Devotional (3rd February 2021)

Topic (1st – 7th February 2021) – “Ka Por ka jong U Blei” (God’s Timing)

“Hynrei uta u angel u la ong ha u, Wat sheptieng, ko Sakharaia: naba la shah shkor ia ka jingduwai jong me; te ka tnga jong me Ka Elisabet kan kha khun shynrang ia me, bad men khot ia ka kyrteng jong u u Ioannis.” (Loukas 1:13) **************************************

Bunsien U Blei U shim ia ka por ka jong U ban jubab ia ki jingduwai ki jong ngi bad kam long kaba suk na ka bynta jong ngi ban sngewthuh. Bad kata kala jia ruh bad U Sakharaia, uba long u Lyngdoh ha uba U Angel Gabriel u la wan ban mihpaw ha u katba u dang don ha ka duwan ha ka temple ha Jerusalem, U Angel u la ong ia U Sakharaia (Loukas 1:13) “Wat sheptieng, ko Sakharaia: naba la shah shkor ia ka jingduwai jong me; te ka tnga jong me Ka Elisabet kan kha khun shynrang ia me, bad men khot ia ka kyrteng jong u u Ioannis.” Peit bha ia ito i kyntien iba U Angel u ong, “la shah shkor ia ka jingduwai jong me,” nga ngeit ba ka jingduwai ka jong U Sakharaia ka la long la slem bha, ba u duwai ba U Blei Un ai khun ia ki, bad kumta ha kane ka por ba U Angel u wan ban wanlam ia kane ka khubor U Sakharaia u la don hapdeng ka jingbymlah ban ngeit namar ha kane ka ka por ka Elisabet ka lok jong u kala tymmen. Namar kane ka jingbymngeit ka jong U Sakharaia ka la pynlong ia u u bymnang kren haduh ban da la kha ia u khun jong u (Loukas 1:20). U Sakharaia u la artatien, hynrei U Blei te U kynmaw ia ka jingpan U Sakharaia bad U kynmaw ia ki jingduwai jong u bad ha ka por ka jong U Blei U la jubab ia ka jingduwai ka jong U Sakharaia. Hooid ha ka jingpyrkhat ka jong U Sakharaia ka jubab ka jong U Blei ka la long slem ban ia kaba u khmih lynti, hynrei U Blei te Um klet bad U la ai ia kaba U Sekharaiah u pan bad u la ai tam ruh nalor kaei kaba u la pan. U Sakharaia u pan ia u khun shynrang, hynrei U Blei U la ai ha u ia u khun shynrang bad u khun jong u u la long ruh u nongiathuhlypa ia ka jingwan ka jong U Messiah. Nga ngeit ba ka la long ka jingkmen kaba khraw ia U Sakharaia ban tip ba u khun jong u u long ruh u nong pynbna ia ka jingwan U Messiah.

Kane ka jingjia nga ngeit ba kan long ka jingai mynsiem ia ngi bad kan long ruh ka jingpynkynmaw ia ngi ba katno ka long kaba kordor ban ap ia ka por ka jong U Blei watla ka slem, hynrei haba ngi ap, U Blei U ai ia kaba bha tam na ka bynta jong ngi.

Jingduwai: - “Ah U Blei, nga ainguh ia Me ba Me long U Blei U ba ju iohsngew bad shahskhor ia ki jingduwai ki jong nga, bad Me long U Blei Uba tip ruh ban ai ha nga ia kaba bha tam.” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (2nd February 2021)

Topic (1st – 7th February 2021) – “Ka Por ka jong U Blei” (God’s Timing)

“Namar ki jingmut jong Nga kim long kum ki jingmut jong phi, lymne ki lynti jong phi kum ki lynti jong Nga, ong U Trai.” (Isaiah 55:8)

**************************************

Haba phi don hapdeng jong ki jingeh bad phi la duwai sha U Blei, hynrei phim iohi ia ka jubab, hato phin kein noh na kaba duwai? Em, kam dei ban long kumta, ka kamram ka jong ngi kum kiba ngeit ka long ba ngin iai duwai, ngin iai shaniah ha U Blei, namar phi tip, ba kaei kaei kaba U Blei U leh ha ka jingim ka jong ngi ka long na ka bynta ka jingbha ka jong ngi. Kum kiba ngeit ngi hap ban pdiang ia ka “Em” ia ka “ap” bad ia ka “Hooid” na U Blei ha man ba ngi pan ne ngi duwai sha U, namarba ngi tip ba U Blei jong ngi U long U Kpa jong ngi Uba tip bad Uba sumar ia ngi wat hapdeng ki jingeh kiba ngi dei ban iaid lyngba. Shu buh mynta lada u doctor u dei ban puid, u hap ban ot ia ka doh jong phi kan don ka jingpang, hynrei lada kata ka jingpuid kan pyllait ia phi na ka jingiap, hato phin dang ong ba u Doctor udei uba sniew tang namarba phi pang na kata ka jingpuid? Em, nga ngeit ba phin nym ong kumta namar u la pyllaitim ia phi. Ka long kumta bad U Blei ruh, U Blei Un nym pynkut noh kynsan kynsan ia ki jingeh jong nga bad jong phi, teng teng ngi hap ban im bad kita ki jingeh, tangba kynmaw ba haman ka por ba ngi iaid lyngba kine ki jingeh U Blei Un iai pasiaw ha ngi, kumba U leh ia U Paul ban ong, (2 Korinth 12:9) “Ka jingaiei jong Nga ka dap biang ia phi.” Kumta kalong kaba dei ia ngi ba wat haba ngim ioh ia ka jubab na U Blei kumto kumto hynrei to ngin iai ap ia ka por ka jong U Blei ha ka jingim ka jong ngi, namarba U Blei U tip ban ai ia kaba bha tam na ka bynta jong ngi.

