieskutecznego leczenia z powodu braku danych na temat ich fizjologii? Czy współczesna medycyna stara się to zmienić? O tym rozmawialiśmy podczas majowej Premiery Pisma.
W dyskusji wzięli udział:

dr hab. Magdalena Radkowska-Walkowicz – antropolożka kulturowa, socjolożka. Pracuje w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. Kierowniczka Zakładu Antropologii Medycyny i Cielesności i członkini Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN.

Pamela Kozioł – prezeska Fundacji Niezdiagnozowani, magistra finansów i rachunkowości w trakcie doktoratu z psychologii na temat symetrii postaw antywolnościowych oraz cech jednostki przy polimorficznym ujęciu autorytaryzmu. Od około dziesięciu lat zaangażowana w projekty społeczne, zawodowo posiada doświadczenie korporacyjne, w tym w konsultingu. W latach 2015–2019 aktywna jako dziennikarka i redaktorka. Własna odyseja diagnostyczna z powodu schorzeń reumatologicznych zainspirowała ją do założenia Fundacji Niezdiagnozowani.

Katarzyna Górniak – dziennikarka Faktów TVN, autorka nagradzanych reportaży o tematyce międzynarodowej, korespondentka z Ukrainy, współautorka głośnego reportażu Taka twoja uroda i książki pod tym samym tytułem, które nagłośniły problem kobiet chorych na endometriozę i doprowadziły do zmian systemowych.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Według danych zebranych przez „Guardiana” niemal cała Europa oddycha zanieczyszczonym powietrzem. Smog odpowiada już za ponad 400 tysięcy zgonów na kontynencie rocznie – a co ósmy z tej liczby przypada na Polskę. W rankingu Światowej Organizacji Zdrowia polskie miejscowości od lat znajdują się w czołówce europejskich miast, w których odnotowuje się najwyższy stopień zanieczyszczenia powietrza. Odpowiedzią na ten problem ma być wprowadzenie Stref Czystego Transportu – wydzielenie w miastach obszarów, do których mogą wjeżdżać wyłącznie pojazdy spełniające normy emisji spalin. Zdaniem zwolenników tego rozwiązania jest to niezbędne działanie, aby obniżyć poziom smogu i zadbać o zdrowie publiczne. Z kolei zdaniem przeciwników jest to zamach na wolność i forma wykluczenia najuboższych mieszkańców, których nie stać na zmianę auta. Czy możliwe jest pogodzenie tych dwóch perspektyw? O tym rozmawialiśmy podczas kwietniowej Premiery Pisma.
W dyskusji wzięli udział:

Paweł Skwierawski – aktywista miejski, współzałożyciel inicjatywy społecznej Stopkorkom działającej w Warszawie. Członek zarządu Stowarzyszenia Lubię Miasto. Współpracuje z Mazowiecką Wspólnotą Samorządową. Od prawie 20 lat pracuje społecznie na rzecz miasta i mieszkańców. Z wykształcenia ekonomista. Z pasji – pół zawodowego życia był dziennikarzem Polskiego Radia, drugie pół zajmuje się produkcją muzyczną i realizacją dźwięku.

Nina Bąk – dyrektorka Clean Cities Campaign w Polsce działającej na rzecz czystego transportu i zrównoważonej mobilności miejskiej. Od ponad 15 lat angażuje się w działania z obszaru ekologii, ekonomii społecznej i sprawiedliwej transformacji. Założycielka i była liderka kooperatywy spożywczej „Dobrze”. Absolwentka Leadership Academy for Poland (LAP 2021),  w 2021 roku znalazła się na liście 25 liderek zrównoważonego rozwoju Forbes Women Polska. Posiada doświadczenie trenerskie i facylitatorskie, ukończyła szkołę coachingu.dr inż.

