To być może najbardziej ukochana zielona sowa świata. Niejedna osoba na widok szantażu emocjonalnego widocznego w jej oczach jednak odrabiała lekcję języka, mimo zmęczenia. Teraz wokół Duolingo (i jego maskotki, sowy Duo) wybuchł kryzys. Ta najpopularniejsza aplikacja do nauki języków zapowiedziała, że zrezygnuje ze współpracowników i zastąpi ich sztuczną inteligencją. Użytkownicy grożą strajkiem lub wręcz porzuceniem aplikacji i rozwodem z Duo. Dlatego w tym odcinku sprawdzimy, jak AI może być wykorzystywana w nauce języków, czy nauczyciele języków mogą się bać, dlaczego Duolingo wykorzystuje dziwaczne zdania i w końcu - czy Duolingo naprawdę może nauczyć języka obcego. GOŚCIE ODCINKA: - Olga Pietrykiewicz, trenerka języka angielskiego w biznesie, twórczyni podcastu "English Biz" - Prof. Dariusz Jemielniak z Akademii Leona Koźmińskiego, związany z ruchem Wikimedia, ale także autor słownika ling.pl, serwisu do nauki angielskiego angielski.edu.pl i współtwórca platformy do nauki języków InstaLing. NA SKRÓTY: 04:03 - Jak Sylwia zabiła Duo 06:46 - Skąd się wzięło Duolingo? 11:52 - Crowdsourcing 15:02 - Grywalizacja 21:30 - Popkultura i memy 28:18 - Czy Duolingo uczy? 32:20 - Duolingo i AI ŹRÓDŁA: - O zabójstwie Duo: https://x.com/duolingo/status/1889328809054224698 - Kondolencje ESA: https://x.com/esa/status/1889657884616573291 - O narzędziu zabójstwa: https://techcrunch.com/2025/02/18/duolingo-killed-its-mascot-with-a-cybertruck-and-its-going-weirdly-well/ - O zmartwychwstaniu Duo: https://x.com/duolingo/status/1894013160132083742?ref_src=twsrc%5Etfw - O wykorzystaniu AI do nauki: https://blog.duolingo.com/how-duolingo-experts-work-with-ai/ - O tym, dlaczego dziwne zdania uczą: https://slate.com/technology/2021/11/duolingo-weird-sentences-linguistics.html

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na zewnątrz wszystko wydaje się w porządku. Nikt nikogo nie wtrąca do więzień. Ludzie się bogacą. Na ulicach pokój. A jednak pod powierzchnią coś jest nie tak. Niektórzy piszą o tym zjawisku "cyfrowy populizm". Oczko wyżej są "Spin dyktatorzy". A na szczycie "Koncern autokracja". To wbrew pozorom jak najbardziej temat technologiczny, bo to właśnie serwisy społecznościowe, AI i technologie nadzoru wykorzystywane są do wpływania na opinie społeczne. A to ważne - zwłaszcza przed wyborami. Dlatego w tym, drugim odcinku naszego minicyklu o kampaniach wpływu, dalej sprawdzamy, jak próbowano osłabić demokrację, państwowość i wybory w Mołdawii i Rumunii. A przede wszystkim: czy zaobserwowane tam metody można zastosować także w Polsce. GOŚCINIE PODCASTU: Ionela Ciolan, researcherka ds. bezpieczeństwa w think-tanku Wilfried Martens Centre for European Studies w Brukseli Taisia Haritonova z National Democratic Institute w Mołdawii Tatiana Cojocari, specjalistka ds. polityki zagranicznej Rosji oraz dezinformacji w organizacji WatchDog w Mołdawii Elena Calistru z Funky Citizens, rumuńskiej organizacji pozarządowej, która zajmuje się walką z dezinformacją. Diana Fimilion założyła rumuńską organizację Forum Apulum zajmują się polityką, technologiami i demokracją w kontekście ludzi młodych NA SKRÓTY: 04:48 Wprowadzenie 08:41 Sytuacja po wyborach 11:58 Serwisy społecznościowe 32:52 Odpowiedzialność platform 37:48 Wnioski dla Polski 42:05 Wybory w Polsce 48:55 Cyfrowy populizm ŹRÓDŁA: "Spin dyktatorzy. Nowe oblicze tyranii w XXI wieku", Sergei Guriev, Daniel Treisman, Wyd. Szczeliny, 2023, "Koncern. Autokracja", Anne Applebaum, Wyd. Agora, 2025, O niezadowoleniu Rumunów: https://www.romania-insider.com/ires-survey-scrapping-elections-jan-2025 O finiszu wyborów w Rumunii: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2025-04-24/wybory-dla-wybranych-rumunia-na-finiszu-kampanii-prezydenckiej O cheapfejkach: https://euvsdisinfo.eu/russian-experiments-with-disinformation-in-moldova/ O dezinformacji napędzanej AI: https://www.politico.eu/article/moldova-fights-free-from-russia-ai-power-disinformation-machine-maia-sandu/ O cyfrowym populizmie: https://www.politico.eu/article/moldova-fights-free-from-russia-ai-power-disinformation-machine-maia-sandu/ O tworzeniu relacji z wyborcami: https://www.iwm.at/publication/iwmpost-article/digital-governance-between-populism-and-technocracy

