Bu bölümde gerçek bir suç hikayesinden yola çıkarak teyit önyargısının otoritelerin karar verme becerilerini nasıl baltalayabileceğini, Merkür retrosuyla ayak serçe parmağımın karmaşık ilişkisini ve Abdülhamid'i savunanlarla bile kontrolümüzü kaybetmeden tartışabilmenin inceliklerini anlatıyorum. 

Kaynaklar:

1. Wason, P. C. (1968) - Reasoning about a rule.
2. Wason, P. C. (1971) -Problem solving and reasoning.
3. Badcock, C. R. (2012) - Making Sense of Wason
4. Snyder, M., & Cantor, N. (1979) - Testing hypotheses about other people: The use of historical knowledge.
5. Amanda Knox - A Surprising Gift from my Wrongful Conviction, Medium, 2021.
6. Crime Junkie Podcast - MURDERED: Meredith Kercher 
7. Casefile Podcast - Case 270: Meredith Kercher

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Bu bölümde günümüz incellerinin atası olan antik Yunanlı heykeltraş Pygmalion ve heykel sevgilisi Galatea'nın hikayesinden yola çıkarak Pygmalion etkisini, beklentilerin önemini ve doktor çocuğu olmadığımız için bize küsen ortaokul öğretmenimi anlatıyorum. 

Kaynaklar:

1. Ovid. (2004) - Metamorphoses
2. Rosenthal, R., & Fode, K. L. (1963) - The effect of experimenter bias on the performance of the albino rat.
3. Rosenthal, R., & Jacobson, L. (1968) -Pygmalion in the classroom.
4. Rosenthal, R. (1987) - Pygmalion effects: Existence, magnitude, and social importance.
5. Good, T. L., Sterzinger, N., & Lavigne, A. (2018) - Expectation effects: Pygmalion and the initial 20 years of research.
6. Rubie-Davies, C. (2015) - The Teacher Expectation Project.

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Kaynaklar:

1. Franklin, B. (2022) - Autobiography of Benjamin Franklin.
2. Jecker, J., & Landy, D. (1969) - Liking a person as a function of doing him a favour.
3. Festinger, L., & Carlsmith, J. M. (1959) - Cognitive consequences of forced compliance.
4. Schopler, J., & Compere, J. S. (1971) - Effects of being kind or harsh to another on liking.
5. Matthew D. (2023) - ''The Ben Franklin Effect: The Unexpected Power of Asking for a Favor'', Medium 

Konular:

• (01:40) Giriş
• (03:54) Benjamin Franklin'in ödünç kitap hilesi
• (05:35) İyilik yaptığımız kişiden daha mı çok hoşlanmaya başlarız?
• (08:40) Beynimizin çelişkililerle imtihanı - Bilişsel Uyumsuzluk Teorisi
• (13:33) Franklin'in ödünç kitap hamlesi nasıl işe yaradı?
• (15:11) Tersine Benjamin Franklin etkisi

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Kaynaklar:

1. Fuocco, M. A. (1996) - Trial and error: They had larceny in their hearts, but little in their heads. Pittsburgh Post-Gazette, 05-21.
2. Kruger, J., & Dunning, D. (1999) - Unskilled and unaware of it: how difficulties in recognizing one's own incompetence lead to inflated self-assessments. 
3. Ehrlinger, J., & Dunning, D. (2003) - How chronic self-views influence (and potentially mislead) estimates of performance. 
4. You are Not So Smart Podcast E192: The Dunning-Kruger Effect
5. "The mystery of the Lemon Juice Bandits - Allegheny County's most influential and misunderstood bank robbers",  Reddit

Konular:

• (01:11) Giriş
• (03:00) Dunning ve Kruger'ın çalışmaları ve günümüz Twitter'ının özeti
• (07:40) Yeterince aptalsak bunu anlamıyor olabilir miyiz?
• (10:20) Az bildiğimiz konularda atıp tutma eğilimimiz tam olarak nereden geliyor?
• (13:25) McArthur Wheeler ile ilgili teoriler ve Popstar elemeleri
• (16:54) Dunning-Kruger sendromunu hafifletmenin bazı yolları

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Kaynaklar:

1. Kitap: Harry Potter ve Melez Prens - JK Rowling
2. Kahneman, D., & Tversky, A. (2013) - Prospect theory: An analysis of decision under risk
3. Medvec, V. H., Madey, S. F., & Gilovich, T. (1995) - When less is more: counterfactual thinking and satisfaction among Olympic medalists
4. Tversky, A., & Kahneman, D. (1981) - The framing of decisions and the psychology of choice
5. Johnson, E. J., & Goldstein, D. (2003) - Do defaults save lives?
6. Ted Talk: Dan Ariely - Are we in control of our own decisions?
7. Kim, S., Goldstein, D., Hasher, L., & Zacks, R. T. (2005) - Framing effects in younger and older adults
8. Slothuus, R., & De Vreese, C. H. (2010) - Political parties, motivated reasoning, and issue framing effects