Krzysztof Skotak – kierownik Ośrodka Zintegrowanych Badań Środowiska w Instytucie Ochrony Środowiska – Państwowym Instytucie Badawczym. Posiada wieloletnie doświadczenie w pracy na rzecz ochrony środowiska, w szczególności w zakresie jakości powietrza atmosferycznego, badań zintegrowanych i oceny środowiskowego ryzyka zdrowotnego. Autor wielu opracowań metodycznych dla Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Członek międzynarodowych komitetów i grup roboczych. Oficjalny reprezentant Polski we wspólnej grupie zadaniowej WHO i EKG ONZ ds. jakości powietrza i zdrowia. Posiada oficjalną notyfikację jako Krajowy Punkt Kontaktowy w Europejskiej Grupie Zadaniowej ds. Środowiska i Zdrowia WHO w zakresie zmian klimatu. Członek Zespołu Roboczego ds. Wpływu Zanieczyszczeń Powietrza na Zdrowie przy Radzie Zdrowia Publicznego. Nagrodzony nadawaną przez ministra środowiska odznaką honorową „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 
––

Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Już w 2018 roku (według badań CBOS-u) prawie połowa Polek i Polaków deklarowała czytanie horoskopów, a 15 procent odwiedzenie wróżki lub wróża. Obecnie wartość polskiego rynku usług ezoterycznych szacuje się na około 2-3 miliardy złotych. Wiara w astrologię i przepowiednie wciąż przybiera na sile. Ale czy rosnące zainteresowanie ezoteryką daje się wytłumaczyć wyłącznie kryzysem zinstytucjonalizowanej religii? Dlaczego myśl o przypadkowości świata tak bardzo nas uwiera? Skąd bierze się w nas potrzeba odczytywania znaków i przepowiadania przyszłości? Jaką rolę w naszym życiu społecznym odgrywa myślenie magiczne i w jakim stopniu wpisuje się w nie skłonność do interpretowania snów? O tym rozmawialiśmy podczas marcowej Premiery Pisma.
W dyskusji wzięli udział:

Dorota Hall – antropolożka kulturowa i socjolożka, profesorka w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, członkini Komitetu Socjologii PAN, w latach 2018–2022 prezeska Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Religią w Europie Środkowo-Wschodniej (ISORECEA). Od lat interesuje się duchowością i zjawiskami religijnymi spoza głównego nurtu. Autorka książek  „New Age w Polsce. Lokalny wymiar globalnego zjawiska” (2007), „W poszukiwaniu miejsca. Chrześcijanie LGBT w Polsce” (2016) i we współautorstwie „Minority Churches as Media Settlers: Negotiating Deep Mediatization” (2024).

Dariusz Misiuna – socjolog, publicysta, tłumacz około 60 książek o tematyce religioznawczej, antropologicznej i psychodelicznej. Autor pamfletu „Kto się boi psychedelików?” (1992) oraz albumu „Chaosmos.pl” (2009). Od 2001 roku prowadzi Wydawnictwo Okultura. Kurator festiwalu i magazynu „Trans/wizje”. Redaktor naczelny pism badaczy zachodniej tradycji ezoterycznej „Hermaion”.

prof. dr hab. Wojciech Kulesza – kierownik Katedry Psychologii Społecznej Uniwersytetu SWPS. Jest autorem m.in. książki pt.: „Efekt kameleona. Psychologia naśladownictwa” (2016), w której skupił się na analizie naśladownictwa i zysków oraz strat, jakie niesie to zjawisko. Publikuje zarówno teksty naukowe (w czasopismach zachodnich), jak i popularnonaukowe („Polityka”, „Gazeta Wyborcza”, „Newsweek”).

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––

Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Jak pokazują badania przeprowadzone na użytek kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”, 69 procent Polek i Polaków potwierdza, że było świadkami przemocy słownej wobec osoby z otyłością, a co trzecia osoba chorująca na otyłość spotkała się z dyskryminacją słowną w gabinecie lekarskim. Obecnie na otyłość choruje w Polsce co czwarta osoba dorosła, a ponad połowa kobiet i dwie trzecie mężczyzn mają nadwagę. Choroba otyłościowa została oficjalnie uznana za pandemię. Skala ta jednak wciąż nie przekłada się na społeczne zrozumienie tego tematu. „Chorzy na otyłość są narażeni na powszechną stygmatyzację poprzez nieuprawnione przypisywanie chorym negatywnych cech, jak: lenistwo, brak silnej woli czy też zaniedbanie. Tymczasem wyniki aktualnych badań naukowych wyraźnie wskazują na fakt, że ta przewlekła choroba jest takim samym zaburzeniem homeostazy organizmu jak każde inne schorzenie, a nie winą chorego” – piszą we wstępie do „praktycznego słownika” Jak wspierająco mówić o chorobie otyłościowej prof. dr hab. Paweł Bogdański i dr hab. Mariusz Wyleżoł.

