از امروز سفارتخانه و دیگر دفاتر رسمی جمهوری اسلامی در عربستان پس از سالها بازگشایی می‌شود. قطع رابطه دو کشور پس از اعدام یک روحانی شیعی در عربستان و سپس اشغال سفارت این کشور در تهران به دست نیروهای نزدیک به حکومت رخ داد. پس از آن منابع نزدیک به حکومت بارها عربستان را تهدید به حملات جدی کرده بودند. علی خامنه‌ای هم در سخنرانی‌های خود حاکمان عربستان را با الفاظ تحقیرآمیز خطاب قرار داده بود. اما پشت پرده گشایش ناگهانی روابط دو کشور هنوز کاملاً مشخص نیست.

پس از گذشت نُه ماه از آغاز اعتراضات سراسری در ایران، علی خامنه‌ای بار دیگر این خیزش عمومی را دسیسه دشمنان در خارج از کشور نامید که گروهی را در داخل فریب داده است. او معترضان داخل کشور را گروهی اراذل و اوباش نامید. پرسش روز: خامنه‌ای معترضان جنبش آزادی‌خواهی ایرانیان را اراذل و اوباش می‌نامد. پاسخ شما به او چیست؟

ابوالقاسم دولابی نماینده ویژه ابراهیم رئیسی در امور روحانیت گفته که از ۷۵ هزار مسجدی که در ایران وجود دارد، در ۵۰ هزارتای آن بسته شده است و استفاده نمی‌شود و از این بابت ابراز نگرانی کرده است. در طول سالهای اخیر بسیاری از جامعه‌شناسان و تحلیلگران داخل ایران متذکر شده‌اند که جامعه ایران به ویژه نسل جوان آن، به شدت دین‌گریز یا دست‌کم سکولار شده است و چنین آمارهایی به نوعی تایید کننده همین وضعیت است.

از دید شما تفسیر این خبر چیست که دوسوم مساجد ایران تعطیل شده‌اند

اگرچه بیش از ۹ ماه است که ایران درگیر یکی از مترقی‌ترین جنبش‌های آزادی‌خواهی در خاورمیانه قرار دارد که شعار محوری آن زن زندگی آزادی است اما بسیاری از مردم از وضعیت سخت معیشت که هر روز سخت‌تر از دیروز می‌شود سخن می‌گویند. گروهی از کارشناسان داخل کشور هم به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده‌اند که به زودی بدنه اصلی جامعه به خاطر فشارهای شدید اقتصادی به جرگه معترضان خواهند پیوست و در این صورت، حکومت امکان کنترل آنها را ندارد.

به نظر شما تشدید بحران اقتصادی، اعتراضات جاری در ایران را شعله‌ورتر خواهد کرد؟

دقایقی پیش شهرآورد دو تیم پرسپولیس و استقلال در فینال جام حذفی به پایان رسید و در نهایت تیم قرمزپوش پایتخت موفق به کسب این جام شد. فوتبال در چند سال اخیر به نوعی با سیاست درگیر بوده است. از شعارهای ضدحکومتی در ورزشگاه‌ها تا برآمدن چهره‌های مطرح فوتبالی در قامت اپوزیسیون همچون علی کریمی. از سوی دیگر در پی خیزش اخیر در ایران، مقامات امنیتی تا مدتها بازیهای فوتبال را بدون تماشاگر برگزار می‌کردند و این روزها هم اجازه پر شدن ظرفیت ورزشگاه‌ها را نمی‌دهند. به این تعبیر شاید بتوان گفت که حکومت از طرفداران میلیونی فوتبال و حواشی مرتبط با آن هراس دارد.

هواداران چگونه می‌توانند از ظرفیت بازی‌های فوتبال برای بیان اعتراضات‌شان استفاده کنند؟

تنش‌هایی که در هفته‌های اخیر میان طالبان و مقامات جمهوری اسلامی رخ داده، یک بحث فرعی اما مرتبط با این ماجرا را باز کرده است و آن شیوه زمامداری این دو حکومت است. برخی کارشناسان می‌گویند طالبان هرچقدر هم که در امور اجتماعی و آزادی‌های فردی متحجرند اما دست‌کم در زمینه اقتصاد از مقامات جمهوری اسلامی بهتر عمل کرده‌اند. هم اینک نرخ تورم در افغانستان کمتر از دو درصد است و افغانی، واحد پول افغانستان، شش هزار ریال ارزش دارد.

واکنش شما به این واقعیات چیست؛ واحد پول افغانستان شش هزار ریال ارزش دارد و تورم این کشور زیر دو درصد است.

واکنش شما به این واقعیات چیست

نزاع مرزی میان نیروهای طالبان و مرزداران جمهوری اسلامی که به کشته شدن چندتن از نیروهای دوطرف از جمله دو سرباز وظیفه ایرانی منجر شد، حرف و حدیث‌های متعددی را ایجاد کرده است. گروهی بر این باورند که جمهوری اسلامی به قدری در عرصه‌های مختلف دچار ضعف شده که طالبان چنین جراتی برای درگیری پیدا کرده‌اند و در مقابل عده دیگری معتقدند این یک جنگ زرگری با هدایت خود حکومت است برای انحراف افکار عمومی از وضعیت آچمزی که این روزها در عرصه سیاست و اقتصاد دچارش شده است.

ماهیت درگیری طالبان با مرزداران ایران چیست؟ جنگ زرگری یا اختلافات جدی طالبان با جمهوری اسلامی؟

بسیاری از مردم ایران از همان زمان که جنبش زن زندگی آزادی به راه افتاد، معتقد بودند این خیزش بزرگ نیاز به رهبر مشخص دارد. از آن زمان اتفاقات بسیاری در درون این خیزش رخ داده است. در شبکه‌های اجتماعی هم بحث در این زمینه‌ها به شدت ادامه دارد. برخی معتقدند این جنبش نیاز به رهبر ندارد و در مقابل گروه زیادی با این گزاره مخالفند و می‌گویند معترضان باید در زمینه انتخاب فرد یا گروهی مشخص به توافق برسند.

به نظر شما چه شخص یا گروهی، امکان رهبری و هدایت جنبش جاری در ایران را دارد؟

در حالی که ایران از لحاظ منابع طبیعی و نیروی انسانی متخصص، یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان است اما در فهرست بیست کشور فلاکت‌زده جهان قرار گرفته است. این گزارش را استیو هانکه یکی از بزرگترین اقتصاددانان آمریکایی بر اساس ارزیابی‌های خویش در دانشگاه جان هاپکینز منتشر کرده است.

واکنش شما به این خبر چیست؟

یکی از مباحثی که این روزها درباره آن صحبت‌های بسیاری می‌شود، درباره وضعیت جنبش آزادی‌خواهی مردم ایران با شعار زن زندگی آزادی است که از شهریورماه سال پیش آغاز شد. برخی آن را ناکام قلمداد می‌کنند و معتقدند بروز برخی اتفاقات این خیزش را به پایان رساند اما در مقابل گروهی هم معتقدند که این جنبش همچنان زنده است و در آینده می‌تواند زمینه‌های تغییرات بزرگی را رقم بزند.

پرسش روز: ناکام یا آتش زیرخاکستر؛ وضعیت جنبش آزادی‌خواهی ایرانیان را پس از هفت ماه چگونه ارزیابی می‌کنید؟