Ha ka jingim ka jong nga, nga long kumne kumba nga long kam dei na ki jingbha kiba nga mad, hynrei ki dei lyngba ki jingshitom kiba bun ba nga la dei ban iaid lyngba. Nga sngewthuh shai mynta, lymda dei na ki jingshitom kiba nga la mad ha ki snem 1996 ter ter, ngam long kumne kumba nga long mynta. Nga sngewthuh mynta ba lyngba kita ki jingeh U Blei U phrang ia nga ban pynlong ia nga u shakri u jong U, U Blei U sngewtynnad ban pynlong ia ngi kiba shidur bad U ban ia kaba U buh ia ngi ha ka suk ka sain bad ia kaba ngin jngai na U. Kumta ka long kaba donkam ia ngi ban ap ia ka por ka jong U Blei wat hapdeng ki jingeh kiba bun kiba ngi dei ban iaid lyngba. U Blei lyngba U Isaiah U pynkynmaw ia ki khun Israel bad ia ngi, ‘ba ki jingmut jong ngi kim iadei bad ki jong U Blei’ (Isaiah 55:8-9), kumta ka dei ia ngi ban ap ia ka por ka jong U Blei.

Ka Diet Eman kaba dei na Netherlands, kadei ka briew kaba la mad jingeh ha ka por jong ki Nazi, kadei kawei na ki briew kiba la pyllaitim ia kiba bun ki Jiw ha ka por jong ka Thmabah kaba II, ha ka kot kaba ka ai kyrteng “Things We Couldn't Say” ka thoh kumne, “I had no real communication with anyone at the time, so I was totally dependent on God. And he never failed me.” (Ki don ki por ba ngam ioh lad ban iakren badno badno, kumta nga shaniah tylli beit ha U Blei. Bat Um ju iehnoh noh ia nga). Ka thoh ia kine ki kyntien ha ka por jong ka jingeh kaba ka mad, kaba ka sngew teng teng wat ki jingduwai ruh U Blei Um sngew, hynrei namarba kam iohlad ban iathuh hano hano kumta ka shu shaniah tylli beit ha U Blei, bad ha ka por ka jong U Blei U iai jubab ia ki jingduwai ki jong ka.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ngan long borabor uba iai shaniah ha Me bad ha ka por ka jong Me, namarba Me tip ban ai ia kaba bha tam na ka bynta ka jingim ka jong nga.” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (1st February 2021)

Topic (1st – 7th February 2021) – “Ka Por ka jong U Blei” (God’s Timing)

“Sa shibit arbit, te phin ym iohi ia Nga: bad sa shibit arbit pat, te phin iohi ia Nga, naba Ngan sa leit noh sha Uta U Kpa.” (Ioannis 16:16)

**************************************

Ka phang ia kaba ngin ia peit ha kane ka taiew (1st – 7th February 2021) ka long, “Ka Por ka jong U Blei” (God’s Timing). Kane ka phang ka long kaba donkam haduh katta katta ia ngi ba ngin ia peit, namarba ngi la im ha ka juk ha kaba ngi iohi ia ka jingroi sted jong ki kor ki bor (Technology) bad da ka jingroi sted jong ki ngi iohi ba ka pynsted ia kiei kiei, bad ka pynlong ia ki briew ban pyrkhat ba kaba ap kala dei kaba sniew, ka ba sted ka dei kaba bha. Nga ngeit ba kane ka topic kan iarap ia ngi ba watla ka dei ia ngi ban ap ia kaei kaei kaba ngi pan ngin ap katkum ka por ka jong U Blei, namarba ha ka por ka jong U Blei hi Un ai ia kaba bha tam na ka bynta jong ngi.