Z czego więc wynikają niezrozumienie i stygmatyzacja osób chorujących na otyłość? Dlaczego ruchy promujące „ciałopozytywność” nadal budzą żywe emocje i kontrowersje? Czego brakuje w naszej przestrzeni społecznej, aby osoby z chorobą otyłościową nie były z tej przestrzeni wykluczane? I jak rozmawiać o otyłości, aby nie dyskryminować?


W dyskusji wzięli udział:

Natalia Skoczylas – specjalistka antyprzemocowa i antydyskryminacyjna, prawniczka. Współautorka projektu „Vingardium Grubiosa i książki Grubancypacja. O grubości bez przepraszania”.

Katarzyna Głowińska – prezeska Zarządu FLO – Fundacji na rzecz Leczenia Otyłości. Wieloletnia działaczka społeczna. Od sześciu lat prowadzi i koordynuje Grupę Wsparcia Stępińska, działającą przy Szpitalu Czerniakowskim w Warszawie dla pacjentów z nadwagą i chorujących na otyłość, a także Grupę Wsparcia dla Rodziców Dzieci chorujących na otyłość. Sama od dzieciństwa zmaga się z chorobą otyłościową, przez którą doświadczyła wykluczenia w wielu przestrzeniach życia. Codzienne rozmowy z pacjentami są istotnym elementem jej życia, dzięki któremu odnajduje w sobie siłę i motywację do edukacji na temat choroby otyłościowej oraz walki o poprawę jakości życia i leczenia chorych na otyłość w Polsce.

dr hab. n. med. Mariusz Wyleżoł – prezes-elekt Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości, chirurg ogólny i bariatryczny, absolwent Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, aktualnie pracownik naukowo-dydaktyczny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Związany z chirurgią bariatryczną od 30 lat. Jest członkiem honorowym Stowarzyszenia Pacjentów Bariatrycznych w Polsce „Maximus”. Od 2013 roku jest członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma Obesity Surgery, w którym to czasopiśmie pełni aktualnie funkcję Associate Editor. Posiada specjalizację europejską z zakresu leczenia otyłości (European SCOPE fellow).
Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 


––

Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Wnioski z rozmaitych badań i raportów na temat naszej seksualności są spójne: stajemy się coraz bardziej otwarci na eksperymentowanie w seksie. W „Narodowym Raporcie o Seksualności 2024” 80 procent badanych zadeklarowało potrzebę pozbywania się tabu w życiu seksualnym. Badania przeprowadzone na potrzeby raportu „Zdrowie, życie seksualne i funkcjonowanie w związkach w okresie pandemii COVID-19” pokazały z kolei, że w trakcie pandemii wśród Polek i Polaków znacząco wzrosło zainteresowanie gadżetami erotycznymi i pornografią. Raport „Size of the sex toy market worldwide from 2016 to 2030” informuje, że wartość światowego rynku zabawek erotycznych wzrosła w latach 2016–2021 ponad trzykrotnie. Wliczają się w to również sekslalki i roboty, technologie wykorzystujące VR czy gadżety napędzane sztuczną inteligencją. Jak duże są to jednak zmiany? W jaki sposób wpływają na relacje? Jakie niosą korzyści, a jakie zagrożenia? Czy rzeczywiście coraz chętniej pozbywamy się seksualnych tabu? O tym wszystkim rozmawialiśmy podczas styczniowej Premiery Pisma. 

W dyskusji wzięli udział:

Robert Kowalczyk – seksuolog kliniczny, psychoterapeuta, biegły sądowy. Specjalista seksuolog kliniczny – Certyfikat Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego. Współzałożyciel Instytutu Psychoterapii i Terapii Seksuologicznej SPLOT, gdzie prowadzi między innymi psychoterapię indywidualną oraz par. Jest autorem podcastu Męskie światy w „Vogue Polska”. Wspólnie z doktorką Aleksandrą Krasowską prowadzi w radiu TOK Fm SEXAudycję i SEXPodcast. Uczestniczy w wielu projektach naukowo-badawczych z dziedziny seksuologii, psychologii i psychiatrii.