See omnystudio.com/listener for privacy information.

"Demokracja umiera w ciemności" - takie motto przyjęła amerykańska gazeta "The Washington Post". Ta sama, która dziś należy do Jeffa Bezosa. Ale to hasło może być już nieaktualne, bo demokracja poddawana jest torturom każdego dnia na naszych oczach. Dzieje się to w świetle algorytmów i przy ogromnym wsparciu aktorów zewnętrznych, którzy wykorzystują polaryzację społeczną i wszystkie problemy państwa na ich niekorzyść. Rosja ma szczególne doświadczenie w wykorzystywaniu procesów demokratycznych przeciwko demokracjom. Kupowanie głosów, dezinformacja wyborcza, zwożenie głosujących autobusami, a teraz do tego arsenału być może dochodzi "porywanie" algorytmów. Jak można "porwać" algorytm, wpędzić państwo w kryzys i ukraść wybory? Pokazujemy w specjalnej, reportażowej, wyjazdowej i analitycznej miniserii na przykładzie państw z Europy Środkowo-Wschodniej. W odcinku pierwszym skupimy się na państwach, które były ostatnio laboratoriami operacji cyfrowego wpływu. A w odcinku kolejnym zastanowimy się, jakie wnioski powinna wyciągnąć Polska przed swoimi wyborami oraz nad tym, czy dalej żyjemy w demokracji, czy już w demokraturze. GOŚCIE ODCINKA: - Ionela Ciolan, researcherka ds. bezpieczeństwa w think-tanku Wilfried Martens Centre for European Studies w Brukseli, - Razvan Martin aktywista praw człowieka z ActiveWatach, - Taisia Haritonova z National Democratic Institute w Mołdawii, - Septimus Parvu z Expert Forum, który od kilkunastu lat jest obserwatorem wyborów, - Tatiana Cojocari, specjalistka ds. polityki zagranicznej Rosji oraz dezinformacji w organizacji WatchDog w Mołdawii, - Juilia Rosu i RAZVAN LUTAC z rumuńskiego magazynu śledczego Snoop, - Elena Calistru z Funky Citizens, rumuńskiej organizacji pozarządowej, która zajmuje się walką z dezinformacją, - Alex Blaga, ekspert analizy serwisów społecznościowych z firmy TrollWar. NA SKRÓTY: 08:20 Na początek: Rumunia 15:33 Co naprawdę stało się w Rumunii? 28:23 Mołdawia i wielki eksperyment 51:02 Marionetki i agenci wpływu 1:00:00 Silne platformy i słabe państwo ŹRÓDŁA: - O operacji wpływu z sędzią-uciekinierem: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,31866951,zbiegly-na-bialorus-sedzia-podawal-sie-za-dziennikarza-onetu.html - Analiza rumuńskiego ANAF: https://www.romaniajournal.ro/politics/anaf-uncovers-pnls-tiktok-campaign-promoting-calin-georgescu/ - Co usunął TikTok: https://newsroom.tiktok.com/en-eu/continuing-to-protect-the-integrity-of-tiktok-during-romanian-elections - O atakach hybrydowych na Mołdawię: https://apnews.com/article/moldova-election-eu-referendum-russia-639974a2d3acd8d647e787ede0fcbe24 - Raport Zespołu ds. Dezinformacji Komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/raport-zespolu-ds-dezinformacji-komisji-ds-badania-wplywow-rosyjskich-i-bialoruskich - Kamil Całus, "Mołdawia. Państwo niekonieczne", Wydawnictwo Czarne, 2020.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Każdy słuchacz i słuchaczka podcastu "Techstorie" doskonale wie, że technologie rządzą światem i meblują nam rzeczywistość według swoich upodobań. A w tym odcinku omawiamy książki, które z różnych perspektyw tę kwestię opisują.
Obie zostały napisane przez bardzo ciekawe osobistości.
Autorem pierwszej jest były minister finansów Grecji. Polityk, który do życia publicznego wszedł z gamedevu, bo wcześniej tworzył podwaliny systemów ekonomicznych w grach takich jak "Counter Strike: Global Offensive" czy "Dota 2". Ekspert ten twierdzi, że żyjemy w świecie postkapitalizmu, w którym zasady gry ustalane są nie przez państwa, lecz przez korporacje.
A drugą napisał człowiek, który ma licencjat z filozofii, dyplom prawniczy i doktorat z neoklasycznej teorii społecznej. Do tego szefuje jednej z bardziej wpływowych, ale wciąż trzymających się w cieniu spółek technologicznych w USA, która ma bliskie związki z Pentagonem i CIA.