Nga kynmaw shisien namar ka jingthut jong ka internet ha iing, nga la phone ban complaint bad kita ki linemen ki la buh ia ka por ban wan bad ki ong, ‘Ba kin wan ha ka por hapdeng 1 baje noh phai sngi bad 5 baje janmiet,’ namarba ngam tip katno por kin wan kaba nga dei ban leh ka long tang ban shu ap ia ita i por iba ki la buh.

U Jisu ruh ula pynkynmaw ia la ki synran ba ma U Un sa leit noh napdeng jong ki bad ka dei ia ki ba kin iai ap ia ka por ka jong U Blei (Ioannis 16:16). Hadien jong ka jingmihpat ka jong U Jisu haba U la don biang hapdeng jong ki, ki la iakmen bad ki la iapyrkhat ba mynta te Un seng ia ka hima jong U ha kane ka pyrthei. Hynrei, U Jisu U la ong biang ia ki (Ki Kam 1:7), ba Un sa leit noh bad ka dei ia ki ba kin ap sa katto katne. Hynrei katba ki dang ap ia ka por ka jong U Blei ka dei ia ki ba kin leh ei ei ym ba kin shu shong kli kti, U Jisu haba U phah ap ia ki U ai ia ki bad ka kam, u ong (Ki Kam 1:8) “Phin long ki nongphla ia Nga ha Jerusalem, bad ha Judia baroh bad ha Samaria bad haduh bakut ka pyrthei.” Bad na ka bynta kane U la kular ruh ia U Mynsiem Bakhuid U ban ai bor ia ki ba ki lah ban pyndep ia kane ka kam kaba U la shaniah ha ki.

Ngi ruh ngi ap bad ngi ap ia ka por ka jong U Blei ha kaba Un phah pat ia U Jisu sha kane ka pyrthei ba Un wan biang ha ka jingwan arsien ka jong U, kaba U Jisu U la kren shai ba ym don uba tip ia ka por, kumta katba ngi dang ap ia kata ka por ka jong U Blei to ngin nym shong kli kti, hynrei ngin ap da kaba ngi iai phla ia U Jisu ha ka jingim ka jong ngi kaba manla ka sngi.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ka jingim bad ki ktien kiba nga kren manla ka sngi kin long ka jingsakhi ia Me, iarap ruh ba katba nga dang ap ia ka por ka jong Me ngan iai ieit ban phla ia Me ha ki por bad jaka baroh.” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (31st January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“Hangta ngan dang ioh jingsuk pat; shisha kein ngan da shad kmen ha ka jingshitom.” (Job 6:10)

*************************************

Ha ka kot kaba la ai kyrteng, “Learning of God” ha ka sla kaba 50, Ka Amy Carmichael ka iathuh ia kawei ka jingjia kaba la jia katba ka dang ialam ia ki khynnah ban leit ban peit ia uwei u bania (goldsmith) uba shna ksiar, haba ki la iapeit hangta, kita ki khynnah ki la pynleit jingmut bha ban peit ia kaei kaba une u bania u leh, ki la iohi ba u shim ia kata ka sati kaba u shna u thang ia ka ha ka ding, nangta u shim biang u shoh ia kata ka ksiar, kumta shi kumta bad bun bun sien u leh kumta. Iwei na kita ki khynnah ila kylli i ong, “Sa katno phin thang ia kato ka ksiar bad sa katno phin dang shoh ia ka? Bad kumno ruh phin tip ba kato ka ksiar ka la khuid?” Oh, ong uta u bania, “Until I can see my face in it” (Haduh ba ngan da iohi ia ka dur ka jong nga ha ka). Ka Amy ka pynkut bad ka ong, kata ruh ka dei ka jingthmu ka jong U Blei ha ka jingim ka jong ngi.

Bunsien U Blei U shah ia ngi ba ngin mad ia ki jingeh kiba bun ha ka jingim, to tip ba kita ki jingeh kiba ngi dei ban mad bad ban shah ki long namarba U Blei U kwah ban phrang ia ngi, namarba ka jingthmu ka jong U Blei ia ka jingim ka jong ngi ka long ba ka jingim ka jong ngi kan phalang ia ka dur ka jong U Blei hi. Ka jingthmu jong kane ka jingim kaba U Blei U la thaw ka long, ba kane ka jingim ka jong ngi kan reflect ne kan pyntyngshngain ia ka dur ka jong U Blei lyngba ka jingim ka jong ngi. Kumta U Blei Un iai phrang ia kane ka jingim ka jong ngi lyngba ki jingeh bad ki jingtynjuh kiba bun tad ynda U la iohi ia ka dur ka jong U ha ngi. Bad dei haba ngi tip ia kata ka jingthmu ka jong U Blei ba wat hapdeng ki jingeh pynban ngin shad kmen, namarba ngi tip ba haba ngi don ha ki jingeh ngi don ha ka jingpynjanai ka jong U Blei ia ka jingim ka jong ngi ban iahap katba kum ka jingthmu ka jong U ba ngin long kiba shidur bad U Blei.

