Czy słyszeli kiedyś Państwo powiedzenie: "wisi mi to kalafiorem"? W tym odcinku o genezie jego powstania oraz o innych wyrażeniach z nazwami warzyw takimi jak: głąb, cebula czy burak.

To podobno cecha narodowa Polaków. "Stara bieda" odpowiadamy zapytani o to, co słychać. Z trudnością przyjmujemy też komplementy, niełatwo przychodzi nam słuchanie podziękowań, za to wyjątkowo gorliwie przepraszamy za spóźnienie. Dlaczego? Odpowiedź można znaleźć na styku psychologii i językoznawstwa.

Tytułowy frazeologizm wydaje się być nielogiczny, wszak palców mamy dziesięć. Skąd wzięło się zatem to powiedzenie? Zajmujemy się też innym, zaskakująco związanym z dłońmi słowom. "Chrzest" i "naparstek" mają z tą częścią ciała sporo wspólnego... Ślad w języku odcisnęły także stopy - np. stopa zawodowa i prywatna, których pochodzenie również wyjaśnia ten odcinek.

Czy denaturat ma coś wspólnego z denatem? Czy biegunka ma coś wspólnego z bieganiem? A może staw w ciele człowieka jest powiązany ze stawem - zbiornikiem wodnym? Tym razem dowiadujemy się czy wyrazy, które podobnie brzmią, mają wspólne pochodzenie.

Anachronizm to celowe lub mimowolne użycie w wypowiedzi elementów językowych (słów, zwrotów, konstrukcji gramatycznych), które nie pasują do epoki, w której dana wypowiedź jest umiejscowiona. Innymi słowy, to błąd chronologiczny w języku, polegający na wprowadzeniu do wypowiedzi elementów językowych, które nie były charakterystyczne dla danego okresu historycznego. W tym odcinku dowiemy się min. skąd wzięła się nazwa... "sklep".

Nowych wyrazów uczymy się nie tylko po to, aby móc precyzyjniej wyrażać swoje myśli, ale - jak się okazuje w dzisiejszym odcinku - również dla lepszego funkcjonowania naszego mózgu. Podobno organ czyta nowe słowa w ten sam sposób jak wygraną w kasynie! Zapamiętane przez nas nowe słowo może zadziałać na mózg podobnie jak przyjemne czynności, czyli uruchomić układ nagrody.

Jak wynika z listów, które do mnie Państwo piszą, wiele zmian językowych budzi Państwa niepokój. Ale czy jest się czym martwić? Czy polszczyzna rzeczywiście jest językiem zagrożonym? I jaka jest jej przyszłość? O tym w rozmowie z prof. Katarzyną Kłosińską -przewodniczącą Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN.

Co wspólnego ma cienki płaszcz z prochem? Tym razem śledzimy nazwy niektórych części garderoby. Wyjaśnienia doczekały się także ubrania określane czasem mianem "ciuchy" i stroje, które kojarzyć mogą się np. ze strojeniem instrumentu.

Mam na imię Kasia czy nazywam się Kasia? Po którym wyrażeniu należy dodać nazwisko? W tym odcinku dowiemy się o zasadach poprawnego przedstawia się.

Przyglądamy się temu, jak po kolei małe dzieci budują w sobie słownik języka, z którym osłuchują się już w łonie matki, przez co mają wrodzone predyspozycje do jego nauki po przyjściu na świat. Jak na wyczucie i jakimi metodami dzieci osłuchują się z gramatyką?