OMAWIANE KSIĄŻKI:
“Technofeudalizm. Co zabiło kapitalizm?”, Yanis Varoufakis, tłum. Paweł Szadkowski, wyd. GlowBook,
“The Technological Republic: Hard Power, Soft Belief, and the Future of the West”, Alexander C. Karp, Nicholas W. Zamiska

A TU KSIĄŻKI, KTÓRE POLECAMY DODATKOWO:
"Wielka Czwórka. Ukryte DNA: Amazon, Apple, Facebook i Google", Scott Galloway, tłum. Jolanta Kubiak, Dom Wydawniczy Rebis,
"POST CORONA - od kryzysu do szans. Biznes w czasach pandemii", Scott Galloway, tłum. Magda Witkowska, mt biznes,
"Wiek kapitalizmu inwigilacji", Shoshanna Zuboff, tłum. Elżbieta Kijowska, Heraclon International,
"Data Grab: The New Colonialism of Big Tech and How to Fight Back", Ulises A. Mejias i Nick Couldry, University of Chicago Press

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wojna celna rozpętana przez Donalda Trumpa dotyka już (niemal) każdej dziedziny życia. A na pewno technologii. Spółki technologiczne już odrabiają astronomiczne straty giełdowe z pierwszych dni kwietnia, a Donald Trump ugiął się pod lobbingiem zwłaszcza Apple'a, Della i Microsoftu i rzutem na taśmę zawiesił cła na import elektroniki z Chin. Na długo? Na zawsze? Tego nie wie chyba nikt. Nic zatem dziwnego, że Amerykanie zaczęli stać w kolejkach przed sklepami Apple, byle tylko kupić sprzęt po starych cenach. Tym bardziej że prezydent Trump wciąż napomina, że krytyczne technologie nie mogą być produkowane w Chinach. A ile kosztowałoby przeniesienie produkcji elektroniki z Chin do USA? Eksperci są rozbieżni w szacunkach, zgadzają się tylko, że "miliardy dolarów". I o ile przeniesienie linii produkcyjnych byłoby w miarę łatwe, tak Chiny mają nad Stanami jedną poważną przewagę: mają więcej inżynierów narzędziowych, czyli osób, które są w stanie zaprojektować precyzyjne narzędzia do składania elektroniki. Mamy pierwsze konsekwencje tego, że dzieci na Zachodzie chcą być influencerami, a w Chinach inżynierami? Wojna celna ma też ciekawy odprysk w postaci kolejnego dramatu Temu i Shein. Serwisy te dostały od Trumpa pewien "prezent". Za to w Polsce Temu zdetronizowało Allegro. Czy na długo i czy Europa w końcu zabierze się za regulacje chińskiego e-commerce? I w końcu - USA chcą zbadać, czy przejęcia Instagrama i WhatsAppa przez Metę doprowadziło do stworzenia monopolu na rynku serwisów społecznościowych. Właśnie tymi tematami zajmujemy się w tym odcinku podcastu Techstorie z cyklu Light. NA SKRÓTY: 03:05 Wojna handlowa 18:22 Temu, Allegro i mijanka 24:30 Meta i proces antymonopolowy ŹRÓDŁA: - Ile kosztowałaby produkcja iPhone'a w USA: https://www.wsj.com/tech/personal-tech/apple-iphone-us-manufacturing-f730c39c - Raport europejskiego urzędu patentowego o szkodach z piractwa: https://euipo.europa.eu/tunnel-web/secure/webdav/guest/document_library/observatory/documents/reports/2024_Clothing_Cosmetics_Toys/2024_Economic_Impact_of_counterfeiting_in_clothing_cosmetics_toys_FullR_en.pdf

See omnystudio.com/listener for privacy information.