Ngi pule shaphang U Job, wat hapdeng ki jingeh kiba u mad, u la duh ia ki khun, ia ki jingdon jingem, u mad ia ka jingpang pynban u dang ong, (Job 6:10) “shisha kein ngan da shad kmen ha ka jingshitom.” U shad kmen wat hapdeng ki jingshitom namarba u tip ba kita ki jingshitom ki long ban phrang ia ka jingim ka jong u ba u lah ban ialong shidur bad U Blei hi.

Jingduwai: - “Ah U Blei, nga ainguh ia Me namar ki jingeh bad ki khuslai ha ka jingim, namarba nga tip ba Me phrang ia nga lyngba ki jingeh ba ngan iohlong kiba shidur bad Me.” - Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (30th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“Phi la lah thmu ia kaba sniew pyrshah ia nga; hynrei U Blei U la thmu ia ka ia kaban pynbha, ia kaban pynlong ka lad, kumba ka long ha kane ka sngi, ia ka ban pynim ia ki paidbah ba bun.” (Jenesis 50:20)

**************************************

Ngim dei ban klet ia kane ka jingshisha, ba U Blei U don ia ka plan ha ka jingim ka jong ngi iwei pa iwei, kumba U don ia ka plan ha ka jingim ka jong U Joseph. Kaei kaba pynlong ia u Joseph ba u lah ban shah ia kiba kat kine ki jingeh? Kat ban shah die ha la ki jong ki hymmen, ban shah set byndi haba u khlem leh ia kaba sniew, nga ngeit ba ka dei kaba U Joseph u tip ba U Blei U don ia ka plan ha ka jingim ka jong u, ka plan kaba bha na ka bynta ka jingim ka jong U Joseph.

Sngewsih ban ong ba don shibun ki khun samla ha kine ki sngi kiba khein duh ia la ka jingim, ki ong, “leh aiu ban im ym sngewdon jingmyntoi.” Don kiba dkhat noh iala ka jingim tang namar ki jingeh, ki klet ba U Blei U don ka plan na ka bynta ka jingim jong ki, ong U Jeremiah, (Jeremiah 29:11) “Nga tip ia ki jingthmu kiba Nga pyrkhat shaphang jong phi ong U Trai, ki jingmut ka jingsuk kein te ym jong ka jingsniew ban ai jingkyrmen ia phi ha ka por bakut jong phi.” U Blei U don ka jingthmu na ka bynta ka jingim ka jong nga jong phi, ngi wan sha kane ka pyrthei ym ba shu jia ryngkhat, hynrei ngi wan namarba U Blei U don ka jingthmu. Don ki khun samla ha kine ki sngi kiba namar ki jingeh kiba ki ki iakynduh ki ong ia ki kmie ki kpa, ‘balei phi kha ia ngi?” Ki sngew kumba ki wan sha kane ka pyrthei tang da ka mon jong ki kmie ki kpa, ki klet ba U Blei kumba U la kren ha U Jeremiah (Jer. 1:5) “Naduh bym pat pynlong ia me ha ka kpoh ka kmie jong me Nga la ithuh ia me.” Kumta haba ngi wan sha kane ka pyrthei ka dei namar ba U Blei U don ka jingthmu ia ka jingim ka jong ngi.

Lada phin phai sha ka kitab Jenesis 37:5-11, ka iathuh ha ngi ia kata ka plan kaba U Blei U ladep pyni lypa ha U Joseph lyngba ka jingphohsniew mynba U Joseph U dang don 17 snem ka karta, ba kumno kita ki song kba kiba ki la ia ot baroh ki la iadem ia ka song kba jong U Joseph bad kumno ba ka sngi u bnai bad 11 tylli ki khlur ki la wan ban dem ia U Joseph. Kata ka dei ka plan ka jong U Blei, ba U Blei ha kawei ka sngi Un sa pynlong ia ka jingim ka jong U Joseph ka jingim kaba khraw. Bad nga ngeit skhem ba U Joseph hapdeng ki por jong ki jingeh bad ki jingialeh ha ka por ba ki hymmen ki la die ia u, ka dei kane ka jingiohi ia kaei kaba U Blei Un sa leh ha ka jingim ka jong u ba wat hapdeng ki jingeh pynban u iengskhem. Nga ngeit skhem ruh haba u Joseph u don ha ka iing u Potiphar hapdeng ki jingeh kiba u iakynduh ban jop ia ki jingpynshoi jong ka lok u Potiphar, bad haba u ladei ban shah set ha ka iingbyndi, ka dei kane ka jingkular ka jong U Blei kaba kyrshan bor ia U Joseph ba u lah ban iaineh haduh kaba kut wat hapdeng ki jingeh. Kumta kumba long U Joseph to ai ngin tip ba haba ngi dei ban iaid lyngba ki jingeh, ai ngin iaishah namarba b akita ki jingeh kiba ngi mad ki long ban pynjanai ia ka plan ka jong U Blei ha ka jingim ka jong ngi kum kiba ngeit.

