Toen iemand hem vertelde “ja, je kan daar dus je eigen huis bouwen,” sprong Joost Conijn zonder aarzelen in de auto. Die rit naar Almere-Oosterwold markeerde het begin van een avontuur dat perfect past bij zijn kunstenaarschap: radicaal zelfbouw, uitgevoerde experimenten en een ontembare nieuwsgierigheid naar hoe wonen anders kan. “Volgens mij was ik gelijk in de auto gestapt toen ik dat hoorde.”
Van bosproject naar weiland
Conijns wens om een huis als kunstwerk te realiseren ontstond al rond 2008, toen hij even meedacht met een pioniersclubje in een bos langs de vaart. Dat initiatief sneuvelde — “toen brak de economische crisis uit” — maar het idee bleef sluimeren tot Oosterwold daadwerkelijk van start ging. Op de plek waar nu zijn kavel ligt was aanvankelijk niets meer dan gras. “Toen was hier niks eigenlijk. Toen was hier gewoon een weiland.”
Toch voelde hij direct de potentie: ruimte, experiment en gelijkgestemde buren die, net als hij, liever met laarzen in de klei staan dan in een showroomkeuken. “Ik wilde gewoon graag mijn eigen plek hebben. Mijn eigen huis, mijn eigen werkplaats.”
Een huis dat fietst
Al in zijn eerste plannen dook het beeld op van een ronddraaiend huis. Het uiteindelijke ontwerp werd millimeter-precies in elkaar gezet in de loods die naast de woning staat. Zijn opdracht aan de constructeur was glashelder: “Het moest zo licht mogelijk zijn, als een vliegtuig.” Dat leidde tot een stalen schaal die met een fietsaandrijving rond zijn as beweegt — een speels statement tegen logge standaardbouw.
Voor de gemeente betekende het ontwerp vooral zoeken in onbekend terrein. Conijn merkte dat juist het ontbreken van precedenten ruimte schiep: “Er zijn helemaal geen regels voor.” De vergunning voor zijn draaiende huis rolde moeiteloos door, terwijl de tweedehands romneyloods ernaast juist pagina’s extra eisen kreeg.
Oosterwold als levend atelier
De parallel tussen zijn werkwijze en het DNA van de wijk ziet Conijn haarscherp. “Ik vind het wel een fantastisch idee, ja.” Oosterwold snijdt de projectontwikkelaar eruit en legt de verantwoordelijkheid (en lol) bij bewoners zelf. Dat houdt de kosten laag, haalt bureaucratie weg en nodigt uit tot eigenzinnige oplossingen. Niet voor niets noemt hij het “een heel goed concept.”
Elke ochtendwandeling levert nieuwe schetsen op: kinderen die voor schooltijd het stortbeton van hun ouders bekijken, buren die hun yoga-matten midden op de weg uitrollen, app-groepjes die spontaan fritesavonden en volleybal organiseren. In Conijns ogen is dat precies de energie waarop de wijk moet blijven drijven. “Ik hoop dat het nooit af zal zijn.” Want, waarschuwt hij, “als het af is dan ben je eigenlijk dood.”
Vertrouwen als brandstof
Of het nu om vliegtuigen, een houtgestookte auto of een huis op wielen gaat, Conijn werkt vanuit een rotsvast vertrouwen dat alles oplosbaar is zodra je begint. Mislukking? “Nee, eigenlijk mislukt er nooit iets.” Het geheim zit in blijven zagen, schaven, vragen en leren, net zolang tot het wél past.
Nooit klaar, altijd in beweging
Wat er na zijn ronddraaiende huis komt, laat de kunstenaar voorlopig open. Een nieuw idee lonkt, maar eerst moet dit project écht af. Tegelijk pleit hij vurig voor een Oosterwold dat permanent zaagt, verplaatst en aanvult. Een wijk waar niets definitief is, maar alles elastisch en in ontwikkeling blijft. Zolang er pioniers zoals Joost Conijn rondfietsen, zal die beweging er zijn en blijft Oosterwold wat het beloofde te worden: een levende proefopstelling voor radicale vrijheid in wonen, bouwen en samenleven.
Get full access to Dit is Oosterwold at erickooijman.substack.com/subscribe