W samym sercu Unii Europejskiej wybuchła ogromna afera korupcyjna. W jej centrum jest 15 europosłów oraz chiński Huawei, który ponoć miał wręczać łapówki i różne korzyści majątkowe europejskim urzędnikom - w zamian za popieranie korzystnych dla niego zmian w prawie. Takiej afery Bruksela nie widziała przynajmniej od czasów niesławnej QatarGate.
O co poszło? Oczywiście o technologię 5G, w której Huawei wciąż ma najwięcej patentów, jego rozwiązania są bardzo nowoczesne i przystępne cenowo. Ale ze względu na chiński rodowód firmy, operatorzy coraz rzadziej sięgają po jego produkty.
W tle całego zamieszania są też oczywiście Chiny, które ze względów ideologicznych i po prostu gospodarczych za wszelką cenę starają się nie pozwolić na "krzywdzenie" swojego czempiona.
Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" opowiadamy o tym, dlaczego chińskie pochodzenie Huawei jest dziś dla niego brzemieniem i co do tego ma chińskie prawo, o tym jak korupcja i działania korupcjopochodne przewijają się w działaniach chińskich firm i w końcu - jak w Parlamencie Europejskim działa tabun lobbystów technologicznych, którzy starają się zza kulis pociągać za sznurki. A dodatkowo - w tej historii pojawia się też "polski łącznik"! GOŚCIE ODCINKA: Michał Bogusz, główny specjalista od Chin w Ośrodku Studiów Wschodnich; Alexander Fanta, dziennikarz śledczy z holenderskiego serwisu Follow The Money. NA SKRÓTY: 02:24 Wstęp 08:05 Huawei - chińska perła w koronie 20:05 Huawei na celowniku 24:20 Polskie szpiegostwo 27:40 Unia a Huawei 38:25 Krajowy System Cyberbezpieczeństwa 44:47 HuaweiGate 54:14 Chińska korupcja 01:04:17 Skutki HuaweiGate ŹRÓDŁA: - "House of Huawei: Inside the Secret World of China's Most Powerful Company", Eva Dou, Wyd. Abacus, 2025, - "Chińczycy trzymają nas mocno" Sylwia Czubkowska, Znak 2022 - "Fact Check: 10 Myths That Drive Huawei's Media Narrative", Strand Consult - O HuaweiGate w Follow The Money: https://www.ftm.eu/articles/huaweis-eu-bribery-scheme-exposed https://www.ftm.eu/articles/how-huawei-lobbying-campaign-in-europe-went-rogue - O oskarżeniach w HuaweiGate: https://www.politico.eu/article/huawei-corruption-probe-charges-money-laundering-criminal-organization-lobbying/ - O włoskich wątkach i nakazie aresztowania asystentki europosła: https://napoli.repubblica.it/cronaca/2025/03/22/news/caso_huawei_sotto_la_lente_emendamenti_e_lettere_di_fulvio_martusciello-424078627/ - O planach operatorów na 5G: https://www.gsma.com/newsroom/press-release/european-mobile-data-traffic-will-triple-in-next-five-years-driving-continued-pressure-on-network-investment-new-gsma-report-predicts/ - O tym, jak Chiny groziły Niemcom: https://www.telecoms.com/5g-6g/china-threatens-germany-over-huawei - I jak groziły Danii: https://www.berlingske.dk/internationalt/banned-recording-reveals-china-ambassador-threatened-faroese-leader - O lobbingu w PE: https://x.com/HuaweiEU/status/1207340053334233089 - O opieszałości mechanizmów antykorupcyjnych: https://europeanconservative.com/articles/news/eus-anti-fraud-office-will-not-investigate-huaweigate/ - List do przewodniczącej PE: https://danielfreund.eu/wp-content/uploads/2025/03/Letter-ACI-Huawei-to-Roberta-Metsola.pdf