Jingduwai: - “Ah U Blei, aibor ia nga ba nga lah ban shah ia ki jingeh kiba nga dei ban iaid lyngba da kaba sngewthuh ba kita ki jingeh ki long ban pynjanai ia kata ka jingthmu ka jong Me ha ka jingim ka jong nga.” - Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (29th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“U Jisu te U la iathuh ha u, Men ieit ia U Trai Uba U Blei jong me da ka dohnud jong me baroh, bad da ka mynsiem jong me baroh, bad da ka jingmut jong me baroh” (Mathaios 22:37)

**************************************

Kawei na ki media ba paw khmat ha Ri America kaba la tip kum ka USA Today ka la leh ia kawei ka jingjurip (Survey) da kaba ka kylli ia ki briew ia kawei ka jingkylli kaba sngewtynnad, ka jingkylli kaba ong, “What would you ask God or some other supreme being if you could ask one question?” (Kaei kaba phin kylli ia U Blei na ia kino kino ki jingthaw kiba kham halor ban ia phi lada phi ioh ban kylli kawei ka jingkylli?). Hadien ba ki la pynmih ia ka jubab halor kata ka jingkylli ki shem ba ka jubab kaba nynkong eh kaba ki briew ki la jubab ka long, what is my purpose in life? (Kaei ka jingthmu jong ka jingim ka jong nga?)

Hato phi ruh phi tip kaei ka jingthmu jong ka jingim ka jong phi? Hato phi la ju pyrkhat ia kane ka jingkylli? Ka long kaba donkam ia ngi ba ngin tip kaei ka jingthmu jong ka jingim bad ban ialeh ban im katkum ka jingthmu ka jong U Blei. Don ki briew kiba ong leh aiu ban pyrkhat ia kata ka jingim? Im la ka im kumne shi sngi shi sngi ka la biang, balei ngin pyrkhat ia kata ka jingim ne shaphang ka jingim, U Socrates u pynkynmaw ia ngi u ong, “The unexamined life is not worth living.” (Ka jingim kaba khlem da tynjuh kam long ka jingim kaba shongdor). Ka jingthmu kaba khraw bad kaba kongsan eh ka jong ka jingim ka jong ngi ki briew ka long ban don ka jingiadei bad ka jingiasyllok bad U Blei (Having relationship with God). Ka Bible ka iathuh ia ngi ba U Blei U la thaw ia ngi ha ka dur ka jong U hi, bad ka jingthmu jong U Blei haba U thaw ia ngi ki briew ka long, ba Un ioh ban iasyllok bad u briew. Bad dei kata kaba long ka jingthmu ba kongsan eh jong ngi ki briew haba U Blei u la thaw ia ngi, ban don ka jingiasyllok bad la U Nongthaw. U St. Augustine u ong, “God has made us for Himself and our hearts are restless until they find their rest in Him” (U Blei U la pynlong ia ngi na ka bynta jong U bad ka dohnud ka jong ngi kan long kaba khih phaloh lymda ka ioh ia ka jingjahthait ha U Blei). Ka jingim ka jong u briew kan long kumta, kan khih phaloh bad kam nym lah ban shem ia ka jingmut ba shisha lada kam don ka jingiasyllok bad ka jingiadei kaba jan bad U Blei.

U Jisu U la iathuh ha ngi ia ka jingthmu jong kane ka jingim bad u ong, Mathaios 22:37, “U Jisu te U la iathuh ha u, Men ieit ia U Trai Uba U Blei jong me da ka dohnud jong me baroh, bad da ka mynsiem jong me baroh, bad da ka jingmut jong me baroh.” Ka Corrie Ten Boom wat hapdeng ka jingshah lehbein ha ki Nazi ka shem, ba dei tang haba ka don ka jingiadei bad U Blei ba ka ioh ban mad ia ka jingsuk bad ia ka jingthmu ba shisha jong ka jingim bad ka thoh ia kine ki kyntien, “The foundation of our happiness was that we knew ourselves hidden with Christ in God. We could have faith in God’s love—our Rock who is stronger than the deepest darkness.” (Ka nongrim jong ka jingkmen ka jong ngi ka dei haba ngi tip ba ngi rieh ialade bad U Khrist ha U Blei. Ngi lah ban don ka jingngeit ha ka jingieit ka jong U Blei- Uba long U Mawsiang jong ngi Uba kham khlain bor ban kaba jylliew tam jong ka jingdum). Ai namar kata ba ngin sngewthuh ba ka jingthmu hi jong ka jingim ka jong ngi ka long ba ngin don ka jingiadei bad U Blei, ban iasyllok bad U man ka por, bad dei hangta ruh ba ngin sa lah ban ioh ia ka jingkmen wat hapdeng ki jingeh kiba ngi ngi mad.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ngan lah ban don ka jingiadei kaba jan bad Me, ba ngan ieit ban iasyllok bad Me namar dei kata kaba Me kwah eh na nga.” - Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (28th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“U Trai ki paid long ka kyrteng jong U: Uba khraw ha ka jingpyrkhat, bad Uba donbor ha ka kam; Uba ki khmat jong U ki peit ha ki lynti baroh jong ki khun bynriew; ban ai ha uwei uwei baroh katba kum ki lynti jong u, bad katba kum u soh ki jingleh jong u.” (Jeremiah 32:18-19)

