Kim był Aleksander Siergiejewicz Gribojedow i jaki był jego wpływ na
rosyjską kulturę? Jak wyglądało życie rosyjskiej inteligencji w XIX
wiecznej Rosji? Jakie były geograficzne i mentalne granice Imperium? Na te pytania odpowiedzi poszukamy w rozmowie Józefy Kunikckiej-Synowiec z dr hab. Małgorzatą Abassy, prof. UJ.
Pretekstem do rozmowy jest książka "Aleksander Gribojedow. W poszukiwaniu granic imperium"
Aleksander Siergiejewicz Gribojedow pozostaje centralną postacią
rosyjskiej kultury, chociaż od jego tragicznej śmierci w Teheranie, w
roku 1829, minęło prawie dwieście lat. Urósł on do rangi symbolu
straconych szans. Autor komedii politycznej "Mądremu biada", która
przyniosła mu światową sławę, wybitny dyplomata i twórca innowacyjnego projektu ekonomicznego został złożony na ołtarzu interesów imperium.
Przebyta przez Gribojedowa droga staje się udziałem wszystkich tych,
którzy dojrzewają do samodzielności przez odłączenie się od grupy, do
której wcześniej przynależeli bezrefleksyjnie. Gdy kontestowanym
systemem jest imperium, z właściwym mu mechanizmem pochłaniania
jednostkowego potencjału na rzecz wzmocnienia siły militarnej, opór
wobec wyzwalającej się z zależności jednostki przyjmuje różne formy: od jej marginalizacji i odsunięcia od ważnych decyzji aż do unicestwienia.
Los pisarza-dyplomaty prowokuje pytania o zadania i możliwości działania rosyjskiej inteligencji również we współczesnych warunkach
społeczno-politycznych Rosji i na arenie międzynarodowej.
Walorem recenzowanego studium jest inne, nowe ujęcie zagadnienia, dzięki czemu poszerza wiedzę o Gribojedowie, ówczesnej epoce i jej
skomplikowanych problemach. Temat monografii szczęśliwym trafem znalazł się w rękach rosjoznawczyni i iranistki, a obie te kompetencje badawcze pozwoliły na powstanie bardzo udanej publikacji.
Z recenzji prof. dr. hab. Lucjana Suchanka
Autorka we Wstępie wskazuje na aktualność poruszanej w swojej rozprawie problematyki, odnosząc ją przede wszystkim do badań nad życiem i twórczością Aleksandra Gribojedowa. Można tę aktualność potraktować bardziej dosłownie, czytając studium o autorze "Mądremu biada" w kontekście toczącej się w Ukrainie krwawej wojny.
Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Żyłko