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Czy wy też zghiblizowaliście swoje zdjęcia w aplikacji ChatGPT? To niewątpliwie największy trend ostatnich dni. Tyle, że idący wbrew wartościom wyznawanym przez japońskie Studio Ghibli, założone przez legendarnego reżysera i rysownika Hayao Miyazakiego. Moda na ghiblizację tak bardzo się spodobała, że odbija się to czkawką samemu OpenAI. Sam Altman alarmował, że "palą im się procesory graficzne", więc tymczasowo trzeba będzie wprowadzić ograniczenia. OpenAI i tak jest największym wygranym tego trendu - dzięki ładnym filtrom dostępnym za darmo firma zdobyła tysiące zdjęć, w tym prywatnych - z wakacji, fotografii dzieci, miejsc pracy, wydarzeń publicznych. Ale tam, gdzie amerykański big tech zyskuje, amerykańska administracja traci. Najpierw przez USA przetoczyła się SignalGate, gdy okazało się, że wysocy rangą urzędnicy planują atak militarny na buntowników Huti w Jemenie w... komercyjnie dostępnym komunikatorze. Co więcej, do tajnego czatu, na którym omawiano szczegóły ataku, rodzaje broni i harmonogram, dodano dziennikarza, redaktora naczelnego magazynu "The Atlantic". To on ujawnił niefrasobliwe podejście administracji Trumpa do tajemnic państwowych. I fakt, że niektórzy z nich atak komentowali przez emoji. Do tego spadające notowania Elona Muska przebiły już poziom podłogi. Jego zaangażowanie w politykę jest oceniane negatywnie przez zdecydowaną większość mieszkańców USA. Przez Stany przetoczyła się zresztą kolejna fala protestów przeciwko miliarderowi i jego DOGE. Całą tę niechęć widać w wynikach biznesowych. Akcje Tesli są o połowę tańsze niż w grudniu, a jej salony są atakowane. Sam Musk wchodzi właśnie w spór z drugim najbogatszym Europejczykiem o ziemię kluczową do dalszego rozwoju biznesu. To właśnie tematy, które omawiamy w tym odcinku Techstorii Light. NA SKRÓTY: 02:00 Problemy Muska oraz jego Tesli 13:55 SignalGate 26:37 Ghiblizacja Chata GPT ŹRÓDŁA: O badaniu opinii na temat Muska: https://www.newsweek.com/elon-musk-approval-rating-polls-2049947 O protestach wobec Tesli: https://edition.cnn.com/2025/03/29/business/tesla-takedown-elon-musk-doge/index.html Elon Musk o przejęciu X przez xAI: https://x.com/elonmusk/status/1905731750275510312 Komunikat o zablokowaniu Signala w Rosji: https://www.rbc.ru/technology_and_media/09/08/2024/66b63e2b9a79473edea67c18 "Ghiblioteka. Nieoficjalny przewodnik po świecie filmów studia Ghibli", Michael Leader, Wydawnictwo WAB

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na świecie tylko jedno miejsce rozpala wyobraźnię każdego, kto w sercu ma krzem zamiast krwi. To Dolina Krzemowa - miejsce, które wyniosło lub pogrzebało marzenia tysięcy osób. I które wciąż fascynuje.
A właśnie wyszły trzy polskie tłumaczenia książek, których motywem wspólnym są relacje i prowadzenie biznesów w tym bardzo specyficznym miejscu, dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" z cyklu Bibliotecha nurkujemy do świata wielkich pieniędzy, wielkich ambicji, wielkiej konkurencji i wielkich nazwisk.
Wybrałyśmy trzy tytuły, które będą naszymi przewodnikami po Dolinie Krzemowej.