**************************************

Hadien ba ki la pynlut da ki million dollar ha ka jingtrei ne ha ka project kaba neh 40 snem, ki scientist ki khlem lah ban iashem ia kita ki briew ne jingthaw (being) kiba kham halor ban ia ki briew ne ki jingthaw kiba kham pher na ngi ki briew kiba ki ong ki ‘Extra-terrestrial being.’ Hynrei watla katta ka jingwad jong ki ka dang bteng. U Robert Jastrow uba long u Director jong ka Mount Wilson Institute u ong haba u kren shaphang kata ka project, “We expect to find beings superior to us…. Not only technically, but perhaps spiritually and morally.” (Ngi khmih lynti ban shem ia ki jingthaw kiba kham halor ia ngi…ym tang ha ka rukom pyrkhat hynrei lehse ha kaba kynja mynsiem bad jingtip briew). Ka jingkhmih lynti jong U Robert Jastrow bad kiwei pat ki scientist ka long, ba kin iashem ia kita ki ban long kham halor ia u briew ki ban batai ia ngi ki briew ia ka jingthmu jong ka jingwan ka jong u briew sha kane ka pyrthei, bad ha ki kyntein jong U Jastrow u ong, “We hope that an alien civilization billions of years old will be able to tell us why we are here?” (Ngi kyrmen ba ka jingim jong kita ki jingthaw ba khyllah ba la long da ki lak ki snem kan lah ban iathuh ia ngi balei ba ngi don hangne?)

Ha ka kot kaba la ai kyrteng “Show Me God: What the Message from Space is Telling Us about God” U Fred Heeren u thoh kumne, “People want a higher companion, but not too high… people are looking for an intermediate …but someone who can still identify with us a fellow creature” (Ki briew ki kwah ia u paralok ba kham halor, u ban ym long pat uba khraw palat … ki briew ki wad ia u nong korbar u ban longpdeng… hynrei uta uba lah pat ban pyniasyriem ialade bad ngi kum ki para jingthaw). Ka jingeh jong kine ki briew ka long ba ki iit ha ka jaka ka bym dei, lada ki la iit ia U Blei khlem pep ia ki jingkylli jong ki yn lah ban jubab, yn lah ban jubab ia ka daw balei ba ki wan sha kane ka pyrthei? yn lah ban jubab, kaei ka jingthmu jong ka jingim ka jong u briew ha kane ka pyrthei? Ka jingeh kumba long ki jong U Robert Jastrow, kiba bun ki briew ki iit ia ka jubab halor ka jingthmu jong ka jingim ka jong ki ha ka jaka ka bymdei. U Jeremiah u kren shai (Jeremiah 32:18-19) ba dei U Blei U ba buh bad Uba khmih ia ki lynti ki jong ngi ha kane ka pyrthei.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ngan iit ia Me ha ka jingim ka jong nga, ba nga la ban shem ruh ia ka jingmut kaba shisha jong ka jingim.” - Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (27th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“Naba Nga tip ia ki jingmut kiba Nga pyrkhat shaphang jong phi, ong U Trai, ki jingmut ka jingsuk kein, te ym ki jong ka jingsniew, ban ai ka jingkyrmen ia phi ha ka por bakut jong phi.” (Jeremiah 29:11)

**************************************

Kiba bun ki briew ki ong ba ki jingjia kiba jia ha ka jingim jong ngi ki briew ki jia ryngkat bad ka jingthmu, hynrei don ruh shibun ki bym sngew iahap bad kata, ki ngeit ba kane ka jingim ka jong u briew ha kane ka pyrthei ka dei kaba shu jia ryngkhat bad ka dei kaba la pynlong da ki jingjia bapher bapher kiba ngi dei ban mad bad iashem ia ki katba ngi dang im ha kane ka pyrthei, hynrei kam don ka jingthmu ba kyrpang jong kane ka jingim. Hynrei ka long kaba phylla ba wat ki agnostics (ki briew kiba artatien ia U Blei) ki dang don hi ka jingpyrkhat ba kiei kiei ki jia bad ka jingthmu, watla kim tip uei uba pynjia ia kita kiei kiei kiba jia.

