Twórcza i romantyczna. Nowe spojrzenie na romantyzm i wyobraźnię

„Wyobraźnia (…) otwiera oczy, które teraz widzą inaczej” Gaston Bachelard. W epoce romantyzmu zmieniło się radykalnie zarówno pojmowanie sztuki jak i tego, jak działa ludzki umysł. Według słynnego twierdzenia M.H. Abramsa, metaforę umysłu jako zwierciadła zastąpiła metafora, wedle której „rzuca on – niczym lampa – światło na postrzegane przez siebie przedmioty, tym samym niejako je współtworząc”. Oznaczało to między nimi odejście od panującej w sztuce niepodzielnie od starożytności zasady mimesis. Według romantyków artysta ma nie tylko naśladować naturę, ale w sposób nieskrępowany kreować nowe światy, podważać tyranię czasu i miejsca. Chociaż nie podzielamy już tej bezgranicznej wiary romantyków w twórczą moc wyobraźni to jej rola została powoli doceniona zarówno w sztuce jak i w nauce oraz filozofii. W czasie wykładu przyjrzymy się romantyzmowi – wychodząc poza jego naiwne odczytania – jako niezwykle ciekawej propozycji filozoficznej, która jest, jak pisze Agata Bielik-Robson „tym bardziej właśnie interesująca dla nas, ludzi późnej nowoczesności, że pozbawiona staromodnych ambicji systemowych; (…) śmiała, prawdziwie nowoczesna (…), pojmująca samą siebie jako formę przede wszystkim literacką”.

Mówi: dr Karolina Rychter – filozofka związana z Instytutem Filozofii i Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się filozofią kultury. Jej doktorat dotyczył związków filozofii i literatury. Prowadzi – wraz z Joanną Szymańską – internetowy magazyn literacki Praktyki Czytania. Poza filozofią i literaturą zajmuje się pisaniem o winie.