Sierpień 1941 roku. Atak III Rzeszy na Związek Sowiecki zmienia wszystko. Z łagrów wychodzą tysiące więzionych tam dotychczas Polaków. Mają zasilić szeregi Armii Andersa. Ale wśród ludzi, którzy napływają do punktów zbornych nie ma tysięcy oficerów - jeńców wziętych do niewoli we wrześniu 1939 roku. Gdzie oni są? Misji odnalezienia kolegów podejmuje się specjalny wysłannik Andersa - Józef Czapski.

Józef Czapski wyrusza na misję w poszukiwaniu tysięcy zaginionych polskich oficerów. Przemierzając bezkresne odmęty sowieckiego imperium, oficer i były więzień Starobielska, wspomina kolegów, których los pozostaje dla niego tajemnicą. Kim byli więźniowie obozów specjalnych NKWD w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku? Czy wspólnota losów jest jedynym powodem, dla którego gen. Anders powierzył misję właśnie Czapskiemu?

Józef Czapski dociera do Czkałowa, gdzie znajduje się centrala Gułagu. Jeśli ktoś ma znać los zaginionych polskich oficerów, to będzie to dowódca okrytej złą sławą instytucji zajmującej się nadzorowaniem niewolniczej pracy milionów ludzi. Śledztwo Czapskiego prowadzi go też do Moskwy. Wkrótce mrożąca krew w żyłach prawda o losie kilkudziesięciu tysięcy ludzi wychodzi na jaw.

Przełom października i listopada 1990 roku. Do domu w podparyskim Maisons-Laffitte puka listonosz. Dziś przyniósł tylko jedną kopertę. Zaadresowaną do Józefa Czapskiego. 94-letni starzec poprawia grube okulary w rogowych oprawach i ostrożnie otwiera kopertę. Wewnątrz znajduje się odpowiedź na pytanie, które nurtowało Czapskiego przez pół wieku. Finałowy odcinek serii "Tajemnica nieludzkiej ziemi". Czyta Mariusz Bonaszewski.