Ka Bible ka iathuh shai ba haba U Blei U pynlong ia kane ka pyrthei, U la thaw ia ka bad U la pynlut ia ki sngi ban pynlong ia kane ka pyrthei ryngkat bad ka jingthmu, ym dei ba kane ka pyrthei ka shu long hi, ym dei ba ma ngi ki briew ngi shu long hi, dei U Blei Uba thaw ia ngi ha ka dur ka jong U hi, bad nga ngeit haba U thaw ia ngi U don ka jingthmu. Namarba ym don uno uno u briew u ban shu thaw ia kaei kaei ne kano kano khlem ka jingthmu. U Jeremiah u iathuh shai ba U Blei U don ka jingthmu bad ka jingpyrkhat kaba bha na ka bynta jong ngi haba U thaw ne U pynlong ia ngi (Jeremiah 29:11). Hynrei ka jingkylli kaba mih ka long, kumno ngin tip ia ka jingthmu ka jong U Blei na ka bynta ka jingim ka jong ngi? U E. Stanley Jones u ong, “Prayer is aligning ourselves with the purposes of God.” (Ka jingduwai ka long ban pyniahap pyrla ialade bad ka jingthmu ka jong U Blei). Kaba mut ne thew ba lada ngi kwah hi ban tip ia ka jingthmu ka jong U Blei na ka bynta ka jingim ka jong ngi, ka jingduwai ka dei kaba donkam ha ka jingim ka jong ngi kum kiba ngeit.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ngan iai ieit ban leh ia kaei kaba Me ong ia nga ban leh, namarba nga tip ba Me don ka jingthmu na ka bynta kawei pa kawei ka bynta ba nga dei ban leh ha ka jingim ka jong nga.” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (26th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“Kiba iakhmih ia kata ka jingkyrmen basuk, bad ia ka jingmihpaw ka burom jong U Blei Bakhraw bad U Jisu Khrist U Nongpynim jong ngi: Uba la aiti noh ialade na ka bynta jong ngi” (Titos 2:13-14)

**************************************

Ha ka Snem 1940, U Samuel Beckett u la thoh ia kawei ka play kaba u la ai kyrteng, “Waiting for Godot,” ia kane ka play la niew ba ka long kaba kham pher na kiwei pat ki play ne ki drama, ha kane ka play la pyni ia arngut ki briew kiba ieng ha ka rynsan, kiba ki kti ki bsuh ha ki pla patlun, bad ki ia peit iwei ia iwei pat, ym don ei ei ha kata ka play, ym don kano kano ka action, ym don plot, ka shu long beit ka jingpyni ia ki arngut ki briew kiba ieng ban ia peit iwei ia iwei pat ban ap ia u/ka Godot ban wan.

Hynrei ka jingkylli kaba la mih ka long, kaei kane ne une u Godot? Hato udei u briew ne ka briew? Ne udei U Blei? U Lewis Smedes u mutdur ia u/ka Godot bad u ong, “Godot stands for the pipe dreams that a lot of people hang on to as an escape” (Godot hangne ka ieng na ka bynta ka jingphohsniew ba jylliew kaba kiba bun ki briew ki snoh ban buhrieh ialade). Ha kaba kut jong kata ka play kine ki briew ki ia ieng hi hangta ha ka rynsan ki khlem leh ei ei tangba ki shu ap. Haba la rakhe ia ka jingdap 50 snem jong kata ka play, la don ba kylli ia U Beckett, ‘to iathuh noh ha ngi uei ne kaei kane ka Godot? U la jubab u ong, “How should I know? (Kumno ngan tip?).

Kane ka play, Waiting for Godot, ka dei ka pharshi kaba kren ia ka jingim ka jong ki briew, ka jingim kaba thylli, ka jingim ka bym don jingmut, ka jingim kaba ap ia kaei kaei kaba kim tip, kata ka dei ka jingim ka bym don jingmut jong u briew haba u ap ia kaba um tip la kan wan ne em. Ka jingim ka jong u briew lada khlem U Blei kan long kumta, kan long ka jingim kaba thylli, ka bym don jingmut, bad ka jingap kaba lehnohei. Hynrei kynmaw kum kiba ngeit ba ka jingim ka jong ngi ka long kaba don jingmut, ka jingap ka jong ngi ia U Trai ka dei kaba ngi tikna ba Un wan pat, kam dei kaba khlem jingmut. U Paul u ong ia U Titos (Titos 2:13-14) “Kiba iakhmih ia kata ka jingkyrmen basuk, bad ia ka jingmihpaw ka burom jong U Blei Bakhraw bad U Jisu Khrist U Nongpynim jong ngi: Uba la aiti noh ialade na ka bynta jong ngi.” Ka jingkhmih jong ngi kiba ngeit kam long kum kita ki briew kiba ap ia u/ka Godot hynrei ka dei ka jingkhmih lynti kaba don jingmut kaba ngi khmih lynti ia kata ka jingkyrmen kaba suk. Bad kata ka jingkyrmen kaba don jingmut kan iarap ia ngi ba ngi lah ban iengskhem wat hapdeng ki jingeh ba ngi dei ban iaid lyngba ha ka jingim.

