بر اين نكته تاكيد كرديم كه براى آن كه اختيار انسان بتواند معنا پيدا بكند نياز هست گزينه‌هاى گوناگونى پيش روى او باشد كه بشود آن‌ها را نيز منطقا لحاظ نمود. يعنى حقيقت آن‌گونه‌اى آشكار و پديدار نباشد كه عقل سليم هيچ گزينه‌اى جز آن را نتواند لحاظ بكند. در اين گفتار از مضامين كتاب ايقان بهره می‌بريم تا از همين الگو براى فهم برخى مطالب دشوار معرفتى، كمک بگيريم.