Konular:

• (00:15) Dumbledore ve Harry'nin kehanet üzerine sohbetleri
• (02:13) Giriş
• (03:30) Prospect Theory: Davranışsal ekonominin doğuşu
• (05:20) Kayıplar kazançlardan büyük görünür
• (07:41) Çerçeveleme etkisine giriş
• (10:54) Dumbledore üzerinden bir çerçeveleme hilesi örneği
• (12:50) Default effect: Varsayılan hayat kurtarır mı?
• (15:45) Türkiye'de organ bağışı sistemi
• (17:08) Sokak hayvanlarına zorunlu siesta uygulaması
• (17:47) Çerçeveleme tuzağından nasıl kaçınabiliriz?

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Kaynaklar: 

1. The Economist - Daniel Ellsberg leaked the Pentagon Papers to try to stop the Vietnam war
2. Ellsberg, D. (1961) - Risk, ambiguity, and the Savage axioms
3. Courbage, C., & Peter, R. (2021) - On the effect of uncertainty on personal vaccination decisions
4. Ritov, I., & Baron, J. (1990) - Reluctance to vaccinate: Omission bias and ambiguity
5. Han, P. K., Zikmund-Fisher, B. J., Duarte, C. W., Knaus, M., Black, A., Scherer, A. M., & Fagerlin, A. (2018) - Communication of scientific uncertainty about a novel pandemic health threat: ambiguity aversion and its mechanisms
6. Portnoy, D. B., Han, P. K., Ferrer, R. A., Klein, W. M., & Clauser, S. B. (2013) - Physicians’ attitudes about communicating and managing scientific uncertainty differ by perceived ambiguity aversion of their patients
7. New York Times Podcast - Daniel Ellsberg on the papers he didn't leak

Konular:

• (00:00) Genç bir vatanseverin Vietnam'daki imtihanı
• (03:48) Risk ve belirsizlik kavramlarının tanımı
• (06:35) Top çekme deneyi ve Ellsberg paradoksu
• (10:10) Aşı karşıtlığı ve belirsizlikten kaçınma eğilimi
• (12:00) Tıbbi belirsizlik durumunda doktorlar nasıl davranıyor?
• (14:36) Pentagon Belgeleri
• (16:21) Belirsizlikten kaçınma rasyonel bir davranış mı?
• (18:13) Pandemi dönemi ve komploların dayanılmaz cazibesi

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

 Kaynaklar: 

1. Thorndike, E. L. (1920) - A constant error in psychological ratings
2. Dion, K., Berscheid, E., & Walster, E. (1972) - What is beautiful is good
3. Landy, D., & Sigall, H. (1974) - Beauty is talent: Task evaluation as a function of the performer's physical attractiveness
4. Kaplan, R. M. (1978) - Is beauty talent? Sex interaction in the attractiveness halo effect
5. New York Post- Critics claim ‘missing white woman syndrome’ has overshadowed these missing persons cases
6. Nisbett, R. E., & Wilson, T. D. (1977) - The halo effect: Evidence for unconscious alteration of judgments

Konular:

• (00:00) İki kayıp genç kızın hikayesi
• (02:20) Hale etkisi nedir?
• (05:05) Neden güzel olan iyidir?
• (07:20) Fiziksel güzellik başarı getirir mi? Erkolar kapatılsın deneyi
• (09:08) Kayıp beyaz kadın sendromu: Gabby Petito ve Lauren Cho
• (11:47) Ted Bundy hayranlığı
• (12:31) Tersine hale etkisi 
• (15:56) Hale etkisinden kaçınabilir miyiz?
• (17:28) Hale etkisini faydamıza kullanabilir miyiz?

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele

Kaynaklar: 

1. Malcolm Gladwell - Choice, happiness and spaghetti sauce
2. Barry Schwartz - The Paradox of Choice
3. Iyengar, S. S., & Lepper, M. R. (2000) - When choice is demotivating: Can one desire too much of a good thing?
4. Danziger, S., Levav, J., & Avnaim-Pesso, L. (2011) - Extraneous factors in judicial decisions

Konular:

• (00:17) Giriş
• (01:08) Howard Moskovitz'in mükemmel spagetti sosu arayışı
• (02:46) Yatay segmentasyon
• (04:29) Aşırı seçenek paradoksu
• (09:29) Kararlarımızı şekillendiren dışsal faktörler
• (11:29) Iyengar ve Lepper'ın reçel deneyi
• (17:05) Hakimlerin karar mekanizmaları hakkındaki bulgular.
• (17:35) Seçim kalitemizi nasıl arttırabiliriz?

Bölümler hakkındaki fikir ve tavsiyeleriniz için sizi şöyle alalım:

E-mail: [email protected]

Instagram: vasatliklamucadele