Andhra Pradesh 10th Class Telugu 6th Lesson Shataka Madhurima

In this episode we will cover the Telugu poem (Telugu padyam) written by the dhurjati "Jatulsepputa Sevacheyuta " and Baddena "Varadaina Chenu Dunnaku"

జాతుల్సెప్పుట, సేవచేయుట, మృషల్ సంధించుట న్యాయాప

ఖ్యాతింబొందుట, కొండెగాడవుట, హింసారంభకుండౌట, మి

ధ్యాతాత్పర్యము లాడు టన్నియుఁ బరద్రవ్యంబు నాశించి, యా

శ్రీ తా నెన్ని యుగంబులుండఁగలదో శ్రీకాళహస్తీశ్వరా!

- ధూర్జటి

పదవిభాగం:

జాతుల్+చెప్పుట, సేవచేయుట, మృషల్ సంధించుట,

న్యాయ+అపఖ్యాతి+పొందుట, కొండెగాడు+అవుట, హింస+ఆరంభకుండు+అవుట,

మిధ్యాతాత్పర్యములు+ఆడుట, అన్నియున్, పరద్రవ్యంబు, ఆశించి,

ఆ శ్రీ, తాను, ఎన్నియుగంబులు, ఉండగలదో, శ్రీకాళహస్తీశ్వరా!

ప్రతిపదార్ధము:

శ్రీకాళహస్తీశ్వరా! = శ్రీకాళహస్తిలో వెలసిన ఓ పరమేశ్వరా

జాతుల్+చెప్పుట = జాతకాలు చెప్పుట

సేవచేయుట = రాజులకు సేవ చేయటం

మృషల్ సంధించుట = అబద్దాలు కల్పించడం

న్యాయ+అపఖ్యాతి+పొందుట = అన్యాయ ప్రవర్తన ద్వారా చెడ్డపేరు పొందడం

కొండెగాడు+అవుట = చాడీలు చెప్పడం

హింస+ఆరంభకుండు+అవుట = హింసలు చేయడం

మిధ్యాతాత్పర్యములు+ఆడుట = ఉన్నవీ, లేనివీ చెప్పడం

అన్నియున్ = ఇటువంటి పనులన్నియు

పరద్రవ్యంబు = ఇతరుల ధనమును

ఆశించి (యేకదా) = కోరి చేయినట్టివే కదా

ఆ శ్రీ = అలా సంపాదించినా ధనము

తాను = తాను

ఎన్నియుగంబులు = ఎన్ని యుగాలపాటు

ఉండగలదో = ఉంటుందో కదా

భావం:

శ్రీకాళహస్తీశ్వరా! జనులు ధనాన్ని కోరి జాతకాలు చెప్పడం, రాజుల సేవలు చేయడం, అబద్దాలు కల్పించడం, ధర్మాన్ని తప్పడం, చాడీలు చెప్పడం, హింసలు చేయడం, ఉన్నవీ, లేనివీ పలకడం - ఇన్ని పనులు చేస్తున్నారు. ఇవి అన్నీ ఇతరుల ధనాన్ని ఆశించి చేసేవే? ఆ ద్రవ్యమెన్నాళ్ళుంటుంది? తాను మాత్రం యుగాలపాటు ఉండడుగదా. అందుచేత ఈ చెడుపనులన్నీ నిరర్ధకాలు.

వఱదైన చేను దున్నకు

కరవైనను బంధుజనుల కడ కేఁగకుమీ

పరులకు మర్మము సెప్పకు

పిఱికికి దళవాయితనముఁ బెట్టకు సుమతీ!

- బద్దెన

భావం:

సుమతీ! వరద వస్తే మునిగిపోయిన పొలాన్ని దున్నవద్దు. కరువు వస్తే బంధువుల ఇండ్లకు వెళ్ళద్దు. తన రహస్యాన్ని పరాయివారికి, అంటే శత్రువులకు, చెప్పవద్దు. పిరికివానికి సేవనాయకత్వం ఇవ్వవద్దు.