Aflevering 4 van “Recht op Nieuws” verkent de cruciale vraag hoe onze huidige rechtsorde omgaat met de opkomst van zelfrijdende voertuigen. Presentator Jan Brouwer spreekt met dr. Nynke Vellinga, een vooraanstaand deskundige op het snijvlak van recht, technologie en mobiliteit. Zij legt haarfijn uit waarom autonome systemen niet eenvoudig in bestaande wettelijke kaders passen: verantwoordelijkheidsvraagstukken vervagen, klassieke verkeersregels botsen met algoritmische besluitvorming, en toezichtmechanismen raken achterop bij razendsnelle innovatie. Tegelijkertijd schuilt er een reëel risico in de technologische kwetsbaarheid van deze voertuigen. Wat gebeurt er wanneer sensoren falen, data worden gemanipuleerd of een auto doelbewust wordt gehackt? De potentie voor misbruik maakt de behoefte aan robuuste regulering urgenter dan ooit. Deze aflevering biedt een helder, wetenschappelijk onderbouwd en tegelijk indringend gesprek over de kansen én de risico’s van autonoom rijden. Een must-listen voor iedereen die de toekomst van mobiliteit en rechtsbescherming wil begrijpen.

Op 7 oktober werd Israël aangevallen door Hamas: meer dan 1.200 doden, grotendeels burgers. Een daad van terreur die internationaal diepe verontwaardiging opriep — en brede steun voor Israël. Maar wat volgde in Gaza zette die steun onder druk. Tienduizenden doden, honderdduizenden gewonden, en een burgerbevolking die gebukt gaat onder blokkades, bombardementen en verwoesting. Inmiddels is naar schatting 90% van de civiele infrastructuur beschadigd of vernietigd.

Juist daarom verschuift nu de aandacht: van schuld en solidariteit naar verantwoordelijkheid. Want dit conflict raakt aan het hart van het humanitair oorlogsrecht — vastgelegd in de Geneefse Conventies van 1949, geboren uit de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog. Die verdragen bepalen wat in oorlog nog wél mag, en vooral wat niet. Ze verbieden aanvallen op burgers, eisen proportionaliteit en beschermen de toegang tot voedsel, medische zorg en hulpverlening.

Voor het eerst spreekt Nederland, jarenlang onvoorwaardelijk bondgenoot van Israël, zich publiek uit voor een onafhankelijk onderzoek naar mogelijke schendingen van dat recht. Een stap die niet politiek is, maar principieel — want als we deze verdragen nog iets waard vinden, moeten we ze ook handhaven. Oók bij bondgenoten. Dat EU-onderzoek is inmiddels afgerond. De conclusie: er zijn duidelijke aanwijzingen dat Israël met haar optreden de mensenrechtenclausule in het EU-Israël Associatieverdrag schendt — vooral door onevenredig geweld, blokkades en het belemmeren van hulpverlening.

Te gast is meester dr. André de Hoogh, internationaal rechtsexpert en universitair hoofddocent in Groningen. Samen met Jan Brouwer duikt hij in de juridische fundamenten van dit conflict. Wanneer wordt oorlogsgeweld illegaal? Hoe bindend zijn de Geneefse Conventies werkelijk? En wat gebeurt er als staten — of strijdgroepen — zich er niets van aantrekken?

Een aflevering over de juridische grenzen van oorlog, en de vraag of het internationaal recht nog bestand is tegen de realiteit van vandaag.

Wat drijft duizenden Nederlanders ertoe om zich af te keren van de overheid en de wet? In de nieuwe aflevering van de podcast Recht op Nieuws duikt emeritus hoogleraar Jan Brouwer samen met onderzoeker Luuk de Boer in het fenomeen ‘soevereinen’: mensen die zich zoveel mogelijk willen onttrekken aan de regels van de overheid en soms zelf geweld niet schuwen.
Waar bewegingen als de Provo’s en krakers in het verleden via openlijk protest en burgerlijke ongehoorzaamheid het systeem probeerden te hervormen, kiezen deze soevereinen een andere, minder zichtbare route: ze gebruiken het recht om het recht te ontmantelen. Een fundamenteel andere benadering, die de rechtsstaat onder druk zet van binenuit.
Waar komt dit gedachtegoed vandaan? Waarom groeit deze beweging juist nu? En hoe gevaarlijk is ze voor de democratische rechtsstaat?  In Recht op Nieuws, de podcast van de Faculteit Rechtsgeleerdheid, gaat emeritus hoogleraar Recht en Samenleving Jan Brouwer op onderzoek uit naar deze fascinerende beweging.

Kan de overheid straks zomaar organisaties verbieden?

Binnenkort bespreekt de Eerste Kamer een nieuwe wet die de minister de bevoegdheid geeft om organisaties te verbieden die als ‘ondermijnend’ worden gezien. Wat betekent dat voor de vrijheid van vereniging en het demonstratierecht?

In de allereerste aflevering van onze nieuwe podcast Recht op Nieuws gaat emeritus hoogleraar Jan Brouwer in gesprek met universitair docent Joep Koornstra over de juridische en maatschappelijke gevolgen van deze controversiële wet.

Koornstra is specialist op het gebied van verenigingsvrijheid en promoveerde in 2023 op dit onderwerp. Samen analyseren zij de reikwijdte van de wet, mogelijke risico’s én wat dit betekent voor actiegroepen, politieke partijen en de rechtsstaat in het algemeen.

Beluister aflevering 1 nu op Spotify & iTunes!

Thema: Mag de overheid straks zomaar organisaties verbieden?

Recht op Nieuws biedt maandelijks een verdiepende blik op de actualiteit door de bril van het recht. Voor studenten, juristen en iedereen met interesse in de rol van wetgeving in onze samenleving.