Jingduwai: - “Ah U Blei, nga ainguh ia Me ba ka jingim ka jong nga kam long kaba thylli, bad Me ah Trai, ka jingim ka jong nga ka long kaba dap kaba shlei namar ka long ka jingim kaba don jingmut, iarap ia nga ba ngan iai aiti ialade ha Me ha ki por baroh.” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.

Devotional (25th January 2021)

Topic (25th – 31st January 2021) – “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose)

“Kane ruh ka mih na U Trai ki paid, Uba phylla ha ka jingsylla, Uba khraw eh ha ka jingstad.” (Isaiah 28:29)

**************************************

Ka phang ia kaba ngin ia peit ha kane ka taiew (25th – 31st January 2021) ka long, “Ka Jingthmu ka jong U Blei” (God’s Purpose). Ha kawei pa kawei ka sienjam ha ka jingim ka jong ngi ka long kaba donkam ba ngin tip ba ngi iaid katba kum ka jingthmu ka jong U Blei. U Blei U don ka jingthmu na ka bynta kawei pa kawei ka jingjia ha ka jingim ka jong ngi ki briew. Kumta, haba ngi iaid ia une snem 2021, to ngin iaid da ka jingsngewthuh ba kaei kaei ka ba jia ha ka jingim ka jong ngi ka long katba kum ka jingthmu ka jong U Blei.

Haba ngi dei ban iaid lyngba ki jingeh kiba shyrkhei ha ka jingim to tip ba U Blei U trei la ka kam ha ka jingim ka jong ngi katba kum ka jingthmu ka jong U, U trei da ka jingstad bad da kaba U tip ia kaba bha tam na ka bynta ka jingim ka jong ngi. U Isaiah ha kane ka bynta (Isaiah 28) u pyndonkam da ka nuksa jong u nongrep ban hikai ia ki khun Israel ia kane ka jingshisha.

U Nongrep hi u trei da ka jingthmu kaba u don ha ka jingmut ka jingpyrkhat ka jong u, u thied ia ka jaka kaba heh, ka jaka kaba ngim poi pyrkhat un leh aiu ia ka, hynrei ha u nongrep u don lypa ia ka jingthmu. Haba u thied, u pynkhuid, u lur ia ka bad ka jingthmu jong u ka long, ba un ioh ban thung jingthung. Lada U Blei ruh U tih ia ka jingim ka jong ngi da ki jingeh kiba bun, to tip ba U don ka jingthmu bad kata ka jingthmu ka long ba ma ngi ha kawei ka sngi ngin ioh ban seisoh, u soh uba ngin pynmih un long shaduh kiba bymjukut.

U nongrep u trei ruh da ka jingstad kumba la thoh da u Isaiah (Isaiah 28:25), u tip hangno ban thung iano bad hangno ban thung ia uwei pat, kumta U Blei ruh U leh kumta ia ka jingim ka jong ngi iwei pa iwei, ngi iapher ha ki jingiashem ki jingiakynduh ki jong ngi, namarba U Blei U tip kumno ban leh ia ka jingim ka jong ngi iwei pa iwei katba kum ka jingthmu ka jong U hi. Ki jingeh kiba ngi iakynduh kim dei ka result ne ka jingmih, ka jingmih ka long u soh, lada ngi la tip ba kita ki jingeh ki long kiba U Blei U pynwandur ia ngi katba kum ka jingthmu ka jong u. U Isaiah u ong shuh shuh (Isaiah 28:27-28), ba u nongrep um ju pyndei da kaba nep ia ki jingthung jong u, u pyndonkam da u dieng shohkba haba u shoh ia u kba ym da u tiar uba nep, U Blei ruh u pyndonkam da ka juh ka rukom. Hooid, Un tynjuh ia ngi tangba ym palat ia kaei kaba ngi lah ban shah. Bad khatduh eh U Isaiah u pynkynmaw (Isaiah 28:29), ba U Blei U long Uba phylla ha ka jingsylla, Uba khraw eh ha ka jingstad, kumta kaei kaei kaba ngi mad to tip ba ka long katba kum ka jingthmu ka jong U Blei hi.

Jingduwai: - “Ah U Blei, iarap ia nga ba ngan sngewthuh ba Me don ka jingthmu kaba bha na ka bynta ka jingim ka jong nga, wat ki jingtynjuh kiba nga mad ki long ban pynwandur ia ka jingim ka jong nga” -Amen

U Blei Un kyrkhu, Pastor Bidonbok Syiem.