Klaudia Latosik – edukatorka seksualna oraz terapeutka par. Współautorka poradnika seksuologicznego o seksie po 55. roku życia Najlepsze przed Tobą. O dojrzałej sztuce kochania. Prowadzi audycję Seksafera w poznańskiej rozgłośni Afera, wyróżniona przez „Forbes Women” i Sexed na liście „100 osób wspierających edukację seksualną w Polsce”. Pracuje warsztatowo i gabinetowo w filozofii pozytywnej seksualności. Interesuje ją jak zmiany społeczne, ekonomiczne, kulturowe i technologiczne wpływają na seksualność. 

Natalia Podmokły – psycholożka i edukatorka seksualna. Na co dzień pracuje w butiku erotycznym N69. Walczy z tabuizacją seksu oraz pomaga zrozumieć swoje ciało, emocje oraz relacje międzyludzkie. W pracy skupia się na wykorzystaniu zabawek erotycznych jako element terapii różnych dysfunkcji.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

„Bezdzietne lambadziary”, „dzieciowolni”, „prokreosceptycy”, „antynatalistki” – to zaledwie kilka z szerokiej palety określeń, którymi nazywa się osoby nieposiadające potomstwa. Od ponad trzydziestu lat wysokość współczynnika dzietności w Polsce nie gwarantuje zastępowalności pokoleń. Polki i Polacy rezygnują z rodzicielstwa, choć dzieje się tak z różnych przyczyn – od coraz częściej występującej niepłodności, po zmiany kulturowo-społeczne. Co kieruje osobami świadomie nie decydującymi się na dzieci? Jak się żyje osobom niedzietnym w świecie wspierającym rodziny nuklearne? Czym jest sprawiedliwość reprodukcyjna? I czy niedzietność z wyboru to wciąż temat tabu? O tym rozmawialiśmy podczas grudniowej premiery „Pisma”.

W dyskusji wzięli udział:
Ewa Pluta – redaktorka wydań cyfrowych w „Piśmie”, autorka tekstów. Publikowała m.in. w „Kwartalniku Przekrój”, „Newsweek Psychologia” i na Newsweek.pl. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i m.st. Warszawy – dzielnicy Wawer. Autorka książki „Rubież. Reportaż wędrowny” (2022). Laureatka Nagrody Magellana i Nagrody Literackiej „Znaczenia”. Autorka reportażu „Niedzietni z wyboru”, który ukazał się w grudniowym numerze „Pisma”.

Monika Mynarska – socjolożka, psycholożka i demografka społeczna, profesorka uczelni w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, gdzie kieruje Centrum Badań nad Biegiem Życia Człowieka i Rodziny. Badaczka w Instytucie Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie kieruje polskim zespołem projektu Generations and Gender Programme (GGP). Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na decyzjach dotyczących posiadania dzieci, w tym świadomej bezdzietności oraz motywacji do rodzicielstwa, uwzględniając szeroki kontekst społeczno-kulturowy. Autorka licznych publikacji oraz uczestniczka krajowych i międzynarodowych projektów badawczych dotyczących powyższej tematyki.

Mateusz Łakomy – ekspert do spraw demografii specjalizujący się w obszarze czynników i instrumentów wpływających na dzietność, sekularnych trendów demograficznych oraz demografii politycznej. Autor książki „Demografia jest przyszłością. Czy Polska ma szansę odwrócić negatywne trendy?” Menedżer i konsultant z zakresu zarządzania oraz strategii, z doświadczeniem w pracy dla biznesu, administracji oraz instytucji pozarządowych. Członek European Association of Population Studies. Były prezes zarządu fundacji Narodowe Centrum Rozwoju Demograficznego oraz przewodniczący Komisji Spraw Narodowościowych i Demograficznych, a także członek zarządu Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. 

––
Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.
https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/