مصطفی کمال آتاتورک می‌خواست ترکیه را به کشوری مدرن و پیشرفته تبدیل کند و معتقد بود که کشورش هرگز نباید از غرب روی گرداند. اما اردوغان درهای ترکیه را دوبارۀ به روی جهان اسلام گشود و با تکیه بر رشد اقتصادی کشورش روابط تجاری و سیاسی‌اش را با کشورهای عربی خاور میانه و شمال افریقا به ویژه با کشورهایی که در گذشته جزئی از امپراتوریِ عثمانی بودند، توسعه داد. اروپایی‌ها از زمانی که حزب اسلام‌گرایِ «عدالت و توسعه» در ترکیه قدرت گرفت، پیوستن ترکیه را به اتحادیۀ اروپا امری ناممکن شمردند. بسیاری از کارشناسان ترکیه معتقدند که اردوغان سال‌هاست کمالیسم را به گور سپرده است.