ئێمەی مرۆڤ لە چوار قۆناغی گەشەکردنی ژیریدا.

 

قۆناغی جووڵەی ئاوتۆماتیکی لە لەدایکبوونەوە تا تەمەنی ٢ ساڵی.

قۆناغی پێش بیرکردنەوە لە تەمەنی ٢ تا ٧ ساڵی. 

قۆناغی بیرکردنەوەی کۆنکرێتی لە تەمەنی ٧ ساڵییەوە تا ١٢ ساڵی. 

قۆناغی لێکدانەوە و تێگەیشتن لە ئاڵۆزی لە تەمەنی ١٢ ساڵییەوە تا ١٨ بۆ ١٩ ساڵی. 

 

ئەم پرسە بەپێی تیۆری دەروونناسی سویسری ژان پیاژێ یە (Jan Piaget) لە سەدەی ڕابوردوودا بە زانستی دیاریکردنی ئەقڵ گەشتووە و ئەمە وەکو دیاریکردنی بنەمای گەشەکردنی ئەقڵی مرۆڤە، گرنگە ھەموو مرۆڤێک ئەو قۆناغانە ببڕێ بۆ ئەوەی بە تەواوی بە ئەقڵێکی کامڵ بگا کە مرۆڤ پێویستە پێی گەیشتبی. 

 

بەشێکی ئەم باسە پەیوەندی بە تەواوی تەمەنی مرۆڤەوە ھەیە و بە تەنیشت و لەگەڵ ئەم چوار قۆناغەدایە و لە گەورەبوونیشدا بەردەوامی ھەیە، کە چۆن ئێمە یەکەم زانیاری وەکو مرۆڤ وەردەگرین و لە مێشکماندا جێگای دەکەینەوە و دوایەش زانیاری تری دەخەینە سەر، لە ئەڵقەی داھاتوودا بەجیا ڕوون دەکرێتەوە. 

 

لەگەڵ ڕێزی نەریمان ئاغالی دا