W tym odcinku omawiamy:
06:47 “Założyciele. Historia PayPala i przedsiębiorców, którzy tworzyli Dolinę Krzemową”, Jimmi Soni, tłum. Magda Witkowska,
Wydawnictwo Sine Qua Non.
17:07 “Supremacja”, Parma Olson, tłum. Violetta Dobosz, Wydawnictwo Post Factum
22:39 “Burn Book. Technologia i ja: historia miłosna”, Kara Swisher, tłum. Michał Strąkow, Wydawnictwo Insignis

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump, Elon Musk i J.D. Vance, czyli trzy najpotężniejsze osoby świata wyraźnie dały znać Europie, że skończyło się rumakowanie. Rozkręcająca się wojna handlowa z UE, połajanki i podważanie sensowności NATO płynące od liderów USA wyraźnie dały Staremu Kontynentowi impuls do zmian. Na pierwszy ogień idzie oczywiście bezpieczeństwo: militarne i komunikacyjne. A czy da się uniezależnić od amerykańskich rozwiązań technologicznych? I przede wszystkim: czy warto? Właśnie o tym opowiadamy w tym odcinku podcastu "Techstorie". Sprawdzimy, czym jest "efekt Trumpa", jakie Europa ma szanse i bolączki technologiczne i pokażemy, że jesteśmy świadkami nowego, nieoczekiwanego "drenażu mózgów". GOŚCIE ODCINKA: Sebastian Płóciennik, dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i profesor ekonomii w Instytucie Ekonomii Akademii Finansów i Biznesu Vistula Zuzanna Warso, wieloletnia ekspertka w Komisji Europejskiej i szefowa badań w Open Future Foundation Alex Krasodomski, dyrektor programowy brytyjskiego think tanku Chatnam House. NA SKRÓTY: 03:18 Technologiczne przebudzenie Europy 24:10 Militaria 27:00 Starlinki 31:13 Czy tylko Starlinki? 33:18 Chmura 37:58 Sztuczna inteligencja 40:35 Start-upy 46:55 Przeregulowanie 55:10 Naukowcy uciekają z USA ŹRÓDŁA: Wpis Elona Muska o Carlosie Simsie https://x.com/elonmusk/status/1882301283090190520 Musk o Kanadzie https://www.cbc.ca/news/politics/elon-musk-canadian-citizenship-1.7468330 O postulatach Sarah Knafo https://www.euractiv.pl/section/nowe-technologie/news/europa-na-cyfrowym-rozdrozu-suwerennosc-technologiczna-czy-amerykanska-dominacja/ Polecamy też inne odcinki "Techstorii" - zwłaszcza te z numerami 112 i 113.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump i wielka polityka wyniosły surowce, najważniejszy towar świata technologii, na salony. "Umowa surowcowa" rozgrzewa dyskusje w Europie i za oceanem. Ale co w zasadzie składa się na te pożądane bogactwa? Dlaczego świat zwrócił na nie uwagę akurat teraz? Które są obarczone pracą niewolniczą i splamione krwią? Do kogo należy większość cennych złóż i kto szantażuje świat dostępem do swoich bogactw? Czym są metale ziem rzadkich i do czego się ich używa? To pytania, na które odpowiadamy w tym odcinku podcastu "Techstorie".  GOŚCIE ODCINKA: prof. Krzysztof Szamałek, dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego, były Główny Geolog Kraju dr Domnik Kopiński starszy doradca w Zespole Gospodarki Światowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym NA SKRÓTY: 02:38 Czym są metale ziem rzadkich, a czym surowce krytyczne? 13:07 Jakie surowce naprawdę ma Ukraina? A co ma Rosja? 26:50 Trójkąt litowy w Ameryce Południowej 36:10 Co cennego jest pod powierzchnią Grenlandii? 40:05 Chiny, surowcowy potentat 49:08 Co na to wszystko Europa? ŹRÓDŁA: Książka o problemach z wodą: Szymon Opryszek "Woda. Historia pewnego porwania"  Raport PISM na temat popytu na lit https://www.pism.pl/publikacje/potencjal-latynoamerykanskiego-sektora-litu-i-jego-znaczenie-dla-ue O złożach surowców w Ukrainie: https://wiadomosci.onet.pl/swiat/zachod-nie-moze-pozwolic-by-ukrainskie-surowce-wpadly-w-rece-putina/pl3vfdt O boliwijskich zasobach litu: https://wyborcza.pl/7,177851,28080671,the-new-york-times-w-pogoni-za-zielona-energia-po-boliwijski.html O suszy w Chile: https://wyborcza.pl/7,177851,28341463,chile-wprowadzi-racjonowanie-wody-w-stolicy-gdzie-mieszka-prawie.html O zasobach Argentyny: https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8425499,zloza-litu-argentyna-wielkie-zasoby-elektromobilnosc.html

See omnystudio.com/listener for privacy information.