ทางรอดอยู่ที่ไหน ทางรอดอยู่ตรงไม่ลอยขึ้นและไม่จมลง อยู่ที่ทางสายกลาง อยู่ที่รู้ทันความสุดโต่งสองด้านไปเรื่อยๆ ทุกครั้งที่รู้ทันความสุดโต่งสองด้าน มันจะได้ใจที่เป็นปกติขึ้นมา ใจที่เป็นปกตินี้ มันจะมีคุณสมบัติพิเศษอันหนึ่ง ที่จะเป็นผู้รู้ เป็นผู้ดู ไม่ถูกความสุขย้อม ไม่ถูกความทุกข์ย้อม ไม่ถูกกุศลย้อม ไม่ถูกอกุศลย้อม มันจะเป็นผู้เห็นว่า สุขทุกข์มาแล้วก็ไป ดีชั่วมาแล้วก็ไป มันจะเป็นผู้เห็นว่า ใจก่อนหน้านี้ไปเกิดทางตา ไปเกิดทางหู ไปเกิดทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ไม่ได้จิตที่เป็นธรรมดาแบบนี้ ไม่ได้จิตที่เป็นผู้รู้ เป็นผู้ดูเป็นผู้เห็น ก้าวเข้าไปสู่กระบวนการของการเจริญปัญญาไม่ได้ พอเจริญปัญญาไม่ได้ก็ไม่มีโอกาสเข้าถึงซึ่งวิมุตติ มรรคผลก็ไม่เกิด -- อ. ประสาน พุทธกุลสมศิริ สวนธรรมประสานสุข 2 กุมภาพันธ์ 2565